Opgestopte speelgoed
'n Opgestopte speelding is 'n speelding van 'n sagte materiaal wat met 'n sponsagtige materiaal opgestop is. Hulle is onder verskeie name bekend, soos sagte speelgoed of opgestopte diere. Die oorsprong van opgestopte speelgoed is die Steiffmaatskappy van Duitsland in die laat 19de eeu, en hulle het gewild geword ná die ontwerp van die teddiebeer in 1903 in die Verenigde State. Terselfdertyd het die Duitse speelgoedontwerper Richard Steiff 'n soortgelyke beer ontwerp. In 1903 was Peter Rabbit die eerste gepatenteerde opgestopte speelding wat van 'n fiktiewe karakter gemaak is. In 1921 was Christopher Robin se opgestopte speelding wat sy pa, A.A. Milne, vir hom gegee het die inspirasie vir die ontwerp van Winnie-the-Pooh. In die 1970’s het die wȇreld se oudste speelgoedwinkel, Hamleys, wat in Londen gebaseer is, die regte tot Paddington Bear- opgestopte speelgoed verkry. In die 1990’s het Ty Warner die Beanie Babies ontwerp: 'n reeks opgestopte diere met 'n plastiekpels. Hulle het bekend geraak as versamelaarsitems.
Opgestopte speelgoed is in verskeie vorme gemaak, maar die meeste lyk soos regte diere, soms met oordrewe dele of eienskappe, legendariese dierasies of spotprentkarakters. Hulle kan kommersieel of tuisgemaak word van verskeie materiale; die algemeenste opsie is 'n sagte tekstiel vir die buitemateriaal en sintetiese vesel vir die opstopping. Hierdie speelgoed word gereeld vir kinders ontwerp, maar opgestopte speelgoed is gewilde onder verskeie ouderdomme. Hulle word beïnvloed deur giere in die moderne kultuur en soms laat versamelaars die waarde van die speelgoed styg.
Beskrywing
[wysig | wysig bron]Opgestopte speelgoed is onderskeibaar van ander speelgoed hoofsaaklik deur hul sagtheid, sponsagtigheid en ooreenkoms met diere of fiktiewe karakters. Die algemeenste vorm vir opgestopte speelgoed is diere, veral bere (in dié geval teddiebere), soogdiertroeteldiere soos katte en honde, asook hoogs herkenbare diere soos sebras, tiere, pandas, akkedisse en olifante. Baie fiktiewe diere soos karakters van flieks, TV-programme, boeke of ander vorms van vermaak kom gereeld voor as opgestopte speelgoed, asook regte en fiktiewe mense as die idividu of karakter beroemd genoeg is.
Opgestopte speelgoed kom in 'n verskeidenheid groottes voor wat wissel van duimgrootte tot 'n huis. Hoewel die grootste en algemeens vervaardigde speelgoed opgestopte diere is, is dit nie baie groter as 'n mens nie. Die meeste opgestopte diere is ontwerp om die gepaste grootte vir kinders te wees sodat hulle dit kan druk wanneer hulle troos nodig het. Hulle kom voor in 'n wye verskeidenheid kulture, lapoppervlakke, pelsteksture en menslike versierings.
Opgestopte speelgoed word algemeen in winkels wȇreldwyd verkoop. Verkopers is gereeld volop by toeristeattraksies, lughawens, karnivalle, kermisse en openbare plekke waar kinders teenwoordig is.
Geskiedenis
[wysig | wysig bron]Die eerste opgestopte viltolifant is oorspronklik as 'n speldekussing verkoop en is in 1880 deur die Duitse Steiffmaatskappy ontwerp. Steiff het nuut ontwikkelde tegnologie gebruik vir die vervaardiging van sy opgestopte speelgoed. In 1892 het die Ithaca Kitty een van die eerste opgestopte dierspeelgoed geword wat in massas vervaardig is. Dit is in Amerika as “The Tabby Cat” verkoop.
Die speelgoednywerheid het in die vroeë 20ste eeu aansienlik uitgebrei. In 1903 het Richard Steiff 'n sagte opgestopte beer in Duitsland vervaardig wat van vroeë tradisionele lappoppe verskil het omdat dit van sagte, pelsagtige materiaal gemaak is. Terselfdertyd het Morris Michtom die eerste teddiebeer in Amerika ontwerp nadat hy geïnspireer is deur 'n skets van president '"Teddy" Roosevelt met 'n bababeer. In 1903 was die karakter Peter Rabbit van die Engelse skrywer Beatrix Potter die eerste fiktiewe karakter waarvan 'n gepatenteerde opgestopte speelding gemaak is. Die gewildheid van opgestopte speelgoed het toegeneem, en verskeie vervaardigers het in Duitsland, Brittanje en Amerika ontstaan. Baie mense het hul eie opgestopte speelgoed tuisgemaak. Kousape is byvoorbeeld van ou kouse gemaak gedurende die Groot Depressie.[1]
In 1921 het A.A. Milne 'n opgestopte speelding by Harrods in Londen vir sy seun, Christopher Robin, gekoop. Dit sou later die skrywer se inspirasie word vir Winnie-the-Pooh. Opgestopte speelgoed van Paddington Bear, 'n karakter van Michael Bond, is in 1972 eerste deur die familie van Jeremy Clarkson vervaardig, maar die familie het uiteindelik die regte aan die wêreld se oudste speelgoedwinkel, Hanleys in Londen, verkoop. Meer onlangse reekse van opgestopte diere is in 2001 ontwerp, van 'n verskeidenheid herkenbare karakters en 'n oorkoepelende styl.
