กรีนชิสต์
หินกรีนชิสต์เป็นหินแปรสภาพที่เกิดขึ้นภายใต้อุณหภูมิและแรงกดดันต่ำสุดที่มักเกิดจากการแปรสภาพในระดับภูมิภาคโดยทั่วไปอยู่ที่ 300–450 °C (570–840 °F) และ 2–10 กิโลบาร์ (29,000–145,000 psi) [1]หินกรีนชิสต์มักมีแร่ธาตุสีเขียวจำนวนมาก เช่นคลอไรต์เซอร์เพนไทน์และเอพิโดตและแร่ธาตุแพลตี เช่นมัสโคไวต์และแพลตีเซอร์เพนไทน์[1] ความเป็นแพลตีทำให้หิน มีลักษณะเป็นหินสับ(มีแนวโน้มที่จะแตกเป็นชั้นๆ) แร่ธาตุทั่วไปอื่นๆ ได้แก่ควอตซ์ ออ ร์โธเคลส ทัลค์แร่คาร์บอเนตและแอมฟิโบล ( แอกติโนไลต์ ) [1]
กรีนชิสต์เป็น คำศัพท์ ทาง ธรณีเคมีทั่วไป ที่ใช้เรียกหินภูเขาไฟมาฟิกที่แปรสภาพหรือเปลี่ยนแปลงไปในยุโรป คำว่าปราซิไนต์ บางครั้งก็ ใช้กรีนชิสต์ แต่อาจเป็นหินประเภทที่ไม่มีหินแปร โดยเฉพาะเมตาบะซอลต์ ( สไปไลต์ ) อย่างไรก็ตาม หินบะซอลต์อาจยังคงเป็นสีดำสนิทหากไพรอกซีน หลัก ไม่เปลี่ยนกลับเป็นคลอไรต์หรือแอกติโนไลต์ เพื่อให้มีคุณสมบัติตามชื่อ หินจะต้องมีลักษณะหินแปรหรือชั้นบางๆ หินชนิดนี้ได้มาจากหินบะซอลต์แกบโบรหรือหินที่คล้ายกันซึ่งมีเฟลด์สปาร์แพลจิโอเคลสคลอไรต์ อีพิโดต และควอตซ์ที่ มี โซเดียมสูง[2]
วิชาหินวิทยา
กรีนชิสต์มีลักษณะเฉพาะคือมีแร่คลอไรต์อีพิโดตหรือแอคติโนไลต์ซึ่งทำให้หินมีสีเขียว กรีนชิสต์ยังมีลักษณะเป็นหินเกล็ด ที่เด่นชัดอีก ด้วย[3]การเกิดหินเกล็ดเป็นชั้นบางๆ ของหินที่เกิดจากการแปรสภาพ ( การเรียงตัวเป็นแผ่น ) ซึ่งทำให้หินแตกออกเป็นแผ่นหรือแผ่นที่มีความหนาน้อยกว่า 5 ถึง 10 มิลลิเมตร (0.2 ถึง 0.4 นิ้ว) ได้ง่าย ซึ่งเกิดจากการมีคลอไรต์หรือแร่แพลตตินัมอื่นๆ ที่เรียงตัวเป็นชั้นๆ ในระหว่างการแปรสภาพ[4] [5] กรีนชิสต์อาจมีอัลไบต์ และมักมี เนื้อสัมผัสแบบเลพิโดบลาสติก เนมาโทบลาสติก หรือหินเกล็ด ซึ่งกำหนดโดยคลอไรต์และแอคติโนไลต์เป็นหลัก ขนาดเม็ดหินไม่ค่อยหยาบ เนื่องจากส่วนใหญ่เกิดจากการรวมตัวของแร่ คลอไรต์และแอคติโนไลต์ในระดับที่น้อยกว่านั้น มักมี ลักษณะ ผลึกแบนหรือเป็นทรงกลม
กรีนสโตนเป็นคำศัพท์ภาคสนาม ที่ใช้เรียกหินภูเขาไฟ มาฟิกขนาดใหญ่ที่เปลี่ยนสีเป็นสีเขียวจากการก่อตัวของแร่ธาตุชนิดเดียวกันที่ทำให้กรีนชิสต์มีสีเขียว ไม่ว่าหินนั้นจะมีลักษณะของหินชนวนหรือไม่ก็ตาม[6]คำนี้ยังใช้เพื่ออธิบายการบุกรุกของหินอัคนีในกลุ่ม Coal Measuresของสกอตแลนด์ เพื่ออธิบายหิน โคลน ที่มีชาโมไซต์สูงในยุคจูราสสิกตอนต้นในบริเตนใหญ่ หรือเพื่อเรียกเนฟไรต์หรืออัญมณีสีเขียวอื่นๆ[7]
ใบหน้าของกรีนชิสต์
หินกรีนชิสต์มีลักษณะเฉพาะตามอุณหภูมิและสภาวะความดันที่จำเป็นในการแปรสภาพหินบะซอลต์จนเกิดเป็นแร่กรีนชิสต์ชนิดทั่วไป ได้แก่ คลอไรต์ แอกติโนไลต์ และอัลไบต์ หินกรีนชิสต์เกิดจากการแปรสภาพที่อุณหภูมิต่ำและความดันปานกลาง สภาวะการแปรสภาพที่สร้างกลุ่มหินกรีนชิสต์ชนิดทั่วไปเรียกว่าลำดับหินบาร์โรเวีย และ ชุดหินอะบูคุมะที่มีความดันต่ำอุณหภูมิประมาณ 400 ถึง 500 °C (750 ถึง 930 °F) และความลึกประมาณ 8 ถึง 50 กิโลเมตร (5 ถึง 31 ไมล์) เป็นลักษณะซองหินกรีนชิสต์ทั่วไป
