Βίντιν

Βίντιν
	; Έμβλημα
	; Έμβλημα
	Βίντιν 43°59′19″N 22°52′27″E
Χώρα	Βουλγαρία
Διοικητική υπαγωγή	Δήμος του Βίντιν
Έκταση	63,218 km²
Υψόμετρο	34 μέτρα
Πληθυσμός	44.102 (15 Ιουνίου 2024)
Ταχ. κωδ.	3700
Τηλ. κωδ.	094
Ζώνη ώρας	UTC+02:00 (επίσημη ώρα); UTC+03:00 (θερινή ώρα)
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
	Σχετικά πολυμέσα
	δεδομένα (π • σ • ε )

Συντεταγμένες: 43°59′19.284″N 22°52′26.609″E / 43.98869000°N 22.87405806°E / 43.98869000; 22.87405806

Το Βιδίνιο (βουλγαρικά: Видин, προφέρεται Βίντιν) είναι πόλη στο βορειοδυτικό άκρο της Βουλγαρίας, στις όχθες του ποταμού Δούναβη. Απέχει ελάχιστα από τα σύνορα με τη Σερβία και τη Ρουμανία και έχει πληθυσμό 47.138 κατοίκων (2011). Είναι έδρα του ομώνυμου Δήμου και διοικητικό και οικονομικό κέντρο της Επαρχίας Βιδινίου. Το Βιδίνιο είναι το πρώτο μεγάλο λιμάνι του ποταμού Δούναβη στο βουλγαρικό έδαφος και σημαντικός οδικός και σιδηροδρομικός κόμβος.

Σήμερα η παραδουνάβια πόλη παραμένει αξιόλογο αγροτικό και εμπορικό κέντρο και, παράλληλα, η εύφορη ενδοχώρα του Βίντιν φημίζεται για τα κρασιά της. Παρ' όλα αυτά, το Βίντιν αντιμετωπίζει τις τελευταίες δεκαετίες δημογραφικά προβλήματα, αν και το 1991 ζούσαν 68.164 άνθρωποι.

Ονομα

Το παληό όνομα Ντουνόνια σήμαινε "οχυρωμένος λόφος" στα Κελτικά με το χαρακτηριστικό ντουν, που συναντάται συχνά σε Κελτικά τοπωνύμια.

Γεωγραφία

Το Βίντιν είναι το δυτικότερο σημαντικό λιμάνι του Βουλγαρικού Δούναβη και βρίσκεται σε ένα από τα νοτιότερα τμήματα του ποταμού. Η Γέφυρα της νέας Ευρώπης, που ολοκληρώθηκε το 2013, συνδέει το Βίντιν με τη Ρουμανική πόλη Κάλαφατ στην απέναντι πλευρά του Δούναβη. Πριν την κατασκευή της για το σκοπό αυτό λειτουργούσε ένα φέρυ 2 χλμ. από την πόλη.

Ιστορία

Ρωμαϊκή περίοδος

Οι Κέλτες φαίνεται να είναι οι πρώτοι που ίδρυσαν στην περιοχή κάποιον οικισμό, με το όνομα Dunonia (=οχυρός λόφος), η οποία μετεξελίχτηκε στη ρωμαϊκή οχυρωμένη πόλη Μπονόνια (Bononia). Αποτέλεσε σημαντικό κέντρο της επαρχίας της Μοισίας, έως την καταστροφή της από τις επιδρομές των Αβάρων, περίπου το 586^[3].

Βουλγαρική επικυριαρχία

Η πόλη επέστρεψε σε κανονικούς ρυθμούς ζωής όταν εμφανίστηκαν οι σλαβικές φυλές, που, σταδιακά, πέρασαν το Δούναβη. Οι Σλάβοι μετονόμασαν τον οικισμό σε Μπάντιν ή Μπντιν, παρεμφερές όνομα με τη σημερινή ονομασία. Παρομοίως η Άννα Κομνηνή αναφέρεται σε αυτό ως Βιδύνη στην Αλεξιάδα.

