Douglas A-1 Skyraider
| Douglas A-1 Skyraider | |
|---|---|
.jpg) | |
| Tipe | Aanvalsvliegtuig |
| Vervaardiger | Douglas |
| Ontwerp deur | Ed Heineman |
| Nooiensvlug | 19 Maart 1945 |
| Hoofgebruiker | Amerikaanse Vloot |
| Aantal gebou | 3 180 |
| Programkoste | - |
Die Douglas A-1 Skyraider was 'n skroefaangedrewe aanvalsvliegtuig wat laat tydens die Tweede Wêreldoorlog in diens gestel is deur die Amerikaanse Vloot. Dit het die Douglas SBD Dauntless vervang en was ook gebruik in die Korea en Vietnam-oorloë.
Die prototipe, XBT2D, het sy nooiensvlug op 19 Maart 1945 voltooi. In Februarie 1946 was dit die swaarste enkelsitplek vliegtuig in produksie. Dit was ontwerp rondom die Wright R-3350 enjin en die ontwerp kon die voordeel kry van jare se oorlogsondervinding. Die vlerke kon opvou sodat dit op vliegdekskepe gebruik kon word. Eers in Desember 1946 was die vliegtuie in diens gestel toe die eerstes aan vloot se VA-19A eskaders afgelewer is. Die vliegtuig het dus nie diens gedoen tydens die Tweede Wêreldoorlog nie.
Daar word aan die Korea-oorlog gedink as die stralervliegtuig oorlog maar die Skyraider se 10-uur uithou vermoë in die lug en vermoë om 'n groot verskeidenheid wapens te kon dra het gemaak dat hulle enige straalvliegtuig oortref het. Dit het 'n groot indruk op die Amerikaanse Vloot gemaak.
Ontwikkeling
[wysig | wysig bron]Ontwikkeling het saam met produksie gevorder, na vier jaar was daar reeds 22 variante van die vliegtuig geproduseer. Na twaalf jaar is die produksie gestaak in 1957 en daar was altesame 3180 vliegtuie gebou en afgelewer aan die Amerikaanse Vloot.
Model AD-2 kon meer brandstof dra en die enjin was kragtiger. Die AD-3 se kajuit was herontwerp en die skroef en landingstelsel was verbeter. Model AD-4 was toegerus met die kragtiger 2700 perdekrag R-3350 enjin wat die bomvrag vermoë verbeter het. Die AD-4W was 'n drie sitplek vliegtuig gebruik vir verkenning en gebruik deur die Britse Vloot.
Model AD-5 was 'n viersitplek, veeldoelige vliegtuig. Dit was versterk om nog meer vrag te kon dra, tot 11 350 kg. Dit kon ook gebruik word om ongevalle af te voer of om 12 soldate te vervoer.
Model AD-6 was 'n verbeterde enkelsitplek vliegtuig en model AD-7 het die 3 050 perdekrag enjin gekry en die vlerke en landingstelsel is weereens versterk.
Skyraider in aksie
[wysig | wysig bron]Die Franse se Armée de l'Air het die Skyraider gebruik in Algerië en daardie vliegtuie was eers in 1965 uit diens gestel. Teen daardie tyd was Amerika betrokke by die Vietnamoorlog en na toetse was die vliegtuig gebruik vir ondersteuning en grondaanvalle. Hier is dit deur die Amerikaanse Lugmag, Amerikaanse Vloot- en Marinierskorps gebruik asook die Suid-Viëtnamese Lugmag. Dit is ook gebruik om helikopters te vergesel en in redding ondersteunings rolle. Die Skyraider was nooit beskou as vegvliegtuig nie, tog met sy vier 20-mm kanonne het vlieëniers van die vloot daarin geslaag om ten minste twee MiG-17 stralers af te skiet oor Viëtnam.
Die Skyraider was ook verkoop aan Tsjad waar hulle tot in 1970 diens gedoen het.
Tegniese besonderhede
[wysig | wysig bron]| Item | Statistiek |
|---|---|
| Aantal motors | 1 |
| Tipe motor | Skroefmotor |
| Vervaardiger | Wright R-3350-26WA sterenjin |
| Kraglewering per motor | 2 700 perdekrag |
| Vlerkspan | 15,25 m |
| Lengte | 11,84 m |
| Hoogte | 4,78 m |
| Vlerkoppervlakte | 37,19 m2 |
| Maks. opstygmassa | 11 350 kg |
| Maks. snelheid | 518 km/h |
| Operasionele hoogte | 8 692m |
| Togafstand | 2 116km |
| Klimvermoë | 870 m per minuut |
| Bewapening | Vier 20 mm kanonne in vlerke. Tot 3,632 kg se bomme. |
Bron
[wysig | wysig bron]- Crosby, Francis: THE WORLD ENCYCLOPEDIA OF FIGHTERS & BOMBERS. 2015. ISBN 978-1-84476-917-9