Kristine Bernadette M. Medina, RN Reylen B.

Cortes, RM RN

Jhon Klimmore A. Lazaga, RN Zendee Marie E. Sola, RN

Edward Tito A. Ancajas, RN Jesusa M. Manglicmot, RN

Pagkatapos ng Isang oras at 20
minutong talakayan, ang mga kalahok ay:
 ANO NGA BA ANG
GESTATIONAL
DIABETES O DIABETES
SA PAGBUBUNTIS?
Kristine Bernadette M. Medina, RN
Trained Diabetes Educator
 GESTATIONAL DIABETES
Pero
Sinasabing may bago ang
“Gestational Diabetes” ang
lahat…ano
isang buntis na wala nga ba
namang diabetes noon
ang DIABETES?
ngunit mataas sa normal
ang asukal sa dugo o
“blood sugar” habang
nagdadalang-tao.
Kristine Bernadette M. Medina, RN
Trained Diabetes Educator

Reference: American Diabetes Association

 GESTATIONAL DIABETES
Pero
Ang inunan bago
o placenta ang ng
ay gumagawa
lahat…ano nga ba
mga hormones na nakakatulong sa
pagbuo ng sanggol. Ngunit ang mga
ang DIABETES?
hormones na ito ay sumasagabal din sa
“insulin” ng nanay
na pababain ang
asukal sa dugo.
Kristine Bernadette M. Medina, RN
Trained Diabetes Educator

Reference: American Diabetes Association

WAIT! AnoWAIT!
ba ang insulin?
Ang INSULIN ay ang hormone na nagpapababa ng
asukal sa dugo.
Pag kumakain tayo, lumalabas ang insulin at dumidikit
sa mga cells naten upang pumasok ang asukal para
magsilbeng enerhiya.
ANONG NANGYAYARI
WAIT! pag may
DIABETES?
1. Hindi na sapat o walang
insulin upang tugunan ang
mataas na asukal sa dugo

2. Hindi magamit ng cells ang

insulin na ginagawa ng
katawan, ito ay tinatawag na
“insulin resistance”
 GESTATIONAL DIABETES
Pero bago
•Sa isang buntis, mas tumataas pa
ang
lahat…ano
ang ginagawang insulin ng
pancreas nga ba
o lapay dahil sa pagtaas

angDiabetes,
DIABETES?
ng hormones.
•Sa Gestational hindi na
sapat ang insulin na nagagawa ng
katawan kaya’t tumataas ang
lebel ng sugar sa dugo na
Kristine Bernadette M. Medina, RN
tinatawag na “hyperglycemia”.
Trained Diabetes Educator

Reference: American Diabetes Association

 ANO BA DAPAT ANG LEBEL NG
WAIT!
SUGAR SA DUGO?
GESTATIONAL
KELAN KINUHAAN NG NORMAL NA BLOOD
SUGAR SA BUNTIS* DIABETES (+OGTT)
DUGO?

FASTING ≤ 95 mg/dl >92 mg/dl

BAGO KUMAIN < 100 mg/dl

ISANG ORAS
< 140 mg/dl >180 mg/dl
PAGKATAPOS KUMAIN

DALAWANG ORAS
< 120 mg/dl > 153 mg/dl
PAGKATAPOS KUMAIN

Reference: American Diabetes Association / American College of Obstetricians and Gynecologists

REVIEW:
ANG ISANG BUNTIS NA MAY DIABETES
NA DATI AT TUMAAS ANG BLOOD
SUGAR HABANG NAGDADALAN-TAO AY
TINATAWAG NA “GESTATIONAL
DIABETES”
REVIEW:
ANG ISANG BUNTIS NA
DIABETES DATI AT TUMAAS ANG
BLOOD SUGAR HABANG
NAGDADALAN-TAO AY TINATAWAG NA
“GESTATIONAL DIABETES”
REVIEW:
Ang inunan o placenta ay
gumagawa ng insulin na
nagpapababa ng asukal sa
dugo pag nagbubuntis ang
babae.
REVIEW:
Ang inunan o placenta ay
REVIEW:
Ang insulin resistance ay
pag hindi kumakapit ang
insulin sa cells ng kalamnan
at taba.
REVIEW:
Maaaring mangyari ang
GDM kahit kelan sa
pagbubuntis pero mas
madalas sa pangalawang
bahagi
REVIEW:
Hypoglycemia ang
tawag sa pagtaas ng
lebel ng asukal sa
dugo.
REVIEW:
ang
tawag sa pagtaas ng
lebel ng asukal sa
dugo.
 ANO ANG MGA
RISK FACTORS
NG
GESTATIONAL DIABETES?
Reylen B. Cortes, RM RN
Trained Diabetes Educator
Babaeng may edad 25
taon gulang pataas
Obesity o
mabigat na
timbang
Pagkakaroon
ng GDM sa
naunang
pagbubuntis
Panganganak
sa naunang
sanggol na
may timbang
na 9 lbs
o 4 kg
pataas
Magulang o kapatid na may
type 2 diabetes
Pagkakaron
ng pre-
diabetes
REVIEW
REVIEW

