Μετάβαση στο περιεχόμενο

Τζοβάνι Μπελλίνι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τζοβάνι Μπελλίνι
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Giovanni Bellini (Ιταλικά)
ΨευδώνυμοGiambellino[1]
Γέννηση1430 (περίπου)[2][3]
Βενετία[4][5][6]
Θάνατος29  Νοεμβρίου 1516[7][8][9], 26  Νοεμβρίου 1516[10] και 29  Νοεμβρίου 1516[6]
Βενετία[4][5][6]
Τόπος ταφήςΣάντι Τζοβάνι ε Πάολο
Χώρα πολιτογράφησηςΒενετική Δημοκρατία
Ιδιότηταζωγράφος[11][4][12], εικονογράφος χειρογράφων[4] και σκιτσογράφος[12]
ΓονείςΓιάκοπο Μπελλίνι
ΑδέλφιαΤζεντίλε Μπελλίνι[13]
Νικολόσια Μπελίνι
ΣυγγενείςΑντρέα Μαντένια (κουνιάδος)
ΚίνημαΑναγέννηση[14][15]
Είδος τέχνηςέργο ιστορικής θεματολογίας[4][5], έργο θρησκευτικής θεματολογίας[5], allegory[5], ζωγραφική ζώων[5], φιγούρα[5], ρωπογραφία[5], τοπιογραφία[5], γυμνό[5] και προσωπογραφία[5]
Καλλιτεχνικά ρεύματαΑναγέννηση[14][15]
Σημαντικά έργαDrunkenness of Noah, The Clemency of Scipio και Τέσσερις αλληγορίες
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Τζοβάνι Μπελλίνι (Giovanni Bellini, περ. 1430 - 26 Νοεμβρίου 1516) ήταν Ιταλός ζωγράφος της Αναγέννησης από την Βενετία, ο πιο γνωστός της οικογένειας Μπελλίνι. Θεωρείται ο ιδρυτής βενετσιάνικης σχολής ζωγραφικής[16] και οδήγησε στην ανάπτυξη ενδιαφέροντος για την Αναγέννηση στην Βενετία, η οποία έγινε κέντρο της Αναγέννησης που ανταγωνιζόταν την Φλωρεντία και την Ρώμη και το έργο του αντανακλά αυτό το αυξανόμενο ενδιαφέρον. Ήταν δάσκαλος των Τζορτζόνε και Τιτσιάνο. Χρησιμοποίησε ένα πιο αισθησιακό όσον αφορά το χρώμα και τη μορφή τρόπο σχεδίασης και με νέο βαθμό ρεαλισμού και είναι γνωστός για την πρωτοποριακή απεικόνιση του φυσικού φωτός.

Αυτοπροσωπογραφία του Τζοβάνι Μπελλίνι

Η ημερομηνία γέννησής του δεν είναι γνωστή. Ο Τζόρτζιο Βαζάρι αναφέρει ότι ο Μπελλίνι πέθανε σε ηλικία 90 ετών και δεδομένου ότι πέθανε το 1516, θεωρείται ότι γεννήθηκε το 1426. Αυτή η άποψη επικράτησε μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα. Βασιζόμενοι σε ένα από τα πρώτα έργα του Μπελλίνι, το οποίο δεν έχει χρονολογηθεί με ακρίβεια, αν και θεωρείται περίπου από το 1450 με 1460, και ανάλογα με την ηλικία στην οποία το ζωγράφισε, το έτος γέννησης ποικίλει από το 1424 μέχρι το 1438.[17] Ο Τζοβάνι και ο αδελφός του Τζεντίλε (δεν είναι γνωστό με βεβαιότητα ποιος από τους δύο είναι μεγαλύτερος, εξαιτίας των ελαχίστων πρώιμων έργων τους[17]) πιθανόν άρχισαν να ζωγραφίζουν ως βοηθοί στο εργαστήριο του πατέρα τους Τζάκομο.[16]

Τα πρώτα έργα του Μπελλίνι έχουν επηρεαστεί από το ύστερο γοτθικό στυλ του πατέρα του και από την σχολή της Πάντοβα και συγκεκριμένα από τον κουνιάδο του Αντρέα Μαντένια, η επιρροή του οποίου συνέχισε ακόμη και όταν έφυγε για την αυλή της Μάντοβα το 1460.[18] Η επιρροή είναι εμφανής στην σύνθεση Αγωνία στον Κήπο (1465), το οποίο είναι το πρώτο από τα τόπια που θα ζωγραφίσει ο Μπελλίνι. Στα πρώτα έργα του, ο Μπελλίνι εργάστηκε με τέμπερα και υιοθέτησε ένα αυστηρό και στιβαρό στυλ. Έργα αυτής της περιόδου είναι τα Crocifissione di San Salvador (Σταύρωση) (1455-1460) και Trasfigurazione di Cristo (Μεταμόρφωση του Χριστού) (1455-1460). Τα έργα έχουν κυρίως θρησκευτική θεματολογία.[16]

