ทอนโด มะนิลา

ทอนโดะ
เขต
โบสถ์ Tondoด้านหน้า Plaza Leon
ประเทศ	ฟิลิปปินส์
ภูมิภาค	เขตเมืองหลวงแห่งชาติ
เมือง	มะนิลา
เขตเลือกตั้ง	เขตที่ 1 (ฝั่งตะวันตก) และเขตที่ 2 (ฝั่งตะวันออก) ของมะนิลา
พื้นที่
• ทั้งหมด	8.65 ตร.กม. ( 3.40 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2020) [1]
• ทั้งหมด	654,220
• ความหนาแน่น	76,000/ตร.กม. ( 190,000/ตร.ไมล์)
เขตเวลา	UTC+08:00 ( เวลามาตรฐานฟิลิปปินส์ )
รหัสไปรษณีย์	1012 (ทอนโดใต้) 1013 (ทอนโดเหนือ)
รหัสพื้นที่	2

ทอนโดเป็นเขตที่ตั้งอยู่ในมะนิลาประเทศฟิลิปปินส์เป็นเขตที่มีพื้นที่และประชากรมากที่สุดในบรรดา 16 เขตของมะนิลา^[2]โดยมีการสำรวจสำมะโนประชากรประมาณ 654,220 คนในปี 2020 เขตนี้ประกอบด้วยเขตเลือกตั้ง 2 เขต และยังเป็นเขตที่มีประชากรหนาแน่นเป็นอันดับสองในเมืองอีกด้วย

ชื่อ Tondo มาจากชื่อภาษาตากาล็อกโบราณ ว่า Tundunซึ่งจารึกไว้ในLaguna Copperplate Inscriptionเมื่อปีค.ศ. 900 ซึ่งเป็นเอกสารพื้นเมืองฉบับแรกที่พบในฟิลิปปินส์ นักมานุษยวิทยาชาวดัตช์ชื่อAntoon Postmaซึ่งเป็นคนแรกที่แปลแผ่นทองแดงเชื่อว่าคำว่าtundunมีที่มาจากภาษาทมิฬโบราณของอินเดีย (Thondai naadu-Chola) ^[3]ซึ่งใช้ควบคู่ไปกับภาษามาเลย์ในฐานะภาษาสำหรับการเมืองและศาสนาในพื้นที่นั้นในสมัยนั้น

ก่อนการค้นพบครั้งสำคัญนี้ มีทฤษฎีหลายอย่าง (อย่างไรก็ตาม ในปัจจุบันไม่ถูกต้อง) มีอยู่นิค โจควิน ศิลปินแห่งชาติฟิลิปปินส์ เคยเสนอว่าทฤษฎีนี้อาจเป็นการอ้างอิงถึงพื้นที่สูง ("ตุนด็อก") ^[4]ในทางกลับกัน นักภาษาศาสตร์ชาวฝรั่งเศส ฌอง-ปอล โปเตต์ สันนิษฐานว่าAegiceras corniculatumซึ่งในสมัยนั้นเรียกว่า "ตุนด็อก" ("ทินด็อก-ทินด็อก") น่าจะเป็นที่มาของชื่อนี้มากที่สุด^[5]

This section needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources in this section. Unsourced material may be challenged and removed. Find sources: "Tondo, Manila" – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (November 2022) (Learn how and when to remove this message)

มนุษย์เข้ามาตั้งถิ่นฐานในแถบทอนโดมานานกว่า 1,100 ปีแล้ว ตามประวัติศาสตร์ ทอนโดมีอยู่แล้วตั้งแต่ พ.ศ. 900 ตามจารึกLaguna Copperplate ^[6]ซึ่งเป็นเอกสารทางกฎหมายที่เก่าแก่ที่สุดในฟิลิปปินส์ เขียนด้วยอักษร Kawiซึ่งปัจจุบันเก็บรักษาไว้ที่พิพิธภัณฑ์มานุษยวิทยาแห่งชาติ

ตามเอกสารนี้ Tondo ถูกปกครองโดยบุคคลที่ไม่เปิดเผยชื่อซึ่งถือ ตำแหน่ง เสนาบดีในภาษาสันสกฤตหรือเทียบเท่ากับพลเรือเอก Tondo ยังมีอิทธิพลตลอดไปจนถึงจังหวัดบูลาคัน ในปัจจุบัน โดยเฉพาะบริเวณรอบๆ ลิฮาน ( มาโลลอส ) และกัตบูคา ( คาลัมพิต ) Tondo ถูกปกครองโดยสายลากันจนกระทั่งถูกสเปนพิชิต

