ความสารมาติสม์
อุดมการณ์ชาติพันธุ์วัฒนธรรมยุคบาโรกในโปแลนด์-ลิทัวเนีย

Stanisław Antoni Szczukaในชุดซาร์มาเชียน สวมชุดKontusz
“ บทความ เกี่ยวกับ ชาวซาร์มาเทีย เชื้อสายเอเชียและยุโรป สองคนและเกี่ยวกับผลงานของพวกเขา”โดยMaciej Miechowita (1517)
เกราะคาราเซน่าสไตล์ซาร์มาเชียน

ลัทธิซาร์มาติสม์ (หรือลัทธิซาร์มาเชียน ; โปแลนด์ : Sarmatyzm ; ลิทัวเนีย : Sarmatizmas ) เป็นเอกลักษณ์ทางชาติพันธุ์วัฒนธรรมภายในเครือจักรภพโปแลนด์-ลิทัวเนีย[1]มันเป็น วัฒนธรรม บาโรก ที่โดดเด่น และอุดมการณ์ของขุนนาง ( szlachta ) ที่มีอยู่ตั้งแต่ยุคฟื้นฟูศิลปวิทยาการจนถึงศตวรรษที่ 18 [1]ร่วมกับแนวคิดเรื่อง " เสรีภาพสีทอง " มันก่อตัวเป็นลักษณะสำคัญของวัฒนธรรมและสังคมของชนชั้นสูงทางสังคมในเครือจักรภพ ที่แกนกลางคือความเชื่อที่เป็นหนึ่งเดียวว่าประชาชนของเครือจักรภพโปแลนด์-ลิทัวเนียสืบเชื้อสายมาจากชาวซาร์มาเชียนชาวอิหร่าน โบราณ ผู้รุกรานในตำนานของดินแดนโปแลนด์ร่วมสมัยในสมัยโบราณ[2] [3]

คำศัพท์และวัฒนธรรมได้รับการสะท้อนให้เห็นเป็นหลักในวรรณคดีโปแลนด์ ศตวรรษที่ 17 เช่นในบันทึกความทรงจำของJan Chryzostom Pasek [4]และบทกวีของWacław Potockiขุนนางโปแลนด์สวมเสื้อคลุมยาวที่เรียกว่าkontuszรองเท้าบู๊ตสูงถึงเข่าและถือszabla ( ดาบ ) ซึ่งโดยปกติจะเป็นkarabelaหนวดก็เป็นที่นิยมเช่นกัน เช่นเดียวกับขนนกประดับบนหมวกของผู้ชาย "ชาวซาร์มาเทียน" ของโปแลนด์พยายามที่จะฝึกฝนทักษะการต่อสู้บนหลังม้า เชื่อในความเท่าเทียมกันระหว่างพวกเขา และในความอยู่ยงคงกระพันเมื่อเผชิญหน้ากับศัตรู[5]ลัทธิซาร์มาเทียสยกย่องชัยชนะในอดีตของกองทหารโปแลนด์ และกำหนดให้ขุนนางโปแลนด์ปลูกฝังประเพณีนี้

ซาร์มาเทีย (ภาษาโปแลนด์ : Sarmacja ) เป็นชื่อที่มีลักษณะเป็นบทกวีกึ่งตำนานของโปแลนด์ซึ่งได้รับความนิยมในศตวรรษที่ 18 และกำหนดคุณลักษณะที่เกี่ยวข้องกับพลเมืองที่รู้หนังสือของเครือจักรภพโปแลนด์-ลิทัวเนียที่กว้างใหญ่ ซาร์มาเทียส่งผลกระทบอย่างมากต่อวัฒนธรรม วิถีชีวิต และอุดมการณ์ของขุนนางโปแลนด์ ซาร์มาเทียมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวในเรื่องการผสมผสานทางวัฒนธรรมของตะวันออก ตะวันตก และประเพณีพื้นเมือง ซาร์มาเทียได้รับการวิพากษ์วิจารณ์ในช่วง ยุค เรืองปัญญาของโปแลนด์และได้รับการฟื้นคืนโดยคนรุ่นที่ยอมรับลัทธิโรแมนติกของโปแลนด์หลังจากรอดพ้นจากความสมจริงทางวรรณกรรมของยุค "ปฏิญญานิยม " ของโปแลนด์ ซาร์มาเทียก็กลับมาอีกครั้งด้วย The Trilogy of Henryk Sienkiewicz ผู้ได้รับรางวัลโนเบลสาขาวรรณกรรม คนแรกของโปแลนด์

ที่มาของแนวคิดและแนวคิดทั่วไป

คำว่าSarmatismถูกใช้ครั้งแรกโดยJan Długoszในงานของเขาเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ของโปแลนด์ในศตวรรษที่ 15 [6] Długosz ยังรับผิดชอบในการเชื่อมโยงชาว Sarmatians กับยุคก่อนประวัติศาสตร์ของโปแลนด์และความคิดนี้ยังคงดำเนินต่อไปโดยนักพงศาวดารและนักประวัติศาสตร์คนอื่นๆ เช่นStanisław Orzechowski , Marcin Bielski , Marcin KromerและMaciej Miechowita [ 6] Tractatus de Duabus Sarmatiisของ Miechowita มีอิทธิพลในต่างประเทศ ซึ่งเป็นช่วงหนึ่งที่มันเป็นหนึ่งในงานอ้างอิงที่ใช้กันอย่างแพร่หลายที่สุดเกี่ยวกับเครือจักรภพโปแลนด์-ลิทัวเนีย [ 6]ความคิดนี้ปรากฏขึ้นเนื่องจากนักมนุษยนิยมชื่นชมสมัยโบราณอย่างโรแมนติกและความพยายามที่จะคืนอักษรศาสตร์ ที่ ล้าสมัย[1]

ตามภูมิศาสตร์ของปโตเลมีซาร์มาเทียถือเป็นดินแดนของโปแลนด์ลิทัวเนียและทาร์ทารีและประกอบด้วยส่วนต่างๆ ในเอเชียและยุโรปที่แบ่งโดยแม่น้ำดอน[1]ในฐานะคำศัพท์ทางภูมิศาสตร์ ซาร์มาเทียไม่ชัดเจนเสมอ แต่มีเสถียรภาพมาก[1]บรรพบุรุษที่สันนิษฐานของszlachtaคือชาวซาร์มาเทียนซึ่งเป็นสหพันธ์ของ ชนเผ่า อิหร่าน ส่วนใหญ่ ที่อาศัยอยู่ทางตอนเหนือของทะเลดำในศตวรรษที่ 5 ก่อนคริสตกาล เฮโรโดตัสเขียนว่าชนเผ่าเหล่านี้เป็นลูกหลานของชาวไซเธียนและอเมซอน ชาวซาร์มาเทียนถูก ชาวกอธ และคนอื่นๆ แทรกซึมในศตวรรษที่ 2 และอาจมีความเชื่อมโยงอย่างแน่นแฟ้นและโดยตรงกับโปแลนด์[7]ตำนานเกี่ยวกับเชื้อสายโปแลนด์จากชาวซาร์มาเทียนยังคงติดอยู่และแพร่หลายขึ้นเรื่อยๆ จนกระทั่งคนส่วนใหญ่ในเครือจักรภพและหลายคนในต่างประเทศเชื่อว่าขุนนางโปแลนด์หลายคนเป็นลูกหลานของชาวซาร์มาเทียน (ซอโรเมต) [6]ประเพณีอีกประการหนึ่งสันนิษฐานว่าชาวซาร์มาเทียนเองสืบเชื้อสายมาจากยาเฟธบุตรชายของโนอาห์ [ 8]

