| dbo:abstract
|
- En música s'anomena cercle de quintes a una successió ascendent o descendent de notes musicals separades per intervals de quinta, que, en el sistema temperat, formen un cercle tancat, en el qual hom va trobant els dotze graus de l'escala cromàtica i l'ordre d'accidents de les armadures que determinen les escales clàssiques major i menor. Va ser descrit per primera vegada el 1711 pel músic alemany Johann David Heinichen en el seu tractat Neu erfundene und gründliche Anweisung … zu vollkommener Erlernung des General-Basses. L'harmonia que es troba a la dreta d'una altra compleix la funció de dominant, i la de l'esquerra de subdominant, deixant la del mig com tònica. Cada tonalitat a la qual arribem a través del cercle de quintes representa un centre tonal (do major o menor, sol major o menor, etc.). La tònica de cada tonalitat exerceix una força gravitatòria que atrau cap a ella l'esdevenir musical, d'aquí l'habitual referència a una tonalitat principal. (ca)
- Kvartkvintový kruh je název z oboru hudební nauky, kterým se označuje schéma pro ulehčení transpozic a určování předznamenání tóniny. (cs)
- في نظرية الموسيقى، دائرة الخامسات (بالإنجليزية: circle of fifths) أو (دائرة الرابعات، circle of fourths) هي العلاقة بين النغمات (أو الحدات) الإثنى عشر المكونة للسلم الكروماتيكي، دلائل المقام المناسبة لها، والسلالم الموسيقية الكبيرة والصغيرة المرتبطة بها. وهي تمثيل هندسي للعلاقة بين مجموعات الحدات الإثنى عشر للسلم الكروماتيكي في فضاء مجموعات الحدات. (ar)
- La kvintociklo estas en la muzikteorio grafika montraĵo de la reciprokaj parencorilatoj de la tonaloj. Ĝi fontas el la eŭropa harmonikompreno kaj baziĝas sur la kompreno, ke tonalo estas plej proksima al tiuj tonaloj, kiuj staras en la distanco de kvinto (kvintona paŝo = la intervalo de sep duontonopaŝoj) al ĝi. Najbarajn tonalojn en la kvintociklo oni nomas kvintparencaj. (eo)
- In music theory, the circle of fifths is a way of organizing the 12 chromatic pitches as a sequence of perfect fifths. (This is strictly true in the standard 12-tone equal temperament system — using a different system requires one interval of diminished sixth to be treated as a fifth). If C is chosen as a starting point, the sequence is: C, G, D, A, E, B (=C♭), F♯ (=G♭), C♯ (=D♭), A♭, E♭, B♭, F. Continuing the pattern from F returns the sequence to its starting point of C. This order places the most closely related key signatures adjacent to one another. It is usually illustrated in the form of a circle. (en)
- Als Quintenzirkel bezeichnet man in der Musiktheorie eine Reihe von zwölf im Abstand temperierter Quinten angeordneten Tönen, deren letzter Ton die gleiche Tonigkeit wie der erste hat und demzufolge mit ihm gleichgesetzt werden kann. Diese Gleichsetzung ist jedoch nur möglich aufgrund einer enharmonischen Verwechslung. Diese kann an jeder beliebigen Stelle erfolgen. Durch die Rückkehr zum Anfang ergibt sich ein „Rundgang“, der grafisch als Kreis (lat.: circulus „Kreis“) dargestellt wird. Der Quintenzirkel leistet dreierlei:
* In seiner heute gebräuchlichsten Darstellung ordnet er die parallelen Dur- und Molltonarten so an, dass Art, Anzahl und Reihenfolge ihrer Vorzeichen abzulesen sind.
* Er illustriert für die Tonarten (sowie deren Grundtöne und auf diesen errichtete Akkorde) das Prinzip der Quintverwandtschaft. Davon ausgehend lässt sich beschreiben, dass zwei Tonarten umso stärker verwandt sind, je näher sie im Quintenzirkel beieinanderliegen.
