جغرافیای آلمان

موقعیت کشور آلمان

نقشه

آلمان (به آلمانی: Deutschland) با نام رسمی جمهوری فدرال آلمان (به آلمانی: BRD :Bundesrepublik Deutschland)، کشوری در قاره اروپا با پایتخت برلین است. آلمان از شمال با دریای شمال، دانمارک و دریای بالتیک، از شرق با لهستان و جمهوری چک، از جنوب با اتریش و سوئیس و از غرب با فرانسه، بلژیک، لوکزامبورگ و هلند مرز دارد. مساحت آن ۳۵۷۱۲۱٫۴۱ کیلومتر مربع است و با ۸۲ میلیون نفر، پرجمعیت‌ترین کشور اروپا است.

جغرافیای طبیعی

ذخیره‌گاه طبیعی لونبورگ هیث در نیدرزاکسن

عقاب طلایی

مقالهٔ اصلی: محیط زیست آلمان

این کشور دارای ۱۶ ایالت است. بزرگترین ایالت بایرن یا باواریا در جنوب و کوچک‌ترین برمن در شمال غربی است.

آلمان ترکیبی از دشت و جنگل و کوه و ساحل و تعدادی جزیره و مجموعه‌ای از باتلاق‌ها و دریاچه‌ها است. در شمال این کشور سرزمین‌های پست قرار دارند که سواحل آن سدبندی شده‌است. دشت‌های پست شمالی به دشت‌های مرکز آلمان وصل می‌شوند. بزرگترین دشت‌های آلمان دشت‌های راین بالا، وستفالن و دشت‌های منطقه لایپزیگ هستند. در شمال آلمان تعداد زیادی برکه و دریاچه یافت می‌شود.

در قلب آلمان رشته‌کوه‌های مرکزی قرار دارند، این رشته‌کوه‌ها شمال و جنوب آلمان را از هم جدا می‌کنند. کوه‌های هارتس، ارتس، فیشتل، هونسروک و جنگل‌های باواریا از شمال به جنوب کشیده‌شده‌اند. بلندترین کوه آلمان تسوگ اشپیتسه، در قسمت آلمانی رشته‌کوه آلپ در جنوب این کشور با ارتفاع ۲۹۶۲ متر است.

مختصات و موقعیت جغرافیایی

جمهوری فدرال آلمان در مرکز قارهٔ اروپا قرار دارد. وسعت آن ۳۵۷۱۲۱٫۴۱ کیلومتر مربع است. مرزهای زمینی این کشور در حدود ۳۷۵۷ کیلومتر است. همسایگان آلمان در شمال دانمارک، در غرب بلژیک و هلند، در جنوب لوگزامبورگ، سوئیس، اتریش و فرانسه و در شرق لهستان و جمهوری چک هستند. دریای شمال و دریای بالتیک راه‌های آلمان به آب‌های آزاد هستند. سواحل آبی این کشور با این دو دریا حدود ۲۳۸۹ کیلومتر است. طولانی‌ترین رودهای آلمان راین با ۸۵۶ کیلومتر، الب ۷۰۰ کیلومتر و دانوب ۶۴۷ کیلومتر هستند. آب‌وهوای آلمان معتدل اقیانوس اطلس و قاره‌ای است. بادهای غالب بر آلمان از سمت غرب می‌وزند.

از نظر وضعیت جغرافیایی آلمان از دریای شمال و بالتیک تا رشته‌کوه‌های آلپ در جنوب به پنج ناحیه بزرگ تقسیم می‌شوند، سرزمین‌های پست در شمال، رشته‌کوه‌های میانه، دامنه‌های کم‌ارتفاع کوه‌های میانه در جنوب غربی، دامنه‌های کوه‌های آلپ، کوه‌های آلپ در باواریا. آلمان به‌طور سنتی پس از جنگ به دو بخش شرقی و غربی تقسیم می‌شود. البته پس از برچیده‌شدن دیوار برلین به قسمت شرقی به‌طور رسمی ایالت‌های تازه و به قسمت‌های غربی ایالت‌های قدیمی می‌گویند.