ชาวซาร์มาเทียนซึ่งเป็นชนเผ่าที่อยู่ทางตะวันตกสุดของอิหร่าน

ผู้ยึดมั่นในลัทธิซาร์มาติสม์ บางคน เชื่อว่าบรรพบุรุษของพวกเขาได้พิชิตและผูกขาดชาวสลาฟในท้องถิ่น และเช่นเดียวกับชาวบัลการ์ในบัลแกเรียหรือแฟรงค์ที่พิชิตกอล (ฝรั่งเศส) ในที่สุดก็รับเอาภาษาท้องถิ่นมาใช้ ขุนนางเหล่านี้อาจเชื่อว่าพวกเขาเป็นชนชาติอื่น (อย่างน้อยก็ในทางเปรียบเทียบ) จากชาวสลาฟที่พวกเขาปกครองอยู่ “แผนที่โรมันซึ่งสร้างขึ้นในช่วงยุคฟื้นฟูศิลปวิทยามีชื่อซาร์มาติอาเขียนไว้ทั่วดินแดนส่วนใหญ่ของเครือจักรภพโปแลนด์-ลิทัวเนีย จึง 'มีเหตุผล' ที่จะสนใจ 'รากเหง้าของซาร์มาติส'” [9]

หลายศตวรรษต่อมา นักวิชาการสมัยใหม่ได้ค้นพบหลักฐานที่แสดงให้เห็นว่า ชาว อลันซึ่งเป็นชนเผ่าซาร์มาเชียนในยุคหลังที่พูดภาษาอิหร่าน ได้รุกรานชนเผ่าสลาฟในยุโรปตะวันออกก่อนศตวรรษที่ 6 และว่า "ชาวซาร์มาเชียนเหล่านี้เห็นได้ชัดว่าก่อตั้งชนชั้นปกครองในพื้นที่ ซึ่งค่อยๆ ถูกสลาฟเข้ามาแทนที่" [10]อย่างไรก็ตาม การเชื่อมโยงทางการเมืองโดยตรงกับโปแลนด์ยังคงไม่ชัดเจนนัก[11]ในสิ่งพิมพ์ปี 1970 ของเขาที่ชื่อ The Sarmatians (ในชุด "Ancient Peoples and Places") Tadeusz Sulimirski (1898–1983) นักประวัติศาสตร์ นักโบราณคดี และนักวิจัยชาวแองโกล-โปแลนด์เกี่ยวกับชาวซาร์มาเชียนโบราณ ได้หารือถึงหลักฐานมากมายเกี่ยวกับการปรากฏตัวของชาวซาร์มาเชียนโบราณในยุโรปตะวันออก เช่น การค้นพบของใช้ต่างๆ ในหลุมศพ เช่น เครื่องปั้นดินเผา อาวุธ และเครื่องประดับ อิทธิพลทางชาติพันธุ์วิทยาและสังคมที่เป็นไปได้ต่อชาวโปแลนด์ ได้แก่ ตราสัญลักษณ์ที่ได้รับแรงบันดาลใจจาก ทัมกาการจัดระเบียบทางสังคม การปฏิบัติทางทหาร และประเพณีการฝังศพ[12]

ลัทธิซาร์มาติสม์ถูกนำมาใช้เพื่อรวมขุนนางลิทัวเนียและรูทีเนียที่ต่างเชื้อชาติเข้ากับเครือจักรภพโปแลนด์-ลิทัวเนีย และยังยกระดับคอสแซคยูเครนให้เป็นส่วนหนึ่งของอัตลักษณ์นี้ แม้ว่าพวกเขาจะไม่มีสถานะเป็นขุนนาง ก็ตาม [13]นักประวัติศาสตร์Karin Friedrichชี้ให้เห็นจากงานเขียนของนักวิชาการเครือจักรภพChristoph Hartknochและ Thomas Clagius ว่าชาวเมืองโปรเตสแตนต์ที่พูดภาษาเยอรมันในปรัสเซียหลวงก็ระบุตัวตนของพวกเขาด้วยอุดมการณ์ของลัทธิซาร์มาติสม์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับค่านิยมของเสรีภาพ ซึ่งพวกเขาเปรียบเทียบกับอัตลักษณ์ของสวีเดนหรือจักรวรรดิ (เยอรมัน) ที่พวกเขาเชื่อมโยงกับการปกครองแบบเผด็จการ Hartknoch อ้างว่า "ซาร์มาเทียแห่งยุโรปแห่งหนึ่งซึ่งเป็นแม่เดียวกันเลี้ยงดูชาวโปแลนด์ ชาวลิทัวเนีย และชาวปรัสเซีย" ในขณะที่ Clagius เขียนถึงหลายชาติ "ที่มีประเพณีหลากหลาย แต่ทั้งหมดมีต้นกำเนิดมาจาก [ซาร์มาเทีย]" [14] [15]

การที่ชาวโปแลนด์สืบเชื้อสายมาจากชาวซาร์มาเทียนนั้นเป็นส่วนหนึ่งของแนวโน้มที่กว้างขึ้นซึ่งเห็นได้ชัดทั่วทั้งยุโรป โดยมีชนชาติต่างๆ สืบเชื้อสายมาจากคนในสมัยโบราณที่อาศัยอยู่ในดินแดนของตนในสมัยโรมัน เช่น ชาวดัตช์รับชาวบาตาเวียนเป็นบรรพบุรุษ ชาวฝรั่งเศสรับชาวกอลชาวโปรตุเกสรับชาวลู ซิทาเนีย ชาวสกอ ตรับชาวคาลีโดเนีย ชาวสวิสรับชาวเฮลเวตีชาวโรมาเนียรับชาวดาเซียนชาวบัลแกเรียรับชาวธราเซียนชาวแอลเบเนียรับชาวอิลลิเรียนชาวสโลวีเนียรับ ชาว เวเนติชาวฮังการีรับชาวฮันฯลฯ

วัฒนธรรม

ความเชื่อและประเพณีของซาร์มาติสกลายเป็นส่วนสำคัญของวัฒนธรรมซลาคตา ซึ่งแทรกซึมไปทุกแง่มุมของชีวิต ซาร์มาติสเป็นศาสนาที่ยึดมั่นในความเท่าเทียมกันในหมู่ซลาคตาทั้งหมด และเฉลิมฉลองวิถีชีวิตและประเพณีของพวกเขา รวมถึงการขี่ม้า ชีวิตในหมู่บ้านของจังหวัด สันติภาพ และแนวคิดสันติวิธี[16]

Elżbieta Sieniawskaผู้มีอิทธิพลทางการเมืองสวมชุดซาร์มาติสต์และสวมเสื้อคลุมเดเลีย แบบผู้ชาย

