Ang Tula at Wika

Ang Tula
at Wika
Gurrobat, Kathrina
Taying, Jezle Anne
Ano ang Tula?
Ang Tula ay isang anyo ng sining o
panitikan na naglalayong maipahayag ang
damdamin sa malayang pagsusulat.
Binubuo ang Tula ng saknong at taludtod.
Mga Elemento ng Tula
1. Sukat
2. Saknong
3. Tugma
4. Kariktan
5. Talinhaga
6. Anyo
7. Tono/ Indayog
8. Persona
Sukat
Ito ay tumutukoy sa bilang ng pantig ng bawat taludtod
na bumubuo sa isang saknong.
Halimbawa: Isda - Is da
Is da ko sa Ma ri ve les
Mga Uri ng Sukat
Wawaluhin Lalabindalawahin
Halimbawa: Halimbawa:
Isda ko sa Mariveles Ang laki sa layaw karaniwa’y hubad
Sa bait at muni, sa hatol ay salat
Nasa loob ang kaliskis
Lalabing- animin Lalabingwaluhin
Halimbawa: Halimbawa:
Sari- saring na bungangkahoy, Tumutubong mga palay, gulay at
hinog na at matamis maraming mga bagay
Naroon din sa loobang may bakod

Ang naroon sa loobang may
pang-kahoy na malabay
bakod pa sa paligid
Saknong
Isa itong katangian ng tula na hindi
angkin ng mga akda sa tuluyan.
Sinasabing may tugma ang tula kapag
ang huling pantig ng huling salita ng
bawat taludtod ay magkakasintunog.
Halimbawa:
Mahirap sumaya
Ang taong may sala
Halimbawa:
Kapagka ang tao sa saya’y nagawi

Minsa’y nalilimot ang wastong ugali
Mga Uri ng Tugma
Hindi buong rima (assonance) - paraan ng
pagtutugma ng tunog na kung saan ang salita ay
natatapos sa patinig.
Halimbawa: Mahirap sumaya

Ang taong may sala
Kapagka ang tao sa saya’y nagawi
Minsay nalilimot ang wastong ugali
Kaanyuan (consonance) - paraan ng pagtutugma
ng tunog na kung saan ang salita ay nagtatapos sa
katinig.
Halimbawa: Malungkot balikan ang taong lumipas

Nang siya sa sinta ay kinapos- palad
Kariktan
Kailangang magtaglay ang tula ng
maririkit na salita upang masiyahan ang
mambabasa, gayon din mapukaw ang
damdamin at kawilihan.
Halimbawa:
Ibig kong marating ang abot ng tanaw,
Ibig kong maabot ang langit na bughaw
Lupang malalawak sana ay malakbay,
Dagat na malalim ay mapaglanguyan.
Talinhaga
Tumutukoy ito sa paggamit ng
matatalinhagang salita at tayutay.
Tayutay - paggamit ng pagwawangis,

pagtutulad, pagtatao, ang ilang paraan
upang ilantad ang talinhaga sa tula.
Halimbawa:
1. Siya ay anghel sa bago niyang pamilya.
2. Munting tawa niya ay pag-asa.
3. Siya ay hulog ng langit.
Anyo Tono/ Indayog Persona
Porma ng Diwa ng Tumutukoy
tula. Tula sa
nagsasalita
sa tula.
Wika
Ano ang
Wika?
Ayon kay Gleason
Ang Wika ay masistemang

balangkas ng sinasalitang
tunog na pinili at isinasaayos sa
paraang arbitraryo upang
magamit ng mga tao na kabilang
sa isang kultura.
Katangian ng Wika
1. ANG WIKA AY ISANG SISTEMA
Binubuo ng magkakaugnay na bahagi na maaring

sa anyo o kahulugan.
Ang anyo ay tumutukoy sa magkakaugnay na
sistema ng mga tunog, pagbuo ng salita at mga
kaayusan ng salita sa pangungusap.
2. ANG WIKA AY BINUBUO NG MGA
TUNOG
Sangkap ng pagsasalita- labi, dila,

ngalangala at iba pa.
Hindi lahat ng naririnig sa ating
kapaligiran ay maituturing na Wika.
3. ANG WIKA AY ARBITRARYO
Ang Wika ay may kaniya- kaniyang set na palatunugan,

gramatikal na istruktura na ikinaiba sa ibang Wika.
Ang tunog na pangwika, nabuong salita at ang mga
kahulugan nito ay pinagkakasunduan ng mga taong
kapangkat ng isang kultura.
4.ANG WIKA AY PANTAO
Pantao na kakaiba sa wikang panghayop.

