Jump to content

An tArtach

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
WD Bosca Tíreolaíocht FhisiceachAn tArtach
Íomhá
CineálPart of the world (en) Aistrigh agus fásach Cuir in eagar ar Wikidata
Cuid dePoalstreek Cuir in eagar ar Wikidata
Map
 90° N, 0° E / 90°N,0°E / 90; 0
Teorainneacha lemiddle latitudes (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Tréithe
Achar27,000,000 km² Cuir in eagar ar Wikidata

Réigiún sa leathsféar thuaidh is ea an tArtach.[1] Níl aon sainmhíniú ann a bhfuil glacadh leis go hiomlán, ach de ghnáth 'sé sin an réigiún ó thuaidh ón gcrannteorainn, nó an réigiún ó ón gCiorcal Artach.

Tá an réigiún Artach scaipthe trí thíortha éagsúla san Áise, san Eoraip, agus i Meiriceá Thuaidh. Seo iad na tíortha ina bhfuil cuid den chiorcal suite iontu: Ceanada, Na Stáit Aontaithe (Alasca), An Rúis, An tSualainn, An Iorua, An Fhionlainn, An Íoslainn, agus an Ghraonlainn.

Le linn cuid den geimhreadh, ní fheictear ach dorchadas sa Chiorcal Artach ar feadh an lae, agus sa samhradh, ní fheictear ach solas na gréine.

Is réigiún an-fhuar agus an-sneachtúil é an Ciorcal Artach ar ndóigh, inarbh fhéidir a bheith níos lú ná -60°C sa gheimhreadh.[2]

Athrú aeráide

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tá an tArtach faoi bhrú faoi láthair mar gheall ar an t-athrú aeráide; tá gnáthóga na hainmhithe a bhfuil cónaí orthu sa Chiorcal á chailleadh acu.

Féach freisin 

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  1. Hussey, Matt (2011). "An tArtach". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 49.
  2. "Climate of the Arctic" (as en) (2024-02-09). Wikipedia.