نظم اداری
شخصیتهای اصلی | |
نوشتهها | |
کتابشناسی بهاءالله - آثار و گفتار عبدالبهاء | |
آموزهها | |
مؤسسات | |
بیتالعدل اعظم | |
تاریخچه | |
بهائیان ایرانی | |
شخصیتهای برجسته | |
بیشتر | |
نشانهها |
جامعهٔ بهائی طبقهٔ روحانیون و مجتهدان دینی ندارد و امور جامعهٔ خود را از طریق نظامی از مؤسسات که بر پایهٔ تصمیمگیری جمعی و مشورت عمل میکند، اداره میکند.[۱] اصول این نظام در آثار بهاءالله مؤسس آئین بهائی آمدهاست. عبدالبهاء و شوقی افندی جزئیات اصول این نظام را تشریح کردند و به مرحلهٔ اجرا درآوردند. مجموع این نظام با عنوان نظم اداری شناخته میشود.[۱][۲]
بیتالعدل اعظم، شورای بینالمللی مرکزی حاکم بر نظم اداری است که اعضای آن هر پنج سال توسط جوامع بهائی سراسر دنیا انتخاب میشوند.[۳] امور جوامع محلی و ملی از طریق شوراهای انتخابی ۹ نفره که تحت هدایت بیتالعدل اعظم فعالیت میکنند اداره میشود.[۴] شوراهای محلی که در سطح شهر یا روستا فعالیت میکنند، محفل روحانی محلی، و شوراهای ملی که در سطح کشور فعالیت میکنند، محفل روحانی ملی نام دارند.[۴] مؤسسهٔ مشاورین قارهای که مؤسسهای انتصابی است بخش دیگری از نظم اداری بهائی را تشکیل میدهد. مشاورین قارهای با ارائهٔ نظرات مشورتی به محافل روحانی و تشویق و پرورش ابتکارات فردی بر پویایی جامعه میافزاید.[۵] اعضای این مؤسسه توسط بیتالعدل اعظم منصوب میگردند.[۵]
مؤسسات نظم اداری
[ویرایش]نظم اداری آئین بهائی که در رأس آن بیتالعدل اعظم قرار دارد بر دو پایهٔ مؤسسات انتخابی و انتصابی استوار است. مؤسسات انتخابی در حوزهٔ عملکرد خود، اختیارات تقنینی، اجرایی و قضایی دارند[۴] و مؤسسات انتصابی نقش مشاورهای داشته و با تشویق و پرورش ابتکارات فردی بر پویایی جامعه میافزایند.[۵]
مؤسسات انتخابی
[ویرایش]مؤسسات انتخابی آن دسته از مؤسساتی هستند که اعضاء آن توسط انتخاب افراد جامعهٔ بهائی تعیین میگردند. محفل روحانی ملی و محفل روحانی محلی و بیتالعدل اعظم از این دسته از مؤسسات بهائی است.[۶] مؤسسات انتخابی در حوزهٔ عملکرد خود اختیارات تقنینی، اجرایی و قضایی دارند.[۴]
موازین انتخابات بهائی
[ویرایش]انتخابات بهائی به شیوههای دور از رقابت و تفرقه برگزار میشود.[۷] طبق احکام منصوص آئین بهائی، در انتخاب مؤسسات بهائی از جمله انتخابات بیتالعدل اعظم هرگونه تبلیغات، کاندیداتوری، نامزد شدن و نامزد کردن، حزبگرایی، و مبارزات و کمپینهای انتخاباتی مطلقاً ممنوع است.[۸] هر کدام از رأیدهندگان در حالت دعا و توجه و با در نظر گرفتن معیارهای اخلاقی و معنوی مطرح در آثار بهائی، به حکم وجدان خود شایستهترین افراد را برای عضویت در این مؤسسه انتخاب میکنند.[۸] در تمامی انتخابات بهائی، در سطح محلی، ملی و بینالمللی، رأیدهندگان نام افراد مورد نظر خود را روی برگهٔ رأی مینویسند.[۹][۸] رأیگیری در سطح محلی امور جامعهٔ بهائی توسط محفل روحانی محلی اداره میشود. در هر شهر و روستایی که تعداد بهائیان ۲۱ سال به بالای آن حداقل ۹ نفر باشد هر سال انتخاباتی برگزار میگردد که در جریان آن ۹ فرد مستقیماً از جانب بهائیان آن محل با رعایت موازین انتخابات بهائی به عضویت محفل محلی در میآیند.[۴] رأیگیری از طریق برگهٔ رأی مخفی است یعنی کسی از رأی دیگران اطلاع ندارد. این موضوع باعث میشود که رأیدهندگان بتوانند آزادانه و فارغ از فشارهای بیرونی به هر آنکه خود صلاح میدانند رأی دهند.[۹]