Nailipat at naisasalinang kultura ng mga
tao ang wikang ginagamit.
5. ANG WIKA AY PAKIKIPAGTALSTASAN
Ang pagpapahayag ng mga naiisip ng mga tao,

pagsasabi ng kanilang damdamin at
pangangailangan
Pakikipagtalstasan
Kahalagahan
ng Wika
SA SARILI SA KAPWA SA LIPUNAN
Kapangyarihan ng
Wika
1. Ang Wika ay maaring makapagdulot ng ibang
kahulugan.
2. Ang Wika ay humuhubog ng saloobin.
3. Ang Wika ay nagdudulot ng polarisasyon.
4. Ang kapangyarin ng Wika ay siya ring
kapangyarihan ng kulturang nakapaloob dito.
Gampanin ng
Wika
1. IMPORMATIB- Ang wika ay impormatib kung
nagagawa nitong makapaglahad ng impormasyon
tungo sa tagapagtanggap nito.
Halimbawa: Si Leo Oracion ang kauna- unahang Pilipinong

nakaakyat sa tuktok ng Bundok Everest na pinakamataas
sa buong daigdig.
2. EKSPRESIB - ang gamit ng wika kung
nagagawa nitong makapagpahayag ng saloobin
o makapagbago ng emosyon.
Halimbawa: Napakasaya ko ngayon!

3. DIREKTIB - Nagiging direktib ang wika kung
hayagan o di- hayagan nitong napakikilos ang
isang tao upang maisagawa ang isang bagay.
Halimbawa: Pakipuntahan naman si Mr.

Francisco sa kaniyang opisina.
4. PERPORMATIB- higit pa sa pasalitang
anyo ng komunikasyon. Ito ay
kinapapalooban din ng kilos bilang
pansuporta sa isang pahayag.
Halimbawa: Kapag ang isang tao ay

nagsabi ng “paalam”, kaakibat nito ang
pagkaway ng kaniyang kamay sa kaniyang
sa direksyon ng taong kausap.
5. PERSWEYSIB- Kapag nagagawa nitong
makahikayat ng tao tungo sa isang paniniwala.
Halimbawa: Ang pahayag ng mga salesperson sa loob

ng mall na nanghihikayat na bilhin ang produkto.
Panuto: Isulat ang titik T kung ito ay Tama at M kung ito ay Mali.
I.
1. Ang Tula ay naglalayong maipahayag ang damdamin sa malayang
pagsusulat.
2. Mayroong limang (5) elemento ang tula.
3. Sukat ang tumutukoy sa bilang ng pantig ng bawat taludtod na
bumubuo sa isang saknong.
4. Kinakailangang magtaglay ang tula ng maririkit na salita upang
masiyahan ang mambabasa
5. Persona ang tumutukoy sa nagsasalita sa tula.
Panuto: Isulat ang tamang sagot sa bawat bilang.
II.
1.Ito ay masistemang balangkas na sinasalitang tunog na
pinili at isinasaayos?
2- 3. Magbigay ng 2 katangian ng wika.
4. " Si Emilio Aguinaldo ang Unang Pangulo ng Republika ng
Pilipinas" Anong uri ito ng gampanin ng wika?
5. "Pakilagay naman ng mga gamit ko sa lamaesa" Anong uri
ito ng gampanin ng wika?
SALAMAT SA
PAKIKINIG!

Ang Tula at Wika

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Ang Tula at Wika

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ang Tula at Wika

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Ang Tula

Naroon din sa loobang may bakod

Kapagka ang tao sa saya’y nagawi

Halimbawa: Mahirap sumaya

Halimbawa: Malungkot balikan ang taong lumipas

Tayutay - paggamit ng pagwawangis,

Ang Wika ay masistemang

Binubuo ng magkakaugnay na bahagi na maaring

Sangkap ng pagsasalita- labi, dila,

Ang Wika ay may kaniya- kaniyang set na palatunugan,

Pantao na kakaiba sa wikang panghayop.

Ang pagpapahayag ng mga naiisip ng mga tao,

Halimbawa: Si Leo Oracion ang kauna- unahang Pilipinong

Halimbawa: Napakasaya ko ngayon!

Halimbawa: Pakipuntahan naman si Mr.

Halimbawa: Kapag ang isang tao ay

Halimbawa: Ang pahayag ng mga salesperson sa loob

You might also like