5. decembra
| nowember - december - januar | ||||||
| pó | wu | sr | št | pj | so | nj |
| 1 | ||||||
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
| 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
| 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
| 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
| 30 | 31 | |||||
| protyčne łopjeno za 2024 | ||||||
5. decembra abo 5. hodownika je 339. dźeń gregorianiskeje protyki (340. w přestupnych lětach), tuž wostawa hišće 26 dnjow hač do kónca lěta.
Narodniny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Do 19. lětstotka
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
- 1547: Ubbo Emmius – němski teologa, stawiznar, pedagoga a załoženski rektor Göttingenskeje uniwersity
- 1639: Johann Christoph Pezel – němski měšćanski herc a komponist
- 1671: Joseph Clemens z Bayerskeje – Kölnski arcybiskop
- 1753: Johann Gottlieb Drasdo – němski lutherski teologa
- 1778: Karl Christoph Schmieder – němski wědomostny stawiznar, gymnazialny profesor a awtor
- 1788: Kito Wylem Broniš – serbski farar a rěčespytnik
19. lětstotk
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- 1803: Fjodor Tjučew – ruski basnik
- 1808: Hippolyte Colet – francoski komponist, hudźbny pedagoga a teoretikar
- 1825: Eugenie Marlitt – němska spisowaćelka
- 1830: Christina Rossetti – britiska basnica
- 1839: George Armstrong Custer – US-ameriski general
- 1847: Vinzenz Feckter – němski fotograf
- 1849: Mjertyn Myšnaŕ – serbski wučer, rozšěrjer wědy wo Serbach
- 1850: Alexander Girardi – awstriski dźiwadźelnik
- 1860: Hugo Gaudig – němski pedagoga
- 1867: Józef Piłsudski – pólski general a statnik
- 1868: Arnold Sommerfeld – němski fyzikar
- 1870: Vítězslav Novák – čěski komponist
- 1875: Ángel Castro Argiz – nan Fidela, Raula a Ramóna Castra
- 1879: Dionisio Kfoury – syriski swjećacy biskop w Antiochiji
- 1879: Clyde Vernon Cessna – US-ameriski twarc lětadłow
- 1883: Eduard Berend – němski germanist
- 1890: Fritz Lang – awstrisko-němsko-US-ameriski filmowy režiser
- 1891: Hirotsu Kazuo – japanski spisowaćel
- 1891: Theodor Kröger – němski spisowaćel
- 1892: Cyril Ring – US-ameriski dźiwadźelnik
- 1896: Carl Ferdinand Cori – awstrisko-US-ameriski lěkar, fyziologa, biochemikar a farmakologa, nošer Nobeloweho myta
- 1897: Gershom Scholem – němsko-židowski nabožinski stawiznar
- 1897: Sonny Boy Williamson II. – US-ameriski hudźbnik
- 1899: Bolesław Woytowicz – pólski komponist, pianist a hudźbny pedagoga
- 1900: Everhard Bungartz – němski předewzaćel a politikar
20. lětstotk
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]1901–1950
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
- 1901: Walt Disney – US-ameriski trikfilmowy rysowar a režiser
- 1901: Milton Erickson – US-ameriski psychiater a psychoterapeut
- 1901: Werner Heisenberg – němski fyzikar, nošer Nobeloweho myta
- 1901: Franz Königshofer – awstrisko-šwicarski dirigent, komponist a hudźbnowědnik
- 1902: Strom Thurmond – US-ameriski politikar
- 1903: María Luisa Escobar – venezuelska komponistka, pianistka a spěwarka
- 1903: Johannes Heesters – nižozemski spěwar a dźiwadźelnik
- 1903: Cecil Frank Powell – britiski fyzikar, nošer Nobeloweho myta
- 1905: Mohammed Abdullah – indiski politikar
- 1905: Otto Preminger – awstrisko-US-ameriski režiser
- 1908: Hermann A. Eplée – němski politikar, čłon zwjazkoweho sejma
- 1908: Walter Rieger – němski jurist a politikar, čłon zwjazkoweho sejma
- 1911: Wladyslaw Szpilman – pólski hudźbnik
- 1914: Stanisław Dygat – pólski spisowaćel
- 1914: Hans Hellmut Kirst – němski spisowaćel
- 1917: Ken Downing – britiski wubědźowar
- 1917: Wenche Foss – norwegska dźiwadźelnica
- 1919: Hans Kuhn – šwicarski fyzikochemikar
- 1919: Hennes Weisweiler – němski kopanski trenar
- 1921: Louis de Froment – francoski dirigent
- 1922: Kurt Weinmann – němski chemikar
- 1925: Anastasio Somoza Debayle – nikaraguwaski diktator
- 1927: Bhumibol Adulyadej („Rama IX.“), thailandski kral
- 1927: Anton Jaumann – němski politikar, čłon krajneho sejma, krajny minister