محفل روحانی محلی
[ویرایش]در سطح محلی امور جامعهٔ بهائی توسط محفل روحانی محلی اداره میشود. در هر شهر و روستایی که تعداد بهائیان ۲۱ سال به بالای آن حداقل ۹ نفر باشد هر سال انتخاباتی برگزار میگردد که در جریان آن ۹ فرد مستقیماً از جانب بهائیان آن محل با رعایت موازین انتخابات بهائی به عضویت محفل محلی در میآیند.[۴]
محفل روحانی ملی
[ویرایش]اعضای محفل روحانی ملی که امور جامعهٔ بهائی را در سطح کشور اداره میکند سالانه از طریق نمایندگان منتخب محافل روحانی محلیِ سراسر کشور انتخاب میشوند.[۱۰] نمایندگان محافل محلی، اعضای محفل روحانی ملی را از بین کلیهٔ اعضای جامعهٔ بهائی آن کشور با رعایت موازین انتخابات بهائی انتخاب میکنند.[۴] ۹ نفری که از دیگران بیشتر رأی بیاورند به عضویت محفل ملی در میآیند.[۱۰][۴]
بیتالعدل اعظم
[ویرایش]بیتالعدل اعظم، بالاترین مقام تصمیمگیری در جامعهٔ جهانی بهائی، متشکل از ۹ عضو است که اعضای آن هر ۵ سال یک بار توسط اعضای تمامی محفلهای ملی بهائی سراسر جهان انتخاب میشوند.[۱۱][۱۲] نخستین انتخابات بیتالعدل اعظم در سال ۱۹۶۳ برگزار شد.[۱۱][۱۳] مقر بیتالعدل اعظم بر دامنهٔ کوه کرمل در بندر حیفا است که بهاءالله این مکان را در سال ۱۸۹۰ میلادی و در لوح کرمل انتخاب کرده بود.[۱۴][۱۵]
در آثار بهائی اعضای بیتالعدل اعظم که از طریق انتخابات تعیین میشوند با عباراتی چون امینان خداوند در میان بندگانش[۱۶] توصیف میشوند. در متون بهائی ذکر شده آنها باید مظهر تقوا و سرچشمهٔ علم و دانایی و خیرخواه تمامی نوع بشر باشند.[۱۷] در میان برخی از وظایفی که بهاءالله برای بیتالعدل اعظم تعیین کرده میتوان به مواردی همچون تعلیم و تربیت معنوی انسانها، ایجاد رفاه، آموزش کودکان، مراقبت از ضعیفان و فقرا اشاره کرد.[۱۸] از دیگر وظایف بیتالعدل اعظم ترویج صلح جهانی است.[۱۸] بر اساس آثار بهائی، این هیئت باید برای پایداری و حفاظت از مقام دین تلاش کند[۱۷] و در راه تعلیم و تربیت مردم، توسعه و آبادی ملتها و حفاظت از شرافت انسانها بکوشد.[۱۹]
بیتالعدل اعظم در سال ۱۹۷۲ میلادی اساسنامهٔ خود را تنظیم کرد و در آن جنبههای مختلف نحوهٔ عملکرد و اختیارات و وظایف را خود مشخص نمود.[۲۰] بر مبنای این اساسنامه این وظایف و اختیارات را میتوان به صورت زیر خلاصه کرد: ادارهٔ امور جامعه بهائی در سطح جهانی، هدایت، سازماندهی و هماهنگسازی فعالیتهای بهائی در سطح جهانی، محافظت از متون بهائی، محافظت از جامعهٔ بهائی در برابر آزار و اذیت و سرکوب؛ انتشار آئین بهائی، گسترش و تقویت نظم اداری بهائی؛ ترویج خصلتهای معنوی در جامعهٔ بهائی و دوستی و صلح میان ملتها؛ پیادهسازی، لغو یا تغییر آن دسته دستورها و احکام که به وضوح در متون بهائی مطرح نشدهاست؛ تضمین حقوق، آزادی و اقدامات افراد؛ بهکار بستن اصول و احکام بهائی؛ هدایت و هماهنگی فعالیتهای بهائیان در سراسر جهان.[۲۱][۱۸]