Οι Βούλγαροι, τελικώς, έλεγξαν τη γύρω έκταση, οπότε κατά το Μεσαίωνα η πόλη συγκαταλεγόταν ανάμεσα στις ισχυρότερες της χώρας, όντας πρωτεύουσα του ΒΔ τμήματος της Βουλγαρίας και, επίσης, διατηρούσε έδρα επισκόπου. Παράλληλα, στο διάστημα μεταξύ 10ου και 14ου αι. οικοδομείται το φρούριο Baba Vida (Βουλγαρικά:Баба Вида), αξιόλογο αμυντικό όπλο του Βίντιν ενάντια σε κάθε εθνικότητας επίδοξο κατακτητή. Μεταξύ 971 και 976 η πόλη ήταν το κέντρο των κτήσεων του Σαμουήλ, ενόσω οι αδελφοί του κυβερνούσαν στο νότο. Ο Βασίλειος ο Βουλγαροκτόνος πολιορκούσε την πόλη επί οκτώ μήνες πριν την καταλάβει αυτοπροσώπως το 1003 με την προδοσία του τοπικού επισκόπου.

Η σημασία της αυξήθηκε πάλι κατά τη διάρκεια της Δεύτερης Βουλγαρικής Αυτοκρατορίας (1185–1422) και οιδεσπότες της ήταν σημαίνοντα πρόσωπα στην Αυτοκρατορία και σε αρκετές περιπτώσεις έγιναν αυτοκράτορες. Από τα μέσα του 13ου αιώνα η διοίκηση της επαρχίας περιέρχεται στην οικογένεια Σισμάν. Ιδιαίτερη αναφορά αξίξει στους Ιβάν Σισμάν και Ιβάν Σρατσιμίρ (τέλη 14ου αι.), τους τελευταίους Τσάρους πριν την οθωμανική κατάκτηση. Τα δυο ετεροθαλή αδέλφια χρίστηκαν από τον κοινό πατέρα τους, τσάρο Ιβάν Αλεξάντερ, ο μεν πρώτος συναυτοκράτορας, ο δε δεύτερος Δεσπότης του Βίντιν. Ο Σρατσιμίρ αυτονομήθηκε σύντομα (1356) και οργάνωσε ανεξάρτητο βασίλειο με πρωτεύουσα το Βίντιν, διότι θεωρούσε τον εαυτό του ως μόνιμο διάδοχο, όντας πρωτότοκος γιος του τσάρου από την πρώτη του σύζυγο.

Ουγγρική εισβολή

Οι Ούγγροι όμως το 1365, υπό το Λουδοβίκο Ανδεγαυικό, καταλαμβάνουν μετά από πολύμηνη πολιορκία την πόλη και αιχμαλωτίζουν την οικογένεια του Σρατσιμίρ για τέσσερα χρόνια. Μάλιστα, την είσοδο των Ουγγρικών στρατευμάτων ακολούθησε η άφιξη φραγισκανών μοναχών, που επιδόθηκαν φανατικά στον αναβαπτισμό των κατοίκων, ώστε να επιτευχθεί η πλήρης αφομοίωση του κρατιδίου στην καθολική Ουγγαρία. Την επόμενη χρονιά ο Ιωάννης Ε' του Βυζαντίου, καθ' οδόν προς την Κων/πολη επιστρέφοντας από ναυαγημένες διαπραγματεύσεις με τον Ούγγρο ηγεμόνα, σταματά αναγκαστικά στο Βίντιν. Εκεί παρέμεινε αποκλεισμένος για μερικούς μήνες, αφού ο Τσάρος απαγόρευσε τη διέλευση του αυτοκράτορα από τη γειτονική επικράτεια. Η ντροπιαστική "αιχμαλωσία" λήγει τον Ιανουάριο του 1367, όταν και ο ίδιος αναχωρεί χάρη στην προέλαση του στρατού του κόμη Αμεδαίου, ξαδέλφου του Ιωάννη, ο οποίος εξανάγκασε την άρση του αποκλεισμού αφού κατέλαβε προσωρινά τις παραλιακές πόλεις της Βουλγαρίας. Το 1369 αποκαθίσταται στο θρόνο του Βίντιν ο Σρατσιμίρ, υπό τον όρο να αναγναωρίσει την Ουγγρική επικυριαρχία. Εντούτοις, ο Ιβάν Σρατσιμίρ συνέχισε την αποσχιστική πολιτική του μετά το θάνατο του πατέρα του (1371) και έθεσε το μητροπολίτη εκτός ελέγχου του Βουλγαρικού Πατριαρχείου και υπό αυτόν του Πατριαρχείου Κων/πολης το 1381. Κι όμως, τα δυο αδέλφια δεν ενεπλάκησαν σε εμφύλια διαμάχη, ενώ, ταυτόχρονα, οι Οθωμανοί έδειχναν τις κατακτητικές τους βλέψεις στα Βαλκάνια.