ทอนโดะ
ค.ศ. 1589–1901
สถานะ	อดีตเทศบาลเมืองมะนิลา (1589-1901)
ประวัติศาสตร์
• ที่จัดตั้งขึ้น	1589
• ยกเลิกแล้ว	1901
ก่อนหน้าด้วย ประสบความสำเร็จโดย ทอนโดะ 1599 ตัมโบบอง 1815 คาโลคัน 1901 มะนิลา

หลังจากที่ชาวสเปนพิชิตทอนโดในเดือนมกราคม ค.ศ. 1571 พวกเขาได้ก่อตั้งจังหวัดทอนโดซึ่งครอบคลุมพื้นที่หลายแห่งในลูซอนตอนเหนือ โดยเฉพาะอย่างยิ่งปัมปังกา บูลาคัน และริซัล (เดิมเรียกว่าโมรง) โดยมีเมืองมะนิลาเป็นศูนย์กลาง ในการสำรวจสำมะโนประชากรที่ดำเนินการโดยมิเกล เด โลอาร์กาในปี ค.ศ. 1583 มีรายงานว่าทอนโดพูดภาษาเดียวกับชาวพื้นเมืองในจังหวัดปัมปังกา^[7]

โฮเซ วิลลา ปางนิบัน กรรมาธิการสถาบันภาษาแห่งชาติยังเขียนด้วยว่าเส้นแบ่งระหว่างกปัมปังกันและตากาล็อกคือแม่น้ำปาซิก และเดิมทีทอนโดพูดภาษากะปัมปังกัน^{อย่างไรก็ตาม} Historia dela Provincia del Santisimo Nombre de Jesus de Filipinas ของ Fray Isacio Rodriquez ระบุว่า Provincia de Tagalos ซึ่งเป็น Tondo ครอบคลุมดินแดนทั้งหมดของอัครสังฆมณฑลนิกายโรมันคาทอลิกแห่งมะนิลาใน อนาคต ก่อนที่จะมีการก่อตั้งบูลาคันในปี 1578 MalolosและCalumpitก็ถูกรวมไว้ในดินแดน Tondo ด้วยเช่นกัน ในช่วงปลายทศวรรษที่ 1700 Tondo เป็นจังหวัดที่มีประชากรอาศัยอยู่มาก โดยมีครอบครัวพื้นเมือง 14,437 ครอบครัว และชาวฟิลิปปินส์ชาวสเปน 3,528 ครอบครัว^{[9] : 539  [10] : 31, 54, 113}ในปีพ.ศ. 2343 จังหวัดโตนโดได้รับการเปลี่ยนชื่อเป็นจังหวัดมะนิลา

ทอนโดเป็นจังหวัดแรกๆ ที่ประกาศกบฏต่อสเปนในปี 1896 ในปี 1901 ภายใต้การปกครองอาณานิคมของอเมริกา มีการปรับโครงสร้างทางการเมืองครั้งใหญ่ และจังหวัดทอนโดถูกยุบลง โดยเมืองต่างๆ ของจังหวัดถูกยกให้แก่จังหวัดริซัลและบูลาคัน ปัจจุบัน ทอนโดมีสถานะเป็นเขตการปกครองในเมืองมะนิลาเท่านั้น

สลัมพัฒนาขึ้นใน Tondo ริมแม่น้ำ Pasigเจ้าหน้าที่พยายามปรับปรุงสภาพที่อยู่อาศัยในพื้นที่เหล่านี้โดยไม่ยินยอมต่อการกระทำการบุกรุกที่กระทำโดยผู้อยู่อาศัยในสลัม ในทศวรรษปี 1970 ธนาคารโลกจัดสรรเงินทุนเพื่อปรับปรุงสภาพใน Tondo ซึ่งทำให้ราคาค่าเช่าเพิ่มขึ้นและอสังหาริมทรัพย์ในพื้นที่เฟื่องฟู สิ่งเหล่านี้ทำให้เกิดการปรับปรุงเมือง ที่ย่ำแย่ สลัมที่ได้รับการปรับปรุงนั้นได้รับการรับรอง แต่พื้นที่เหล่านี้ยังคงแตกต่างอย่างมากจากพื้นที่อื่นๆ ของมะนิลา โดยมีความหนาแน่นของประชากรสูงกว่า รูปแบบถนนและแปลงที่ดินที่ไม่ปกติมากขึ้น และที่อยู่อาศัยที่ไม่ได้รับการควบคุม^[11]