ผู้ที่นับถือ ลัทธิซาร์มาติสต์ให้ความสำคัญกับความสัมพันธ์ทางสังคมและครอบครัวเป็นอย่างมาก[17]ผู้หญิงได้รับการปฏิบัติด้วยเกียรติและความกล้าหาญ[18]การสนทนาเป็นกิจกรรมที่คนให้ความสนใจมากที่สุด แขกจะได้รับการต้อนรับเสมอ ไม่ว่าจะเป็นญาติ เพื่อน หรือแม้แต่คนแปลกหน้า โดยเฉพาะจากต่างประเทศ ภาษาละติน เป็นภาษาที่พูดกันอย่างกว้างขวาง[19]มีการจัดงานเลี้ยงที่หรูหราพร้อมแอลกอฮอล์จำนวนมาก[20]การทะเลาะวิวาทและการทะเลาะวิวาทระหว่างผู้ชายในงานดังกล่าวเป็นเรื่องปกติ ในงานปาร์ตี้ของพวกเขา การเต้นรำที่ได้รับความนิยมมากที่สุดคือ โพโลเนส มาซูร์กาและโอเบเรกการให้เกียรติมีความสำคัญเป็นอันดับแรก[18]การแต่งงานถูกอธิบายว่าเป็น "มิตรภาพอันลึกซึ้ง" ผู้ชายมักเดินทางบ่อยครั้ง (ไปที่เซจม์เซจมิกิผ่อนผันโทษ ศาล หรือขบวนการทั่วไป) ผู้หญิงอยู่บ้านและดูแลทรัพย์สิน สัตว์เลี้ยง และเด็กๆ เด็กผู้หญิงและเด็กผู้ชายได้รับการเลี้ยงดูแยกกัน ไม่ว่าจะอยู่กับผู้หญิงหรือผู้ชายก็ตาม การฟ้องร้องแม้ในเรื่องที่ไม่เกี่ยวข้องถือเป็นเรื่องปกติ[21]แต่ในกรณีส่วนใหญ่ก็สามารถหาข้อยุติได้

พิธีศพในโปแลนด์ในสมัยซาร์มาติสต์นั้นมีความวิจิตรบรรจงมาก โดยมีลักษณะเฉพาะบางอย่างที่แตกต่างจากส่วนอื่นๆ ของยุโรป พิธีศพเหล่านี้ได้รับการวางแผนอย่างรอบคอบ เต็มไปด้วยพิธีกรรมและความยิ่งใหญ่อลังการ การเตรียมการอย่างละเอียดเกิดขึ้นในช่วงระหว่างที่ขุนนางเสียชีวิตและงานศพของเขา ซึ่งต้องใช้ช่างฝีมือ สถาปนิก ช่างตกแต่ง คนรับใช้ และพ่อครัวจำนวนมาก บางครั้งต้องใช้เวลาหลายเดือนกว่าที่การเตรียมการทั้งหมดจะเสร็จสิ้น ก่อนฝังศพ โลงศพพร้อมศพจะถูกวางไว้ในโบสถ์ท่ามกลางสถาปัตยกรรมอันวิจิตรบรรจงของปราสาท แห่งการไว้ทุกข์ ( castrum doloris ) โล่ตราสัญลักษณ์ซึ่งวางไว้ที่ด้านข้างของโลงศพและแผ่นโลหะที่มีจารึกทำหน้าที่เสริมและให้ข้อมูลเกี่ยวกับผู้เสียชีวิต การเฉลิมฉลองทางศาสนาโดยปกติจะเริ่มต้นด้วยขบวนแห่ซึ่งสิ้นสุดในโบสถ์ ขบวนแห่ดังกล่าวจะนำโดยนักขี่ม้าซึ่งรับบทเป็นขุนนางผู้ล่วงลับและสวมชุดเกราะของเขา นักขี่ม้าจะเข้าไปในโบสถ์และตกจากหลังม้าด้วยเสียงดังโครมคราม แสดงให้เห็นถึงชัยชนะของความตายเหนือความยิ่งใหญ่และความกล้าหาญของอัศวิน พิธีศพบางงานใช้เวลานานถึง 4 วัน และจบลงด้วยพิธีศพที่ไม่เกี่ยวข้องกับความร้ายแรงของสถานการณ์ และอาจกลายเป็นงานรื่นเริงได้ ในบางครั้ง กองทัพนักบวชจะเข้าร่วมพิธีฝังศพ (ในศตวรรษที่ 18 มีบาทหลวง 10 รูป ศา สนิกชน 60 รูป และบาทหลวง ปี 1705 เข้าร่วมพิธีศพของขุนนางชาวโปแลนด์คนหนึ่ง) [ ต้องการอ้างอิง ]

แฟชั่น

ขุนนางโปแลนด์บางคนรู้สึกว่าบรรพบุรุษของพวกเขาที่นับถือศาสนาซาร์มาเชียนเป็นชาวเติร์กและด้วยเหตุนี้จึงมองว่าศัตรูชาวเติร์กและตาตาร์เป็นเพื่อนคู่หู แม้ว่าจะไม่ได้รับการไถ่บาปเนื่องจากพวกเขาไม่ใช่คริสเตียนก็ตาม ใน ยุค บาโรกในโปแลนด์ งานศิลปะและเครื่องเรือนของชาวเปอร์เซียและจีน รวมถึงออตโตมัน จะได้รับการชื่นชมและจัดแสดงในห้องหรือห้องแยกกัน[22]

ลัทธิซาร์มาติสม์ทำให้เครื่องแต่งกายและเครื่องแต่งกายแบบออตโตมันเป็นที่นิยมสำหรับผู้ชาย เช่นżupan , kontusz , sukmana , pas kontuszowy , deliaและszablaด้วยเหตุนี้ ลัทธิซาร์มาติสม์จึงทำหน้าที่ผสมผสานขุนนางหลายเชื้อชาติเข้าด้วยกันโดยสร้างความรู้สึกเป็นหนึ่ง เดียวและความภาคภูมิใจใน เสรีภาพทางการเมืองของซลาชตาแบบชาตินิยม นอกจากนี้ ลัทธิซาร์มาติ สม์ ยังทำให้ซลาชตาของโปแลนด์แตกต่างจากขุนนางในยุโรปตะวันตกอีกด้วย

ตามมุมมองของพวกเขาเกี่ยวกับต้นกำเนิดที่สันนิษฐานว่าเป็นชาวเติร์ก[23]เครื่องแต่งกายของชาวซาร์มาติสต์โดดเด่นกว่าเครื่องแต่งกายที่ขุนนางในประเทศยุโรปอื่นๆ สวมใส่ และมีรากฐานมาจากตะวันออก เครื่องแต่งกาย นี้ยาว สง่างาม หรูหรา และมีสีสัน หนึ่งในองค์ประกอบที่โดดเด่นที่สุดคือคอนทุซซึ่งสวมใส่กับเข็มขัดคอนทุซ ที่ ประดับประดา ด้านล่าง จะสวม ซูปันและด้านบนซูปันจะสวมเดเลียเสื้อผ้าของตระกูลที่มีอำนาจสูงสุดจะเป็นสีแดงเข้มและสีแดงเข้มซาราวารีเป็นเสื้อผ้าที่สวมใส่ส่วนล่าง และคาลปากซึ่งประดับด้วยขนนกกระสาจะสวมไว้บนศีรษะ อย่างไรก็ตาม แฟชั่นฝรั่งเศสยังช่วยให้เครื่องแต่งกายของโปแลนด์ดูเป็นสไตล์ซาร์มาติสอีกด้วย[24]

