پرش به محتوا

اوجا

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

اوجا
اوجا
رده‌بندی علمی
فرمانرو: گیاهان
دسته: گیاهان گلدار
رده: دولپه‌ای‌ها
راسته: راسته گل سرخ
تیره: نارونیان
سرده: نارون
گونه: U. minor
زیرگونه: U. minor subsp. minor
نام سه‌بخشی
Ulmus minor subsp. minor
مترادف
  • Ulmus campestris var. laevis Spach, Planch.
  • Ulmus campestris var. glabra Hartig, Planch. , Aschers. & Graebn.
  • Ulmus carpinifolia Gled.
  • Ulmus foliaceae Gilibert, Sarg.
  • Ulmus glabra (not Huds.), Ley, Mill. , Smith, Loudon, Rchb. , Wilkomm, C. K. Schneid.
  • Ulmus nitens Moench

اوجا (به مازندرانی: اوجا دار) از خانواده نارون (نام علمی: Ulmus minor) است که در زبان گیلکی آن را «لی» و مازندرانی‌ها آن را «اوجا» می‌نامند.

نارون، درخت یا درختچه‌ای است که پوست آن در وهلهٔ اول صاف است و پس از مدتی، پوست درخت رگه رگه می‌شود. (رگه طولی) شاخه‌های آن پوشیده از برگ‌های متناوب بیضی و دارای دمبرگ است. پهنک برگ آن قرینه نیست و دندانه‌های زیادی دارد. میوهٔ آن پس از خشک شدن به سرعت از غلاف خود بیرون نمی‌آید.

این گیاه در حاشیه بیشه زارها و جنگل‌های مخلوط و مرطوب در ارتفاعات پایین می‌روید. نارون را غالباً در پارک‌ها و باغ‌ها می‌کارند.

پوست این گیاه از نظر پزشکی دارای ارزش است. نخست، شاخه‌های جوان را برش طولی داده، سپس آن‌ها را با دست جدا می‌کنند (قطر شاخه حدود یک سانتیمتر). دسته‌های گل آن قبل از روییدن برگ‌ها، روی شاخه‌های کوتاه می‌شکفد. عمل گرده افشانی این گیاه به کمک باد انجام می‌شود.

نارونیان از مهم‌ترین گیاهانی هستند که از نظر سازگاری در زیست‌بوم‌های گوناگون، توانسته‌اند انتشار همه‌جایی داشته باشند.

درخت اوجا و ملج از گونه‌های مهم نارون به شمار می‌آیند که مهم‌ترین آفت این درختان سوسک scolytus است.

لغت‌نامه دهخدا

[ویرایش]

اوجا. (اِ) نارون . (یادداشت مرحوم دهخدا). گونه ای از نارون که در اراضی جنگلی کم ارتفاع شمال ایران فراوان است و آن را سیاه درخت نیز نامند. خوش سایه . پشه غال . پشه وار. پشه بانه . سده . ناژبن . بوقیصا. و رجوع به جنگل‌شناسی ج 2 ص 115، 120، 215 و نیز رجوع به نارون شود.

فرهنگ لغت عمید

[ویرایش]

(اسم) ‹اوجه، وجه، وج› (زیست‌شناسی)

['ujā] درختی جنگلی از نوع نارون، با پوست سخت و شکاف‌دار و برگ‌های بیضوی نوک‌تیز؛ لو؛ لی؛ قره‌آغاج؛ قره‌غاج؛ گل پردار؛ مَلَج.

نگارخانه

[ویرایش]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  • گیاهان دارویی، نوشتهٔ: ژان ولاگ و ژیری استودولا، مترجم: ساعد زمان، انتشارات ققنوس، ۱۳۷۰