Zelandia

Zelandia
	Zeeland (nl)
	Bandeira Brasón
Himno	Zeeuws volkslied (en)
Lema	«Luctor et emergo»
Epónimo	mar
Localización
	51°34′00″N 3°45′00″L / 51.5667, 3.75
Estado	Reino dos Países Baixos
País	Países Baixos
Capital	Middelburg
Contén a división administrativa	Axel (en) (–2003); Borsele ; Flesinga ; Goes (en) ; Hontenisse (en) (–2003); Hulst (pt) ; Kapelle (pt) ; Middelburg ; Noord-Beveland ; Oostburg (en) (–2003); Reimerswaal ; Sas van Gent (en) (–2003); Schouwen-Duiveland ; Sluis (2003–); Sluis-Aardenburg (en) (–2003); Terneuzen ; Tholen ; Veere
Poboación
Poboación	386.707 (2022) (131,8 hab./km²)
Lingua usada	Flamengo occidental ; Lingua zelandesa
Xeografía
Superficie	2.934 km²
Comparte fronteira con	Holanda Meridional ; Flandres Occidental ; Provincia de Flandres oriental ; Brabante do Norte ; Provincia de Anveres
Creación	1012
Organización política
• Comisario	Han Polman (pt)
Identificador descritivo
Fuso horario	UTC+01:00
ISO 3166-2	NL-ZE
Código NUTS	NL34
Páxina web	zeeland.nl

Este artigo trata sobre a provincia neerlandesa. Para a illa dinamarquesa véxase: Selandia.

Zelandia^[1]^[2] ou Celandia (en neerlandés: Zeeland, [ˈzeːlɑnt] (AFI), escoitar; en zelandés: Zeêland) é unha provincia do suroeste dos Países Baixos, fronteiriza con Bélxica. A provincia está formada por unha serie de illas, de aí o seu nome, a Terra do Mar. A súa capital é Middelburg.

Ten 380.897 habitantes (2008) en 2.934 km², dos que case 1.140 km² son auga, ademais gran parte de Zelandia atópase baixo o nivel do mar. A última grande inundación rexistrada foi en 1953, na que morreron 1.835 persoas, a maioría desta provincia. Unha das actividades económicas máis importantes da rexión é o turismo, xa que as súas soleadas praias convértena nun popular destino de vacacións no verán, no que a maioría de turistas proveñen da Alemaña, chegando nalgunhas zonas a duplicar ou cuadriplicar a súa poboación nesta estación.

O escudo de Zelandia mostra un león emerxendo da auga co texto Luctor et Emergo (en latín Loito e Xurdo). A parte sur da provincia coñécese como Flandres Zelandés (Zeeuwsch-Vlaanderen).

Xeografía

A provincia de Zelandia é un gran delta fluvial situado na desembocadura de varios ríos importantes. A maior parte da provincia atópase por baixo do nivel do mar, recuperando as terras por parte dos habitantes a través do tempo. O que antes era unha paisaxe de lama, que se inundaba coa marea alta e reaparecía durante a marea baixa, converteuse nunha serie de pequenos outeiros feitos polo ser humano secos en todo momento. Máis tarde a xente da rexión comezou a conectar os outeiros mediante a creación de diques, o que deu lugar a unha cadea de terra seca, que logo se converteu en illas máis grandes, que foron cambiando co tempo a mans do home e da natureza, dando a actual forma da provincia.

A inundación do Mar do Norte de 1953 anegou grandes cantidades de terra, que aínda hoxe en día só foron parcialmente recuperadas. A posterior execución do Plan Delta cambiou totalmente face da provincia. As presas, túneles e pontes do plan son actualmente unha parte vital da provincia, creando un sistema de estradas logo de décadas, chegando a substituír as vellas liñas de transbordadores. O remate final deste proceso produciuse en 2003, cando se abriu o túnel, o que foi a primeira conexión sólida entre as dúas beiras da Westerschelde, un dos estuarios que divide a rexión, terminando a era da auga que separaba as illas e penínsulas de Zelandia.

Historia

Nehalennia é unha deusa dunha relixión antiga coñecida na provincia de Zelandia. O seu culto remóntase polo menos ao II século a.C. Ela foi, posiblemente, unha deusa rexional, xa fora celta ou xermánica. Durante a época romana a súa función principal parece que era a protección dos viaxeiros, especialmente aos que ían a través do Mar do Norte. A maior parte do que hoxe se coñece dela provén dos restos de máis de 160 restos de pedra tallada que foron dragados dende o Oosterschelde a parir de 1970. Tamén se atoparon dous restos de Nehalennia en Colonia, Alemaña.