بهاءالله و عبدالبهاء در آثار و متون بهائی تأکید کردهاند که بیتالعدل اعظم تحت حمایت و مراقبت بهاءالله خواهد بود و بیتالعدل اعظم با الهام و تأیید الهی تصمیمگیری و وضع حکم میکند و تصمیمات آن عاری از خطا هستند و منشأ خیر خواهند بود.[۲۱][۲۲] در آئین بهائی طبقهٔ روحانیون و مجتهدان دینی وجود ندارد و هیچکدام از اعضای بیتالعدل اعظم به تنهایی دارای مقام ویژه یا مرجعیت و اقتدار نیستند. مرجعیت و اقتدار در آئین بهائی منحصراً در اختیار مؤسسات و شوراهایی است که بهصورت جمعی تصمیمگیری میکنند ولی تکتک افراد عضو این شوراها مرجعیت و امتیازی ندارند.[۲۲][۲۳]
مؤسسات انتصابی
[ویرایش]مشاورین قارهای هیئتی متشکل از ۸۱ نفر است که اعضای آن هر پنج سال توسط بیتالعدل اعظم منصوب میشوند.[۱۰] مشاورین به محافل روحانی مشاوره میدهند، مشوق اقدامات و ابتکارات فردی هستند و به رشد و سرزندگی جوامع بهائی کمک میکنند.[۱۰] برخلاف مؤسسات انتخابی، هیئت مشاورین قارهای اختیارات تقنینی، اجرایی و قضایی ندارد.[۱۰] مشاورین قارهای افرادی را برای کمک با عنوان هیئت معاونین منصوب میکنند و معاونین نیز دستیارانی برای خود از جامعهٔ بهائی برمیگزینند.[۵] در حالی که مشاورین قارهای در هر دو سطح قارهای و کشوری فعال هستند، معاونین و دستیاران ایشان در سطوح منطقهای و محلی فعالیت میکنند.[۵] برای هماهنگی و هدایت فعالیتهای مشاورین قارهای، بیتالعدل اعظم هیئتی تحت عنوان دارالتبلیغ بینالمللی برای ۵ سال منصوب میکند که متشکل از ۹ نفر است.[۵][۱۰]
منشور نظم اداری بهائی
[ویرایش]به گفتهٔ شوقی افندی کتاب اقدس، لوح کرمل و کتاب عهدی از آثار بهاءالله و الواح وصایا، وصیتنامهٔ عبدالبهاء، منشور نظم اداری بهائی را تشکیل میدهند.[۲۴] بهاءالله در کتاب اقدس اصول و قوانین نظم اداری را بیان میکند، در لوح کرمل، کوه کرمل را در حیفا مرکز اداری و روحانی آئین بهائی قرار میدهد و در کتاب عهدی اصل «عهد و میثاق» را برای حفظ وحدت جامعهٔ بهائی و هدایت و مساعدت بهائیان برای بنای نظم اداری تأسیس میکند و پسر ارشد خود عبدالبهاء را بهعنوان مرکز عهد و میثاق و جانشین خود برمیگزیند.[۲۴] عبدالبهاء در الواح وصایا ویژگیهای نظم اداری بهائی، وظایف ایادیان امرالله و همچنین مقام ولی امر را مشخص میکند و شوقی افندی را بهعنوان جانشین خویش در مقام ولی امرالله برمیگزیند[۲۵][۲] و نظامی برای انتخابات بیتالعدل اعظم مشخص مینماید.[۲۶] نوشتههای شوقی افندی، به ویژه دو اثر Baha'i Administration (نظم اداری بهائی) و World Order of Baha'u'llah (نظم جهانی بهائی) جزئیاتِ اجرائی نظم اداری بهائی را مفصلاً شرح و بسط میدهند.[۲]
نظم اداری و اصل عهد و میثاق
[ویرایش]بهاءالله برای تضمین این که بعد از درگذشتش و در گذر زمان جامعهٔ بهائی بتواند به صورت هماهنگ و متحد در مسیر به اجرا درآوردن تعالیمش پیش رود اساسی را تأسیس نمود که به عنوان «عهد و میثاق» شناخته میشود. به این ترتیب او چگونگی تداوم جریان هدایت، مسئلهٔ جانشینی و نیز توضیح و تبیین آثارش را با دستورالعملهای روشن، واضح و کتبی مشخص نمود.[۲۷] بر اساس این عهد و میثاق، مسئولیت هدایت و رهبری جامعه پس از بهاءالله، به پسر ارشدش، عبدالبهاء، سپس به شوقی افندی، نوهٔ عبدالبهاء، و در نهایت همانگونه که بهاءالله تعیین نموده بود به بیتالعدل اعظم مُحوّل شدهاست.