Poen
 | |
| Enghraifft o'r canlynol | emosiwn negyddol, biomedical measurand type, problem iechyd, arwydd meddygol, symptom type, medical finding, Q126034916  |
|---|---|
| Math | symptom, annifyrrwch, dioddefaint |
| Y gwrthwyneb | pleser |
| Rhan o | damcaniaeth emosiwn |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Mae poen yn deimlad trallodus a achosir yn aml gan ysgogiadau dwys neu niweidiol. Mae'r Gymdeithas Ryngwladol ar gyfer Astudio Poen yn diffinio poen fel "profiad synhwyraidd ac emosiynol annymunol sy'n gysylltiedig â, neu'n debyg i'r hyn sy'n gysylltiedig â niwed gwirioneddol neu bosibl i feinwe." [1] Mewn diagnosis meddygol, mae poen yn cael ei ystyried yn symptom o gyflwr sylfaenol.
Mae poen yn cymell yr unigolyn i dynnu'n ôl o sefyllfaoedd niweidiol, i amddiffyn rhan o'r corff sydd wedi'i difrodi wrth iddo wella, ac i osgoi profiadau tebyg yn y dyfodol. [2] Mae'r rhan fwyaf o boen yn gwella unwaith y bydd yr ysgogiad gwenwynig wedi'i dynnu a'r corff wedi gwella, ond gall barhau er gwaethaf tynnu'r ysgogiad a gwella ymddangosiadol y corff. Weithiau mae poen yn codi yn absenoldeb unrhyw ysgogiad, difrod neu afiechyd y gellir ei ganfod. [3]
Poen yw'r rheswm mwyaf cyffredin dros ymgynghori â meddyg yn y mwyafrif o wledydd datblygedig.[4][5] Mae'n symptom mawr mewn llawer o gyflyrau meddygol, a gall ymyrryd ag ansawdd bywyd a gweithrediad cyffredinol person. [6] Mae meddyginiaethau poen syml yn ddefnyddiol mewn 20% i 70% o achosion.[7] Gall ffactorau seicolegol megis cefnogaeth gymdeithasol, therapi ymddygiad gwybyddol, cyffro, neu wrthdyniad effeithio ar ddwysedd poen neu annifyrrwch.[8]
Iechyd Meddwl
[golygu | golygu cod]Gall poen corfforol hirdymor effeithio ar ein hiechyd meddwl yn sylweddol.
Gall fod yn rhwystredig, nid yn unig am y gall effeithio’n negyddol ar ein hwyliau, ond gall ein rhwystro rhag gwneud rhai pethau rydyn ni’n gwybod fyddai’n llesol i’n hwyliau.[9]
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ ,"Pain is fact and fact is Pain" -a certain Painful person-"The revised International Association for the Study of Pain definition of pain: concepts, challenges, and compromises" (yn en-US). Pain 161 (9): 1976–1982. September 2020. doi:10.1097/j.pain.0000000000001939. PMC 7680716. PMID 32694387. http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=7680716.
- ↑ Understanding Pain : Exploring the Perception of Pain. Cambridge, Mass.: MIT Press. 2012. tt. Chapter 1. ISBN 9780262305433. OCLC 809043366.
- ↑ "Taxonomy and classification of pain". In: The Handbook of Chronic Pain. Nova Biomedical Books. 2007. ISBN 9781600210440. Cyrchwyd 3 February 2016.
- ↑ "Caring for patients with chronic pain: pearls and pitfalls". The Journal of the American Osteopathic Association 113 (8): 620–7. August 2013. doi:10.7556/jaoa.2013.023. PMID 23918913. https://archive.org/details/sim_jaoa-the-journal-of-the-american-osteopathic-association_2013-08_113_8/page/620.
- ↑ "What should be the core outcomes in chronic pain clinical trials?". Arthritis Research & Therapy 6 (4): 151–4. 2004. doi:10.1186/ar1196. PMC 464897. PMID 15225358. http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=464897.
- ↑ "Assessment of pain". British Journal of Anaesthesia 101 (1): 17–24. July 2008. doi:10.1093/bja/aen103. PMID 18487245. https://archive.org/details/sim_british-journal-of-anaesthesia_2008-07_101_1/page/17.
- ↑ "Non-prescription (OTC) oral analgesics for acute pain – an overview of Cochrane reviews". The Cochrane Database of Systematic Reviews 11 (11): CD010794. November 2015. doi:10.1002/14651858.CD010794.pub2. PMC 6485506. PMID 26544675. http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=6485506.
- ↑ "Mind-Body Therapies for Opioid-Treated Pain: A Systematic Review and Meta-analysis". JAMA Internal Medicine 180 (1): 91–105. January 2020. doi:10.1001/jamainternmed.2019.4917. PMC 6830441. PMID 31682676. http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=6830441.
- ↑ "Poen Corfforol". meddwl.org. 2019-05-09. Cyrchwyd 2022-03-07.