| dbo:abstract
|
- Pranýř (z německého Pranger téhož významu) je označení pro trestní nástroj v podobě sloupu, klády, klece, kozy, vyvýšeného lešení či jiného pevného uchycení, k němuž byl trestaný člověk připoután a prezentován široké veřejnosti. Účelem pranýřování bylo zostudit dotyčnou osobu i její chování před obyvatelstvem a současně širší veřejnost před nevhodným jednáním důrazně varovat. Kromě ztráty společenské prestiže trestaný i fyzicky trpěl – v závislosti na počasí, délce trestu a formě pranýřování. Pranýř byl místo hanby, ponížení a utrpení. (cs)
- المُشَهِّرَة أو الحِنِاك أو قَمَّاطَة القَصَّاص (بالإنجليزية: pillory)، عبارة عن جهاز مصنوع من إطار خشبي أو معدني يتم تشييده على أحد الأعمدة، مع وجود ثقوب لاحتواء الرأس واليدين، كانت تستخدم سابقًا للعقاب من خلال الإذلال العلني وغالبًا ما تتسبب في المزيد من الإساءة البدنية. والمشهرة مرتبطة دائماً بالمقطرة. تم توثيق الكلمة باللغة الإنجليزية منذ عام 1274، وينبع من لفظ pellori الفرنسية والتي تعني حاجز عمودي. تكون آلية المشهرة من خلال إجبار المُذنبين على الانحناء للأمام ولصق رؤوسهم وأيديهم أمامهم، حيث أنها طريقة غير مريحة للغاية ومع ذلك، كان الغرض الرئيسي من وضع المجرمين بهذه الطريقة هو إذلالهم علانية والتشهير بهم. (ar)
- Un costell també anomenat picota és un pal de pedra o de fusta que era simbol de la juridicció i del lloc on es feien les execucions. A l'antic règim, el privilegi de plantar costell era un dels drets que el senyor podia atorgar als seus vassalls. S'hi exposaven els reus i els caps o cossos dels ajusticiats per l'autoritat civil per a exposar-los a la vergonya pública. En certes regions era coronada d'una mena de gàbia, on el condemnat era exposat a l'escarni, tot i romandre protegit d'agressions massa directes. A Catalunya hi havia les columnes senzilles amb unes anelles o bé unes fustes que, en unir-se, deixaven uns forats per a subjectar algun membre del condemnat. Els costells sovint eren decorats amb l'escut del senyor o del prelat que tenia la jurisdicció i eren aleshores més un símbol que un veritable instrument de tortura, tot i que la seva erecció sempre més freqüent al segle xiv no comptava amb molta simpatia de la població. En temps de revolta, com a símbol del poder vituperat, sovint van ser enderrocats durant moviments d'ira popular. En la iconografia de molts escuts es troba un costell. (ca)
- Eine Schandsäule (auch Schandpfahl) ist ein Denkmal, das nicht an Ruhm und Ehre, sondern an die Schande einer Person erinnert. (de)
- Der Pranger (auch Schandpfahl, Schandbühne oder Kaak) war ein Strafwerkzeug in Form einer Säule, eines Holzpfostens oder einer Plattform, an denen ein Verurteilter gefesselt und öffentlich vorgeführt wurde. Zunächst Folter-Werkzeug und Stätte der Prügelstrafe (Stäupen), erlangten Pranger ab dem 13. Jahrhundert weite Verbreitung zur Vollstreckung von Ehrenstrafen. Der Pranger diente den Städten auch als äußeres Zeichen der Gerichtsbarkeit. (de)
- Ο κύφωνας (αρχ. κύφων) είναι το κυρτό ξύλο που περνιέται στο αυχένα των ζώων όταν αυτά είναι, όπως λέγεται, στο ζευγά και κυρίως στα βόδια. Ειδικότερα όμως ο κύφωνας ήταν, στην αρχαιότητα, μέσο βασανισμού κατά των αιχμαλώτων, των κατάδικων και των δούλων (Ξενοφών «Ελληνικά» ΙΙΙ 3,11, Ησύχιος και ). Το όργανο αυτό ήταν ένα πλέγμα από κυρτά ξύλα, έτσι ώστε να κρατά από τον αυχένα τον τιμωρούμενο σκυφτό και ακίνητο. Παραστατική εικόνα της χρήσης αυτού του οργάνου παρέχει αγγείο που βρίσκεται στο Μουσείο του Λούβρου, όπου δύο αιχμάλωτοι αλυσοδεμένοι φέρονται με τις κεφαλές περασμένες μέσα σε ανοίγματα του οργάνου, ο ένας σκυφτός και ο άλλος σε ύπτια θέση. Τον κύφωνα χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι κυρίως στις μαστιγώσεις και η δε έκθεση με το όργανο αυτό λεγόταν «κυφωνισμός». Σήμερα ο κύφωνας χρησιμοποιείται μόνο σε κτηνοτροφικές μονάδες βοοειδών και σε κτηνιατρικές εργασίες. (el)
