Paide

Paide
estone Paide, germane Weißenstein
urbo en komunuma administrado
Flago Blazono
Ŝtato	Estonio
Distrikto	Distrikto Järva
Situo	Jõhvi
- koordinatoj	58° 53′ 08″ N 25° 33′ 25″ O (mapo)
Areo	10 036 km² (1 003 600 ha)
Loĝantaro	8 868 (2023)
Denseco	0,88 loĝ./km²
Unua skriba mencio	1265
Urbestro	Kersti Sarapuu
Horzono	EET (UTC+2)
- somera tempo	EET (UTC+3)
Situo enkadre de Estonio Situo enkadre de Estonio
Situo enkadre de Eŭropo Situo enkadre de Eŭropo
Vikimedia Komunejo: Paide
Retpaĝo: www.paide.ee

Paide (germane Weißenstein) estas urbo en Estonio. Ĝi apartenas al la distrikto Järvamaa kaj estas ties administra centro.

Paide situas en la centro de la lando, de kie venas la urba moto "Koro de Estonio" (estone Eestimaa süda). Dum la mezepoko, en la 13a jarcento, la impona kastelo de Paide montris la danan influregionon. La urbo estis konstruita el blanka kalkŝtono (estone "paekivi"), per kio la germana nomo Weißenstein ("Blankŝtono") klarigeblas.

Paide estis menciita unuan fojon en la jaro 1265, kaj ricevis la urbajn rajtojn en 1291. De la detruita kastelo restis la impona, 30 metrojn alta turo nomita "Longa Hermano", kiu iĝis rekonilo de la urbo.

Partneraj urboj

• Annaberg-Buchholz, Germanio (1992)
• Westminster, Usono
• Håbo, Svedio
• Hamina, Finnlando
• Fredensborg, Danio
• Mažeikiai, Litovio
• Saldus, Latvio
• Havířov, Ĉeĥio
• Perejaslav, Ukrainio

Kulturo kaj vidindaĵoj

Okangula Bergfried de la ordena kastelo

La ĉefaj vidindaĵoj en Paide estas la ruinoj de la mezepoka ordena kastelo kun la 1993 restaŭrita turo, kiu nuntempe servas kiel galerio; la urbodomo kun sia ĉarma jugendstila fasado (1920) kaj la ĉefa placo kun la jare 1848 rekonstruita preĝejo.

En la urba muzeo videblas la internaĵo de la urba apoteko instalita en la 18a jarcento, en kiun Karl Hermann HESSE (1802-1896), avo de la aŭtoro Hermann HESSE, sendis siajn pacientojn, deĵorante kiel distrikta kuracisto en Paide. Lia tombo estas en la tombejo Reopalu en Paide.

Gravuloj

Gefiloj de la urboj

• Johannes Hesse (1847 - 1916), misiisto kaj estro de eldonejo
• Arvo Pärt (* 1935), komponisto
• Carmen Kass (* 1975), manekeno, funkciulino de ŝako
• Ain-Alar Juhanson (* 1976), triatlonisto