1 4
2 5
3 6
REVIEW

1 4
2 EDAD NA 25 5
3 TAON PATAAS 6
REVIEW

1 4
OBESITY
2 O MABIGAT
5
3 NA TIMBANG 6
REVIEW

1 4
MAGULANG
2 O KAPATID
5
NA MAY
3 TYPE 2 DIABETES
6
REVIEW

1 4
PANGANGANAK DATI NG
2 5
SANGGOL NA MABIGAT
3ANG TIMBANG
6
REVIEW

1 4
PAGKAKAROON NG GDM
2 SA 5
3 6
NAUNANG PAGBUBUNTIS
REVIEW

1 4
PAGKAKAROON NG
2 5
POLYCYSTIC NA OBARYO
3 O PCOS 6
REVIEW

PANGANGANAK DATI NG
EDAD NA 25 TAON PATAAS SANGGOL NA MABIGAT ANG TIMBANG

OBESITY O MABIGAT PAGKAKAROON NG GDM SA

NAUNANG PAGBUBUNTIS
NA TIMBANG
MAGULANG O KAPATID
NA MAY TYPE 2 DIABETES 6
PAGKAKAROON NG PCOS
 ANG MGA
SINTOMAS
NG GESTATIONAL
DIABETES
Zendee Marie E. Sola, RN
Trained Diabetes Educator
 LAYUNIN:
• ANO ANG KAILANGAN ALAMIN UPANG MALAMAN
NA TAYO AY MAY GESTATIONAL DIABETES
• MAARING WALANG MAKITANG SENYALES O
SINTOMAS ANG GESTATIONAL DIABETES
• PAGKAKAPAREHO NG MGA NARARAMDAMAN NG
BUNTIS AT MAY GESTATIONAL DIABETES
• ANO ANG MGA SENYALES O SINTOMAS NA DAPAT
BIGYAN PANSIN

www.webmd.com/baby/symptoms-of-gestational-diabetes
 MAARING WALANG MAKITANG SENYALES
O
SINTOMAS ANG GESTATIONAL DIABETES

www.webmd.com/baby/symptoms-of-gestational-diabetes
 MGA SINTOMAS

ANO ANG MGA SENYALES

AT SINTOMAS NG GESTATIONAL
DIABETES?

www.webmd.com/baby/symptoms-of-gestational-diabetes
 MGA SINTOMAS

Sa pagitan ng 24th and 28th

weeks ng pagbubuntis. Ang
pagkuha ng asukal sa dugo ay
dapat 2 oras pagkatapos ng
pagkain
Mataas na asukal sa dugo

www.webmd.com/baby/symptoms-of-gestational-diabetes
 MGA SINTOMAS

 PAKIRAMDAM NG
TUYONG BIBIG AT
LALAMUNAN
 MADALAS NA PAGKA-
UHAW
https://www.medicalnewstoday.com
 MGA SINTOMAS

 MADALAS
NA PAG-IHI
https://www.medicalnewstoday.com
 MGA SINTOMAS

 PAGKALABO
NG PANINGIN
https://www.medicalnewstoday.com
 MGA SINTOMAS

 MABILIS
MAKARAMDAN
NG PAGKAPAGOD
https://www.medicalnewstoday.com
 MGA SENYALES AT SINTOMAS

Pagkakaroon ng Pagkakaroon ng
asukal sa ihi Urinary Tract
Infection
https://www.medicalnewstoday.com
 MGA SINTOMAS

 PAMAMANHID AT
TUSOK-TUSOK NA
PAKIKIRAMDAM
https://www.medicalnewstoday.com
Evaluation
Sabihin kung ano ang sintomas ng Gestational
Diabetes na ipinapakita sa larawan:

 MATAAS  PAKIRAMDAM NG MADALAS

NA TUYONG BIBIG AT NA PAG-IHI
ASUKAL LALAMUNAN
SA DUGO  MADALAS NA
PAGKA-UHAW
 Evaluation
Sabihin kung ano ang sintomas ng Gestational
Diabetes na ipinapakita sa larawan:

PAGKAKAROON NG
 PAGKALABO  MABILIS ASUKAL SA IHI
NG PANINGIN MAKARAMDAN PAGKAKAROON NG
NG PAGKAPAGOD URINARY TRACT
INFECTION
 Evaluation
Sabihin kung ano ang sintomas ng Gestational
Diabetes na ipinapakita sa larawan:

 PAMAMANHID AT
TUSOK-TUSOK NA
PAKIKIRAMDAM
MARAMING SALAMAT SA
PAKIKINIG
 MGA
KUMPLIKASYON NG
GESTATIONAL
DIABETES
Edward Tito A. Ancajas, RN
Trained Diabetes Educator
EXCESSIVE BIRTH WEIGHT or SOBRA
NA TIMBANG SAN BATA PAKA ANAK.
• GINA KITA NA AN SOBRA NA TIMBANG SAN
BATA PAKA ANAK ISAD NA BASEHAN NA AN
ILOY MAY GESTATIONAL DIABETES SAN NAGA
BUDOS PALA
 PRE-TERM DELIVERY or PAG-NA
WARA PA SA TAMA NA BULAN
• respiratory distress syndrome or malilisudan
mag ginhawa an bag-o gin anak kay dili pa
mature or wara pa sa tama na pag daku an
baga.
 LOW BLOOD SUGAR or
HYPOGLYCEMIA
• AN MGA BATA NA GIN ANAK SA ILOY NA MAY
GESTATIONAL DIABETES PWEDE BUMAGSAK
AN SUGAR SA DUGO DAHIL AN INSULIN
NINDA SA DUGO AY MATAAS.
 DAKU NA RISGO NA MAGKA TYPE 2
DIABETES
• AN MGA BATA NA GIN ANAK SA MGA ILOY NA
MAY GESTATIONAL DIABETES, MAY MAS DAKU
NA TYANSA NA MAGING OBESE KAG TYPE 2
DIABETES
 High blood pressure and
preeclampsia

• ISAD INI SA PINAKA SERYOSO NA

KOMPLIKASYON SAN PAGA BUDOS NA PWEDE

MAGING BANTA SA BUHAY SAN ILOY KAG SAN

BATA
 Future diabetes

• KUN NAGKA GESTATIONAL DIABETES KANA, MAY TYANSA NA

MAG KA IGWA KA ULIT SA UTRO NA PAG BUDOS KAG PWEDE

NA MAGKA IGWA KA SIN TYPE 2 DIABETES HABANG NAGA

GURANG. Pero pwede mabawasan an risgo kun mag kaon san

tama kag may sabay na excersise.

 ISA ITO SA MGA KUMPLIKASYON NG
GESTATIONAL DIABETES.
• TINGNAN ANG LARAWAN AT TUKUYIN KUNG
ANO ITO.
 ISA ITO SA MGA KUMPLIKASYON NG
GESTATIONAL DIABETES.
• TINGNAN ANG LARAWAN AT TUKUYIN KUNG
ANO ITO.
 ISA ITO SA MGA KUMPLIKASYON NG
GESTATIONAL DIABETES.
• TINGNAN ANG LARAWAN AT TUKUYIN KUNG
ANO ITO.
 ISA ITO SA MGA KUMPLIKASYON NG
GESTATIONAL DIABETES.
• TINGNAN ANG LARAWAN AT TUKUYIN KUNG
ANO ITO.
 ISA ITO SA MGA KUMPLIKASYON NG
GESTATIONAL DIABETES
• TINGNAN ANG LARAWAN AT TUKUYIN KUNG
ANO ITO.
PAANO MALALAMAN
NA MERON KANG
GESTATIONAL
DIABETES?
Jesusa M. Manglicmot, RN
Trained Diabetes Educator
Ano ang Oral Glucose Tolerance
Test (OGTT)?
Ang test na to ay ginagawa para
malaman kung ang isang buntis ay
may Gestational Diabetes.
Paano ginagawa ang OGTT?

1. Pag-aayuno o ’’fasting’’ ng
walong (8) oras at hindi hihigit
sa labing dalawang (12) oras.
Paano ginagawa ang OGTT?

2. Kukuhanan ng dugo sa
laboratory.
Paano ginagawa ang OGTT?

3. Painumin ng isang (1) basong

tubig na may halong 75 gramo
ng glucose o asukal.
Paano ginagawa ang OGTT?