- 1928: Barbara Krafftówna – pólska dźiwadźelnica
- 1930: Klaus Quinkert – němski kopanski trenar
- 1930: Roger Vonlanthen – šwicarski kopar
- 1931: Ladislav Novák – čěskosłowakski kopar a trenar
- 1932: Jim Hurtubise – US-ameriski wubědźowar
- 1932: Little Richard – US-ameriski rock’n’rollowy spěwar, pianist, spěwydźěłar a dźiwadźelnik
- 1932: Sheldon Lee Glashow – US-ameriski fyzikar, nošer Nobeloweho myta
- 1934: Udo Sopp – němski duchowny
- 1935: Totti Bergh – norwegski jazzowy hudźbnik
- 1935: Marise Chamberlain – awstralska lochkoatletka
- 1938: Alois Brandstetter – awstriski spisowaćel
- 1938: J. J. Cale – US-ameriski hudźbnik, spěwar a spěwotwórc
- 1938: Julius Natterer – němski inženjer
- 1938: Heidi Schmid – němska tesakowarka, swětomišterka a olympiska dobyćerka
- 1941: Péter Balázs – madźarski politikar a komisar Europskeje unije
- 1942: Herbert Dreilich – němski rockowy hudźbnik (Karat)
- 1942: Klaus Sammer – němski kopar a trenar
- 1946: José Carreras – španiski tenor
- 1947: Bruce Golding – jamaiski premierminister
- 1947: Jim Plunkett – US-ameriski footballowy hrajer
- 1948: Ernst Schwanhold – němski politikar, čłon zwjazkoweho sejma, krajny minister
1951–2000
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- 1952: Günther Förg – němski moler, rězbar a fotowy wuměłc
- 1952: Andy Kim – kanadiski spěwar a spěwotwórc
- 1952: Walter Sittler – němski dźiwadźelnik
- 1954: Hanif Kureishi – britisko-pakistanski spisowaćel a awtor wjertnych knihow
- 1956: Klaus Allofs – němski kopar
- 1956: Krystian Zimerman – pólski pianist
- 1957: Patriz Ilg – němski lochkoatlet
- 1959: Dieter Falk – němski hudźbny producent a keyboardowy hrajer, aranžer a komponist
- 1962: Marion Kracht – němska dźiwadźelnica
- 1962: Fred Rutten – nižozemski kopar a trenar
- 1963: Michael Edwards – britiski sněhakowy skakar
- 1964: Cliff Eidelman – US-ameriski filmowy komponist a dirigent
- 1964: Arve Furset – norwegski jazzowy pianist a keyboardowy hrajer, komponist a hudźbny producent
- 1966: Patricia Kaas – francoska spěwarka
- 1966: Marcus Rudolph – němski rozhłósowy moderator a dźiwadźelnik
- 1967: Gary Allan – US-ameriski countryjowy spěwar
- 1970: Harut Wardanjan – armenski kopar
- 1971: Karl-Theodor zu Guttenberg – němski politikar, čłon zwjazkoweho sejma, zwjazkowy minister
- 1973: Sorin Grindeanu – rumunski politikar, ministerski prezident
- 1975: Ronnie O’Sullivan – jendźelski snookerowc
- 1976: Amy Acker – US-ameriska dźiwadźelnica
- 1978: Petr Hlinka – słowakski kopar
- 1978: Marcelo Zalayeta – uruguayski kopar
- 1979: Frédéric Barth – šwicarski wubědźowar
- 1979: Rustam Kasimjanov – uzbekski šachownik
- 1979: Nick Stahl – US-ameriski dźiwadźelnik
- 1979: Cristina Vărzaru – rumunska mjetarka
- 1981: Gamal Hamza – egyptowski kopar
- 1982: Keri Hilson – US-ameriska R&B-spěwarka a spěwydźěłarka
- 1983: Foued Kadir – francosko-algeriski kopar
- 1984: Shūhei Aoyama – japanski motorski
- 1984: Faouzi Chaouchi – algeriski kopar
- 1984: Abdelkader Ghezzal – algeriski kopar
- 1985: André-Pierre Gignac – francoski kopar
- 1985: Jürgen Gjasula – němsko-albanski kopar
- 1985: Frankie Muniz – US-ameriski dźiwadźelnik
- 1986: James Hinchcliffe – kanadiski wubědźowar
- 1986: Nicolas Marroc – francoski wubědźowar
- 1988: Ross Bagley – US-ameriski dźiwadźelnik
- 1988: Miralem Sulejmani – serbiski kopar
- 1989: Kwon Yu-ri – južnokorejska popowa spěwarka
- 1990: Diego Dellasega – italski sněhakowy skakar
Wumrěće
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Do 20. lětstotka
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
- 63 v. Chr.: Gaius Cornelius Cethegus – romski politikar
- 63 v. Chr.: Publius Cornelius Lentulus Sura – romski politikar
- 30 v. Chr.: Sujin – japanski kejžor
- 749: Jan z Damaskusa – ortodoksny teologa
- 1392: Everhard z Westerheima – swjećacy biskop w Kölnje
- 1503: Johann Spender – Kölnski swjećacy biskop
- 1550: Lorenz Fries – Würzburgski wjerchbiskopski rada, stawiznar a chronist
