Васкоўнік звычайны

Васкоўнік звычайны
Навуковая класіфікацыя
Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Букакветныя Сямейства:  Васкоўнікавыя Род:  Васкоўніца Від:  Васкоўнік звычайны
Міжнародная навуковая назва
Myrica gale L., 1753
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   19265 NCBI   29739 EOL   594875 GRIN   t:24842 IPNI   585525 TPL   kew-2500739

Васкоўнік звычайны (Myrica gale), таксама мірт балотны, свечная ягада, верас духмяны, верас ягадны, верас воскавы, пахучка, васкоўнік, васкоўніца балотная, мірта  — расліна з сямейства васкоўнікавых (Myricaceae). Занесены ў спіс ахоўных відаў. Адзіны прадстаўнік сямейства ў Еўропе.

Назва

Лацінскай назве «Myrica» (Myríke) адпавядае грэчаская назва тамарыску.

Батанічнае апісанне

Батанічная ілюстрацыя з кнігі К. А. М. Ліндмана «Bilder ur Nordens Flora», 1917—1926

Куст вышынёй 1-1,5 м, галінасты, шарападобнай формы. Галіны цёмна-бурыя, густа пакрыты лісцем.

Карані доўгія, паўзучыя.

Лісце ад падоўжана-зваротнаяйкападобных да зваротнаяйкападобных, даўжынёй 2-6 см, шырынёй 0,8-1,5 см, з клінаватым аснаваннем, уверсе завостраныя або закругленыя, на кароткіх хвосціках, зверху цёмна-зялёнае, цьмянае, знізу бялейшае.

Расліна двухдомная. Шышкі з тычынкавымі кветкамі шматлікія, сядзячыя, цыліндрычныя, даўжынёй 0,7-1,6 см, светла-бурыя, сабраны на канцах галін. Песцікавыя шышачкі развіваюцца некалькі пазней тычынкавых, больш кароткія, даўжынёй 0,3-0,5 см падчас цвіцення і 0,6-1,5 см падчас плоданашэння, шчыльныя, авальналанцэтныя, вострыя. Песцікі ніткападобныя, пурпурныя.

Плады — зборныя касцянкі авальна-яйкападобныя, жаўтлявыя, слізістыя, каля 4 мм у дыяметры.

Куст густа пакрыты залозамі. Залозы выдзяляюць эфірныя алеі з α-піненам, ліманенам. Лісце з духмяным, горкім пахам.

Цвіце да распускання лісця ў Еўропе ў красавіку — маі, у Паўночнай Амерыцы ў сакавіку — красавіку. Плоданашэнне ў ліпені — верасні (Еўропа), чэрвені — верасні (Паўночная Амерыка).

Распаўсюджанне

Зверху ўніз. Мужчынскія веткі. Жаночыя кветкі.

Сустракаецца практычна на ўсёй тэрыторыі Еўропы, у Японіі, Карэі і ў Паўночнай Амерыцы (ад Аляскі і арктычных раёнаў Канады да ЗША). У Еўропе сустракаецца ўздоўж прыбярэжных раёнаў Вялікабрытаніі, Бельгіі, Нідэрландаў, Польшчы і Даніі, у Германіі па ніжняй даліне Рэйна, у Вестфальскай бухце (Мюнстэрланд, Сэна), усходнім Шлезвігу-Гальштэйну, Нідэрлаўзітцы, Мекленбургу — Пярэдняй Памераніі.

На тэрыторыі Расіі расце на паўночным захадзе еўрапейскай часткі і на Далёкім Усходзе.

Васкоўнік звычайны расце пераважна на балотах і вільготных лугах у рэгіёнах з атлантычным кліматам.

Культурнае ўжыванне

Васкоўнікавы шнапс

У Даніі, асабліва ў Ютландыі, дзе васкоўнік звычайны пакуль што дастаткова распаўсюджаны, парасткі расліны з'яўляюцца асноўным кампанентам пры вырабе васкоўнікавага шнапсу (Porsesnaps), упадабанага дзякуючы свайму мяккаму прысмаку.

Літаратура

• Флора СССР. В 30-ти томах / Главный редактор и редактор тома акад. В. Л. Комаров. — М.—Л.: Издательство Академии Наук СССР, 1936. — Т. V. — С. 243—244. — 762 + XXVI с. — 5 175 экз.
• Деревья и кустарники СССР. Дикорастущие, культивируемые и перспективные для интродукции. / Ред. тома С. Я. Соколов. — М.—Л.: Изд-во АН СССР, 1951. — Т. II. Покрытосеменные. — С. 218. — 612 с. — 2 500 экз.
• Васкоўніца // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз. — С. 420.

Спасылкі

• Восковник болотный Архівавана 26 студзеня 2010. (руск.)