4. Kukuhanan ng dugo sa pangalawang

pagkakataon makalipas ng isang (1)
oras at sa pangatlong pagkakataon
pagkalipas ng ikalawang oras (+1).
 Normal na Resulta ng Oral
Glucose Tolerance Test.
‘’Normal Value of Oral Glucose Tolerance Test’’ (75 g OGTT)

Fasting
Blood <92 mg/dl
Sugar (FBS)
1 Hour ≤140 ml/dl
2 hours ≤120 ml/dl
Paano malalaman kung POSITIBO
ka sa Gestational Diabetes?
REVIEW FILL IN THE BLANKS

ANG TEST NA GINAGAMIT UPANG

MALAMAN KUNG MAY GESTATIONAL
DIABETES IS BUNTIS AY ANG

_________________________
REVIEW FILL IN THE BLANKS

BAGO GAWIN ANG TEST, KAILANGAN

MAGFASTING NG

_________________ NA ORAS
REVIEW FILL IN THE BLANKS
MASASABING MERONG GESTATIONAL
DIABETES ANG BUNTIS KUNG ANG
RESULTA NG OGTT AY:
Fasting Blood
Sugar (FBS)
1 Hour
2 hours mg/dl
MANAGEMENT AT
PREVENTION NG
GESTATIONAL
DIABETES
Jhon Klimmore A. Lazaga, RN
Trained Diabetes Educator
 Pakatapos ng 15 minuto na
pagtatalakay, ang mga buntis ay
Mga Layunin: may kakayanan na:
• Malalaman kung paano
maiiwasan ang
Gestational Diabetes.
• At kung paano ito
nagagamot upang
maiwasan ang
komplikasiyon.
MAY (5) PARAAN UPANG MAGAMOT ANG
GESTATIONAL DIABETES?
Ang unang layunin sa
panggagamot ng Gestational
Diabetes ay ang..

 Panatilihing nasa tamang

target ang iyong asukal sa
dugo
 Mahalagang magpa-check up ng maaga ang
mga nagdadalang-tao dahil maraming bagay
gaya ng edad, timbang at family history ang
maaaring magdulot ng mataas na risk para
magkaroon ng gestational diabetes ang isang
babae.
 Nasa pagitan ng 24-28 weeks ng pagbubuntis
lumalabas ang gestational diabetes kaya’t sa
panahon na ito nagbibigay ng glucose
screening test ang mga doktor.
 Insulin Injection

 Tamang oras sa pag-tusok

kasabay ng,
 Tamang oras ng Pagkain.
 Mga dapat na tandaan
tungkol sa side effects ng
INSULIN.
 Doctor lamang po kung
kailan maaring alisin ang
gamot.
 American Diabetes Association 2019

Insulin Injection
Ang insulin ay safe para sa buntis
at sa batang nasa sinapupunan.

INSULIN RESISTANCE

kaya kailangan ng insulin para mapababa

ang dami ng asukal sa dugo.

STILLBIRTH

PANINILAW NG BATA

HIRAP SA PAGHINGA NG BATA

PREECLAMPSIA
https://care.diabetesjournals.org/content/41/Supplement_1/S137
Tandaan natin ito.

• Mga 5 paraan upang magamot ang GDM:

• 1. Kontrolin ang Asukal sa dugo.
• 2. Ehersisyo / Pagiging-Aktibo
• 3. Tamang oras at Tamang Pagkaing Masustansiya.
• 4. Regular ang konsultasyon sa Doctor.
• 5. Sundin ang payo ng doctor ukol sa gamot.
 MAY (8) PARAAN KUNG PAANO
MAIIWASAN ANG GESTATIONAL DIABETES?
Napakahalaga sa isang buntis
ang magkaroon:
FIRST-SECOND TRIMESTER

1. Prenatal Check-up.
 Basal Metabolic Index (BMI)

 Blood Pressure and Body Weight

 Blood Glucose Level

 Health History (Family/ Maternal)

 Activity of Daily Living

 2. Pagplano ng Pagbubuntis (Birth Plan)

“May regular na ugnayan sa mga

health care provider tulad ng mga
Doctor, Nurse, Midwife, or Diabetes
Educator. Sila ay nakakatulong sa mga
buntis na bumuo ng isang plano upang
maiwasan ang komplikasyon dulot ng
labis na pagtaas ng asukal sa dugo.”
 3. Kumain ng tama sa oras at tamang pagkain

 Makipag-ugnayan sa Doctor, Nurse, or

Diabetes Educator para sa iyong Meal Plan.
 Ugaliin ang pagplano ng kakainin o Meal Plan.
 Iwasan ang maalat at matatabang pagkain.
 Kumain ng mabeberding gulay at prutas.
 Kumain ng mayaman sa FIBER at Good
Cholesterol
4. Mag- Ehersisyo o Maging Aktibo
Mas magiging epektibo ang pagkontrol sa mga kinakain kung
masasabayan ito ng regular na pag-eehersisyo.