- La Punpilorio estas kolono el ŝtono pli malpli ornamata, sur kiu oni montris publike la malliberulojn kaj kapojn aŭ korpojn de la ekzekutitaj fare de iamaj aŭtoritatoj en kelkaj landoj el Okcidenta Eŭropo, kiel en Hispanio, Portugalio ktp. La puno al elmontro sur punpilorio jam aperas laŭleĝa en la 13a jarcento, nome en la libro de Las siete partidas, de Alfonso la 10-a (Kastilio), kie oni konsideras ĝin la lasta de la malgravaj punaĵoj por deliktuloj kiel senhonorigo kaj puno. La majoritato de la punpilorioj estis konstruitaj dum la jarcentoj 16a kaj 17a, pro la monpardonojn kiujn ricevis la vilaĝoj kiuj kontribuis al militspezoj. Dekreto de la Kortumo de Kadizo, de 26-a de majo de 1813, ordonis la malkonstruon de ĉiaj pilorioj ĉar simboloj de feŭdaj jurisdikcioj; tamen tiu ordono haltigis la konstruojn de pilorioj sed multaj restis ne malkonstruitaj. (eo)
- Las picotas son columnas de piedra más o menos ornamentadas, sobre las que se exponía a los y las cabezas o cuerpos de los ajusticiados por la autoridad civil. La pena de exhibición en la picota aparece ya legislada en el siglo XIII, en el libro de Las Partidas, de Alfonso X, considerándose la última de las penas leves a los delincuentes para su deshonra y castigo. La mayoría de las picotas fueron construidas durante los siglos XVI y XVII, debido a las exenciones otorgadas a los lugares que hicieron aportaciones económicas a la Corona para sufragar los cuantiosos gastos de la guerra. Aunque se suele llamar picota a todas las columnas de este tipo, algunas de ellas son de más categoría y se denominan rollos, que solo se levantaban en villas e indicaban el régimen al que estaba sometido: señorío real, concejil, eclesiástico o monástico. (es)
- Urkabe (gaztelaniaz Picota) apainduta egon daitekeen zutabea da. Kondenatuak publikoan erakusteko erabiltzen ziren; askotan ere, justiziak eraginez hilarazien buruak edo gorpuzkinak erakusten ziren bertan. (eu)
- Un pilori est un poteau ou un dispositif auquel un condamné est attaché temporairement pour être vu du public qui, impressionné, est censé s'efforcer de ne pas se retrouver un jour en pareille situation. (fr)
- The pillory is a device made of a wooden or metal framework erected on a post, with holes for securing the head and hands, formerly used for punishment by public humiliation and often further physical abuse. The pillory is related to the stocks. (en)
- さらし台（さらしだい）は罪人に対する刑罰として、または被疑者に対する拷問として、これらを晒しものにするために欧米で使われた道具。 (ja)
- La gogna è uno strumento punitivo, di contenzione, di controllo, di tortura, utilizzato prettamente durante il Medioevo. È costruita come un collare in ferro, fissata a una colonna per mezzo di una catena, che veniva stretta attorno al collo dei condannati esposti alla berlina. Successivamente si è modificata in tavole di legno provviste di cerniera, che formano fori attraverso i quali sono inseriti la testa e/o vari arti del prigioniero, poi bloccate insieme per trattenerlo. (it)
- Een schandpaal, gerechtspaal, geselpaal of kaak is een paal waaraan iemand als strafmaatregel werd vastgebonden en te kijk werd gesteld. Naast een schandpaal bestaat ook het schandblok. Het te schande zetten was bedoeld als een onterende straf. Het stond het publiek vaak vrij de persoon die letterlijk "voor paal stond", te beschimpen of te bekogelen met rot fruit of andere zaken. Ook het spreekwoord "iets aan de kaak stellen" komt van deze straf. (nl)
- Pręgierz (niem. Pranger) – słup stojący przeważnie przed ratuszem dawnych miast, służący do wymierzania kar. Do pręgierza wiązano oszustów dla pokazania ich ludowi, i winowajców, skazanych na hańbę publiczną, chłostę lub wyświecenie, czyli wygnanie z miasta (nazwa wzięła się stąd, że pachołkowie miejscy wyprowadzali skazanego za bramy ze światłem). W mniejszych miastach były pręgierze drewniane, w większych kamienne; czasem na szczycie zdobione postacią rycerza z podniesionym mieczem, np. pręgierz w Poznaniu. Bywały również zdobione maszkaronami (np. w Szydłowcu). Jednak wielkość miasta nie zawsze miała znaczenie dla materiału użytego do wykonania pręgierza. Za przykład mogą posłużyć dwa miasta: Lwówek Śląski i jeszcze mniejszy Lubomierz na Dolnym Śląsku (do dziś zachował się kamienny pręgierz z pierwszej połowy XVI wieku, znajdujący się obok ratusza miejskiego), a nawet niewielki zamek na górze Chojnik koło Jeleniej Góry (kamienny pręgierz stoi tam do dziś na dziedzińcu obok sali sądowej). Drewniane pręgierze dominowały w okresie średniowiecza, natomiast od czasów nowożytnych wiele z nich zamieniano na kamienne. Drewniane popularne były długo na wsiach, w niektórych majątkach szlacheckich. Przy każdym pręgierzu znajdowała się żelazna kuna, do przymykania przestępcy na czas kary. (pl)