* Die wichtigsten diatonischen Tonleitern der westlichen Musik (Dur, natürliches Moll und die modalen Skalen) können aus dem Quintenzirkel hergeleitet werden. Die erste bekannte Darstellung des Quintenzirkels findet sich in einem 1679 gedruckten "Circle of fifths in Idea grammatikii musikiyskoy (Moscow, 1679)" von Nikolay Diletsky. In einem gedruckten Generalbasstraktat von Johann David Heinichen von 1711 wird der Quintenzirkel ebenfalls schon erwähnt. (de)
- En teoría musical, el ciclo o círculo de quintas (también conocido como círculo de cuartas) representa las relaciones entre los doce semitonos de la escala cromática, sus respectivas armaduras de clave y las tonalidades relativas (mayores y menores). Concretamente, se trata de una representación geométrica de las relaciones entre los 12 semitonos de la escala cromática en el espacio entre tonos. Dado que el término «quinta» define un intervalo o razón matemática que constituye el intervalo diferente de la octava más cercano y consonante, el círculo de quintas es una representación de los tonos o tonalidades disponiendo cerca los más estrechamente relacionados entre sí. Los músicos y los compositores usan el círculo de quintas para comprender y describir dichas relaciones. El diseño del círculo resulta útil a la hora de componer y armonizar melodías, construir acordes y desplazarse a diferentes tonalidades dentro de una composición. La tonalidad de Do mayor, que no tiene ni sostenidos ni bemoles, se sitúa convencionalmente en la parte alta del círculo (las 12 de un reloj). Siguiendo el círculo de quintas justas ascendentes a partir de Do mayor, la siguiente tonalidad, Sol mayor, tiene un sostenido; a continuación, Re mayor tiene 2 sostenidos, y así sucesivamente. De la misma manera, si se avanza en sentido contrario a las agujas del reloj desde el principio del círculo mediante intervalos de quintas descendentes o cuartas ascendentes, la primera tonalidad que encontramos, la tonalidad de Fa, tiene un bemol, la siguiente Si bemol tiene 2 bemoles, y así sucesivamente. Al final del círculo (las 6 del reloj), las tonalidades de sostenidos y de bemoles se superponen, con lo que aparecen pares de armaduras de tonalidades enarmónicas. Empezando desde cualquier altura del ciclo y ascendiendo mediante intervalos de quintas temperadas iguales, se va pasando por todos los doce tonos en el sentido de las manecillas del reloj, para terminar regresando al tono inicial. Para recorrer los doce tonos en sentido contrario al reloj, es necesario ascender mediante cuartas, en lugar de quintas. La secuencia de cuartas da al oído una sensación de asentamiento o resolución (véase cadencia).
* Escuchar círculo de quintas en el sentido del reloj en una octava
* Escuchar círculo de quintas en sentido contrario al reloj en una octava (es)
- En théorie de la musique, le cycle des quintes est une représentation géométrique montrant la relation entre les douze degrés de l'échelle chromatique, leurs altérations correspondantes et la tonalité majeure ou mineure associée. (fr)
- 음악 이론에서 오도권(또는 사도권)은 반음계의 12개 음정 간의 관계와 그에 상응하는 조표, 그리고 관련된 장조와 단조의 기하적인 표현이다. (ko)