żupan ​​มาจาก dżubbah ซึ่งเป็นเสื้อคลุมยาวของตุรกี ส่วนเสื้อคลุมด้านนอก Kontusz มาจาก kontosz ของตุรกี ส่วน Kołpak ซึ่งเป็นหมวกที่มีเข็มกลัด มาจาก kalpak ของตุรกี และรองเท้าบู๊ตหนังสูง Baczmagi มาจาก Baczmak ของตุรกี สายคาด Kontusz ที่มีลวดลายแบบตะวันออก ซึ่งเดิมต้องนำเข้ามาจากออตโตมันและเปอร์เซีย กลายมาเป็นองค์ประกอบที่โดดเด่นที่สุดของเครื่องแต่งกายของโปแลนด์ในศตวรรษที่ 17 ขุนนางมักสวมดาบโค้งซึ่งอิงจากดาบแบบออตโตมัน ในขณะที่ผู้บัญชาการทหารถือกระบองหรือกระบองที่มีหัวประดับด้วยทองคำหรือเงินสีเทอร์ควอยซ์ (bulawa หรือ buzdygan ซึ่งอิงจาก bozdogan ของตุรกี) ซึ่งถือเป็นสิ่งนำโชคในโลกอิสลาม[25]

ความคิดทางการเมืองและสถาบัน

ขุนนางโปแลนด์และทหารรักษาพระองค์ฮัจดุก สองคน
Karol Stanisław Radziwiłłขุนนางที่โดดเด่นที่สุดในยุคของเขาและเป็นตัวแทนของลัทธิซาร์มาติสม์

ผู้นับถือลัทธิซาร์มาติสม์ยอมรับถึงความสำคัญอย่างยิ่งของโปแลนด์เนื่องจากโปแลนด์ถือเป็นโอเอซิสแห่งเสรีภาพอันล้ำค่าสำหรับขุนนางโปแลนด์ ซึ่งถูกล้อมรอบด้วยอาณาจักรที่เป็นปฏิปักษ์กับ รัฐบาล เผด็จการ พวกเขายังมองว่าโปแลนด์เป็นปราการของ ศาสนาคริสต์แท้ล้อมรอบด้วย จักรวรรดิออตโต มันที่นับถือศาสนาอิสลามและศาสนาคริสต์นอกรีตของชาวรัสเซียออร์โธดอกซ์ ชาวเยอรมันและชาวสวีเดน ที่เป็นโปรเตสแตนต์

นักประวัติศาสตร์ชาวโปแลนด์ในยุคปัจจุบันถือว่าลักษณะสำคัญที่สุดประการหนึ่งของประเพณีนี้ไม่ใช่แนวคิดของซาร์มาติสต์ แต่เป็นวิธีการปกครองของRzeczpospolita [ ต้องการการอ้างอิง ]แนวคิดประชาธิปไตยเกี่ยวกับกฎหมายและระเบียบการปกครองตนเองและตำแหน่งที่ได้รับการเลือกตั้ง ถือเป็นส่วนหนึ่งที่แยกจากกันไม่ได้ของลัทธิซาร์มาติสต์ อย่างไรก็ตาม ประชาธิปไตยเป็นของเฉพาะคนเพียงไม่กี่คนเท่านั้น กษัตริย์แม้จะได้รับการเลือกตั้ง แต่ยังคงดำรงตำแหน่งสำคัญในรัฐ แต่อำนาจของเขาถูกจำกัดด้วยกฎหมายและข้อกำหนด ต่างๆ [ ต้องการการอ้างอิง ]ยิ่งไปกว่านั้น มีเพียงขุนนางเท่านั้นที่ได้รับสิทธิทางการเมือง นั่นคือ การลงคะแนนเสียงในSejmikและSejm Poseł (หรือสมาชิกของ Sejm) ทุกคนมีสิทธิ์ใช้สิทธิที่เรียกว่าliberum vetoซึ่งอาจขัดขวางการผ่านมติหรือกฎหมายใหม่ที่เสนอ ในที่สุด ในกรณีที่กษัตริย์ไม่ปฏิบัติตามกฎหมายของรัฐ หรือพยายามจำกัดหรือตั้งคำถามเกี่ยวกับสิทธิพิเศษของขุนนาง พวกเขาก็มีสิทธิที่จะปฏิเสธคำสั่งของกษัตริย์ และต่อต้านพระองค์ด้วยกำลังอาวุธ[ จำเป็นต้องอ้างอิง ] แม้จะหลีกเลี่ยงการปกครอง แบบเบ็ดเสร็จได้แต่โชคไม่ดีที่อำนาจรัฐกลางกลับไม่มั่นคงและเสี่ยงต่อ การ ไร้ระเบียบ[26]

ระบบการเมืองของRzeczpospolitaได้รับการยกย่องจากชนชั้นสูงว่าเป็นระบบที่ดีที่สุดในโลก และ Sejm ของโปแลนด์ถือเป็นระบบที่เก่าแก่ที่สุด (ตามข้อเท็จจริง[27] ) ระบบนี้มักถูกนำไปเปรียบเทียบกับกรุงโรมในยุคสาธารณรัฐและPolis ของกรีก แม้ว่าในที่สุดทั้งสองระบบจะยอมจำนนต่อการปกครองของจักรวรรดิหรือต่อผู้เผด็จการ ก็ตาม บทความของ Henricianถือเป็นรากฐานของระบบ ความพยายามใดๆ ที่จะละเมิดกฎหมายเหล่านี้ถือเป็นอาชญากรรมร้ายแรง[ ต้องการอ้างอิง ]

แม้จะได้ประโยชน์จากยุคทองของโปแลนด์และวัฒนธรรมซาร์มาติสต์ แต่ประเทศก็เข้าสู่ยุคที่ชาติตกต่ำลง ทำให้เกิดความสอดคล้องทางวัฒนธรรมในวงแคบ[28]ถึงกระนั้น ระบอบอนาธิปไตยทางการเมืองที่ทำลายล้างก็กลับมาครองอำนาจ เนื่องจากการใช้สิทธิยับยั้ง โดยเสรีอย่างหน้าด้านๆ โดยบุคคลในเซจม์ [ 29]และ/หรือการกระทำของกษัตริย์ที่ไม่รักชาติ[30] ในช่วงปลายศตวรรษที่ 18 สภาพการเมืองที่ย่ำแย่ส่งผลให้เกิด การแบ่งโปแลนด์ออกเป็นสามครั้งโดยอำนาจทางทหารที่อยู่ใกล้เคียง

“วิถีชีวิตแบบซาร์มาเทียคุ้มค่าแก่การอนุรักษ์ไว้หรือไม่? ไม่ต้องสงสัยเลยว่ามีบางแง่มุมของวิถีชีวิตแบบนี้ แต่เนื่องจากชนชั้นสูงยืนกรานที่จะปกป้องสิทธิพิเศษของวิถีชีวิตแบบนี้ด้วยความหวงแหน ป้องกันไม่ให้สิทธิพิเศษเหล่านี้ขยายไปสู่กลุ่มสังคมอื่นๆ จึงทำให้โครงสร้างของเครือจักรภพต้องเสื่อมถอยลงและกลุ่มชนชั้นล่างจะต้องล้างแค้น ... วิถีชีวิตแบบซาร์มาเทียเป็นเกราะป้องกันทางอุดมการณ์ที่ต่อต้านความเป็นจริงทางประวัติศาสตร์ที่ขัดแย้งกับวิถีชีวิตแบบนี้ในทุกแง่มุม” [31]

ตั้งแต่เริ่มได้รับความนิยมในหมู่อดีตสลาคตา ลัทธิซาร์มาติสม์เองก็เข้าสู่ภาวะถดถอยทางการเมือง ต่อมาลัทธิซาร์มาติสม์ได้รับการแก้ไขและฟื้นคืนชีพ ตามมาด้วยสุริยุปราคา[ ต้องการอ้างอิง ]