A rexión foi unha zona entre os condados de Holanda e Flandres até 1299, cando o conde de Holanda obtivo o control da Condado de Zelandia. Dende entón, a sorte Zelandia foi unida á de Holanda. En 1432 converteuse en parte das posesión dos Países Baixos de Filipe o Bo de Borgoña, o que máis tarde serían as Dezasete Provincias, que pasaron, a través diferentes relacións maritais, a formar parte da Casa de Habsburgo en 1477. Máis tarde na Guerra dos Oitenta Anos Zelandia formou parte do bando da Unión de Utrecht, converténdose nunha das Provincias Unidas. Despois da ocupación francesa e a formación do Reino Unido dos Países Baixos en 1815, o formouse a actual provincia de Zelandia. A catastrófica inundación de 1953, na que morreron máis de 1.800 persoas en Zelandia, levou á construción das obras de protección do Plan Delta.

O nome de Zelandia ao redor do mundo

Nova Zelandia

As illas de Nova Zelandia foron nomeadas polo navegante neerlandés Abel Tasman en 1642, que as chamou Staten Landt, crendo que eran parte da terra dese nome na costa da Arxentina. Cando se demostrou que non era o caso as autoridades neerlandesas decidiron trocarlle o nome e chamáronas Nova Zeelandia en latín ou Nieuw Zeeland en neerlandés.

As dúas principais provincias marítimas da Países Baixos na súa idade de ouro foron Holanda e Zelandia. Nesa época os Países Baixos era un dos exploradores máis importantes, sobre todo por Oceanía, nomeando e as dúas illas do sueste respectivamente Nieuw Holanda e Nieuw Zeeland. O primeiro foi eventualmente substituído polo nome de Australia, mais no segundo caso o nome de Nova Zelandia foi mantido. O Capitán James Cook, chamou consecuentemente ao arquipélago Nova Zelandia.

América

A cidade de Zelandia no estado norteamericano de Míchigan foi fundada en 1847 polo neerlandés Jannes van de Luyster. A cidade aínda mantén un aire distintivo neerlandés.

Flushing, é un barrio de Queens, Nova York, chamado así pola vila de Flesinga (cuxo nome traducido ao inglés é Flushing) en Zelandia. A cidade data do período da colonia dos Novos Países Baixos, cando Nova York era aínda coñecida como Nova Ámsterdan.

As colonias neerlandesas de Nieuw Walcheren e Nieuw Vlissingen, amabas na illa antillana de Tobago, foron así chamadas por lugares de Zelandia. A cidade canadense de Zelandia, Novo Brunswick, foi chamado así polo lugar de nacemento do neerlandés Philip Crouse que se asentou na zona en 1789.

Taiwán

Fort Zelandia, foi unha fortaleza construída durante dez anos a entre 1624 e 1634 pola Compañía Holandesa das Indias Orientais, na cidade de Anping, na illa de Formosa, hoxe en día Taiwán, durante os seus 38 anos de asentamento na parte occidental da mesma.

Divisións administrativas

Zelandia está divida nos seguintes concellos:

Bandeira	Escudo	Nome	Poboación ^[cando?]
		Borsele	22.549
		Flesinga	44.853
		Goes	36.712
		Hulst	27.936
		Kapelle	12.098
		Middelburg	47.257
		Noord-Beveland	7.306
		Reimerswaal	21.266
		Schouwen-Duiveland	34.034
		Sluis	24.222
		Terneuzen	55.145
		Tholen	25.271
		Veere	22.047

Notas

↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para zelandés.
↑ Publicacións anteriores en galego daban como correcta Celandia, por exemplo Benigno Fernández Salgado, ed. (2004). Dicionario Galaxia de usos e dificultades da lingua galega. Editorial Galaxia. p. 1304. ISBN 9788482887524.

Véxase tamén

Ligazóns externas

[1] Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para zelandés.

[2] Publicacións anteriores en galego daban como correcta Celandia, por exemplo Benigno Fernández Salgado, ed. (2004). Dicionario Galaxia de usos e dificultades da lingua galega. Editorial Galaxia. p. 1304. ISBN 9788482887524.

[1]

[2]