Moderne plushies uit Japan is bekend vir hul Kawaii-styl. Sanrio se Hello Kitty word algemeen beskou word as die begin daarvan (ten minste wȇreldwyd). Daar is gewilde karakters uit die gewilde media, soos Pikachu en Eevee van Pokémon, en karakters van die skryfbehoeftemaatskappy San-X. Daar is ook 'n neiging om Japannese plushies te maak wat soos ryskoekies lyk.
Vervaardiging
[wysig | wysig bron]Opgestopte speelgoed word van 'n verskeidenheid materiale gemaak. Die vroegste speelgoed is gemaak van vilt, fluweel of sybokhaar. Dit is gevul met strooi, perdehare of saagsels.[2] Ná die Tweede Wêreldoorlog het vervaardigers begin om sintetiese materiale te gebruik. In 1954 is die eerste teddiebeer vervaardig van maklik wasbare materiaal.[3] Moderne, opgestopte speelgoed se buitekant word gewoonlik gemaak van materiaal soos gewone lap. Algemene stopmateriale sluit in sintetiese vesel, katoen, strooi, saagsels, plastiekkorrels en boontjies. Sommige moderne speelgoed inkorporeer tegnologie om speelgoed te laat beweeg en interaksies met die gebruiker te hê.[4]
Vervaardigers verkoop twee hoofsoorte opgestopte speelgoed: gelisensieerde speelgoed van karakters wat gelisensieerde eiendom is, of basiese speelgoed wat die vorm van gewone diere of ander niegelisensieerde voorwerpe aanneem.[4]
Opgestopte speelgoed kan ook tuisgemaak word deur verskeie soorte materiale of gare te gebruik. Amigurumi is byvoorbeeld 'n tradisionele Japannese gebreide of gehekelde opgestopte speelding. Dit word gewoonlik gemaak met 'n oorgroot kop en klein ledemate om “kawaii” (oulik) te lyk.[5][6]
Kulturele impak, bemarking en versamelaars
[wysig | wysig bron]Opgestopte speelgoed is van die gewildste speelgoed, veral vir kinders. Hulle word gebruik vir onder andere verbeeldingryke spel, troosvoorwerpe, uitstallings of versameling. Dit word gegee as geskenke aan beide kinders en volwassenes vir geleenthede soos 'n gradeplegtigheid, siekte, meegevoel, Valentynsdag, Kersfees of verjaarsdae. In 2018 is die wêreldwye mark vir opgestopte speelgoed geraam op $7,98 miljard. Daar word verwag dat die groei in teikenverbruikers die verkope sal opstoot.[7]
Giere
[wysig | wysig bron]Baie opgestopte speelgoed het giere geword wat die speelgoedbedryf in die algemeen 'n hupstoot gegee het. Teddiebere was 'n vroeë gier wat vinnig tot 'n kulturele verskynsel gegroei het. Byna 100 jaar later, in die 1990’s, het Ty Warner die Beanie Babies geskep – 'n reeks diere gevul met plastiekkorrels. Die speelgoed het 'n gier geword deur uitmuntende bemarkingstrategieë, wat die aanvraag verhoog en versameling aangemoedig het.[8][9]
Kussingtroeteldiere word gemaak deur 'n kussing in 'n opgestopte dier te vou. Dit was nog 'n suksesvolle handelsmerk wat in 2003 bekendgestel is. Tussen 2010 en 2016 is meer as 30 miljoen hiervan verkoop.[10]
'n Meer onlangse gier is om speelgoed en tegnologie te kombineer. Ticle me Elmo is 'n laggende, bewegende speelding wat op die televisiekarakter Elmo van Sesame Street geskoei is. Die speeding is in 1996 uitgereik en was gou in aanvraag. Sommige mense het dit vir honderde dollars gekoop en herverkoop.[11] Hierdie tendens het soortgelyke giere geïnspireer. Voorbeelde hiervan is die pratende robot Furby, wat in 1998 uitgereik is,[12] en Zhu Zhu Pets, 'n reeks sagte robothamsters wat in 2009 op die mark gekom het.[13][14]