[۲۷] اصل عهد و میثاق وحدت جامعه را تضمین میکند و آن را از اختلاف و تفرقه حفظ میکند.[۲۷] در دورههای مختلف، برخی تلاشهای ناموفق در راستای به چالش کشیدن عهد و میثاق صورت پذیرفتهاست.[۲۸] به عنوان نمونه میرزا محمدعلی، برادر ناتنی عبدالبهاء، بر خلاف وصیتنامهٔ پدرش بهاءالله، مرجعیّت عبدالبهاء را انکار کرد و در ابتدا بهصورت پنهان و سپس آشکار به مخالفت با او پرداخت.[۲۹] این مخالفتها نتوانست در وفاداری تودهٔ بهائیان به عبدالبهاء خللی وارد کند، امّا باعث بروز مشکلات برای عبدالبهاء از جانب مقامات عثمانی شد.[۳۰] همچنین پس از درگذشت عبدالبهاء، احمد سهراب و چندی از مبلغان بهائی نظیر عبدالحسین آواره به امید عضویت در بیتالعدل اعظم اصرار داشتند که این نهاد، بلافاصله تشکیل شود و از این رو از در مخالفت با شوقی افندی، رهبر وقت جامعهٔ بهائی درآمدند.[۳۱] شوقی افندی به این نتیجه رسیده بود که برای انتخاب بیتالعدل اعظم ابتدا باید نهادهای انتخابی بهائی در سطح محلی و ملی تشکیل شود تا زمینه برای انتخاب بیتالعدل اعظم که یک نهاد بینالمللی است فراهم آید.[۳۲][۳۳] در حال حاضر بر پایهٔ اصل عهد و میثاق بیتالعدل اعظم وظیفهٔ حفظ اتحاد جامعه بهائی را بر عهده دارد.[۱۹]
پیوند به بیرون
[ویرایش]- نظم اداری بهائی
- (مشاورین قارهای محفل روحانی محلی محفلی روحانی ملی)
- ساختار اداری مؤسسات بهائی
- در انتخابات بهائی چگونه باید رأی داد
منابع
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Smith, Peter (2008). An introduction to the Baha'i faith (به انگلیسی). Cambridge: Cambridge University Press. pp. 175–176. OCLC 181072578.
{{cite book}}
: نگهداری یادکرد:تاریخ و سال (link) - ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ نظر اجمالی در دیانت بهائی، احمد یزدانی، صفحهٔ ۵۳
- ↑ Arash Abizadeh (۲۰۰۸). «How Bahá'í Voters Should Vote». Journal of Baha’i Studies,. ۱۸ (۱-۴).
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ ۴٫۴ ۴٫۵ ۴٫۶ ۴٫۷ Smith, Peter (2008). An introduction to the Baha'i faith (به انگلیسی). Cambridge; New York: Cambridge University Press. pp. 178–180.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ ۵٫۴ ۵٫۵ Smith, Peter (2008). An introduction to the Baha'i faith (به انگلیسی). Cambridge; New York: Cambridge University Press. pp. 180–182.
- ↑ Smith، Peter (۲۰۰۸). An Introduction to the Baha'i Faith. Cambridge University Press. ISBN 0-521-86251-5.
- ↑ Momen, Wendi; Momen, Moojan (2006). Understanding the Bahaʼı́ faith (به انگلیسی). Edinburgh: Dunedin Academic Press.
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ ۸٫۲ Smith, Peter (2008). An introduction to the Baha'i faith (به انگلیسی). Cambridge; New York: Cambridge University Press. pp. 183–185.
- ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ Arash Abizadeh (2008). "How Bahá'í Voters Should Vote" (PDF). Journal of Baha’i Studies (به انگلیسی). The Journal of Baha'i Studies. 18 (1–4).