การรวมตัวของแร่สมดุลของหินที่อยู่ภายใต้สภาวะของหินชนวนกรีนชิสต์ขึ้นอยู่กับองค์ประกอบของหินหลัก[8]
- บะซอลต์: คลอไรต์ + แอคติโนไลต์ + อัลไบต์ +/- เอพิโดต
- อุลตรามาฟิก: คลอไรต์ + เซอร์เพนไทน์ +/- ทัลค์ +/- เทรโมไลต์ +/- ไดออปไซด์ +/- บรูไซต์
- แร่ควอตซ์: ควอตซ์ +/- อัลไบท์ +/- เฟลด์สปาร์ +/- คลอไรต์, มัสโคไวต์ , การ์เนต , ไพโรฟิลไลท์ +/- กราไฟท์
- แคลเซียมซิลิเกต : แคลไซต์ +/- โดโลไมต์ +/- ควอตซ์ +/- ไมคัส, สกาโปไลท์ , วอลลาสโตนไนต์ ฯลฯ
เมื่อพิจารณาโดยละเอียดแล้ว ลักษณะของกรีนชิสต์จะแบ่งย่อยออกเป็นซับกรีนชิสต์ ล่าง และบนกรีนชิสต์ อุณหภูมิที่ต่ำกว่าจะเกิดการเปลี่ยนผ่านร่วมกับและทับซ้อนกับลักษณะของพรีไนต์-พัมเพลไลต์และอุณหภูมิที่สูงขึ้นจะเกิดการทับซ้อนกับและรวมถึงลักษณะของ ซับ แอมฟิโบไลต์ ด้วย
หากการฝังศพยังคงดำเนินต่อไปตามเส้นทางการแปรสภาพของลำดับบาร์โรเวียน หินชนวนสีเขียวจะก่อให้เกิด กลุ่มหินชนวนแอ มฟิโบ ไลต์ ซึ่งส่วนใหญ่ประกอบด้วยแอมฟิโบไลต์และในที่สุดก็เป็นหินชนวน แกรนูไลต์ แรงดันที่ต่ำกว่า ซึ่งโดยปกติแล้วการแปรสภาพแบบสัมผัสจะก่อให้เกิดอัลไบต์ -อีพิโดตฮอร์นเฟลส์ในขณะที่แรงดันที่สูงกว่าที่ความลึกมากจะก่อให้เกิดเอกโลไจต์
บะซอลต์ในมหาสมุทรในบริเวณสันเขาใต้ทะเลโดยทั่วไปจะมีการเปลี่ยนแปลงเล็กน้อยจากกรีนชิสต์แถบกรีนสโตนของหินชนวนยุคโบราณต่างๆมักจะ เปลี่ยนแปลงไปเป็นกรีนชิสต์ หินโบราณ เหล่า นี้ถือเป็นหินต้นกำเนิดของแหล่งแร่ต่างๆ ในออสเตรเลียนามิเบียและแคนาดา
หินที่คล้ายกรีนชิสต์สามารถก่อตัวได้ภายใต้ สภาพของ หินบลูชิสต์หากหินดั้งเดิม ( โปรโตลิธ ) มีแมกนีเซียม เพียงพอ ซึ่งอธิบายได้ว่าทำไมหินบลูชิสต์จึงมีจำนวนน้อยตั้งแต่ก่อนยุคนีโอโพรเทอโรโซอิก เมื่อ 1,000 ล้านปี ก่อน เมื่อ เปลือกโลกใต้ทะเลมีแมกนีเซียมมากกว่าเปลือกโลกใต้ทะเลในปัจจุบัน[9]
ใช้
ยุโรป
ในเกาะครีตของมิโนอันหินไนต์สีเขียวและหินไนต์สีน้ำเงินถูกนำมาใช้ในการปูถนนและลานบ้านระหว่างปี 1650 ถึง 1600 ก่อนคริสตกาล หินเหล่านี้น่าจะขุดพบที่อาเกียเปลาเกียบนชายฝั่งทางเหนือของเกาะครีตตอนกลาง[10]
ทั่วทั้งยุโรป หินกรีนชิสต์ถูกนำมาใช้ทำขวานมีการระบุ แหล่งแร่หลายแห่ง เช่น เกรทแลงเดล ในอังกฤษ
อเมริกาเหนือตอนตะวันออก
หินชนพื้นเมืองคลอไรต์ชนิดหนึ่งเป็นที่นิยมในชุมชนชาวพื้นเมืองอเมริกันยุคก่อนประวัติศาสตร์สำหรับการผลิตขวานและหินเคลต์รวมถึงของประดับตกแต่ง ในยุคมิดเดิลวูดแลนด์ หินชน พื้นเมือง กรีนชิสต์เป็นหนึ่งในสินค้าค้าขายมากมายที่เป็นส่วนหนึ่งของ เครือข่ายแลกเปลี่ยน วัฒนธรรมของโฮปเวลล์ซึ่งบางครั้งต้องขนส่งเป็นระยะทางหลายพันกิโลเมตร
ในช่วงเวลาของวัฒนธรรมมิสซิสซิปเปียน ดูเหมือนว่า การเมืองของMoundville จะมีอำนาจควบคุมการผลิตและการกระจายของหินชนวนสีเขียวในระดับหนึ่ง แหล่งหินชนวน Moundville พบว่ามาจากสองพื้นที่ในชั้นหิน Hillabee ในภาคกลางและภาคตะวันออกของอลาบามา