- Skampåle, i äldre tider även kallad stupa, spöpåle och kåk, var en pelare av trä eller sten, vid vilken förr i tiden förbrytare offentligen undergick så kallad schavottering, det vill säga utställdes att skämmas eller straffas med spö eller ris. (sv)
- Позорный столб, Столб позорный — устройство, применявшееся для телесного наказания, по приговору суда, выставления человека на всеобщее осмеяние и унижение в качестве наказания, которое у всех народов считались и считаются бесчестящими. Так, в 1797 году, известный английский публицист Петр Финнерти по поводу одной резкой статьи в газете был приговорен к заключению в тюрьме и к выставлению у позорного столба. (ru)
- Ганебний стовп — дерев'яна конструкція з прорізами для голови і рук злочинця, виставленого для публічного осміяння. У Середньовіччі був покаранням за незначні злочини, якому місцева влада могла піддати засуджених за вироком помісного або міського суду. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Pranýř (z německého Pranger téhož významu) je označení pro trestní nástroj v podobě sloupu, klády, klece, kozy, vyvýšeného lešení či jiného pevného uchycení, k němuž byl trestaný člověk připoután a prezentován široké veřejnosti. Účelem pranýřování bylo zostudit dotyčnou osobu i její chování před obyvatelstvem a současně širší veřejnost před nevhodným jednáním důrazně varovat. Kromě ztráty společenské prestiže trestaný i fyzicky trpěl – v závislosti na počasí, délce trestu a formě pranýřování. Pranýř byl místo hanby, ponížení a utrpení. (cs)
- Eine Schandsäule (auch Schandpfahl) ist ein Denkmal, das nicht an Ruhm und Ehre, sondern an die Schande einer Person erinnert. (de)
- Der Pranger (auch Schandpfahl, Schandbühne oder Kaak) war ein Strafwerkzeug in Form einer Säule, eines Holzpfostens oder einer Plattform, an denen ein Verurteilter gefesselt und öffentlich vorgeführt wurde. Zunächst Folter-Werkzeug und Stätte der Prügelstrafe (Stäupen), erlangten Pranger ab dem 13. Jahrhundert weite Verbreitung zur Vollstreckung von Ehrenstrafen. Der Pranger diente den Städten auch als äußeres Zeichen der Gerichtsbarkeit. (de)
- Urkabe (gaztelaniaz Picota) apainduta egon daitekeen zutabea da. Kondenatuak publikoan erakusteko erabiltzen ziren; askotan ere, justiziak eraginez hilarazien buruak edo gorpuzkinak erakusten ziren bertan. (eu)
- Un pilori est un poteau ou un dispositif auquel un condamné est attaché temporairement pour être vu du public qui, impressionné, est censé s'efforcer de ne pas se retrouver un jour en pareille situation. (fr)
- The pillory is a device made of a wooden or metal framework erected on a post, with holes for securing the head and hands, formerly used for punishment by public humiliation and often further physical abuse. The pillory is related to the stocks. (en)
- さらし台（さらしだい）は罪人に対する刑罰として、または被疑者に対する拷問として、これらを晒しものにするために欧米で使われた道具。 (ja)
- La gogna è uno strumento punitivo, di contenzione, di controllo, di tortura, utilizzato prettamente durante il Medioevo. È costruita come un collare in ferro, fissata a una colonna per mezzo di una catena, che veniva stretta attorno al collo dei condannati esposti alla berlina. Successivamente si è modificata in tavole di legno provviste di cerniera, che formano fori attraverso i quali sono inseriti la testa e/o vari arti del prigioniero, poi bloccate insieme per trattenerlo. (it)
- Een schandpaal, gerechtspaal, geselpaal of kaak is een paal waaraan iemand als strafmaatregel werd vastgebonden en te kijk werd gesteld. Naast een schandpaal bestaat ook het schandblok. Het te schande zetten was bedoeld als een onterende straf. Het stond het publiek vaak vrij de persoon die letterlijk "voor paal stond", te beschimpen of te bekogelen met rot fruit of andere zaken. Ook het spreekwoord "iets aan de kaak stellen" komt van deze straf. (nl)