Οθωμανική κατάκτηση

Το μαυσωλείο του Οσμάν Πασβάνογλου (Pazvantoğlu), αφιερωμένο στον πατέρα του.

Ο τσάρος Ιβάν Σισμάν αναγνώρισε την κυριαρχία στη Βουλγαρία των Οθωμανών του Μουράτ Α', στον οποίο έδωσε την αδελφή του. Η Σόφια (1383) καιη Νίσσα (1385) κυριεύτηκαν, αλλά ο συνασπισμός Σέρβων-Βοσνίων, που νίκησαν στο Πλότσκιν τους Τούρκους (1387), έκανε το Σισμάν να αρνηθεί τελικά την επικυριαρχία των Οθωμανών. Παρ' όλα αυτά, ο Ιβάν Σισμάν πολιορκήθηκε από το Μουράτ στην παραδουνάβια Νικόπολη (1388) και επακολούθησε η συντριβή των Σερβικών δυνάμεων στο Κοσσυφοπέδιο (1389). Εκεί όμως σκοτώθηκε ο Μουράτ και ο γιος του, Βαγιαζήτ Α', συνέχισε με εκδικητική μανία τις σαρωτικές επιθέσεις σε χριστιανικά βαλκανικά κράτη, τα οποία κατέλαβε σταδιακά. Το 1393 κατελήφθη το Τάρνοβο και στις 3 Ιουνίου 1395 ο τσάρος καρατομούνταν στη Νικόπολη.

Οι δραματικές εξελίξεις σχετικά με την επαπειλούμενη ανεξαρτησία της Βουλγαρίας δεν μπορούσαν να μην επηρεάσουν το Βιδίνι. Ήδη το 1388, ο Ιβάν Σρατσιμίρ δέχτηκε οθωμανικές φρουρές στο βασίλειό του μετά από την τουρκική εισβολή. Αφότου απεβίωσε ο ετεροθαλής αδελφός του προσπάθησε να τον αντικαταστήσει ελέγχοντας τα εναπομείναντα εδάφη της χώρας. Την επόμενη χρονιά (1396), ο ηγεμόνας και οι κάτοικοι της πόλης τάχθηκαν στο πλευρό των δυτικών δυνάμεων της τελευταίας Σταυροφορίας που οργάνωνε ο Ούγγρος βασιλιάς Σιγισμούνδος του Λούξεμπουργκ. Η τραγική της κατάληξη σηματοδοτείται από τη μάχη της Νικόπολης μέσα στην ίδια χρονιά (25 Σεπτεμβρίου). Ο νικητής Βαγιαζήτ έφτασε στο Βιδίνι το 1397 και συνέλαβε τον Ιβάν, τον οποίο και έστειλε στην Προύσα. Μολαταύτα, ο διάδοχος του Σρατσιμίρ, Κωνσταντίνος Β', ήλεγχε μέρος της περιοχής μέχρι το 1422.

Το οθωμανοκρατούμενο Βίντιν έγινε έδρα του στασιαστή Οσμάν Πασβάνογλου, που έδρασε κατά του σουλτάνου Σελίμ Γ΄ στα τέλη του 18ου αιώνα, όντας κυβερνήτης της πόλης μεταξύ 1794 και 1807. Σ΄ αυτήν την περίοδο ανήκουν αναγνωρίσιμα κτίσματα όπως το μαυσωλείο και η βιβλιοθήκη.

Νεότερα χρόνια

Κατά τη διάρκεια του Σερβο-Βουλγαρικού πολέμου του 1885, η πόλη πολιορκήθηκε από τμήμα του Σερβικού στρατού. Αν και αριθμητικά λιγότεροι, οι αμυνόμενοι Βούλγαροι αναδείχτηκαν νικητές.

Στο Βιδίνιο γεννήθηκε το 1887 ο Αβραάμ Μπεναρόγια, σοσιαλιστής, εβραϊκής καταγωγής. Ο Μπεναρόγια συγκαταλέγεται στους ιδρυτές της πολιτικής οργάνωσης «Φεντερασιόν» της Θεσσαλονίκης το 1909, και υπήρξε ένας από τους ιδρυτές (1918) του «Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος Ελλάδας» (ΣΕΚΕ).