ดูเพิ่มเติม
- รายชื่อแร่ธาตุ
- รายชื่อประเภทหิน
- การแปรสภาพ
- โปนามูเป็นหินอีกชนิดหนึ่งที่มักเรียกกันว่าหินสีเขียว
อ้างอิง
- ^ abc "สารานุกรมบริแทนนิกา หินแปร ลักษณะหินแปรสีเขียว" สืบค้นเมื่อ9เมษายน2556
- ^ "อดีตอันเลวร้ายของอเมริกา: เวอร์มอนต์". เก็บถาวรจากแหล่งเดิมเมื่อ 23 กันยายน 2549. สืบค้นเมื่อ 25 พฤศจิกายน 2549 .
- ^ แจ็กสัน, จูเลีย เอ., บรรณาธิการ (1997). "greenschist". Glossary of geology (Fourth ed.). Alexandria, Virginia: American Geological Institute. ISBN 0922152349-
- ^ Schmid, R.; Fettes, D.; Harte, B.; Davis, E.; Desmons, J. (2007). "How to name a metamorphic rock.". Metamorphic Rocks: A Classification and Glossary of Terms: Recommendations of the International Union of Geological Sciences Subcommission on the Systematics of Metamorphic Rocks (PDF) . Cambridge: Cambridge University Press. p. 7 . สืบค้นเมื่อ28 กุมภาพันธ์ 2021 .
- ^ Robertson, S. (1999). "BGS Rock Classification Scheme, Volume 2: Classification of metamorphic rocks" (PDF) . British Geological Survey Research Report . RR 99-02: 5 . สืบค้นเมื่อ27 กุมภาพันธ์ 2021 .
- ^ แจ็คสัน 1997, "กรีนสโตน"
- ^ Jackson 1997, "greenstone [ign], [mineral], [sed]".
- ↑ ดัลสตรา, เอชเจ; ริดลีย์ เจอาร์; บลูม, อีเจเอ็ม; โกรฟส์, DI (1999-10-01) "วิวัฒนาการเชิงแปรสภาพของจังหวัด Southern Cross ตอนกลาง, Yilgarn Craton, รัฐเวสเทิร์นออสเตรเลีย" วารสารวิทยาศาสตร์โลกแห่งออสเตรเลีย . 46 (5): 765–784. Bibcode :1999AuJES..46..765D. ดอย :10.1046/j.1440-0952.1999.00744.x. ไอเอสเอสเอ็น 0812-0099.
- ^ Palin, Richard M.; White, Richard W. (2016). "การเกิดขึ้นของบลูชิสต์บนโลกเชื่อมโยงกับการเปลี่ยนแปลงทางโลกในองค์ประกอบของเปลือกโลกใต้ทะเล" Nature Geoscience . 9 (1): 60–64. Bibcode :2016NatGe...9...60P. doi :10.1038/ngeo2605. S2CID 130847333
- ^ Tziligkaki, Eleni K. (2010). "ประเภทของหินชนวนที่ใช้ในอาคารของ Minoan Crete" (PDF) . Hellenic Journal of Geosciences . 45 : 317–322 . สืบค้นเมื่อ1 ธันวาคม 2018 .
- Blatt, Harvey และ Robert J. Tracy (1996). Petrology; Igneous, Sedimentary, and Metamorphic, ฉบับที่ 2, WH Freeman . ISBN 0-7167-2438-3
- Gall, Daniel G. และ Vincas P. Steponaitis, "องค์ประกอบและที่มาของโบราณวัตถุ Greenstone จาก Moundville" Southeastern Archaeology 20(2):99–117 [2001])
- Steponaitis, Vincas P. โบราณคดียุคก่อนประวัติศาสตร์ในภาคตะวันออกเฉียงใต้ของสหรัฐอเมริกา 1970–1985. Annual Review of Anthropology, Vol. 15. (1986), หน้า 363–404