- 五度圏（ごどけん、英語: circle of fifths）は、12の長調あるいは短調の主音を完全五度上昇あるいは下降する様に並べて閉じた環にしたものである。 五度圏は F♯ / G♭ や D♯ / E♭ といった異名同音関係を利用することで環を形成しており、これは一般に平均律を前提としている。純正な完全五度に基づくピタゴラス音律では異名同音を利用して閉じた環を形成することはできない。例えば E♭ を起点として完全五度を12回上方向に堆積すると異名同音関係にある D♯ が得られるが (E♭ - B♭ - F - C - G - D - A - E - B - F♯ - C♯ - G♯ - D♯)、純正な完全五度（周波数比 3:2）による場合、この D♯ と E♭ は正確なユニゾンやオクターヴ関係にならず、ピタゴラスコンマ（約23.46セント）の差が生じる。平均律では完全五度が純正音程よりも1/12ピタゴラスコンマだけ狭められているため、D♯ と E♭ が一致し、閉じた五度圏を形成することができる。 五度圏はある調から他の調への「遠隔度」を視覚化するのに用いられる。例えばト長調に対し五度圏上で隣接する5つの調（ホ短調、ニ長調、ロ短調、ハ長調、イ短調）は和声的に近い関係にある近親調である。一方、五度圏上で最も離れた嬰ハ長調とは和声的に遠い関係にあり、その音階上の三和音に共通するものが1つもない。 (ja)
- Nella teoria musicale, il circolo o ciclo delle quinte è una proprietà di aritmetica modulare in modulo 12.Rappresenta le relazioni tra le dodici note che compongono la scala cromatica. Ogni volta che si passa di quinta in quinta si aggiunge un # alla settima della quinta trovata. L'intervallo di quinta perfetta ha molti significati in teoria musicale: esso è alla base del temperamento pitagorico ed è l'intervallo che suona meglio ed in modo più naturale per l'orecchio umano. (it)
- De kwintencirkel is een voorstelling om de samenhang tussen de toonsoorten in de gelijkzwevende temperatuur duidelijk te maken. Twee toonsoorten zijn het nauwst verwant als zij een kwint uit elkaar liggen. De twee toonladders hebben dan 6 van hun 7 tonen met elkaar gemeen (d.w.z. als stamtoon of daarvan afgeleid) en de beide resterende tonen verschillen slechts een halve toonafstand in hoogte. Deze verwantschap leidt tot een ordening van de toonsoorten in een reeks, de kwintenreeks, waarin de opeenvolgende toonsoorten een kwint uiteenliggen. Door enharmonische verwisseling van de uiteinden van de kwintenreeks ontstaat de kwintencirkel. De kwintencirkel is voor het eerst in 1728 gebruikt door Johann David Heinichen in zijn werk Der Generalbass in der Composition. waarin een cyclische herhaling is ontstaan. Rondleggen van de reeks geeft dan de kwintencirkel, zo genoemd omdat rechtsom kijkend de volgende hoger gedachte toon steeds een kwint verder ligt.(Met evenveel recht zou het een kwartencirkel kunnen heten als de cirkel linksom doorlopen wordt en de dan volgende toon hoger gedacht wordt.) Opmerking: Bij reine kwinten sluit de cirkel na 12 stappen niet exact meer, want een Beses is een andere toon dan een A. Het verschil tussen die twee tonen heet het pythagoreïsche komma. (nl)
- Koło kwintowe, okrąg kwintowy – graficzny schemat przedstawiający gamy / tonacje w systemie dur-moll uszeregowane według zmieniającej się liczby znaków przykluczowych. Nazwa wywodzi się od kwintowego pokrewieństwa między sąsiadującymi tonacjami, rozmieszczonymi na okręgu według zmieniającej się liczby znaków przykluczowych. W kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara w każdej następnej gamie przybywa dodatkowo jeden krzyżyk, przy czym tonika gamy (nadająca jednocześnie jej nazwę) jest dominantą gamy wyjściowej (poprzedzającej). W kierunku przeciwnym zwiększa się liczbę bemoli, a tonika jest subdominantą gamy wyjściowej. Każda tonacja durowa posiada pokrewną tonację molową (zbudowaną na tonice znajdującej się o tercję małą poniżej toniki pokrewnej tonacji durowej). Obie mają takie same znaki przykluczowe. W kole kwintowym daje to układ tonacji molowych rozpoczynający się od a-moll (pokrewnej do C-dur). (pl)
- Círculo de quintas é um espaço geométrico circular que descreve as relações entre as doze notas da escala cromática de temperamento igual. Ao tocarmos uma nota qualquer da escala e irmos ascendendo sucessivamente por intervalos de quinta perfeita usando igual temperamento, chegamos sempre a mesma nota 1 oitava acima, depois de passarmos por todas as outras da escala cromática. Como o espaço é circular, é também possível seguir a sucessão em sentido contrário, subtraindo intervalos de quinta perfeita. Nesse caso, obtemos uma sucessão de intervalos de quarta. Por essa razão, o círculo de quintas é também conhecido pelo nome de círculo de quartas. (pt)