منابع طبیعی

• سنگ آهن, زغال سنگ, پتاس, الوار, زغال قهوه‌ای, اورانیم, مس, گاز طبیعی, نمک, نیکل, آب

جغرافیای انسانی

مقالهٔ اصلی: جغرافیای انسانی آلمان

به نقل از ادارهٔ فدال آمار آلمان، بر اساس سرشماری سراسری که در سال ۲۰۱۱ انجام شده‌است، جمعیت این کشور حدود ۸۰٫۲ میلیون نفر است. از این تعداد، حدود ۷۴ میلیون (۹۲٫۳٪) دارای ملیت آلمانی هستند و حدود ۶٫۲ میلیون (۷٫۷٪) باقی‌مانده را اتباع خارجی تشکیل می‌دهند. نوردراین وستفالن با حدود ۱۷ میلیون پر جمعیت‌ترین ایالت آلمان است، پس از آن ایالت‌های بایرن و بادن-وورتمبرگ به ترتیب با ۱۲ و ۱۰ میلیون جمعیت قرار دارند. ایالت‌های برمن و زارلند کم‌جمعیت‌ترین ایالت‌های آلمان هستند.

تقسیم جمعیت آلمان بر اساس ایالت

اتباع خارجی و خارجی‌تبارها

بالاترین میزان حضور اتباع خارجی در ایالت‌های هامبورگ، هسن، برلین و بادن-وورتمبرگ است. اتباع خارجی در ایالت‌های جدید کمتر از ۲ درصد جمعیت را تشکیل می‌دهند. حدود ۱۹٪ جمعیت آلمان، از خانواده‌های مهاجر هستند یا خود مهاجر بوده‌اند. هامبورگ بالاترین میزان مهاجران را به خود اختصاص داده‌است. جمعیت مهاجران این ایالت به نسبت کل جمعیت حدود ۳۰٪ است. جامعهٔ مهاجر آلمان از ۱۷٫۹٪ از ترکتباران، ۱۳٫۱٪ لهستانی‌ها، ۸٫۷٪ روس‌ها، ۸٫۲ قزاق‌ها و ۵٫۳٪ ایتالیایی‌تباران تشکیل شده‌است.

جمعیت

در ژانویه سال ۲۰۱۰ تخمین زده شده‌است که جمعیت آلمان در حدود ۸۱٫۸ میلیون نفر باشد. آلمان جزو کشورهای پرجمعیت در اتحادیه اروپا و هم چنین جزو ۱۶ کشور پر جمعیت جهان می‌باشد. تراکم جمعیت کشور آلمان در هر کیلومتر مربع ۲۲۹٫۴ نفر می‌باشد. میانگین زندگی در آلمان ۸۰٫۱۹ است (۷۷٫۹۳ برای مردان و ۸۲٫۵۸ برای زنان). در سال ۲۰۱۱ تخمین زده شده‌است که نرخ باروری برای هر زن ۱٫۴۱ بچه‌است، یا ۸٫۳۳ تولد برای هر ۱۰۰۰ ساکنین آلمان می‌باشد که پایین‌ترین مقدار در جهان است. پس از سال ۱۹۷۰، نرخ مرگ و میر در آلمان بیش از نرخ تولد است. طبق آماری که دفتر فدرال آلمان پیش‌بینی کرده‌است جمعیت آلمان رو به کم شدن است و تا سال ۲۰۶۰ بین ۶۵ تا ۷۰ میلیون نفر است (بسته به مهاجرت خالص).

بالای ۹۱ درصد جمعیت آلمان، آلمانی هستند. از سال ۲۰۱۰، حدود ۷ میلیون نفر جمعیت خارجی بودند، که حدود ۱۹ درصد یا کمتر را به خود اختصاص می‌دادند (از جمله افرادی که عودت کنندگان قومی آلمان بودند)، حدود ۹۶ درصد آن‌ها در غرب آلمان و در برلین زندگی می‌کردند. سازمان ملل متحد لیست افرادی که آلمان میزبان آن‌ها بوده اعلام کرده که طبق آن سومین کشور مهاجر پذیر جهان بود، حدود ۵ درصد یا ۱۰ میلیون نفر از ۱۹۰ میلیون مهاجر. به عنوان یک نتیجه از محدودیت به قوانین که قبلاً بی قید و شرط در آلمان بوده‌است، تعداد مهاجران تقاضای پناهندگی یا ادعای قومیت آلمان که عمدتاً از روسیه (جماهیر شوروی سابق) هستند به‌طور پیوسته از سال ۲۰۰۰ کاهش یافته‌است. در سال ۲۰۰۹ ۲۰٪ از جمعیت‌های مهاجر از سال ۱۹۴۵ بوده‌اند. در سال ۲۰۰۸ بزرگترین گروه ملی از ترکیه موسوم به ترک‌های آلمان (۲٫۵ میلیون)، ایتالیا (۷۷۶۰۰۰) و لهستان (۶۸۷۰۰۰) نفر، ۳ میلیون نفر اقلیت‌های قومی و ۱۳۸ نژاد آلمانی، که عمدتاً از شرق اروپا و اتحاد جماهیر شوروی سابق هستند که در آلمان از سال ۱۹۸۷ اسکان داده شده‌اند.

