Gudrun Ensslin
Gudrun Ensslin | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Bartholomä, 1940ko abuztuaren 15a |
Herrialdea | Hirugarren Reicha Mendebaldeko Alemania Alemania |
Heriotza | Stammheim Prison (en) eta Stuttgart, 1977ko urriaren 18a (37 urte) |
Hobiratze lekua | Dornhaldenfriedhof (en) |
Heriotza modua | suizidioa: urkatzea |
Familia | |
Aita | Helmut Ensslin |
Seme-alabak | ikusi
|
Haurrideak | ikusi
|
Hezkuntza | |
Heziketa | Q1489394 1960) Abitur University of Education Schwaebisch Gmuend (en) 1964) Staatsexamen (en) Berlingo Unibertsitate Librea : Germanistika Tübingengo Unibertsitatea (1960 - 1963) : English studies (en) , Germanistika, Pedagogia |
Hizkuntzak | alemana |
Jarduerak | |
Jarduerak | irakaslea, emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea, terrorista eta terrorismoa |
Lantokia(k) | Berlin eta Stuttgart |
Kidetza | Armada Gorriaren Frakzioa |
Gudrun Ensslin (Bartholomä, Alemania, 1940ko abuztuaren 15a - Stuttgart–Stammheim, Alemania, 1977ko urriaren 18a)[1] alemaniar filologoa, pedagogoa, irakaslea, emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea eta Armada Gorriaren Frakzioa (Rote Armee Fraktion (RAF) edo Banda Ba-Meinhof izenez ezaguna) talde terrorista alemanaren sortzaileetako bat izan zen. Bost atentatutan parte hartu zuen. Ensslinek eragin handia izan zuen Andreas Baaderren politika iraultzailean, eta RAFeko buru intelektuala bihurtu zen. Baader sortzailearekin harreman sentimentala izan zuen. Gudrun Ensslin 1977an atxilotu zuten, lau herritar hil ondoren, eta betiko kartzela-zigorra ezarri zioten. Bere buruaz beste egin zuen Stammheimen espetxean. Gertaera horri “Stammheimen heriotzaren gaua” deitzen zaio.[2][3][4][5]
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Gaztaroa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Gudrun Bartholomä herrian jaio zen Baden-Württemberg estatu federatuan (Alemania), eta Tuttlingen hirian (Baden-Württemberg) hazi eta bizi izan zen, zazpi seme-alabaren artean laugarrena izanik. Haren aita, Helmut Ensslin, eliza ebanjeliko bateko abadea izan zen.
Hemezortzi urte zituela, AEBn urtebetez bizitzeko aukera izan zuen Ensslinek. Batxilergoa Reina Catalina Fundazioaren institutuan amaitu zuen, Stuttgarten. 1960tik 1963ra bitartean, Gudrun Alemaniar Filologia, Ingeles Filologia eta Pedagogia ikasten hasi zen Tübingengo Unibertsitatean.
Ibilbidea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Argitaratzaile
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Bertan, Bernward Vesper-en ezkerreko ekintzailea ezagutu zuen, eta harekin, eta beste bi ikaskiderekin batera, Studio neue Literatur izeneko argitalpen-negozio txiki bat hasi zuen. Besteak beste, Gegen den Tod poesia alemanaren antologia (“Heriotzaren kontra”), Stimmen deutscher Schriftsteller gegen die Atombombe (“Idazle alemaniarren ahotsak bonba atomikoaren aurka”) eta Gerardo Diegoren poesia-liburukia argitaratu zituzten.
Irakasle
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1964an, Schwäbisch Gmünd hirian egin zituen irakasle-oposizioak. 1965. urtean, Ensslin eta Vesper-ek ezkondu eta Mendebaldeko Berlinera joan ziren bizitzera. Han, Gudrun Filologia germanikoko ikasketekin jarraitu zuen, eta Berlingo Unibertsitate Libreko doktoregoan lan egin zuen (Freie Universität), Alemaniako Herriko Ikasketen Fundazioak emandako beka baten laguntzarekin. Hans Henny Jahn idazlearen bidez lortu zuen beka.
Ekintzaile
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Berlinen, senar-emazteak karrera nuklearraren eta Alemanian base militar iparramerikarren presentziaren aurka agertu ziren. Halaber, Willy Brandt Cansiller Federalerako hautagaitzaren alde egin zuten, Alemaniako Alderdi Sozialdemokrataren 1965eko hauteskunde-kanpainan.
1967ko maiatzaren 13an, Felix Robert bikotearen lehen seme bakarra jaio zen. Umeak Rudi Dutschke izan zuen aitabitxi. Hala ere, Ensslin eta Vesper-en arteko ezkontzak krisi larria bizi zuen, eta Ensslinek garrantzi handiagoa eman zion ezkerreko militantziari etxeko kontuei baino. 1967ko udan, Gudrun Ensslinek Andreas Baader ezagutu zuen eta 1968ko otsailean Bernward Vesperrengandik banandu zen.
Ali Limonadi zuzendariaren Das Abonnement (“Harpidetza”) saio labur esperimentalean parte hartu zuen Ensslinek. Filma 1967an filmatu zen, hamabi minutu irauten zuen eta komunikabideek 1960ko hamarkadan Alemanian zuten botereari egindako kritika da. Gudrunek argazki-modelo baten papera interpretatu zuen.[6]
1967ko ekainean, Ensslinek Irango Xahren aurkako protesta politikoetan parte hartu zuen, une hartan Alemania bisitatzen ari baitzen. Beste gobernuek Xah erreformatzaile gisa ikusten zuten arren, haren erregimena oso ezaguna zen oposizio politikoaren aurka bortitza zelako, eta esaten zen Estatuko Indar Polizialak (SAVAK) sistematikoki torturatzen zituela atxilotu politikoak.
