پرش به محتوا

مولکول

ویکی‌پدیادان، آچیق بیلیک‌لیک‌دن
سو مولکولو

موْلکۇل، بیربیرینه باغلی قروپلار شکلینده آتوم‌لارین یاراتدیغی کیمیاسال بیلشیکلرین اَن کیچیک قورولوشونا وئریلن آددیر. باشقا ایفاده‌ایله مولکول بیلشیکلرین اَن کیچیک ذره‌سی‌دیر. مولکول‌لار قورولوشوندا بیردن داها‌چوخ تعداددا آتوم‌لاری واردیر. بیر مولکول عئینی ایکی آتوم‌ون باغلانماسی نتیجه‌سی یا دا فرق‌لی ساییدا فرق‌لی آتوم‌لارین باغلانماسی سونوندا تشکیل تاپا بیلیر. بیر سو مولکولو ۳ آتوم‌دان یارانیر؛ ایکی هیدروژن و بیر اوکسیژن. بیر هیدروژن پئراوکسید مولکولو ایکی هیدروژن و ایکی اوکسیژن آتوم‌وندان یارانیر. باشقا طرفدن بیر قان پروتئینی اولان قاماقلوبولین ۱۹۹۶ ساییدا آتومدان یارانماقلا بیلیکته فقط ۴ نوع فرقلی آتوم ایشلدیر، هیدروژن، کربون، اوکسیژن و نیتروژن.مولکوللاری یارادان شیمیایی باغلارا مولکولِر باغلار دییلیر. بونلار کوالنت، یونیک، و مئتالیک باغلاردیر.

مولکولِر باغلار

[دَییشدیر]

بیر مولکولون آتوم‌لاری آراسیندا ایجاد اولان باغدیر. مولکول‌لارین آراسینداکی باغلاردان داها گۆجلودور.بیر سو مولکول‌ونون آتوم‌لارین بیر آرادا توتان باغ مولکولِرباغ‌لارا میثالدیر. اؤته یاندان سو ملکول‌لارین بوز حالیندا بیر آرادا توتان باغلار دا مولکول‌لار‌آراسی باغ‌لارا اؤرنک‌دیر.

کوْوالِنت(کوْوالانت) باغلار

[دَییشدیر]
هیدروژن آتوم‌لاری آراسینداکی کوْوالنت باغ

ایکی آتوم‌ون الکترون پایلاشیمی نتیجه‌سینده اولوشان باغ مولکولِرباغ‌دیر. باغی اولوشتوران هر بیر آتوم الکترون جوفت‌ونا بیر الکترون وئرر.بو باغ ایکی عئینی آتوم‌دان اولوشموش ایسه، اولوشتوران باغا آپوْلارکوْوالنت باغ دییلر. اؤته یاندان باغ ایکی فرقلی آتوم طرفیندان اوْلوشتورولموش ایسه اوْلوشتوران باغ پوْلارکوْوالنت باغ آدلانیر. بو دۇرومدا الکترونئقاتیولیگی داها یۆکسک اوْلان آتوم الکترون سایی‌سی(یا یوْغونلوغو) نئقاتیولیگی آز اوْلان آتوما گؤره آرتار.

یوْنیک باغلار

[دَییشدیر]
یوْنیک باغ اوْلوشومو
NaCl (سوْدیوم کلوْرید) کیمیاسال دنکلمی(معادله)

یوْنیک باغ، بیر یا دا داهاچوخ الکترونون بیر آتوْمدان آیریلیب باشقا بیر آتوْما باغلانماسی سۆره‌جی سوْنراسیندا مۆثبت و منفی یوْنلارین اوْلوشماسی نتیجه‌سینده اوْلوشان باغدیر. سوْدیوم و کلوْر آتوملاریندان اوْلوسان NaCl-ۇ اوْلوشتوران باغ یوْنیک باغا بیر اؤرنک‌دیر.

مئتالیک باغلار

[دَییشدیر]
مئتالیک باغ

مئتال آتوملارینی بیر آرادا تۇتان باغدیر. مئتال آتوملاری الکتروپوْزیتیو اوْلاراق چکیردک‌لری و والانس‌الکترونلاری آراسیندا اوْلان ائتکیلشمه گۆجو آزدیر و بو سببدن الکترونلار حرکت ائده بیلیرلر. باند تئوْری‌سینه گؤره مئتال آتوملاری اطرافی والانس الکترونلارینین اوْلوشتوردوغو الکترون دئنیزی‌ایله بۆرۆنوبدور، الکترون دئنیزی منفی الکتریکسئل یۆکونون ایچینده آتوملارین مۆثبت یۆکلو چکیردک‌لرین ساخلاییر، اؤته یاندان چکیردک‌لر بو منفی یۆکون ایچینده گۆجلو بیر اتکیلشمه‌ایله برک بیر باغ یارادیرلار.

بیرده باخ

[دَییشدیر]