- Kvintcirkeln är ett schema som i en cirkelfigur visar relationen mellan de olika dur- och molltonarterna. Figuren är ett pedagogiskt hjälpmedel inom musikteorin för att visa oktavens tolv toner som resultat av så kallad kvintstapling. Den slutna cirkeln förutsätter begreppet liksvävande temperatur. En sådan temperering av skalan blev historiskt möjlig först i början på 1700-talet. I den vanligaste varianten av kvintcirkeln ligger respektive parallelltonarter mitt för varandra (till exempel ligger C-dur och a-moll i position "klockan 12", dock med C-dur i den yttre cirkeln, a-moll i den inre). Med hjälp av kvintcirkeln kan man också se hur många korsförtecken respektive ♭-förtecken en diatonisk skala har. Till exempel har C♯-dur sju ♯ och den likaklingande D♭-dur fem ♭-förtecken. I kvintcirkeln ligger de intilliggande tonarternas tonika alltid på en kvints avstånd från varandra. Ett steg medurs från tonikan hittar man dominanten och ett steg moturs subdominanten - ackord byggda på dessa toner är grunder för dur/moll-harmonierna. Till exempel för D-dur: de viktigaste ackorden är D (tonika), G (subdominant) och A (dominant). (sv)
- Квинтовый круг (или кварто-квинтовый круг) — геометрическое представление хроматической звуковой системы в виде последовательности кварт и/или квинт. В квинтовый круг входят 12 разных высот (высотных классов), при этом предполагается, что квинты/кварты темперированы — именно темперация обеспечивает замкнутость круга. Квинтовый круг традиционно используется в учении о гармонии для визуализации родства мажорно-минорных тональностей. (ru)
- 五度圈（或者 四度圈，因為五度圈CGDA的反順序正好是四度CFbBbE），即五度循環，是一種用純五度關係將十二個調循序排列出來的辦法。以右圖為例，右半圈為基本調C調向上的五度循環，左半圈則為C調向下的五度循環。向上的五度循環中，升號調的升號逐漸增加，反之，降號調的降號逐漸增加。相鄰的兩個調之間，只相差一個升降號。
*
* (zh)
- Кві́нтове ко́ло (або ква́рто-кві́нтове ко́ло) — система розміщення тональностей за ступенем споріднененості у вигляді схеми, де мажорні та мінорні дієзні тональності розташовані за чистими квінтами вгору, а бемольні — за чистими квінтами вниз. При русі по колу за годинниковою стрілкою, кожна наступна тональність матиме на один дієз більше від попередньої, а проти годинникової — на один бемоль більше. Оскільки октава складається з 12 півтонів, кварта — з 5, а квінта — з 7, то 12 кварт або 12 квінт становлять кілька октав, отже кожна тринадцята тональність енгармонічно збігатиметься з вихідною. Насправді точний збіг відбувається лише при рівномірно-темперованому строї (де квінта визначається як інтервал між двома тонами зі співвідношенням частот ), відраховуючи ж квінти в натуральному строї (де квінта визначається як інтервал між двома тонами зі співвідношенням частот ), кожен тринадцятий звук відрізнятиметься від вихідного на інтервал піфагорової коми. Саме ця розбіжність і призвела до ствердження рівномірно-темперованого строю у практиці настроювання музичних інструментів. Теоретично коло є незамкненим і може містити необмежену кількість енгармонічно рівних тональностей (напр. His=C=Deses; Ais=B=Ceses; тощо), на практиці, однак, використовуються лише ті тональності, які мають не більше 7 знаків біля ключа, відтак енгармонічне