Ҡашҡабаш

	Ҡашҡабаш
Фәнни классификация
Домен:	Эукариоттар
Батшалыҡ:	Хайуандар
Суб-батшалыҡ:	Эуметазойҙар
Тип/Бүлек:	Ике яҡлы - симметриялы
Суб-тип:	Икенсел ауыҙлылар
Тип:	Хордалылар
Клад:	Баш һөйәклеләр
Суб-тип:	Умыртҡалылар
Инфратип:	Башһөйәклеләр
Супер-класс:	Дүрт аяҡлылар
Класс:	Ҡоштар
Ярым класс:	Яңы аңҡаулылар
Отряд:	Торна һымаҡтар
Ғаилә:	Пастушковые
Ярым ғаилә:	Gallinulinae
Ырыу:	Лысухи
Ырыу:	Ҡашҡабаш
Халыҡ-ара фәнни исеме
	Fulica atra Linnaeus, 1758
Ярым ырыуҙар
	Fulica atra atra Linnaeus, 1758; Fulica atra lugubris S. Müller, 1847; Fulica atra novaeguinea Rand, 1940; Fulica atra australis Gould, 1845;
Ареал
	Оя ҡороу ареалы Йыл әйләнәһенә Ҡышлау урыны
Һаҡлау статусы
	Ҙур хәүеф янамай; IUCN 3.1 Least Concern : 106002944
ITIS	1049300
NCBI	9121
EOL	1049300

Ҡашҡабаш (рус. Лысу́ха, лы́ска , лат. Fulica atra) — тартай һымаҡтар ғаиләһендәге ҙур булмаған һыу ҡошо.

Евразия, Төньяҡ Америка, Австралияла киң таралған. Тотош ҡара төҫтә, аҡ суҡышы һәм маңлайындаға аҡ табы менән башҡа ҡоштарҙан айырыла.

Был ҡош яҡшы сума, йөҙгәндә башын һәм ҡойроғон бәүелтеп йөҙә. Осҡанда һыу өҫтөнән ауыр күтәрелә, аяҡтары һыуҙы ярып бара.

Һулҡылдап илаған тауышҡа оҡшаған тауыш сығара. Йылға буйҙарында, күлдәрҙә, ҡамыш һәм үлән баҫҡан яр буйҙарында йәшәй. Үлән, тамыр-томор, ваҡ балыҡтар, һыу бөҗәктәре менән туҡлана. Ояһын һыуҙа ҡамыш төптәрендә ҡора.

Был һирәк осрай торған ҡош.

Museum specimen

Әҙәбиәт

Э.Ф. Ишбирҙин. Башҡортостан ҡоштары. Өфө, 1986 йыл, Өфө.