آلمان دارای تعدادی شهر بزرگ است. منطقه مهم مرکزی راین و روهر (۱۱٫۷ میلیون نفر تا ۲۰۰۸) دارای شهرهای پرجمعیتی است، از جمله دوسلدورف (پایتخت ایالت نوردراین وستفالن)، کلن، دورتموند، اسن، دویسبورگ و بوخوم.

اشتغال

حدود ۴۰ میلیون نفر از جمعیت مشغول به کار هستند، از این تعداد ۵۳٫۲ درصد مرد و ۴۶٫۸ درصد را زنان تشکیل می‌دهند. حدود ۲٫۱ میلیون نفر نیز در آلمان قاقد کار بودند که، نرخ بیکاری بین این افراد (۱۵-۷۴ ساله) ۵٫۱٪ بوده‌است.

هرم جمعیتی

۴۱ میلیون از جمعیت آلمان را زنان و ۳۹ میلیون باقی‌مانده را مردان تشکیل می‌دهند. حدود ۱۸ میلیون ازداوج در آلمان ثبت شده‌است. از این تعداد حدود ۳۴۰۰۰ مربوط به زوج‌های هم‌جنس می‌باشد. جمعیت زیر ۱۸ ساله‌های آلمان حدود ۱۵٫۷٪ کل جمعیت را تشکیل می‌دهد. ۱۴٫۱٪ جامعهٔ آلمان ۱۸-۲۹ سال سن دارند. ۲۸٫۲٪ جمعیت ۳۰-۴۹ ساله هستند. ۵۰-۶۴ ساله‌های این کشور ۲۰٫۸٪ جامعه را تشکیل می‌دهند و ۲۱٫۲٪ درصد جمعیت نیز بالای ۶۵ سال سن دارند.

هرم جمعیتی آلمان در سال ۲۰۱۱

مردان	سن	زنان
۲٬۷۷۵٬۱۴۰	+۷۵	۴٬۷۰۰٬۹۹۰
۴٬۲۴۹٬۴۶۰	۶۵-۷۴	۴٬۷۹۱٬۸۶۰
۸٬۰۸۴٬۷۹۰	۵۰-۶۴	۸٬۲۴۸٬۲۹۰
۶٬۷۵۲٬۹۰۰	۴۰-۴۹	۶٬۵۹۲٬۳۹۰
۴٬۷۶۵٬۲۸۰	۳۰-۳۹	۴٬۷۲۸٬۳۱۰
۲٬۴۲۷٬۴۰۰	۲۵-۲۹	۲٬۳۸۷٬۷۵۰
۳٬۳۶۳٬۸۶۰	۱۸-۲۴	۳٬۲۱۲٬۶۹۰
۱٬۲۰۹٬۷۴۰	۱۵-۱۷	۱٬۱۴۸٬۲۷۰
۳٬۴۷۴٬۶۳۰	۶-۱۴	۳٬۳۰۲٬۵۰۰
۱٬۰۳۶٬۱۵۰	۳-۵	۹۸۴٬۳۵۰
۱٬۰۱۴٬۲۱۰	۰-۳	۹۶۸٬۷۴۰

ایالت‌ها

مقالهٔ اصلی: ایالت‌های آلمان

 نیدرزاکسن

 برمن

 هامبورگ

 مکلنبورگ-فورپومرن

 زاکسن-آنهالت

 زاکسن

 براندنبورگ

 برلین

 تورینگن

 هسن

 نوردراین-وستفالن

 راینلاند فالتس

 بایرن

 بادن-وورتمبرگ

 زارلاند

 شلسویگ-هولشتاین

آلمان دارای شانزده ایالت می‌باشد. هر ایالت دارای یک دولت و قانون اساسی و تا حد زیادی خود مختار و بر اساس سازمان داخلی خود مدیریت می‌شود. مساحت و جمعیت بخش‌های ایالت‌ها متفاوت است، مخصوصا بین شهرها و سرزمین‌های بزرگ هر ایالت. برای مناطق اداری پنج دولت محلی وجود دارد، یعنی بادن-وورتمبرگ، بایرن، هسن، نوردراین-وستفالن و زاکسن شامل ۲۲ عدد دولت محلی می‌باشند. از سال ۲۰۰۹ آلمان ۴۰۳ منطقه می‌باشد، این مناطق شامل ۳۰۱ منطقه روستایی و ۱۰۲ منطقه شهری می‌باشد. ایالت‌های آلمان به صورت زیر می‌باشد:

ایالت	پایتخت	مساحت (کیلومتر مربع)	جمعیت
نوردراین-وستفالن	دوسلدورف	۳۴٬۰۴۳	۱۷٬۸۴۵٬۱۵۴
بایرن	مونیخ	۷۰٬۵۴۹	۱۲٬۵۳۸٬۶۹۶
بادن-وورتمبرگ	اشتوتگارت	۳۵٬۷۵۲	۱۰٬۷۵۳٬۸۸۰
نیدرزاکسن	هانوفر	۴۷٬۶۱۸	۷٬۹۱۸٬۲۹۳
هسن	ویسبادن	۲۱٬۱۱۵	۶٬۰۶۷٬۰۲۱
زاکسن	درسدن	۱۸٬۴۱۶	۴٬۱۴۹٬۴۷۷
راینلاند-فالتز	ماینز	۱۹٬۸۴۷	۴٬۰۰۳٬۷۴۵
برلین	برلین	۸۹۲	۳٬۴۶۰٬۷۲۵
اشلسویگ-هولشتاین	کیل	۱۵٬۷۶۳	۲٬۸۳۴٬۲۵۹
براندنبورگ	پوتسدام	۲۹٬۴۷۷	۲٬۵۰۳٬۲۷۳
زاکسن-آنهالت	ماگدبورگ	۲۰٬۴۴۵	۲٬۳۳۵٬۰۰۶
تورینگن	ارفورت	۱۶٬۱۷۲	۲٬۲۳۵٬۰۲۵
هامبورگ	هامبورگ	۷۵۵	۱٬۷۸۶٬۴۴۸
مکلنبورگ-فورپومرن	شورین	۲۳٬۱۷۴	۱٬۶۴۲٬۳۲۷
زارلاند	زاربروکن	۲٬۵۶۹	۱٬۰۱۷٬۵۶۷
برمن	برمن	۴۰۴	۶۶۰٬۹۹۹

شهرها

پرجمعیت‌ترین شهرهای آلمان عبارتند از: برلین، هامبورگ، مونیخ، کلن، فرانکفورت و اشتوتگارت.

برلین هامبورگ مونیخ	فهرست شهرهای با بیش از ۱۰۰۰۰۰ نفر جمعیت آلمان	فهرست شهرهای آلمان	ایالت‌های آلمان	فهرست شهرهای با بیش از ۱۰۰۰۰۰ نفر جمعیت آلمان	کلن (Köln) فرانکفورت اشتوتگارت
	۱	برلین	برلین	3,439,100
	۲	هامبورگ	هامبورگ	1,769,117
	۳	مونیخ	بایرن	1,330,440
	۴	کلن	نوردراین-وستفالن	998,105
	۵	فرانکفورت	هسن	671,927
	۶	اشتوتگارت	بادن-وورتمبرگ	600,068
	۷	دوسلدورف	نوردراین-وستفالن	586,217
	۸	دورتموند	نوردراین-وستفالن	581,308
	۹	اسن	نوردراین-وستفالن	576,259
	۱۰	برمن	ایالت برمن	547,685
	۱۱	هانوفر	نیدرزاکسن	520,966
	۱۲	لایپزیگ	زاکسن	518,862
	۱۳	درسدن	زاکسن	517,052
	۱۴	نورنبرگ	بایرن	503,673
	۱۵	دویسبورگ	نوردراین-وستفالن	491,931
			اداره فدرال آمار آلمان

<

جستارهای وابسته

• جغرافیای اروپا
• ایالت‌های آلمان

پیوند به بیرون

• Kostenlose Deutschland-Karten
• Geoberg.de: Geologie Deutschlands – Fotografien geologischer Objekte aus Deutschland
• mineralienatlas.de: Reiches Erz aus dem Harz
• Deutscher Klimaatlas