коло містить лише три мажорні (сі мажор — до-бемоль мажор, фа-дієз мажор — соль-бемоль мажор, до-дієз мажор — ре-бемоль мажор) та три мінорні (ля-бемоль мінор — соль-дієз мінор, мі-бемоль мінор — ре-дієз мінор, сі-бемоль мінор — ля-дієз мінор) енгармонічно рівні тональності. Першою відомою музично-теоретичною роботою, в якій є квінтове коло, є «Мусікійська граматика» українського музиканта Миколи Дилецького (збереглося лише московське видання 1679 року), в якій автор називає його як «коло мусикийское». Детальніший опис квінтового кола належить Йоганну Давиду Гайніхену («Neu erfundene und gründliche Anweisung», 1711). В усіх 24 тональностях кварто-квінтового кола написані такі твори, як цикли з 24-х прелюдій Шопена й Шостаковича. Й. С. Бах показав рівноправність всіх тональностей, написавши «Добре темперований клавір». (uk)
|
| dbp:content
|
- {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\new PianoStaff <<
\new ChordNames \chordmode {
c f b,:dim e:m a,:m d:m g, c
}
\new Staff \relative c' { \key c \major \clef treble \time 8/4
\bar " (en)
- {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' { \key c \major \set Score.tempoHideNote = ##t \tempo 1 = 60 \time 12/1
c1 f bes ees, aes des, ges b e, a d, g (en)
- {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\new PianoStaff <<
\new ChordNames \chordmode {
a,:m d:m7 g,:7 c:maj7 f,:maj7 b,:m7.5- e,:7 a,:m
}
\new Staff \relative c' { \key c \major \clef treble \time 8/4
\bar " (en)
- {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\new PianoStaff <<
\new ChordNames \chordmode {
a,:m d:m g, c f, b,:dim e, a,:m
}
\new Staff \relative c' { \key c \major \clef treble \time 8/4
\bar " (en)
- {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' { \key c \major \set Score.tempoHideNote = ##t \tempo 1 = 60 \time 12/1
c1 g' d a' e b' fis cis gis' dis ais' f (en)
|
| rdfs:comment
|
- Kvartkvintový kruh je název z oboru hudební nauky, kterým se označuje schéma pro ulehčení transpozic a určování předznamenání tóniny. (cs)
- في نظرية الموسيقى، دائرة الخامسات (بالإنجليزية: circle of fifths) أو (دائرة الرابعات، circle of fourths) هي العلاقة بين النغمات (أو الحدات) الإثنى عشر المكونة للسلم الكروماتيكي، دلائل المقام المناسبة لها، والسلالم الموسيقية الكبيرة والصغيرة المرتبطة بها. وهي تمثيل هندسي للعلاقة بين مجموعات الحدات الإثنى عشر للسلم الكروماتيكي في فضاء مجموعات الحدات. (ar)
- La kvintociklo estas en la muzikteorio grafika montraĵo de la reciprokaj parencorilatoj de la tonaloj. Ĝi fontas el la eŭropa harmonikompreno kaj baziĝas sur la kompreno, ke tonalo estas plej proksima al tiuj tonaloj, kiuj staras en la distanco de kvinto (kvintona paŝo = la intervalo de sep duontonopaŝoj) al ĝi. Najbarajn tonalojn en la kvintociklo oni nomas kvintparencaj. (eo)
- In music theory, the circle of fifths is a way of organizing the 12 chromatic pitches as a sequence of perfect fifths. (This is strictly true in the standard 12-tone equal temperament system — using a different system requires one interval of diminished sixth to be treated as a fifth). If C is chosen as a starting point, the sequence is: C, G, D, A, E, B (=C♭), F♯ (=G♭), C♯ (=D♭), A♭, E♭, B♭, F. Continuing the pattern from F returns the sequence to its starting point of C. This order places the most closely related key signatures adjacent to one another. It is usually illustrated in the form of a circle. (en)