Die internet het ook 'n geleentheid geskep vir nuwe giere met opgestopte speelgoed. In 2005 het Ganz sy Webkinz- opgestopte speelgoed bekendgestel. Elke Webkinz is met sy eie geheime kode vervaardig. Die kode het toegang verskaf tot Webkinz se webtuiste en die virtuele weergawe van die speelding, waarmee speletjies aanlyn gespeel kon word.[15][16] Webkinz se sukses het die deur geopen vir ander opgestopte speelgoed met kodes wat digitale inhoud ontsluit. Voorbeelde sluit in Disney’s Club Penguin en Build-a-Bearville van Build-a-Bear Workshop. In 2013 het Disney sy eerste versameling Disney Tsum Tsum- opgestopte speelgoed bekendgestel. Die speelgoed is gebaseer op karakters van verskillende Disneyeiendomme. Tsum Tsum, wat geïnspireer is deur die gewilde app met dieselfde naam, is eers in Japan uitgereik. Dit het daarna uitgbrei na die Verenigde State.[17] Meer onlangs, in 2021, het die Squishmallows hul verskyning gemaak as 'n gewilde internetgier en versamelaarsitem.[18]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Boschma, Janie (5 November 2007). "History of the sock monkey: Stuffed animal created during the Great Depression". The Spectator. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Desember 2009. Besoek op 1 Julie 2009.
- ↑ Jaffé, Deborah (2006). The History of Toys: From Spinning Tops to Robots. Sutton Publishing. p. 155. ISBN 0-7509-3850-1.
- ↑ Laliberte, Marissa (2019). "11 Adorable Facts You Never Knew About Teddy Bears". Reader's Digest (in Engels (VSA)). Besoek op 5 Oktober 2020.
- ↑ 4,0 4,1 Byrne, Christopher (2013). A Profile of the United States Toy Industry : Serious Fun. Business Expert Press. pp. 14, 62–63.
- ↑ Mary Beth Temple (2009). Hooked for Life: Adventures of a Crochet Zealot. Andrews McMeel. pp. 40–41. ISBN 978-0-7407-7812-4. Besoek op 20 Maart 2010.
Amigurumi.
- ↑ Mary Belton (2006). Craft, Volume 1: Transforming Traditional Crafts. O'Reilly Media. pp. 41–42. ISBN 978-0-596-52928-4. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 Desember 2017. Besoek op 20 Maart 2010.
- ↑ "Stuffed Animal & Plush Toys Market Size, Share - Industry Report, 2025". Grand View Research, Inc. Besoek op 11 Oktober 2020.
- ↑ Wickman, Kase (30 Augustus 2017). "The Life and Death of the Princess Diana Beanie Baby Market". Vanity Fair (in Engels). Condé Nast. Besoek op 5 Junie 2019.
- ↑ Getlen, Larry (22 Februarie 2015). "How the Beanie Baby craze was concocted — then crashed". New York Post (in Engels (VSA)). Besoek op 7 Oktober 2020.
- ↑ Glazer, Joyce A. (31 Januarie 2017). "Celebrating Women: Jennifer Telfer". San Diego Magazine (in Engels). Besoek op 7 Oktober 2020.
- ↑ "Just Tickled" Geargiveer 2 Junie 2014 op Wayback Machine. People, 13 Januarie 1997.
- ↑ "New toy an interactive fur ball". CNN. 5 Oktober 1998. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Junie 2007. Besoek op 13 Julie 2007.
- ↑ Mabrey, Vicki; Janik, Kinga (20 November 2009). "Zhu Zhu Pets: Hamsters to Save Christmas?". ABC News. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 November 2009.
- ↑ Anderson, Mae (27 November 2009). "Robotic hamsters are holidays' unlikely new craze". Denver Post. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Junie 2011. Besoek op 18 Mei 2011.
- ↑ Pardo, Steve (11 April 2007). "Kids hooked on Webkinz world". The Detroit News. Besoek op 23 April 2007.
- ↑ Barakat, Matthew (13 Julie 2007). "Review: Webkinz pleases parents and children". NBC News. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 Julie 2014. Besoek op 20 Augustus 2007.
- ↑ Walujono, Amanda (26 Februarie 2015). "How Disney's Tsum Tsum Craze is Taking America By Storm". Character Media (in Engels (VSA)). Besoek op 7 Oktober 2020.
- ↑ Lorenz, Taylor (16 Maart 2021). "Squishmallows Are Taking Over". The New York Times (in Engels (VSA)). ISSN 0362-4331. Besoek op 30 Desember 2021.
Skakels
[wysig | wysig bron]- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Opgestopte speelgoed.
- Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.