Kamelyo
An kamelyo sarong ungguladong hayop na may kokod na daing-baak, na sa likod igwang saro o duwang tangkong. Duwang klase an espesye kaini: an dromedaryo asin an kamelyong Baktriyano. An huri igwang duwang tangkong. An enot lakop asin tubo sa panggang na desyerto kan West Asia asin an huri makukua sa Asya Sentral asin sa Asyang Subangan. An duwang espesye pareho garo' na magtao nin gatas asin karne, asin siring man, barahibong panggubing.
Etimolohiya
[baguhon | baguhon an source]An terminong kamelyo (hale sa Arabong جمل, ǧʿl,, na boot sabihon "kagayonan") maluwag na tinotomoy man an arin man sa anom (6) na garo-kamelyong hayop sa lindong kan pamilyang Camelidae: an duwang tunay na kamelyo, asin an apat na Sur Amerikanong mga camelid- an llama, alpaca, guanaco asin an vicuna.
Pagbuhay
[baguhon | baguhon an source]An kasyahan na lawig buhay kan kamelyo naabot 40 sagkod 50ng taon. An kamelyo na nagtalubo nang husto nagtitindog nin 1.85 m (6 pye. 1 in) abot abaga asin 2.15 m (7 pye. 1 in) abot tangkong. An saiyang tangkong nalangkaw nin mga 30 pulgada (76.20 sentimetro). An mga kamelyo kaya na magdalagan sa rikas na 65 km/oras (40 m/oras).
An ebedinsyang fossil nagtatala na an mga apoon kan modernong kamelyo tuminalubo sa Norte Amerika kan periodong Palaeogene asin ngapit naglakop sa kahiwasan kan Asya. An tawo enot na namanso an mga kamelyo bago magtongtong an 2000 B.K.
Kagamitan
[baguhon | baguhon an source]Kan mga lumang panahon, ginagamit an mga kamelyo komo hayop sa gera, lunadan sa paglusob sa mga batalya, asin pagsakop saka pag'atake sa mga kaiwal. Sa ibang lugar, nagigin lingaan an mga kamelyo ta an mga ini pinapaglaban asin maogmang pagdalanon. Sa Morocco, popular an isport na paurumbasan nin mga kamelyo.
An mga ini may pambihirang kakayahan na magtios na daing inom-inom (naabot 5 aldaw), asin kayang mag'agod nin magagabat na maray na mga kargamento. Nagagamit man sinda sa pag'arado. An saindang odo' pampataba sa tinanom asin pwede pang panggatong.
Mga iba pang pambihirang kakayahan nin kamelyo:
1. An kamelyo kayang magtao nin 600 na litrong gatas sa sarong taon 2. An kamelyo pwede niyang isara an saiyang dungo , ngane dai makalaog an alpog 3. An kamelyo kinakakan maski ano na sana, orog na kun gutom nang maray. Maski lona, sandalya, tamong, kupya, asbp kaya nindang habloon.
Mga panluwas na takod
[baguhon | baguhon an source]- Ano an tagong-hilom sa irarom kan tangkong kan kamelyo? Archived 2009-05-23 at the Wayback Machine.
- Kaibahan kan sarong-tangkong na kamelyo sa duwang-tangkong
- Natonal Research Center on Camel Archived 2011-01-28 at the Wayback Machine.
- Camels and Dromedaries Archived 2011-08-20 at the Wayback Machine.
- Mga kakayahan nin kamelyo