- Skampåle, i äldre tider även kallad stupa, spöpåle och kåk, var en pelare av trä eller sten, vid vilken förr i tiden förbrytare offentligen undergick så kallad schavottering, det vill säga utställdes att skämmas eller straffas med spö eller ris. (sv)
- Позорный столб, Столб позорный — устройство, применявшееся для телесного наказания, по приговору суда, выставления человека на всеобщее осмеяние и унижение в качестве наказания, которое у всех народов считались и считаются бесчестящими. Так, в 1797 году, известный английский публицист Петр Финнерти по поводу одной резкой статьи в газете был приговорен к заключению в тюрьме и к выставлению у позорного столба. (ru)
- Ганебний стовп — дерев'яна конструкція з прорізами для голови і рук злочинця, виставленого для публічного осміяння. У Середньовіччі був покаранням за незначні злочини, якому місцева влада могла піддати засуджених за вироком помісного або міського суду. (uk)
- المُشَهِّرَة أو الحِنِاك أو قَمَّاطَة القَصَّاص (بالإنجليزية: pillory)، عبارة عن جهاز مصنوع من إطار خشبي أو معدني يتم تشييده على أحد الأعمدة، مع وجود ثقوب لاحتواء الرأس واليدين، كانت تستخدم سابقًا للعقاب من خلال الإذلال العلني وغالبًا ما تتسبب في المزيد من الإساءة البدنية. والمشهرة مرتبطة دائماً بالمقطرة. تم توثيق الكلمة باللغة الإنجليزية منذ عام 1274، وينبع من لفظ pellori الفرنسية والتي تعني حاجز عمودي. (ar)
- Un costell també anomenat picota és un pal de pedra o de fusta que era simbol de la juridicció i del lloc on es feien les execucions. A l'antic règim, el privilegi de plantar costell era un dels drets que el senyor podia atorgar als seus vassalls. (ca)
- Ο κύφωνας (αρχ. κύφων) είναι το κυρτό ξύλο που περνιέται στο αυχένα των ζώων όταν αυτά είναι, όπως λέγεται, στο ζευγά και κυρίως στα βόδια. Ειδικότερα όμως ο κύφωνας ήταν, στην αρχαιότητα, μέσο βασανισμού κατά των αιχμαλώτων, των κατάδικων και των δούλων (Ξενοφών «Ελληνικά» ΙΙΙ 3,11, Ησύχιος και ). Τον κύφωνα χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι κυρίως στις μαστιγώσεις και η δε έκθεση με το όργανο αυτό λεγόταν «κυφωνισμός». Σήμερα ο κύφωνας χρησιμοποιείται μόνο σε κτηνοτροφικές μονάδες βοοειδών και σε κτηνιατρικές εργασίες. (el)
- La Punpilorio estas kolono el ŝtono pli malpli ornamata, sur kiu oni montris publike la malliberulojn kaj kapojn aŭ korpojn de la ekzekutitaj fare de iamaj aŭtoritatoj en kelkaj landoj el Okcidenta Eŭropo, kiel en Hispanio, Portugalio ktp. La puno al elmontro sur punpilorio jam aperas laŭleĝa en la 13a jarcento, nome en la libro de Las siete partidas, de Alfonso la 10-a (Kastilio), kie oni konsideras ĝin la lasta de la malgravaj punaĵoj por deliktuloj kiel senhonorigo kaj puno. (eo)
- Las picotas son columnas de piedra más o menos ornamentadas, sobre las que se exponía a los y las cabezas o cuerpos de los ajusticiados por la autoridad civil. La pena de exhibición en la picota aparece ya legislada en el siglo XIII, en el libro de Las Partidas, de Alfonso X, considerándose la última de las penas leves a los delincuentes para su deshonra y castigo. La mayoría de las picotas fueron construidas durante los siglos XVI y XVII, debido a las exenciones otorgadas a los lugares que hicieron aportaciones económicas a la Corona para sufragar los cuantiosos gastos de la guerra. (es)
- Pręgierz (niem. Pranger) – słup stojący przeważnie przed ratuszem dawnych miast, służący do wymierzania kar. Do pręgierza wiązano oszustów dla pokazania ich ludowi, i winowajców, skazanych na hańbę publiczną, chłostę lub wyświecenie, czyli wygnanie z miasta (nazwa wzięła się stąd, że pachołkowie miejscy wyprowadzali skazanego za bramy ze światłem). W mniejszych miastach były pręgierze drewniane, w większych kamienne; czasem na szczycie zdobione postacią rycerza z podniesionym mieczem, np. pręgierz w Poznaniu. Bywały również zdobione maszkaronami (np. w Szydłowcu). (pl)
|