ศาสนา

พระราชบัญญัติฉบับดั้งเดิมของสมาพันธรัฐวอร์ซอค.ศ. 1573 ซึ่งเป็นพระราชบัญญัติเสรีภาพทางศาสนาฉบับที่สองในยุโรป หลังจากพระราชกฤษฎีกาทอร์ดา ค.ศ. 1568

“แน่นอนว่าถ้อยคำและสาระสำคัญของคำประกาศของสมาพันธ์วอร์ซอเมื่อวันที่ 28 มกราคม ค.ศ. 1573 ถือเป็นเรื่องพิเศษเมื่อเทียบกับสภาพการณ์ที่เกิดขึ้นในที่อื่นๆ ในยุโรป และคำเหล่านี้ยังควบคุมหลักการของชีวิตทางศาสนาในสาธารณรัฐมาเป็นเวลากว่าสองร้อยปี” – นอร์แมน เดวีส์[32 ]

โปแลนด์มีประเพณีอันยาวนานของเสรีภาพทางศาสนา สิทธิในการนับถือศาสนาอย่างเสรีเป็นสิทธิพื้นฐานที่มอบให้กับผู้อยู่อาศัยในเครือจักรภพตลอดศตวรรษที่ 15 และต้นศตวรรษที่ 16 และเสรีภาพในการนับถือศาสนาอย่างสมบูรณ์ได้รับการยอมรับอย่างเป็นทางการในโปแลนด์ในปี ค.ศ. 1573 ในช่วงสมาพันธรัฐวอร์ซอโปแลนด์ยังคงรักษากฎหมายเสรีภาพทางศาสนาไว้ในยุคที่การข่มเหงทางศาสนาเป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นทุกวันในส่วนอื่นๆ ของยุโรป[33]เครือจักรภพโปแลนด์เป็นสถานที่ที่ลัทธิศาสนาหัวรุนแรงที่สุดพยายามหลบหนีการข่มเหงในประเทศอื่นๆ ของโลกคริสเตียนเพื่อหลบภัย[34]

“ประเทศนี้กลายเป็นสถานที่หลบภัยสำหรับพวกนอกรีต” – พระคาร์ดินัล สตานิสลาอุส โฮเซียสผู้แทนพระสันตปาปาประจำโปแลนด์[34]

ในแวดวงศาสนา นิกายโรมันคาธอลิกเป็นศาสนาหลักและได้รับการเน้นย้ำอย่างมากเนื่องจากนิกายนี้ถือเป็นสิ่งที่แยกความแตกต่างระหว่างชาวซาร์มาติสต์ในโปแลนด์กับชาวเติร์กและตาตาร์ มักเน้นย้ำถึงการดูแลและพระคุณของพระเจ้า เรื่องราวทางโลกทั้งหมดถูกมองว่าเป็นหนทางไปสู่เป้าหมายสุดท้าย ซึ่งก็คือสวรรค์ การชดใช้บาปถูกเน้นย้ำว่าเป็นหนทางในการช่วยตัวเองจากการลงโทษชั่วนิรันดร์ เชื่อกันว่าพระเจ้าดูแลทุกสิ่งและทุกสิ่งมีความหมาย ผู้คนเต็มใจมีส่วนร่วมในชีวิตทางศาสนา เช่นพิธีมิสซาการอภัยโทษและการแสวงบุญมีการอุทิศตนเป็นพิเศษต่อนักบุญแมรี่นักบุญ และเทศกาล มหาทรมาน

ขุนนางชาวมุสลิมตาตาร์ในเครือจักรภพโปแลนด์-ลิทัวเนียก็ถูกผนวกเข้าในอุดมการณ์ซาร์มาเทียนเช่นกัน แต่มีสายเลือดที่แตกต่างกัน พวกเขาถูกมองว่าเป็นส่วนหนึ่งของ "ชาติ" ซาร์มาเทียน แต่แทนที่จะสืบเชื้อสายมาจากซาร์มาเทียน พวกเขากลับถูกมองว่าเป็นลูกหลานของชาวไซเธียนที่เกี่ยวข้อง ซึ่งเป็นวัฒนธรรมนักรบทุ่งหญ้าโบราณอีกชนิดหนึ่ง[35]

ศิลปะและงานเขียนของลัทธิซาร์มาติสต์

ชาวโปแลนด์เต้นรำโพลเนส (ภาพวาดโดย Kornelli Szlegel)

ชาวซาร์มาติสต์ถือว่างานศิลปะมีหน้าที่ในการโฆษณาชวนเชื่อ โดยมีหน้าที่ในการทำให้ชื่อเสียงของครอบครัวเป็นอมตะ ยกย่องคุณธรรมของบรรพบุรุษและการกระทำอันยิ่งใหญ่ของพวกเขา ดังนั้น ภาพบุคคลหรือภาพครอบครัวจึงเป็นที่ต้องการอย่างมาก ลักษณะเด่นของภาพเหล่านี้คือความสมจริงสีสันหลากหลาย และสัญลักษณ์ที่หลากหลาย ( จารึก ตราประจำตระกูลอุปกรณ์ทางการทหาร) โดยทั่วไปแล้ว ภาพบุคคลจะถูกวาดบนพื้นหลังสีเข้มและเรียบๆ โดยให้มองได้สามในสี่ส่วน

วัฒนธรรมซาร์มาติสต์ได้รับการถ่ายทอดโดยเฉพาะโดย:

ภาษาละตินเป็นที่นิยมอย่างมากและมักถูกผสมผสานเข้ากับภาษาโปแลนด์ใน งาน เขียนและการพูดแบบมาการอนิก การรู้ภาษาละตินอย่างน้อยบางส่วนถือเป็นหน้าที่ของชาวสลาชชิกทุก คน

ในศตวรรษที่ 19 วัฒนธรรมซาร์มาติสต์ของเครือจักรภพโปแลนด์-ลิทัวเนียได้รับการถ่ายทอดและเผยแพร่โดยHenryk Sienkiewiczในไตรภาค ของเขา ( Ogniem i Mieczem , Potop , Pan Wolodyjowski ) ในศตวรรษที่ 20 ไตรภาคของ Sienkiewicz ถูกถ่ายทำ และวัฒนธรรมซาร์มาติสต์กลายเป็นหัวข้อของหนังสือสมัยใหม่หลายเล่ม (โดยJacek Komudaและคนอื่นๆ) เพลง (เช่นเดียวกับของJacek Kaczmarski ) และแม้แต่เกมเล่นตามบทบาทเช่นDzikie Pola

ภาพโลงศพของBarbara Lubomirska , 1676

รูปแบบศิลปะที่โดดเด่นที่สุดอย่างหนึ่งของซาร์มาติสต์คือภาพเหมือนบนโลงศพซึ่งเป็นรูปแบบการวาดภาพเหมือนที่เป็นเอกลักษณ์ของภาพวาดบาโรกของโปแลนด์ ซึ่งไม่สามารถพบได้ที่อื่นในยุโรป ภาพเหมือนแปดเหลี่ยมหรือหกเหลี่ยมถูกติดไว้ที่ส่วนหัวของโลงศพ เพื่อให้ผู้ตายซึ่งเป็นคริสเตียนที่มีวิญญาณอมตะ ดูเหมือนมีชีวิตและสามารถพูดคุยกับผู้ไว้อาลัยได้ในงานศพที่หรูหรา ภาพเหมือนดังกล่าวเป็นอุปกรณ์ประกอบฉากที่ทำให้เกิดภาพลวงตาว่ามีคนตายอยู่ และยังเป็นสื่อพิธีกรรมที่เชื่อมโยงระหว่างคนเป็นและคนที่จากไปชั่วนิรันดร์ ภาพเหมือนที่หลงเหลืออยู่ไม่กี่ภาพ ซึ่งมักวาดขึ้นในช่วงที่คนๆ หนึ่งยังมีชีวิตอยู่ เป็นแหล่งข้อมูลที่เชื่อถือได้เกี่ยวกับขุนนางโปแลนด์ ในศตวรรษที่ 17 ภาพคนตายถูกวาดขึ้นทั้งในชุดทางการหรือชุดเดินทาง เนื่องจากเชื่อกันว่าความตายเป็นการเดินทางสู่สิ่งที่ไม่รู้จัก ภาพเหมือนโลงศพที่เก่าแก่ที่สุดเท่าที่ทราบในโปแลนด์คือภาพสเตฟาน บาตอรีซึ่งมีอายุย้อนไปถึงช่วงปลายศตวรรษที่ 16

