Jean Bodin
Jean Bodin | |
Gebore | 1530 Angers, Frankryk |
---|---|
Oorlede | 1596 Laon, Frankryk |
Nasionaliteit | Frankryk |
Vakgebied | Regsfilosofie, politieke filosofie, ekonomie |
Bekend vir | Hoeveelheidsteorie van geld, absolute soewereiniteit |
Beïnvloed deur | Petrus Ramus |
Invloed op | Giovanni Botero, Charles Montesquieu, Eric Voegelin |
Jean Bodin (1530–1596) was 'n Franse politieke filosoof en is bekend vir sy bekendstelling van die konsep van soewereiniteit.
Soewereiniteit
[wysig | wysig bron]In sy belangrikste werk, Les six livres de la république (1576), het hy die moderne konsep van soewereiniteit bekendgestel. Hiermee het Bodin die teoretiese grondslag gelê vir die absolutisme en die moderne staatsowerheid en daarmee 'n belangrike oorgang van die Middeleeue en Moderne Tye.
Die uitwerking van die begrip soewereiniteit deur Bodin moet verstaan word teen die agtergrond van die Hugenote-oorloë. Om vrede en rustigheid terug te bring na die samelewing, het Bodin, soos Niccolò Machiavelli, gevoel dat sterk gesag nodig was. Vir Bodin was dit die Franse koning wat absolute mag benodig, analoog tot die pouslike plenitudo potestatis. Hy was dus gekant teen die beperking van die koninklike mag wat die Monarchomaques (Franse Hugenote-teoretici wat teen die einde van die 16de eeu teen monargie gekant was, veral omdat hulle teoreties die moord op tiranniese leiers geregverdig het) in gedagte gehad het, veral na die Bartolomeusnag van 1572. Bodin het aangevoer dat soewereiniteit die absolute en ewige mag van 'n staat is. Absoluut staan hier vir die ondeelbare mag, nie beperk deur hoër gesag of gedeel met laer instellings nie. Ewige of onvervreembare beteken dat laer instellings hul mag implementeer deur regspraak te gebruik, staatsamptenare aan te stel en belasting op te lê – maar hierdie magte is altyd herroepbaar.
Dit is merkwaardig dat Bodin nie probeer het om soewereiniteit te probeer regverdig met verdrae of beginsels soos droit divin, die goddelike reg wat heersers sou hê nie.
Slawerny
[wysig | wysig bron]Bodin was een van die eerste in Europa om hom teen slawerny uit te spreek. Alhoewel die slawerny in Europa amper nie meer bestaan nie, het dit nie verdwyn nie. Bodin het gereageer op 'n situasie rondom Nice, waar dit vir entrepreneurs moeilik was om mee te ding met maatskappye wat geproduseer het met behulp van slawe. Volgens hom was dit nie goed vir die Franse nasie nie.
Boeke van Jean Bodin
[wysig | wysig bron]- La Méthode pour étudier l'Histoire (1566, in Latyn)
- Paradoxes de M. de Malestroit touchant le fait des monnaies et l'enrichissement de toutes choses (1568)
- Les six livres de la République (6 boeke, Parys, 1576), wat hy homself in Latyn vertaal het: hy behandel sy onderwerp volledig, maar op 'n ietwat verwarde en nie werklik oorspronklike manier nie. Hy spreek homself uit ten gunste van 'n gematigde monargie. Hierdie werk is soms vergelyk, alhoewel met oordrywing met Esprit des lois van Charles Montesquieu.
- Iuris universi distibutio (1578), sistematisering van die Romeinse reg en refleksie oor die wese van die reg.
- Réponse aux paradoxes de M. de Malestroict touchant l'enrichissement de toutes choses et le moyen d'y remédier, (1578), waarin hy 'n verband vestig tussen die styging in pryse in die 16de eeu en die verskaffing van edelmetale uit Amerika, 'n werk wat Bodin een van die eerste verdedigers van die teorie van merkantilisme in Frankryk gemaak het.
- Démonomanie des sorciers (1580, in Frans), waarin hy die bestaan van towenaars ondersteun.
- Apologie ou réponse pour la République de Bodin, (Parys, 1581)
- Amphithéâtre de la nature (1595)
- Universae naturae theatrum (1596)
- Colloquium heptaplomeres, werk wat in 1587 geskryf is, maar vir 'n lang tyd net 'n manuskrip bly. 'n Dialoog waarin hy die verskillende godsdienste bespreek en die deïsme verkies; Hierdie werk is eers in 1858 in Leipzig deur Ludwig Noack gepubliseer.
Bron
[wysig | wysig bron]- Hierdie artikel is vertaal vanuit die Nederlandse Wikipedia
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Jean Bodin.