Gaan na inhoud

Terry Pratchett

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Terry Pratchett
Pratchett in 2012
Gebore
Terence David John Pratchett

(1948-04-28)28 April 1948
Beaconsfield, Buckinghamshire, Engeland
Sterf12 Maart 2015 (op 66)
Broad Chalke, Wiltshire, Engeland
NasionaliteitVlag van Verenigde Koninkryk Verenigde Koninkryk
BeroepKortverhaalskrywer
Bekend virDiscworld
Good Omens
Nation
Ouer(s)David en Eileen Pratchett
Webwerfwww.terrypratchett.co.uk

Terence David John Pratchett OBE (28 April 1948 – 12 Maart 2015) was 'n Engelse fantasie skrywer, gebore in Beaconsfield, Buckinghamshire, Engeland. Hy is beroemd vir sy Discworld-reeks. Teen Maart 2005 het hy reeds ongeveer 40 miljoen boeke wêreldwyd verkoop. Hy word algemeen beskou as een van die bekwaamste satirici in die Engelse letterkunde, en word vergelyk met sulke wyduiteenlopende persone as Douglas Adams, Jonathan Swift, Charles Dickens, Lewis Carroll, Evelyn Waugh en P. G. Wodehouse.

Biografie

[wysig | wysig bron]

Terry Pratchett is op 28 April 1948 gebore,[1] in Engeland, as die seun van David en Eileen Pratchett. Hy skryf sy opvoeding veral toe aan die Beaconsfield openbare biblioteek.

Hy publiseer 'n kortverhaal op die ouderdom van dertien in sy skooljaarboek, en daarna 'n kortverhaal in 'n tydskrif op die ouderdom van 17. In 1965 ná skool, gaan werk hy as 'n verslaggewer by die plaaslike koerantjie, en werk daarvandaan sy weg in die wêreld as joernalis op by al groter koerante, tot in 1980, waarna hy die persbeampte van 'n sentrale elektrisiteitsraad word. Teen 1987 genereer hy soveel inkomste uit sy gepubliseerde werk dat hy voltyds kan begin skryf.

Sy eerste vollengte boek The Carpet People word in 1971 publiseer. Nadat hy voltyds begin skryf, publiseer hy omtrent twee boeke per jaar. In 1998 word hy aangestel as 'n lid van die (OBE) vir diens aan die literatuur. Tipies aan sy sin vir humor, vermoed hyself dat sy "diens aan die literatuur" bestaan het daaruit dat hy hom weerhou daarvan om literatuur te skryf. Hy het drie ere-doktorsgrade verwerf.

Persoonlike lewe

[wysig | wysig bron]

Terry Pratchett het in 1968 met sy vrou, Lyn, getrou[2] en die paartjie het in 1970 na Rowberrow in Somerset getrek. Hulle dogter, Rhianna Pratchett (ook 'n skryfster) is daar in 1976 gebore. In 1993 het die gesin van Salisbury na Wiltshire verhuis.

Volgens Pratchett was sy tydverdrywe "skryf, stap, rekenaars, lewe".[3] Hy was ook bekend vir sy gewoonte om groot, swart hoede te dra, soos gesien kan word agter in die omslae van die meeste van sy boeke. Hy wou as kind 'n sterrekundige word en het 'n observatorium in sy tuin gebou.[4] Practhett was 'n ateïs en 'n Gesiene Ondersteuner (Distinguished Supporter) van die Britse Humanistiese Vereniging.[5]

Pratchett se belangstelling in orangoetangs word weerspieël in een van sy gewildste fiktiewe karakters, die Librarian en sy werk as kurator vir die Orangutan Foundation UK.[6] As deel van sy aktiwiteite daar het hy Borneo in 1995 besoek met 'n filmspan van die Britse televisiekanaal, Channel 4, om 'n episode van "Jungle Quest" te verfilm, wat orangoetangs in hulle natuurlike habitat bestudeer.[7] Gebeurtenisse wat deur Pratchett se aanhangers georganiseer word, soos bv. Skywêreld-byeenkomste, het Pratchett se voorbeeld gevolg het die Orangutan Foundation as hulle genomineerde liefdadigheidsorganisasie aangeneem.[8]

Pratchett het op 31 Julie 2005 die persdekking van die Harry Potter-skryfster, J.K. Rowling, gekritiseer en gesê dat sekere lede van die media blykbaar dink dat "die aanhoudende verheffing van J. K. Rowling slegs bereik kan word ten koste van ander skrywers".[9][10] Hy het egter nie enige hekel aan die Potter-boeke self genoem nie.