- En théorie de la musique, le cycle des quintes est une représentation géométrique montrant la relation entre les douze degrés de l'échelle chromatique, leurs altérations correspondantes et la tonalité majeure ou mineure associée. (fr)
- 음악 이론에서 오도권(또는 사도권)은 반음계의 12개 음정 간의 관계와 그에 상응하는 조표, 그리고 관련된 장조와 단조의 기하적인 표현이다. (ko)
- Nella teoria musicale, il circolo o ciclo delle quinte è una proprietà di aritmetica modulare in modulo 12.Rappresenta le relazioni tra le dodici note che compongono la scala cromatica. Ogni volta che si passa di quinta in quinta si aggiunge un # alla settima della quinta trovata. L'intervallo di quinta perfetta ha molti significati in teoria musicale: esso è alla base del temperamento pitagorico ed è l'intervallo che suona meglio ed in modo più naturale per l'orecchio umano. (it)
- Círculo de quintas é um espaço geométrico circular que descreve as relações entre as doze notas da escala cromática de temperamento igual. Ao tocarmos uma nota qualquer da escala e irmos ascendendo sucessivamente por intervalos de quinta perfeita usando igual temperamento, chegamos sempre a mesma nota 1 oitava acima, depois de passarmos por todas as outras da escala cromática. Como o espaço é circular, é também possível seguir a sucessão em sentido contrário, subtraindo intervalos de quinta perfeita. Nesse caso, obtemos uma sucessão de intervalos de quarta. Por essa razão, o círculo de quintas é também conhecido pelo nome de círculo de quartas. (pt)
- Квинтовый круг (или кварто-квинтовый круг) — геометрическое представление хроматической звуковой системы в виде последовательности кварт и/или квинт. В квинтовый круг входят 12 разных высот (высотных классов), при этом предполагается, что квинты/кварты темперированы — именно темперация обеспечивает замкнутость круга. Квинтовый круг традиционно используется в учении о гармонии для визуализации родства мажорно-минорных тональностей. (ru)
- 五度圈（或者 四度圈，因為五度圈CGDA的反順序正好是四度CFbBbE），即五度循環，是一種用純五度關係將十二個調循序排列出來的辦法。以右圖為例，右半圈為基本調C調向上的五度循環，左半圈則為C調向下的五度循環。向上的五度循環中，升號調的升號逐漸增加，反之，降號調的降號逐漸增加。相鄰的兩個調之間，只相差一個升降號。
*
* (zh)
- En música s'anomena cercle de quintes a una successió ascendent o descendent de notes musicals separades per intervals de quinta, que, en el sistema temperat, formen un cercle tancat, en el qual hom va trobant els dotze graus de l'escala cromàtica i l'ordre d'accidents de les armadures que determinen les escales clàssiques major i menor. Va ser descrit per primera vegada el 1711 pel músic alemany Johann David Heinichen en el seu tractat Neu erfundene und gründliche Anweisung … zu vollkommener Erlernung des General-Basses. (ca)
- Als Quintenzirkel bezeichnet man in der Musiktheorie eine Reihe von zwölf im Abstand temperierter Quinten angeordneten Tönen, deren letzter Ton die gleiche Tonigkeit wie der erste hat und demzufolge mit ihm gleichgesetzt werden kann. Diese Gleichsetzung ist jedoch nur möglich aufgrund einer enharmonischen Verwechslung. Diese kann an jeder beliebigen Stelle erfolgen. Durch die Rückkehr zum Anfang ergibt sich ein „Rundgang“, der grafisch als Kreis (lat.: circulus „Kreis“) dargestellt wird. Der Quintenzirkel leistet dreierlei: (de)