ในรัฐธรรมนูญฉบับ พ.ศ. 2530 โทนโดถูกแบ่งออกเป็นสองเขตเลือกตั้งของมะนิลา โดยแยกเป็นเขตแรกทางทิศตะวันตก ส่วนเขตที่สองอยู่ทางทิศตะวันออก

Tondo เป็นที่ตั้งของท่าเรือ Manila North Harbor ซึ่งเป็นส่วนทางเหนือของท่าเรือมะนิลาซึ่งเป็นท่าเรือหลักที่ให้บริการแก่เมโทรมะนิลาและพื้นที่โดยรอบ^[12]

พื้นที่ดังกล่าวเป็นที่ตั้งของSmokey Mountainซึ่งเป็นหลุมฝังกลบขยะที่ให้บริการแก่เมโทรมะนิลาและจ้างงานผู้คนนับพันคนตั้งแต่ช่วงทศวรรษ 1960 จนกระทั่งปิดตัวลงในช่วงปลายทศวรรษ 1990 หลุมฝังกลบขยะแห่งนี้เป็นสัญลักษณ์ของความยากจนแม้ว่าจะปิดตัวไปแล้วกว่าสองทศวรรษก็ตาม^[13]

การขยายตัวของเมืองรวมถึงกฎหมายลินาที่เอื้อต่อการตั้งถิ่นฐานแทนการเป็นเจ้าของที่ดินส่งผลให้ทอนโดกลายเป็นพื้นที่ที่มีประชากรหนาแน่นที่สุดแห่งหนึ่งในโลก โดยมีประชากร 69,000 คนต่อตารางกิโลเมตร (180,000 คนต่อตารางไมล์) ^[14]

เมืองทอนโดได้รับชื่อเสียงในด้านอาชญากรรมและความยากจน จากบันทึกของ กรุงมะนิลา ในปี 2010 ระบุว่าเมืองทอนโดมีอัตราการก่ออาชญากรรมสูงที่สุดในเมือง โดยอาชญากรรมที่พบบ่อยที่สุดคือการล้วงกระเป๋า^[15]

เขตนี้จัดงานฉลองวันโบสถ์ Tondoในเดือนมกราคมของทุกปี ซึ่งอุทิศให้กับรูปเคารพของSanto Niñoที่ประดิษฐานอยู่ในโบสถ์ Tondo ของนักบวช Augustinian ในศตวรรษที่ 16 เทศกาลเต้นรำบนถนน Lakbayaw ซึ่งเป็นการแข่งขันระหว่าง กลุ่ม Ati-Atihanและโรงเรียน กลุ่มท้องถิ่น และกลุ่มศาสนา ถือเป็นไฮไลท์ของงานฉลอง^[16]

สำนักงานกองการศึกษาและโรงเรียนประจำกรุงมะนิลาแสดงรายชื่อโรงเรียนประถมศึกษาของรัฐ 26 แห่งและโรงเรียนมัธยมศึกษาของรัฐ 11 แห่งในเมืองทอนโด^[17]

Tondo Campus เป็นส่วนขยายมูลค่า 400 ล้านเปโซซึ่งมีห้องเรียน 48 ห้อง ห้องอเนกประสงค์ 15 ห้อง และโรงยิมในเดือนตุลาคม 2024 นายกเทศมนตรีHoney Lacunaและ Felma Carlos-Tria เป็นผู้นำใน การวาง แคปซูลเวลาและวางศิลาฤกษ์ อาคารเรียน 10 ชั้น ของUniversidad de Manilasบนพื้นที่ 1,500 ตารางเมตรที่ Vitas Skate Park ^[18]