บ้านพักหลายหลังของชาวซลาคตาเป็นคฤหาสน์ของจังหวัดที่มีหลังคาทรงปั้นหยา [ 36]พระราชวังและโบสถ์หลายแห่งถูกสร้างขึ้นในโปแลนด์ในยุคซาร์มาติสต์ มีแนวโน้มไปทางสถาปัตยกรรมพื้นเมืองซึ่งมีลักษณะเฉพาะคือรูปแบบโกธิกและการประดับปูนปั้นที่เป็นเอกลักษณ์บนห้องใต้ดินหลุมศพและจารึกถูกสร้างขึ้นในโบสถ์สำหรับผู้ที่ให้บริการอันสำคัญแก่มาตุภูมิคฤหาสน์หลายหมื่นหลังถูกสร้างขึ้นทั่วเครือจักรภพ ที่ทางเข้ามีระเบียงหรือล็อกเกียสถานที่ตรงกลางที่ต้อนรับผู้มาเยือนคือโถงทางเข้าขนาดใหญ่ ในคฤหาสน์มีส่วนส่วนตัวสำหรับผู้หญิงและส่วนที่เป็นสาธารณะสำหรับผู้ชาย คฤหาสน์มักจะมีส่วนต่อขยายที่มุม ผนังตกแต่งด้วยภาพเหมือนของบรรพบุรุษ ของที่ระลึก และของที่ปล้นมา คฤหาสน์ไม่กี่หลังจากยุคโปแลนด์เก่ายังคงอยู่ แต่ประเพณีของพวกเขาสืบสานในศตวรรษที่ 19 และ 20

ทรงผมและหนวด

การแสวงบุญของ Nieczujas คนสุดท้าย เมื่อปี พ.ศ. 2430 ขุนนางมีทรงผมแบบ Czupryna อันเป็นเอกลักษณ์

นักเขียนและกวีMikołaj Rej (Nicholas Rey) เล่าว่า "บางคนโกนเคราและไว้หนวด บางคนเล็มเครา แบบ เช็ก บาง คนเล็ม แบบ สเปนนอกจากนี้ยังมีความแตกต่างกันเกี่ยวกับหนวดด้วย บางคนลูบเครา บางคนหวีผม ชนชั้นสูงในสมัยซาร์มาเทียนไม่มีเคราและชอบไว้หนวดมากกว่า ซึ่งกลายมาเป็นคุณลักษณะที่ขาดไม่ได้ของใบหน้าอัศวิน ผู้ที่ไว้เคราจะกล่าวกันว่าเป็นชาวเยอรมัน" Jan Karol ChodkiewiczและJan Zamoyskiโกนหัวโดยปล่อยผมเป็นกระจุกสูงไว้เหนือหน้าผาก มีรายงานว่าSamuel Łaszcz เป็นคนนำทรงผมนี้มาใช้ในโปแลนด์ ซึ่งเป็นคนแรกที่ไว้ผมทรงนี้ มีเพียงวุฒิสมาชิกสูงอายุเท่านั้นที่ต้องไว้เคราอันหรูหรา ซึ่งเป็นการแสดงออกถึงศักดิ์ศรีหรือภูมิปัญญาอันสูงส่งของพวกเขา เช่นเดียวกับในประเทศยุโรปส่วนใหญ่ ทรงผมและขนบนใบหน้าของขุนนางโปแลนด์ยังได้รับการอธิบายไว้อย่างชัดเจนโดยGiovanni Francesco Commendoneซึ่งเขียนว่า "ชาวโปแลนด์บางคนโกนหัว บางคนตัดผมเรียบร้อย หลายคนมีผม บางคนมีเครายาว บางคนโกนเฉพาะหนวด" [37]ประเพณีของชาวซาร์มาเชียนของโปแลนด์ในการโกนหัวยกเว้นผมเส้นเล็กบนหนังศีรษะมีที่มาจากประเพณีของชาวเติร์ก-ตาตาร์[38] [39]

การใช้งานสมัยใหม่

ในภาษาโปแลนด์ร่วมสมัย คำว่า "Sarmatian" (ภาษาโปแลนด์: Sarmata - เมื่อใช้เป็นคำนามsarmacki - เมื่อใช้เป็นคำคุณศัพท์) เป็นรูปแบบหนึ่งของการระบุตัวตนในเชิงเสียดสี และบางครั้งก็ใช้เป็นคำพ้องความหมายกับตัวละครโปแลนด์

วารสารวิชาการเกี่ยวกับโปแลนด์ ยุโรปกลางและยุโรปตะวันออก ได้รับการจัดทำโดยชาวอเมริกันเชื้อสายโปแลนด์ ตีพิมพ์ที่มหาวิทยาลัยไรซ์และเรียกว่าSarmatian Review

ผลกระทบ

ชาวลิทัวเนียและชาวรูทีเนียนที่อาศัยอยู่ภายในเครือจักรภพยังรับเอาแนวคิดซาร์มาติสม์บางประการมาใช้ด้วย[40] นักประวัติศาสตร์ชาวลิทัวเนียบางคนในสมัยนั้นอ้างว่าชนชาติของตนสืบเชื้อสายมาจากชาวไซเธียนที่ตั้งรกรากอยู่ในกรุงโรมโบราณซึ่งกลายมาเป็นบ้านของมหาปุโรหิตนอกศาสนาของตน

การประเมิน

ลัทธิซาร์มาติสม์ซึ่งพัฒนาขึ้นในช่วงยุคฟื้นฟูศิลปวิทยาของโปแลนด์และฝังรากลึกในช่วงบาโรกของโปแลนด์พบว่าตัวเองขัดแย้งกับอุดมการณ์ของยุคเรืองปัญญาของโปแลนด์ในช่วงปลายศตวรรษที่ 18 คำว่า 'ลัทธิซาร์มาติสม์' ได้รับความหมายเชิงลบ[6]และแนวคิดนี้มักถูกวิพากษ์วิจารณ์และล้อเลียนในสิ่งพิมพ์ทางการเมือง เช่นMonitorซึ่งกลายเป็นคำพ้องความหมายกับแนวคิดที่ไม่ได้รับการศึกษาและไร้การศึกษา และเป็นคำดูถูกเหยียดหยามสำหรับผู้ที่ต่อต้านการปฏิรูปของ 'กลุ่มก้าวหน้า' เช่น กษัตริย์ สตา นิสลาฟ ออกุ สต์ โปเนียตอฟสกี้ [ 6]อุดมการณ์ของลัทธิซาร์มาติสม์กลายเป็นเป้าหมายของการล้อเลียน ดังที่เห็นได้จากบทละคร "ลัทธิซาร์มาติสม์" ของฟรานซิสเซก ซาบลอคกี ( Sarmatyzm , 1785) [6]

