Medidas No Convencionales
Medidas No Convencionales
Medidas No Convencionales
ARBITRIARIAS
MEDIDAS NO CONVENCIONALES
1. Longitud
Qeqchi
Castellano
Brazada = se utiliza en medir la casa, medir una cuerda.
Una cuarta = medir telas, madera.
grueso de los dedos,
Un paso = (media brazada) para medir tareas.
Una cuerda (13 brazadas al cuadro)
Media cuerda
Una cuarta de una cuerda
Jeme: Espacio entre el pulgar y el dedo ndice.
Pulgada
Un paso
Altura de una persona
Cuerda de trece brazadas
Un tobillo de profundidad
Los ejemplos que se presentan estn en idioma Qeqchi(ver tambin en idioma Poqomchi en clasificaciones
anteriores)
2. Capacidad
Qeqchi
Mooch = rikin li kim, = kenq,
ixim.
Li joom = kenq, ixim
Li chakach = ixim, kenq
sa jalok naoksimank
Li kukb = re haib
Li ukal = chiqok
Cheet
Xaar
Tzupul = atzam, kape
Chi soq
Jun tzuqul ha
Li lekb
Qaal = kim, si
Leek
Boot
Chi joob
Chi tzuqul
Jun juut
Jun champa
Jun sakleb
Kuut
Jun seel
Jun taas
Jun iiq
Jun mans
Chi tuub
Castellano
Un puado = se usa para medir paja, grano de frijol, maz .
Un guacal = se usa para medir frijol, maz.
Una canasta = se usa para medir maz, frijol en momentos de
trueque.
Una tinaja = se usa para acarrear agua.
Una olla = se usa para cocer alimentos y calcular para cunto
alcanza.
Manojo de matas de frjol seco
Un jarrito
Una pizca de sal o caf.
Una red
Gota de Agua
Cucharn (estilo guacal alargado)
Un abrazo
Mancuerda (una mano de mazorcas amarradas).
Un rollo
Manojo de hierbas
Por gota
Una tira/ensarta
Un matate
Una bolsa tejida
Racimo
Tol
Penca
Una carga
Una trenza de ajos
El montn
kuut = racimo
3. Tiempo
QEQCHI
Qe kutank
Kutan
Jun waleb
Tuqtu qojyin
Tuqtu waleb
Jun qojyiin
Jun kamal
Jun hoonal
Jun kasal
Jun mitzil
Ewer
Kabajer
Oxejer
Anaqwan
Hulaj
Kabej
Oxej
Po
Hab
Tuqtu qojyiin
Najter qe kutan
CASTELLANO
Tiempo
Da
Medio da
Hora cero
12 del medio da
Una noche
Hace un rato
Una hora
Un minuto
Un segundo
Ayer
Anteayer
Hace tres das
Hoy
Maana
Pasado maana
Dentro de tres das
Mes
Ao
Media Noche
Pasado remoto