RAFeko buru bat
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Irango Xah Alemaniara iristean, Irango erregimenaren aldekoen eta aurkarien arteko liskarrak izan ziren. Manifestazioetan inoiz parte hartu ez zuen ikasle alemaniar gazte bat, Benno Ohnesorg, garondoan tirokatu zuen polizia ofizial batek. “Ekainaren 2ko mugimendua” erakunde terrorista, ekitaldi hau ospatzeko horrelaxe izendatu zuten eta gero RAFen aliatu bihurtu zen. Hurrengo gauean, Gudrun Enssli, haserre, mitin politiko batean salatu zuen Alemaniako Gobernua estatu faxista zela.
Ikaslearen hilketa Karl-Heinz Kurras poliziako ofizialari egotzi zioten eta karguetatik aske utzi zuen leporatu zizkioten 1967ko azaroaren 23an, eta horrek haserre handia sortu zuen. 1968ko urtarrilean, Gudrun, haserre, senarra eta semea utzi zituen, eta 1967ko udan ezagutu zuen Andreas Baaderekin batera, “sistemaren” aurka borrokatzea erabaki zuen.
RAF taldeko ekintzailea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1968ko apirilaren 2ko gauean, bi sute lehertu ziren Fráncfort del Menimoko saltoki handi batzuetan. Baader, Ensslin, Thorwald Proll eta Horst Söhnlein hiru egun geroago atxilotu zituzten, eta 1968ko urrian espetxean hiru urteko espetxea ezarri zieten. Apelazio baten ostean, 1969ko ekainean aske gelditu ziren, baina apelazioa errefusatu zutenean ihes egin zuten. Baader 1970eko apirilaren 3an atxilotu zuten. Ensslin, Ulrike Meinhof, une horretarako ezkerreko polemikarengatik ezaguna zen kazetaria eta beste bi emakumek 1970eko maiatzaren 14an ihes egiten lagundu zioten, tiroketa batean, pertsona bat zauritu baitzen. Alemania osoan RAFek eragindako indarkeriazko krimenen hasiera izan zen. Ensslin, besteekin batera, Alemania osoko pertsonarik bilatuenetako bat bihurtu zen. Entrenamendu terrorista ere jaso zuen Jordaniako Palestinako trebakuntza-eremu batean. 1972ko ekainaren 8an, boutique batean atxilotu zuten, Hanburgon.
Heriotza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Gartzelatik askatzeko zenbait saiakerek porrot egin zuten, bai jarraitzaileek bai RAFeko bigarren belaunaldiko kideek egindako bahiketen bidez. 1977ko irailaren 5ean bahitu zuten Hanns Martin Schleyer enpresaburua. Horrek huts egin zuenean, Lufthansako Landshut hegazkina bahitu zuten, urriaren 17an. Alemaniako unitate antiterrorista batek hegazkinari eraso egin zionean, Ensslin bere gelan eskegita aurkitu zuten, urriaren 18ko goizean. Bitartean, Schleyer RAFek exekutatu zuten errepresalian. Gudrunen heriotza suizidioa izan zen, baina jarraitzaileek eta Irmgard Möller RAFeko kideak, Stammheimgo kartzelako presoetatik bizirik atera zen bakarrak, behin eta berriz zioten germaniar gerrillarien heriotzak Alemaniako gobernuaren exekuzio estrajudizialak izan zirela.
Ensslin Stuttgarteko hilerrian lurperatuta dago, Andreas Baader eta Jan-Carl Rasperen ondoan.
Haren izena bereziki aipatu zen eskertze eta errespetu nahikotzat 1998ko martxokoa den eta 1998ko apirilaren 20an prentsa agentzia batek baino gehiagok jaso zuen RAFa desegiteko azken adierazpenean.[7]
Legatua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ensslinen bizitza zinematografikoki irudikatu da lan hauetan: Las hermanas alemanas (1981), Stammheim (1986), Die Reise (1986), Todesspiel (1997), Der Baader Meinhof Komplex (2009) eta Si no nosotros, ¿quién? (2011).
Ikus, gainera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ (Ingelesez) «Gudrun Ensslin | Actress» IMDb (Noiz kontsultatua: 2023-11-12).
- ↑ «Gudrun Ensslin _ AcademiaLab» academia-lab.com (Noiz kontsultatua: 2023-11-12).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Exposición sobre el terrorismo alemán – DW – 29/01/2005» dw.com (Noiz kontsultatua: 2023-11-12).
- ↑ «Gudrun Ensslin» geni_family_tree 1940-08-15 (Noiz kontsultatua: 2023-11-12).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Gudrun Ensslin – Edad, Cumpleaños, Biografía, Hechos y Más – Cumpleaños Famosos el 15 agosto - CalendarZ» www.calendarz.com 2023-11-12 (Noiz kontsultatua: 2023-11-12).
- ↑ Pornos mit Gudrun Ensslin? - Infos zur Rote Armee Fraktion (RAF)
- ↑ «RAF-Auflösungserklärung» Rafinfo.de: die Webressource zur Roten Armee Fraktion.