Ondersese berg
'n Ondersese berg (Engels: Seamount) is 'n berg wat uit die bodem van die see verrys en nie die seevlak bereik nie. Dit is dus nie 'n eiland nie. Hulle word tipies gevorm deur 'n uitgedoofde vulkaan met steil hellings waar die see 'n diepte van 1000 tot 4000 m het. Hulle word deur oseanograwe gedefinieer as onafhanklike strukture wat minstens 1000 m bo die seebodem bereik. Die pieke word dikwels honderde tot duisende meters onder die oppervlak gevind en behoort dus tot die diepsee. Daar word beraam dat daar tot 100 000 sulke ondersese berge bestaan, en slegs 'n paar daarvan is nog bestudeer.
Ondersese berge van vulkaniese oorsprong bestaan in verskillende vorms en groottes en volg 'n vasgestelde patroon van groei, aktiwiteit en sterwe. Onlangs is verskeie aktiewe ondersese vulkane bestudeer, byvoorbeeld Loihi, wat langs die Hawaiiaanse eilande geleë is. Skaarser is ondersese berge wat geen vulkaniese oorsprong het nie, maar hulleself van 'n kontinent geskei het deur 'n tektoniese proses.[1][2][3][4]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ IHO, 2008. Standardization of Undersea Feature Names: Guidelines Proposal form Terminology, 4th ed. International Hydrographic Organization and Intergovernmental Oceanographic Commission, Monaco.
- ↑ Nybakken, James W. and Bertness, Mark D., 2008. Marine Biology: An Ecological Approach. Sixth Edition. Benjamin Cummings, San Francisco
- ↑ Watts, T. (2019). "Science, Seamounts and Society". Geoscientist. August 2019: 10–16.
- ↑ Harris, P.T., MacMillan-Lawler, M., Rupp, J., Baker, E.K., 2014. Geomorphology of the oceans. Marine Geology 352, 4–24