เขตที่ 1

• โซน 1 : ตำบล 1 ถึง 9
• เขต 2 : ตำบล 11 ถึง 20, 25, 26 และ 28 ถึง 32
• เขต 3 : ตำบล 33 ถึง 39 และ 41 ถึง 47
• โซน 4 : ตำบลที่ 48 ถึง 55
• โซน 5 : ตำบล 56 ถึง 61
• โซน 6 : ตำบลที่ 62 ถึง 75
• โซน 7 : ตำบลที่ 76 ถึง 90
• โซน 8 : ตำบลที่ 91 ถึง 106
• เขต 9 : ตำบล 107 ถึง 112 และ 116 ถึง 123
• โซน 10 : ตำบลที่ 124 ถึง 128
• เขต 11 : ตำบลที่ 129 ถึง 134
• เขต 12 : ตำบลที่ 135 ถึง 146

เขตที่ 2

• เขต 13 : ตำบลที่ 147 ถึง 151
• เขต 14 : ตำบลที่ 152 ถึง 165
• เขต 15 : ตำบลที่ 166 ถึง 176
• เขต 16 : ตำบลที่ 177 ถึง 186
• เขต 17 : ตำบลที่ 187 ถึง 197
• โซน 18 : ตำบลที่ 198 ถึง 205
• โซน 19 : ตำบล 206 ถึง 212
• โซน 20 : ตำบล 213 ถึง 220
• โซน 21 : ตำบล 221 ถึง 233
• โซน 22 : ตำบล 234 ถึง 248
• เขต 23 : ตำบล 249 ถึง 259
• โซน 24 : ตำบล 260 ถึง 267

• อันเดรส โบนิฟาซิโอผู้นำการปฏิวัติชาวฟิลิปปินส์
• ลากันดูลาหรือลากันดูลา (ค.ศ. 1503–1575) ผู้ปกครองคนสุดท้ายของ อาณาจักร ทอนโดก่อนยุคอาณานิคม เมื่อชาวสเปนเข้ายึดครองดินแดน สามเหลี่ยม ปากแม่น้ำปาซิกในฟิลิปปินส์ เป็นครั้งแรก ในช่วงคริสตศักราช 1570
• อันโตนิโอ วิลเลกัส นายกเทศมนตรีเมืองมะนิลาคนที่ 18
• เอมี่ ออสเตรียนักแสดงชื่อดัง
• อัลเฟรโด ลิมนายกเทศมนตรีเมืองมะนิลาคนที่ 19
• รูดี้ เฟอร์นานเดซนักแสดงและโปรดิวเซอร์ภาพยนตร์
• คาร์เมน พลานาส ทนายความ นักการเมือง
• ติโต้ อาเรวาโล นักแสดง
• เอมิลิโอ ฮาซินโตนายพลชาวฟิลิปปินส์
• มิลา เดล โซลนักแสดง
• เอซัง เด ตอร์เรสนักร้อง นักแสดงละครเวที
• โมนาลิซ่านักแสดง
• ชิชัยนักแสดงตลก
• Dely Atay-Atayanนักแสดงตลกและนักร้อง
• อมาโด วี. เฮอร์นานเดซหัวหน้าพรรคแรงงาน ได้รับรางวัลศิลปินแห่งชาติฟิลิปปินส์
• ชาริโต โซลิสนักแสดง
• โฆเซ่ ปาล์มาทหาร นักเขียน
• ลัวลฮาติ บาวติสตานักเขียนนวนิยาย
• จีน่า อลาจาร์นักแสดงและผู้กำกับรายการโทรทัศน์
• เวนเดล ราโมสนักแสดงและนักดับเพลิง
• ฟลอริน ฮิลเบย์ทนายความ
• ลีวาย เซเลริโอ ศิลปินแห่งชาติฟิลิปปินส์
• อิสโก โมเรโนนักแสดง พิธีกรรายการโทรทัศน์ และอดีตนายกเทศมนตรีกรุงมะนิลา
• ริกกี้ เบลมอนต์ นักแสดง
• รามอน อังนักธุรกิจ รองประธานบริษัทซาน มิเกล คอร์ปอเรชั่น
• อาร์โนลด์ คลาวิโอผู้ประกาศข่าวและนักข่าว
• เรอเน เรเควีสตาส (1957–1993) นักแสดง-นักแสดงตลก
• ดอลฟี่นักแสดงตลก
• คาร์ลอส บาดิออนนักบาสเกตบอล
• เออร์เนสต์ โอเบียน่า นักกระโดดค้ำถ่อ
• RK Bagatsingนักแสดงและนายแบบ
• ไวซ์ กานดานักแสดง-ตลก
• เรย์มอนด์ บาแกตซิงนักแสดงและนางแบบแนวดราม่า
• เจอรัลด์ นาโปลีส์นักแสดง
• จอยซ์ ปริงนักแสดง
• อาร์เนล ปิเนดานักร้องและนักร้องนำวงJourney ในปัจจุบัน
• Regine Velasquez-Alcasidนักร้องและนักแต่งเพลง
• รามอน บากัตซิงนักการเมืองและอดีตนายกเทศมนตรีกรุงมะนิลา
• วิลลี่ อองแพทย์โรคหัวใจ
• เจนีวา ครูซนักแสดง นักร้อง และนักแต่งเพลง
• โจเซฟ เอสตราดาอดีตนักแสดงและประธานาธิบดี
• วาเลรี คอนเซปซิออนนักแสดงและพิธีกรรายการโทรทัศน์
• Asiong Salongaนักเลงที่รู้จักกันในนาม "ราชาแห่ง Tondo"
• แม็กคอย เดอ เลออนนักแสดงและนักเต้น
• ฟรานซีน ดิอาซนักแสดงและนางแบบ
• โฮเซ่ มานาโลนักแสดงตลก นักแสดง
• โซเนีย โรโคนักการศึกษา
• พี่เกย์นักแสดงตลก
• Irma Adlawanนักแสดง ราชินีแห่งภาพยนตร์อินดี้ท้องถิ่น