In Augustus 2007 was Pratchett gediagnoseer dat hy 'n klein beroerte in 2004 of 2005 gehad het. Dié beroerte het die regterkant van sy brein beskadig en, alhoewel dit sy motoriese vaardighede aangetas het, het dit nie sy skryfwerk geaffekteer nie.[11] Pratchett het op 11 Desember 2007 openbaar dat die rede vir die beroerte "'n baie skaars vorm van vroeë-aanvangende Alzheimer se siekte was".[12][13] Hy het egter beplan om optimisties te bly en aan te hou skryf.[12]

Pratchett is oorlede in sy huis op 12 Maart 2015 aan Alzheimers, volgens sy uitgewer.[14]

Die Discworld

[wysig | wysig bron]

Die Discworld-reeks ("Skyfwêreld") het reeds meer as dertig boeke. Sy oeuvre is 'n humoristiese, dikwels satiriese fantasie wat met alles onder die son die spot dryf, 'n son in dié geval wat rondom 'n plat skyf -- die wêreld van die titel -- wentel. Die skyf word gedra deur vier reuse olifante, wat op hul beurt weer gedra word op die rug van 'n enorme ruimteseeskilpad wat sy weg deur die sterre swem.

Sy kinderboek The Amazing Maurice and His Educated Rodents wen die 2001 Carnegie Medalje vir die beste kinderverhaal van daardie jaar.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ "Terry Pratchett Biography" (in Engels). Lspace.org. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Desember 2019. Besoek op 19 April 2009.
  2. ↑ "Terry Pratchett and his Works" (in Engels). Colinsmythe.co.uk. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 April 2020. Besoek op 4 Mei 2016.
  3. ↑ Terry Pratchett Biography: The Terry Pratchett Unseen Library Geargiveer 25 Julie 2012 op Wayback Machine. Laaste besoek op 2007-03-26.
  4. ↑ Talking with Terry Pratchett Geargiveer 23 Mei 2007 op Wayback Machine by terrypratchettbooks.com. Laaste besoek op 8 Junie 2007.
  5. ↑ Distinguished Supporters of Humanism Geargiveer 29 September 2006 op Wayback Machine by die webwerf van die Britse Humanistiese Vereniging.
  6. ↑ Accomplishments and Achievements - 2. Media and Publicity Geargiveer 18 Augustus 2007 op Wayback Machine by die webwerf van die Orangutan Foundation UK. Laaste besoek op 6 Junie 2007.
  7. ↑ BFI Film & TV Database: Short Stories: Terry Pratchett's Jungle Quest Geargiveer 13 November 2007 op Wayback Machine. Laaste besoek op 6 Junie 2007.
  8. ↑ Discworld Convention 2004 Geargiveer 18 Augustus 2007 op Wayback Machine, 9 September 2004. Besoek op 6 Junie 2007.
  9. ↑ Pratchett takes swipe at Rowling by die webwerf van die BBC. 2005-07-30.
  10. ↑ "Pratchett takes swipe at Rowling". BBC News (in Engels). 31 Julie 2005. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 November 2019. Besoek op 28 Januarie 2008.
  11. ↑ Daily Mail: Terry Pratchett: "I had a stroke - and I didn't even notice", 29 Oktober 2007. Besoek op 2 November 2007.
  12. ↑ 12,0 12,1 Terry Pratchett, PaulKidby.com: An Embuggerance Geargiveer 4 September 2009 op Wayback Machine, 12 Desember 2007.
  13. ↑ BBC: Pratchett has Alzheimer's disease, 12 Desember 2007.
  14. ↑ Weber, Bruce (12 Maart 2015). "Terry Pratchett, Novelist, Dies at 66". The New York Times (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Augustus 2019.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Terry_Pratchett&oldid=2620567"