ในระดับหนึ่ง กระบวนการดังกล่าวได้ย้อนกลับในช่วงสมัยโรแมนติกของโปแลนด์เมื่อหลังจากการแบ่งแยกโปแลนด์ ความทรงจำเกี่ยวกับ ยุคทองของโปแลนด์เก่าได้ฟื้นฟูประเพณีเก่าๆ ขึ้นในระดับหนึ่ง[6]โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงหลังการจลาจลในเดือนพฤศจิกายนเมื่อประเภทวรรณกรรมgawęda szlachecka ("นิทานของขุนนาง") ที่ได้รับการหล่อหลอมโดยHenryk Rzewuskiได้รับความนิยม ลัทธิซาร์มาติสม์มักได้รับการพรรณนาในเชิงบวก[6]การกล่าวถึงแนวคิดดังกล่าวสามารถเห็นได้ในลัทธิเมสสิอาห์ของโปแลนด์และในผลงานของกวีโปแลนด์ผู้ยิ่งใหญ่ เช่นAdam Mickiewicz ( Pan Tadeusz ), Juliusz SłowackiและZygmunt Krasińskiเช่นเดียวกับนักเขียน ( Henrik SienkiewiczและTrylogia ของเขา ) เช่นเดียวกับคนอื่นๆ[6]ความเชื่อมโยงอันแนบแน่นระหว่างความโรแมนติกของโปแลนด์และประวัติศาสตร์โปแลนด์ได้กลายมาเป็นคุณลักษณะเฉพาะอย่างหนึ่งของยุควรรณกรรมนี้ ซึ่งทำให้แตกต่างจากวรรณกรรมร่วมสมัยอื่นๆ ที่ไม่ขาดความเป็นรัฐของชาติอย่างที่โปแลนด์เป็นกรณี[6]