Ang paglalakad nang 45 minuto sa bawat araw kung hindi naman

masilan ang-bubuntis ay sapat na para
 mamentena ang lebel ng asukal sa dugo, at
 mabawasan ang mga taba sa katawan.
 Napapabuti nito ang pagdaloy ng dugo at
 Nakakatulong ito sa development ng fetus sa tiyan.
Ayon sa isang pag-aaral, napapababa ng mga babaeng physically
active bago at habang nagdadalang-tao sila ang kanilang tsansang
magkaroon ng gestational diabetes.
Mainam na magpakonsulta sa doktor kung anong klaseng ehersisyo
ang pwedeng gawin.
5. Huwag o umiwas sa mag nanigarilyo

“Ang mga taong naninigarilyo

ay mas mataas ng 50 porsento
sa posibilidad ng pagkakaroon
ng sakit na diabetes, kumpara
sa mga taong hindi
naninigarilyo. Siyempre pa,
mas magiging epektibo ang
paggagamot at pagkontrol sa
lebel ng asukal sa dugo kung
ititigil na ang bisyo o ang pag-
iwas sa usok nito.”
 “Dapat ding iwasan ang
stress upang mas
6. Umiwas sa Stress! epektibong makontrol
ang sakit na diabetes.
Ayon kasi sa ilang mga
pag-aaral, malaki ang
posibilidad na mapakain
nang husto ang taong
problemado o
dumadanas ng stress. At
ang resulta, mas
nahihirapan na
makontrol ang sakit na
diabetes.”
7. Matulog nang kumpleto at sapat

“Makakaapekto rin sa
kalusugan ang
pagkakaroon ng
kumpletong tulog ng
isang tao, partikular
sa kanyang
metabolismo at tatag
ng kaniyang
resistensya.”
8. Pamamahala ng iyong nakuha sa timbang

“Kung ikaw ay sobra sa timbang o normal

na sa timbang, kailangan mong panatilihin
ang kontrol ng iyong nakuha sa timbang sa
panahon ng iyong pagbubuntis.”

“Ang pagpababa ng timbang sa panahon ng

pagbubuntis ay hindi lamang masama; ito
ay mapanganib.
Ituon sa pamamahala ng iyong timbang sa
loob ng inirerekumendang mga limitasyon
sa angkop na nutrisyon at ehersisyo.”
MGA DAPAT GAWIN NG ISANG INANG MAY
GDM PAKATAPOS MANGANAK
MGA DAPAT GAWIN NG ISANG INA UPANG PALAGING MALUSOG ANG
PANGANGATAWAN:
1. Pamahalaan ang iyong Stress at Depresyon.
2. Kumain ng tamang pagkain, masustansiya at nasa
tamang oras.
3. I-monitor ang asukal sa dugo gamit ang Glucometer.
4. Sapat na tulog. Matulog kapag ang iyong bata ay
natutulog din.
5. Mag-Ehersisyo at maging-aktibo
6. Makipag-usap sa kaibigan ukol sa kanilang karanasan
sa pangangalaga sa bagong silang na bata.
7. Humingi ng tulong.

http://www.diabetes.org/living-with-diabetes/complications/pregnancy/after-delivery.html
 Kailangan ulitin ang pagsusuri ng Asukal sa dugo sa loob ng 4-12 linggo
pakatapos manganak.

Ito ay mas epektibong paraan ng pag tukoy ng “Glucose Intolerance”

-“Ang Asukal ay hindi gaanong natatanggap ng katawan”
Kapag NORMAL ang naging resulta ng test, kailangan ulitin ito 1-3 years,
lalo na kapag meroong Family History, GDM history, maging ang resulta
ng BMI ay naging Obese pataas.

http://www.diabetes.org/living-with-diabetes/complications/pregnancy/after-delivery.html
https://care.diabetesjournals.org/content/41/Supplement_1/S137
Tandaan natin ito.

• May 8 paraan upang maiwasan ang GDM:

• 1. Regular na Prenatal Check-up
• 2. Pagplano ng Pagbubuntis
• 3. Tamang oras at Tamang Pagkaing Masustansiya.
• 4. Mag Ehersisyo
• 5. Huwag manigarilyo
• 6. Umiwas sa Stress
• 7. Matulog nang kumpleto at sapat
• 8. Pamahalaan ng iyong nakuha sa timbang
Ang pagtatapos ng aking
pagtatalakay!
Maraming Salamat Po!!!