• Gaspar de San Agustin, Conquistas de las Islas Filipinas 1565-1615, แปลโดย Luis Antonio Ma�eru, 1st bilingual ed [ภาษาสเปนและอังกฤษ] จัดพิมพ์โดย Pedro Galende, OSA: Intramuros, Manila, 1998
• เฮนสัน, มาริอาโน เอ. 2508. จังหวัดปัมปังกาและเมืองต่างๆ: ค.ศ. 1300-2508. แก้ไขครั้งที่ 4. แองเจลิสซิตี้: โดยผู้เขียน
• โลอาร์กา, มิเกล เด. 1582. Relacion de las Yslas ชาวฟิลิปปินส์. แบลร์และโรเบิร์ตสัน ฉบับที่. 5 หน้า 87:
• ปันกานิบัน JV 1972 Diksyunaryo-Tesauro Pilipino-Ingles เกซอนซิตี: Manlapaz Publishing Co.
• Mallat, Jean, Les ฟิลิปปินส์: Histoire, Geographie, Moeurs, เกษตรกรรม, Idustrie, Commerce des Colonies Espagnoles dans l'Oc�anie, ปารีส: Arthus Bertrand, Libraaire de la Soci�t� de G�ographie, 1846
• ซานติอาโก ลูเซียโน พีอาร์ บ้านของลากันดูลา มาทันดา และโซลิมาน [1571-1898]: ลำดับวงศ์ตระกูลและอัตลักษณ์กลุ่ม วารสารวัฒนธรรมและสังคมฟิลิปปินส์ ฉบับที่ 18 [1990]
• สก็อตต์ วิลเลียม เฮนรี บารังไกย์: วัฒนธรรมและสังคมฟิลิปปินส์ในศตวรรษที่ 16 เกซอนซิตี้: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยอาเตเนโอ เด มะนิลา 2537
• สก็อตต์, วิลเลียม เฮนรี่, แหล่งข้อมูลยุคก่อนฮิสแปนิกสำหรับการศึกษาประวัติศาสตร์ฟิลิปปินส์, เกซอนซิตี้: New Day Publishers, 1984

• หลังจากตกปลาในเมือง Tondo มะนิลาภาพสีน้ำมันบนผ้าใบโดยFernando Amorsoloพ.ศ. 2470 58.4 x 96.5 ซม.
• Casas de Pescadores en Tondo ("บ้านชาวประมง, Tondo")สีน้ำมันบนผ้าใบโดยFabian de la Rosa , 1928. 50 x 70 ซม.
• สื่อที่เกี่ยวข้องกับ Tondo, Manila ที่ Wikimedia Commons

14°37′01″N 120°58′01″E / 14.617°N 120.967°E / 14.617; 120.967