Ανέλαβε τα πρώτα έργα ανεξάρτητα από το εργαστήριο του πατέρα του όταν αυτός και ο αδελφός του ήταν τριαντάρηδες[17]. Στα μέσα της δεκαετίας του 1470 ζωγράφισε την Αγία Τράπεζα του Αγίου Βικεντίου Φερρέρ, που σώζεται μέχρι σήμερα, όπου αρχίζει να γίνει εμφανές ένα πιο ώριμο και πολυμήχανο στυλ. Εκείνη την περίοδο, ο Μπελλίνι επηρεάζεται από τον Πιέρο ντέλλα Φραντσέσκα και από τον Αντονέλλο ντα Μεσσίνα. Εγκαταλείπει την τέμπερα και αρχίζει να χρησιμοποιεί χρώματα με βάση το λάδι, τα οποία του έδωσαν την δυνατότητα να ζωγραφίσει με περισσότερα χρώματα και τόνους και να τοποθετήσει το ένα πάνω από τα άλλο ημιδιάφανα στρώματα.[18] Ο Τζοβάνι αντικατέστησε τον αδελφό του, όταν εκείνος έφυγε για την Κωνσταντινούπολη, το 1479 στην απεικόνιση μεγάλων ιστορικών σκηνών στο αίθουσα του Μεγάλου Συμβουλίου της Βενετίας, στο παλάτι των Δόγηδων. Για τον επόμενο χρόνο, αφιερώθηκε σε αυτό το έργο. Καταστράφηκε το 1577 σε πυρκαγιά.[18]

Η ωρίμανση και η εξειδίκευση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Επίσης, κατά το τέλος του αιώνα, ο Μπελλίνι εμπλουτίζει τα θέματα που ζωγραφίζει με τοπία και έγινε ένας από τους σπουδαιότερους ζωγράφους τοπίων και μελέτησε ιδιαίτερα το φωτισμό σε τέτοιο βαθμό που μπορεί να συμπεραίνει μέχρι και την ώρα της ημέρας στους πίνακές του.[18] Στην Αγία Τράπεζα του Αγίου Φραγκίσκου, το τοπίο συνεισφέρει στην ψυχική κατάσταση όσο και οι μορφές. Το έργο του Μαντόνα με τον Δόγη Αγκοστίνο Μπαρμπαρίγκο (1488) θεωρείται από τα πρωτοπόρα της Υψηλής Αναγέννησης. Άλλα έργα εκείνης της περιόδου είναι τα τρίπτυχα με την Πανάγια ανάμεσα στους Αγίους.[16] Το 1490 ζωγράφισε την «Ιερή Αλληγορία», έναν πίνακα που διακρίνεται για την μυστηριώδη ατμόσφαιρά του[19]. Για παρόμοια θέματα έγινε γνωστός ο μαθητής του Τζορτζόνε.[18] To 1495 ζωγράφισε το αμφιλεγόμενο έργο του «Πιετά», το οποίο διακρίνεται για το γεγονός ότι δεν έχει χρώματα.[19]

Το έργο του «Παναγία με αγίους» (1505), που βρίσκεται στον Άγιο Ζαχαρία, Βενετία, είναι χαρακτηριστικός του ύστερου ύφους ζωγραφικής. Οι μορφές είναι λιγότερες και οι άκρες τους είναι θολές ενώ πολύπλοκοι χρωματικοί συνδυασμοί δημιουργούν ένα περιβάλλον όπου κάνει όλα τα επιμέρους στοιχεία αδιαχώριστα.[16] Το 1514, δύο χρόνια πριν πεθάνει και σε ηλικία πάνω από 80, ζωγράφισε «Το συμπόσιο των Θεών». Το τοπίο στο βάθος του πίνακα έχει ζωγραφιστεί από τον Τιτσιάνο.[19]


  1. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. ola2002152467. Ανακτήθηκε στις 30  Αυγούστου 2020.
  2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: «Giovanni Bellini (1430?-1516)» (Γαλλικά) 12130512m. Ανακτήθηκε στις 15  Μαΐου 2023.
  3. «Giovanni Bellini» 28781. Ανακτήθηκε στις 15  Μαΐου 2023.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 www.getty.edu/vow/ULANFullDisplay?find=Giovanni+Bellini&role=&nation=&prev_page=1&subjectid=500019244.
  5. 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 5,10 (Ολλανδικά) RKDartists. 6267.
  6. 6,0 6,1 6,2 The Fine Art Archive. 28781.
  7. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12130512m. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  8. (Ολλανδικά) RKDartists. 6267. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  9. (Δανικά, Αγγλικά) Kunstindeks Danmark. 4708. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  10. BeWeB. Ανακτήθηκε στις 7  Ιουλίου 2020.
  11. BeWeB.
  12. 12,0 12,1 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/28781. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  13. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 5  Μαρτίου 2021. 500019244. Ανακτήθηκε στις 21  Μαΐου 2021.
  14. 14,0 14,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Giovanni-Bellini-Italian-painter.
  15. 15,0 15,1 www.getty.edu/art/collection/artists/2974/giovanni-bellini-italian-about-14311436-1516/.
  16. 16,0 16,1 16,2 16,3 16,4 BELLINI, Giovanni - biography Web Gallery of Art. Ανακτήθηκε τις 30 Αυγούστου 2013
  17. 17,0 17,1 17,2 Oskar Bätschmann (2008). Giovanni Bellini. Reaktion Books. ISBN 1861893574. 
  18. 18,0 18,1 18,2 18,3 18,4 Giovanni Bellini Brittanica
  19. 19,0 19,1 19,2 Τζοβάννι Μπελλίνι Αρχειοθετήθηκε 2013-03-27 στο Wayback Machine. Art-Mag

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]