Κλίμα

Το Βίντιν έχει υγρό υποτροπικό κλίμα μεταβατικό προς εύκρατο ηπειρωτικό. Τους χειμερινούς μήμες είναι πολύ συχνές οι θερμοκρασιακές αναστροφές. Η μέση ετήσια θερμοκρασία είναι 12,2 °C.

Κλιματικά δεδομένα Βίντιν, Βουλγαρία
Μήνας	Ιαν	Φεβ	Μάρ	Απρ	Μάι	Ιούν	Ιούλ	Αύγ	Σεπ	Οκτ	Νοε	Δεκ	Έτος
Μέση Μέγιστη °C (°F)	4.1	6.3	13.4	19.3	24.6	28.4	31.3	30.9	25.2	18.0	11.2	4.5	18,1
Μέση Μηνιαία °C (°F)	0.2	1.8	7.3	12.7	17.8	21.6	24.0	23.5	18.5	12.3	7.1	1.0	12,3
Μέση Ελάχιστη °C (°F)	−3.7	−2.6	1.8	6.3	11.1	14.7	16.6	16.1	11.7	6.6	3.0	−2.8	6,5
Βροχόπτωση mm (ίντσες)	41	37	40	51	64	69	47	38	36	49	56	53	581
Πηγή: Stringmeteo.com^[4]

Πληθυσμός

Το Βίντιν είναι η 20ή ως προς τον πληθυσμό πόλη της Βουλγαρίας αλλά τις δύο τελευταίες δεκαετίες έχουν ανακύψει στην περιοχή σοβαρά δημογραφικά προβλήματα. Ο αριθμός των κατοίκων της πόλης κορυφώθηκε μεταξύ 1988 και 1991, όταν ξεπέρασε τις 65.000. Το Φεβρουάριο του 2011 η πόλη είχε πληθυσμό 47.138 κατοίκους.

Εθνική σύνθεση

Σύμφωνα με τα στοιχεία της τελευταίας απογραφής του 2011 τα άτομα που δήλωσαν την εθνική τους ταυτότητα κατανέμονταν ως εξής :

Βούλγαροι: 40.550 (91,8%)
Ρομά: 3.335 (7,5%)
Tούρκοι: 60 (0,1%)
Αλλοι: 199 (0,4%)
Απροσδιόριστοι: 280 (0,6%)
Μη δηλώσαντες: 3.647 (7,6%)

Σύνολο: 48.071

Tουρισμός

Η Συναγωγή του Βίντιν, έρημη μετά την Εβραϊκή μετανάστευση στο Ισραήλ.

Στο Βίντιν σώζωνται δύο καλοδιατηρημένα μεσαιωνικά φρούρια, το Μπάμπα Βίντα και το Καλέτο, καθώς και πολλές παληές Ορθόδοξες εκκλησίες όπως οι Αγιος Παντελεήμων, Αγία Πέτκα Παρασκευή) (και οι δύο του 17ου αιώνα) και Αγιος Δημήτριος (19ος αιώνας), η Συναγωγή του Βίντιν (1894), το τζαμί και η βιβλιοθήκη του Οσμάν Πασβάνογλου, του Τούρκου διοικητή της βορειοδυτικής Βουλγαρίας στα τέλη του 18ου αιώνα, η «Κράστατα Καζάρμα» (Οθωμανικό στρατόπεδο, που σήμερα στεγάζει εθνογραφικό μουσείο) και μερικά παλή Αναγεννησιακά κτίρια. Αξιοπρόσεκτο είναι επίσης το κτίριο του θεάτρου, που ήταν το πρώτο Βουλγαρικό θέατρο κατά τα Ευρωπαϊκά πρότυπα και ανεγέρθηκε το 1891.

Άλλο τουριστικό αξιοθέατο στην περιοχή του Βίντιν είναι η πόλη του Μπελογκραττσίκ, διάσημη για τους μοναδικούς και εντυπωσιακούς βραχώδεις σχηματισμούς της και το ομώνυμο μεσαιωνικό φρούριο και το γειτονικό Σπήλαιο Μάγκουρα με τις όμορφες προϊστορικές βραχογραφίες του.