ایدمان
ایدمان (انگلیسیجه :Sport) (کؤکنی عربجه دیر و إِدْمَان idmān سؤزجوگوندن آلینیب) بدنی گوجلندیرمک یولوندا موعیّن قوراللارا اویغون بدن عوضولرینین تَرپَتمک و چالیشماغینا ایدمان دئییلر. اوندا چالیشانلار ائلیه بیلر سایلار و گونده چالیشسین. بۇ ایش بدن دورومون یاخشی ائتماقدا و گوجلو ائتماقدا یاخشی اولور و باش قاتماق و دولانیش اۆچونده اولا بیلر. ایدمان مسابقه کیمی اولا بیلر. مسابقه ده قانون قویولار و بوقانون کوکونده بیر یا نئچه نفر اوتان اولار. آیدیمان بیر نفره و نئچه نفره اولار و یا تیمی و قورو اونو گورر. تاخیم ایدمانلار آداملاری بیر تیمده ییغیر. نئچه باش قاتما ایشلری ایدمان بیلیبلر کی فیزیکی چالیشماسی یوخدی هابئله ورق و تخته و شطرنج
چوخلو ایدمانلار اسکی یوناندا اولوردی .گولش .قاچماق. بوکس. دیرک آتماق. دیسک آتماق .آرابا سورماق اسکی یوناندا اولوردی. بۇ ایدیمانلار اردو و هونر اۆچون یاراندی. سون ایللر اولمپیک قورلدی. هر دورد ایل بیر دفعه اولمپیا چولونده پلئوپونس کندینده اولوردی. او چاغدان ایندی اولمپیک ایدمانلاری قورولوب. ایندی ماشین لار چوْخلو ایشلری گورور وآداملار چالیشماسی آزالیب و بدنلر تنبل اوْلوب. آمّا بیر طرفدن تکنولوزیک اؤلکه لرده جماعت ایدیمان اۆچون چوْخ زمان تاپیب و ایشلر آسان اوْلوب. چوخلاری ایدماندا تاماشاچی اولور و چوْخلاری آیدیماندا چالیشیر.
فوتبول ان ایستکلی ایدمان دۆنیادا اولور.
اورال آلتائی ائللرده بۇ اویونا اوخشار بیر ایدماناولوردی. اوندا گئچی گؤنون بیر تخته دوره سینه دولوردولار و اونی یئرده ویریب و آپاریریدیلار. تورک ائللرین و آذربایجاندا کؤک ایدمان چوقان اولوردی کی بۇ جور توپ اوندا اولوردی.
علمی آراشدیرما
[دَییشدیر]سوئد عالیملری آراشدیرمالار نتیجهسینده ایدمانین حافیظه یاخشیلاشدیرماق خصوصیتینی آشکار ائدیبلر. ایدمان مشقلری زامانی قاندا خصوصی کاتپسین ب پروتئینینین سوییهسی آرتیر. بۇ پروتئین حافیظه یاخشیلاشدیریر. ScienceDaily خبر وئریر کی، تست لر نتیجهسینده ۴ آیدان آز اولمایاراق فعّال شکیلده ایدمانلا مشغول اوْلان اینسانلار ایدمانلا مشغول اولمایان اینسانلارلا مؤ قایسهده حافیظه تستلرینده داها یاخشی نتیجه گؤستریبلر.