ดูเพิ่มเติม

หมายเหตุ

  1. ^ abcde Kresin, O. Sarmatism ภาษายูเครน . ประวัติศาสตร์ภาษายูเครน
  2. ↑ Tadeusz Sulimirski , The Sarmatians (นิวยอร์ก: สำนักพิมพ์ Praeger 1970) ที่ 167.
  3. ^ PM Barford, The Early Slavs (อิธากา: มหาวิทยาลัยคอร์เนลล์ 2001) ที่ 28
  4. ^ Pamiętniki Jana Chryzostoma Paska [ทศวรรษ 1690] (โปซนาน 1836) แปลโดย CS Leach ในชื่อMemoirs of the Polish Baroque งานเขียนของJan Chryzostom Pasek (มหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย 1976)
  5. ^ Simon Schama , ภูมิสถาปัตยกรรมและความทรงจำ Vintage, นิวยอร์ก, 1995:38
  6. ^ abcdefghijk Andrzej Wasko, ลัทธิซาร์มาติสม์หรือการตรัสรู้: ปัญหาของวัฒนธรรมโปแลนด์, Sarmatian Review XVII.2.
  7. ^ T. Sulimirski, The Sarmatians (นิวยอร์ก: Praeger 1970) หน้า 166–167, 194, 196 (ลิงก์ Sarmatian-โปแลนด์) ดูด้านล่าง
  8. ^ Colin Kidd , อัตลักษณ์ของอังกฤษก่อนลัทธิชาตินิยม; ชาติพันธุ์และความเป็นชาติในโลกแอตแลนติก, 1600–1800,สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์, 1999, หน้า 29
  9. ^ อิโว ซีเปรียน โปโกโนวสกี้โปแลนด์ ประวัติศาสตร์ภาพประกอบ (นิวยอร์ก: ฮิปโปเครนี 2546) หน้า 73
  10. ↑ T. Sulimirski, The Sarmatians (1970) ที่ 26, 196. Sulimirski (ที่ 196n11, 212) เชิงอรรถถึง G. Vernadsky และคนอื่นๆ
  11. ^ Cf., George Vernadsky , Ancient Russia (New Haven: Yale University 1943) หน้า 78–90, 129–137. “[T]he Alans struck deeper roots in Russia, and engage closer with the natives—especially with the Slavs—more any other migrate tribes. It was, as we know, by the Alanic clans that slavic tribes of Antes were organized.” Vernadsky (1943) หน้า 135.
  12. ^ T. Sulimirski, The Sarmatians (1970) ที่ 151–155 ( Tamghas ); ที่ 166–167 (เครื่องปั้นดินเผา หัวหอก เครื่องใช้ในหลุมฝังศพอื่นๆ ตราประจำตระกูลที่ได้รับแรงบันดาลใจจาก tamgha) ที่ 194–196 (เครื่องประดับ อำนาจของชนเผ่า)
  13. ^ Serhii Plokhy (2001). คอสแซคและศาสนาในยูเครนยุคใหม่ตอนต้น . สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยออกซ์ฟอร์ด หน้า 170 ISBN 9780191554438-
  14. ^ Karin Friedrich (2006). The Other Prussia: Royal Prussia, Poland and Liberty, 1569-1772 . สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ หน้า 103–106 ISBN 9780521027755-
  15. ^ Elizabeth A. Drummond บทวิจารณ์หนังสือโดย Karin Friedrich, The Other Prussia, ธันวาคม 2003
  16. ^ ในเครือจักรภพโปแลนด์-ลิทัวเนียซึ่งซีมต่อต้านและยับยั้งข้อเสนอของราชวงศ์ส่วนใหญ่สำหรับสงคราม สำหรับตัวอย่างและการอภิปรายบางส่วน โปรดดูFrost, Robert I. The northern wars: war, state and society in northeastern Europe, 1558–1721 . Harlow, England; New York: Longman's.2000 โดยเฉพาะ หน้า 9–11, 114, 181, 323 ดูทฤษฎีสันติภาพประชาธิปไตยด้วย
  17. ^ Longina Jakubowska (2016). ผู้อุปถัมภ์ประวัติศาสตร์: ขุนนาง ทุน และการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองในโปแลนด์ . Routledge. หน้า 36 ISBN 9781317083115-
  18. ↑ อับ เซอร์เกย์ วี. เลเบเดฟ, มัคซัต เอ. อัลปิสเบส, ดานารา เอส. เยอร์กาลิเยวา, กาลินา เอ็น. เลเบเดวา, เซอร์ฮี เอฟ. ไพโววาร์, แอนตัน วี. นาโบกา, โอเลห์ ซาโมเลนโก (2021) การทบทวนประวัติศาสตร์: ความขัดแย้งของข้อเท็จจริงและสมมติฐาน: การรวบรวมบทความทางวิทยาศาสตร์ วารสารอิเล็กทรอนิกส์วิทยาศาสตร์แห่งยุโรป, 7 (13) . อานิเซีย โทมาเน็ก OSVŠ. หน้า 18–20. ไอเอสบีเอ็น 9788090835313-{{cite book}}: CS1 maint: หลายชื่อ: รายชื่อผู้เขียน ( ลิงค์ )
  19. ^ Daniel Z. Stone (2014). The Polish-Lithuanian State, 1386-1795 . สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยวอชิงตัน หน้า 218 ISBN 9780295803623-
  20. ^ Mark Hailwood, Deborah Toner (2015). ชีวประวัติของเครื่องดื่ม: แนวทางการศึกษาเฉพาะกรณีเกี่ยวกับความสัมพันธ์ทางประวัติศาสตร์ของเรากับแอลกอฮอล์สำนักพิมพ์ Cambridge Scholars หน้า 153–4 ISBN 9781443875035-
  21. ^ Czeslaw Milosz (1983). ประวัติศาสตร์วรรณคดีโปแลนด์ (มีภาพประกอบ ปรับปรุงใหม่) สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย หน้า 116 ISBN 9780520044777-
  22. ^ Adam Zamoyski, The Polish Way (นิวยอร์ก: Hippocrene 1987) หน้า 163–164 (ชายแดนทะเลดำ), 187 ( ยุทธการที่เวียนนา ค.ศ. 1683 ), 196 (อาวุธ ยุทธวิธี เครื่องหมาย); หน้า 198 (ศิลปะบาร็อค)
  23. ^ Dan DY Shapira. (2009) "Turkism", Polish Sarmatism และ Jewish Szlachta ข้อคิดบางประการเกี่ยวกับบริบททางวัฒนธรรมของ Karaites โปแลนด์-ลิทัวเนีย เก็บถาวร 20 มีนาคม 2012 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Karadeniz Arastirmalariหน้า 29–43
  24. ^ CS Leach, "บทนำ" ที่ xliii–xliv ในMemoirs of the Polish Baroque (เบิร์กลีย์: มหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย 2519)
  25. ^ Barbara MILEWSKA-WAŹBIŃSKA (2019). "ทัศนคติต่อชาวเติร์กในเครือจักรภพโปแลนด์-ลิทัวเนียภายใต้การปกครองของ Jan III Sobieski". Nordic Journal of Renaissance Studies . 16 : 221.
  26. ^ การปฏิรูปเร่งด่วนที่จำเป็นในโปแลนด์ในขณะนั้น ได้แก่ “รัฐบาลที่มีเสถียรภาพ การเงินที่เป็นระเบียบ และกองทัพที่เทียบเคียงได้กับกองทัพของเพื่อนบ้าน” Oscar Halecki, A History of Poland (นิวยอร์ก: Roy 1942; พิมพ์ครั้งที่ 9, นิวยอร์ก: David McKay 1976) หน้า 191
  27. ↑ Cronicae et gesta ducum sive principum Polonorum
  28. ^ ดูOscar Halecki , A History of Poland (นิวยอร์ก: Roy 1942; พิมพ์ครั้งที่ 9, นิวยอร์ก: David McKay 1976) หน้า 183–184 (ความทุพพลภาพแบบโปรเตสแตนต์)
  29. ^ Norman Davies, ประวัติศาสตร์โปแลนด์ เล่มที่ 1. The Origins to 1795 (นิวยอร์ก: มหาวิทยาลัยโคลัมเบีย 1984) หน้า 367
  30. ^ Pawel Jasienica, เครือจักรภพแห่งทั้งสองชาติ (นิวยอร์ก: Hippocrene 1987) หน้า 335, 338
  31. ^ Catherine S. Leach, "Introduction" xxvii–lxiv, at xlvii, in Memoirs of the Polish Baroque. The Writings of Jan Chryzostom Pasek, a Squire of the Commonwealth of Poland and Lithuania (เบิร์กลีย์: มหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย 2519)
  32. ^ นอร์แมน เดวีส์สนามเด็กเล่นของพระเจ้า ประวัติศาสตร์โปแลนด์เล่ม 1: ต้นกำเนิดถึงปี ค.ศ. 1795 เล่ม 2: ปี ค.ศ. 1795 จนถึงปัจจุบัน อ็อกซ์ฟอร์ด: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยอ็อกซ์ฟอร์ดISBN 0-19-925339-0 / ISBN 0-19-925340-4  
  33. ^ ซามอยสกี, อดัม. วิถีโปแลนด์. นิวยอร์ก: ฮิปโปเครนี บุ๊กส์, 1987
  34. ^ ab "สมาพันธ์วอร์ซอ วันที่ 28 มกราคม ค.ศ. 1573". portal.unesco.org . เก็บถาวรจากแหล่งเดิมเมื่อ 5 สิงหาคม 2009
  35. ^ Michael Polczyński (2015). "Seljuks on the Baltic: Polish-Lithuanian Muslim Pilgrims in the Court of Ottoman Sultan Süleyman I". Journal of Early Modern History . 19 : 1–29.
  36. ^ ดูบ้านในประเทศโปแลนด์
  37. ↑ ออสต์, คอร์เนเลีย; ไคลน์, เดนิส; เวลเลอร์, โธมัส (2019) หนังสือรุ่นประวัติศาสตร์ยุโรป . เดอ กรอยเตอร์ โอลเดนเบิร์กไอเอสบีเอ็น 9783110632040-
  38. ^ Anita Prazmowska (2017). ประวัติศาสตร์โปแลนด์ . Bloomsbury. หน้า 112. ISBN 9780230344129-
  39. ^ Patrice M. Dabrowski (2014). โปแลนด์: พันปีแรก . สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยคอร์เนลล์ หน้า 186–7 ISBN 9781501757402-
  40. ↑ เปรียบเทียบ: Kresin, Aleksei (7 กรกฎาคม พ.ศ. 2551). "Украинский сарматизм" [ลัทธิซาร์มาติสม์แห่งยูเครน] Zarusskiy.Org (ในภาษารัสเซีย) สืบค้นเมื่อ12 สิงหาคม 2558 . САРМАТИЗМ УКРАИНСКИЙ – концепция происхождения украинцев от сарматов.

อ้างอิง

  • ฟรีดริช, คาริน, ปรัสเซียอีกแห่ง: ปรัสเซียหลวง โปแลนด์ และเสรีภาพ 1569–1772,เคมบริดจ์: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์, 2000

อ่านเพิ่มเติม

  • Tadeusz Sulimirski, "ชาวซาร์มาเทียน (ผู้คนและสถานที่โบราณ)" เทมส์และฮัดสัน พ.ศ. 2513 ISBN 0-500-02071-X 
  • บทวิจารณ์เรื่องซาร์มาเชียน
  • ลัทธิซาร์มาติสม์หรือยุคแห่งแสงสว่าง – ความกลืนไม่เข้าคายไม่ออกของวัฒนธรรมโปแลนด์ โดย Andrzej Wasko, Sarmatian Review, เมษายน 1997
  • มาร์ติน พอลแลค. Sarmatische Landschaften: Nachrichten aus Litauen, Belarus, derยูเครน, Polen und Deutschland (หนังสือเรื่องสั้นพร้อมมุมมองสมัยใหม่เกี่ยวกับ Sarmatia ตีพิมพ์ในปี 2549 เป็นภาษาเยอรมัน )
  • ลัทธิซาร์มาติสม์และวัฒนธรรมยุโรปที่พิพิธภัณฑ์พระราชวังวิลานอฟ
  • รากฐานของลัทธิซาร์มาติสม์ Aurea Libertas และ Mores Maiorum ที่พิพิธภัณฑ์พระราชวังวิลานอฟ
  • การล่มสลายอย่างสง่างามของชาวซาร์มาเทียนชาวโปแลนด์โดย Wojciech Zembaty บน Culture.pl
  • ต้นฉบับของซาร์มาเทียน: ชายผู้ต่อสู้กับอัตติลาชาวฮัน
ดึงข้อมูลจาก "https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=ลัทธิซาร์มาติสม์&oldid=1253708077"