- En teoría musical, el ciclo o círculo de quintas (también conocido como círculo de cuartas) representa las relaciones entre los doce semitonos de la escala cromática, sus respectivas armaduras de clave y las tonalidades relativas (mayores y menores). Concretamente, se trata de una representación geométrica de las relaciones entre los 12 semitonos de la escala cromática en el espacio entre tonos. Dado que el término «quinta» define un intervalo o razón matemática que constituye el intervalo diferente de la octava más cercano y consonante, el círculo de quintas es una representación de los tonos o tonalidades disponiendo cerca los más estrechamente relacionados entre sí. Los músicos y los compositores usan el círculo de quintas para comprender y describir dichas relaciones. El diseño del cír (es)
- 五度圏（ごどけん、英語: circle of fifths）は、12の長調あるいは短調の主音を完全五度上昇あるいは下降する様に並べて閉じた環にしたものである。 五度圏は F♯ / G♭ や D♯ / E♭ といった異名同音関係を利用することで環を形成しており、これは一般に平均律を前提としている。純正な完全五度に基づくピタゴラス音律では異名同音を利用して閉じた環を形成することはできない。例えば E♭ を起点として完全五度を12回上方向に堆積すると異名同音関係にある D♯ が得られるが (E♭ - B♭ - F - C - G - D - A - E - B - F♯ - C♯ - G♯ - D♯)、純正な完全五度（周波数比 3:2）による場合、この D♯ と E♭ は正確なユニゾンやオクターヴ関係にならず、ピタゴラスコンマ（約23.46セント）の差が生じる。平均律では完全五度が純正音程よりも1/12ピタゴラスコンマだけ狭められているため、D♯ と E♭ が一致し、閉じた五度圏を形成することができる。 (ja)
- De kwintencirkel is een voorstelling om de samenhang tussen de toonsoorten in de gelijkzwevende temperatuur duidelijk te maken. Twee toonsoorten zijn het nauwst verwant als zij een kwint uit elkaar liggen. De twee toonladders hebben dan 6 van hun 7 tonen met elkaar gemeen (d.w.z. als stamtoon of daarvan afgeleid) en de beide resterende tonen verschillen slechts een halve toonafstand in hoogte. Deze verwantschap leidt tot een ordening van de toonsoorten in een reeks, de kwintenreeks, waarin de opeenvolgende toonsoorten een kwint uiteenliggen. Door enharmonische verwisseling van de uiteinden van de kwintenreeks ontstaat de kwintencirkel. De kwintencirkel is voor het eerst in 1728 gebruikt door Johann David Heinichen in zijn werk Der Generalbass in der Composition. (nl)
- Koło kwintowe, okrąg kwintowy – graficzny schemat przedstawiający gamy / tonacje w systemie dur-moll uszeregowane według zmieniającej się liczby znaków przykluczowych. Nazwa wywodzi się od kwintowego pokrewieństwa między sąsiadującymi tonacjami, rozmieszczonymi na okręgu według zmieniającej się liczby znaków przykluczowych. W kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara w każdej następnej gamie przybywa dodatkowo jeden krzyżyk, przy czym tonika gamy (nadająca jednocześnie jej nazwę) jest dominantą gamy wyjściowej (poprzedzającej). W kierunku przeciwnym zwiększa się liczbę bemoli, a tonika jest subdominantą gamy wyjściowej. (pl)
- Kvintcirkeln är ett schema som i en cirkelfigur visar relationen mellan de olika dur- och molltonarterna. Figuren är ett pedagogiskt hjälpmedel inom musikteorin för att visa oktavens tolv toner som resultat av så kallad kvintstapling. Den slutna cirkeln förutsätter begreppet liksvävande temperatur. En sådan temperering av skalan blev historiskt möjlig först i början på 1700-talet. I den vanligaste varianten av kvintcirkeln ligger respektive parallelltonarter mitt för varandra (till exempel ligger C-dur och a-moll i position "klockan 12", dock med C-dur i den yttre cirkeln, a-moll i den inre). (sv)
- Кві́нтове ко́ло (або ква́рто-кві́нтове ко́ло) — система розміщення тональностей за ступенем споріднененості у вигляді схеми, де мажорні та мінорні дієзні тональності розташовані за чистими квінтами вгору, а бемольні — за чистими квінтами вниз. При русі по колу за годинниковою стрілкою, кожна наступна тональність матиме на один дієз більше від попередньої, а проти годинникової — на один бемоль більше. (uk)
|