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ۱۰٫۲ ۱۰٫۳ ۱۰٫۴ ۱۰٫۵ کتاب نظم اداری بهائی. هوشنگ محمودی. لجنه ملی نشر معارف امری
- ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ Smith, Peter (2008). An introduction to the Baha'i faith (به انگلیسی). Cambridge; New York: Cambridge University Press. p. 177.
- ↑ Baha'is elect Universal House of Justice
- ↑ بررسی کتاب: سرکوب و کشتار دگراندیشان مذهبی در ایران، بیبیسی فارسی
- ↑ Shoghi Effendi, The World Order of Bahá’u’lláh. Wilmette, Illinois, Bahá'í Publishing Trust. ISBN 0-87743-231-7
- ↑ Momen, Moojan (1989). "Bayt-al-`Adl, House of Justice". Encyclopædia Iranica.
{{cite encyclopedia}}
: نگهداری یادکرد:تاریخ و سال (link) - ↑ Smith, Peter (2000). "Universal House of Justice". A concise encyclopedia of the Bahá'í Faith. Oxford: Oneworld Publications. p. 346. ISBN 1-85168-184-1.
{{cite encyclopedia}}
: نگهداری یادکرد:تاریخ و سال (link) - ↑ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ Smith, Peter (2000). A concise encyclopedia of the Bahá'í Faith. Oxford: Oneworld Publications. p. 346. ISBN 1-85168-184-1.
- ↑ ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ ۱۸٫۲ Momen, Moojan (1989). "Bayt-al-`Adl (House of Justice)". Encyclopædia Iranica.
- ↑ ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ Smith, Peter (2000). A concise encyclopedia of the Bahá'í Faith. Oxford: Oneworld Publications. p. 114. ISBN 1-85168-184-1.
- ↑ Smith، Peter (۲۰۰۸). An Introduction to the Baha'i Faith. Cambridge University Press. ISBN 0-521-86251-5.
- ↑ ۲۱٫۰ ۲۱٫۱ Smith, Peter (2008). An Introduction to the Baha'i Faith (به انگلیسی). Cambridge University Press. ISBN 0-521-86251-5. p. 70.
- ↑ ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ A. Bausani, D. MacEoin (1982). "ABD-AL-BAHĀ". Encyclopædia Iranica. Retrieved 25 March 2016.
- ↑ Hartz، Paula (۲۰۰۹). Baha'i Faith. Infobase Publishing.
- ↑ ۲۴٫۰ ۲۴٫۱ "Baha'i Administration". Bahá’í Encyclopedia Project (به انگلیسی). 2019.
- ↑ Rabbani, Ruhiyyih (Ed.) (1992). The Ministry of the Custodians 1957-1963. Bahá'í World Centre, p 13.0-85398-350-X
- ↑ Smith, Peter (2008). An Introduction to the Baha'i Faith. Cambridge: Cambridge University Press. p. 55. ISBN 0-521-86251-5.
- ↑ ۲۷٫۰ ۲۷٫۱ ۲۷٫۲ Smith, Peter (2008). An introduction to the Baha'i faith (به انگلیسی). Cambridge; New York: Cambridge University Press. p. 110.
- ↑ Momen, Moojan (2011). "Marginality and apostasy in the Baha'i community". Religion (به انگلیسی).
- ↑ Smith, Peter (2000). "Bahai Administration". A concise encyclopedia of the Bahá'í Faith. Oxford: Oneworld Publications. p. 15. ISBN 1-85168-184-1.
{{cite encyclopedia}}
: نگهداری یادکرد:تاریخ و سال (link) - ↑ Taherzadeh, Adib (1992). The Covenant of Bahá'u'lláh. Oxford, UK: George Ronald. pp. 227-9. ISBN 0-85398-344-5.
- ↑ Taherzadeh, Adib (2000). The Child of the Covenant. Oxford, UK: George Ronald. p. 298. ISBN 0-85398-439-5.
- ↑ Taherzadeh, Adib (2000). The Child of the Covenant. Oxford, UK: George Ronald. pp. 298–299. ISBN 0-85398-439-5.
- ↑ ترابیان فردوسی، محمد (۱۳۸۳). حالات و مقالات استاد شهاب فردوسی (به پارسی). ایران: صحیفه خرد. ص. ۴۳۴. شابک ۹۶۴۹۵۴۱۴۵۵ مقدار
|شابک=
را بررسی کنید: checksum (کمک).