- 1590: Johann Habermann – němski teologa, natwarjacy spisowaćel a hebraist
- 1594: Hieronymus Nymmann – němski medicinar
- 1624: Caspar Bauhin – šwicarski anatom a botanikar
- 1686: Niels Stensen – danski biskop a přirodoslědźer
- 1722: Marie-Anne de La Trémoille – francoska zemjanka, komornica kralowny Marje Luizy ze Savoyena
- 1734: Joseph Vivien – francoski portretowy moler
- 1779: Herman Antonín Jelínek – čěski komponist a wiolinowy wirtuoza
- 1784: Phillis Wheatley – senegalsko-US-ameriska basnica
- 1787: Sven Lagerbring – šwedski stawiznar
- 1791: Wolfgang Amadeus Mozart – komponist ze Solnohroda
- 1814: José Tomás Boves – venezuelski wójnski wjednik
- 1831: Karl Ludwig Nitzsch – němski teologa
- 1835: August Graf von Platen – němski basnik
- 1860: August Arnold – němski stawizniski filozof a statny wědomostnik
- 1862: Aloys Henhöfer – němski teologa
- 1870: Alexandre Dumas – francoski spisowaćel
- 1870: Herman Severin Løvenskiold – norwegski komponist
- 1883: Josef František Hunke – čěski komponist
- 1891: Lotte Mende – němska dźiwadźelnica
20. lětstotk
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- 1908: Robert Beyschlag – němski žanrowy moler
- 1914: Angelo Di Pietro – italski duchowny, kurijowy kardinal
- 1916: Hans Richter – awstrisko-madźarski dirigent
- 1916: Mikławš Zarjenk – serbski farar, basnik a spisowaćel
- 1918: Martin Boelitz – němski spisowaćel
- 1921: Jan Wałtar – farar, serbski basnik němskeho pochada
- 1925: Władysław Reymont – pólski nošer Nobeloweho myta za literaturu
- 1926: Claude Monet – francoski moler
- 1945: Thomas Hunt Morgan – US-ameriski genetikar
- 1950: Sri Aurobindo – indiski filozof a spisowaćel
- 1960: Jan Haješ – serbski překupc a spěchowar serbskeho kulturneho žiwjenja
- 1962: Edward Lewis Wallant – US-ameriski spisowaćel
- 1963: Karl Amadeus Hartmann – němski komponist
- 1963: Herbert H. Lehman – US-ameriski politikar
- 1965: Joseph Erlanger – US-ameriski fyziologa, nošer Nobeloweho myta za medicinu
- 1969: Claude Dornier – němski inženjer lětadłow
- 1974: Pietro Germi – italski režiser a awtor wjertnych knihow
- 1974: Karl Lahr – němski ratar a politikar, čłon krajneho a zwjazkoweho sejma
- 1974: Hazel Hotchkiss Wightman – US-ameriska tennisowa hrajerka
- 1977: Rahsaan Roland Kirk – US-ameriski saksofonist a multi-instrumentalist
- 1977: Aleksandr Wasilewskij – sowjetski generalny major a politikar
- 1978: Dajos Béla – ruski husler a nawoda rejowanskeje kapały
- 1979: Sonja Delaunay-Terk – francosko-ruska molerka a designerka
- 1983: Robert Aldrich – US-ameriski režiser
- 1983: Casandra Damirón – dominikanski spěwarka
- 1991: Elias Shaheen – libanonski arcybiskop w Kanadźe
- 1991: Richard Franklin Speck – US-ameriski serijowy mordar
- 1992: Otto Koenig – awstriski zadźerženski slědźer, coologa a spisowaćel
- 1994: Heinz Fülfe – němski rysowar, klankar a brjuchorěčnik
- 1994: Harry Horner – awstriski scenotwórc a režiser
- 1994: Robert Lowry – US-ameriski spisowaćel
- 1995: Reiner Bredemeyer – němski komponist
- 1995: Clair Cameron Patterson – US-ameriski geochemikar
- 1996: Wilf Carter – kanadiski countryjowy spěwar
- 1997: Rudolf Bahro – němski filozof
21. lětstotk
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- 2001: Anton Benya – awstriski politikar
- 2002: Bob Berg – US-ameriski jazzowy hudźbnik
- 2002: Ne Win – birmaski politikar
- 2004: Annette Meeuvissen – němska jězdźerka touroweho woza
- 2005: Wilfried Bauer – němski fotograf
- 2005: Frits Philips – nižozemski industrialnik
- 2006: Basilius Streithofen – němski dominiskanski wótc, teologa, sociologa a publicist
- 2006: David Bronstein – ruski šachowy wulkomišter
- 2006: Gernot Jurtin – awstriski kopar
.jpg)
- 2007: Karlheinz Stockhausen – němski komponist
- 2007: Hans Rudolf Zöbeley – němski komponist, chórowy dirigent a cyrkwinohudźbnik
- 2008: Aleksijus II. – hłowa rusko-ortodoksneje cyrkwje
- 2008: George Brecht – US-ameriski wuměłc
- 2008: Bernd Niestroj – němski telewizny žurnalist
- 2009: Alfred Hrdlicka – awstriski wuměłc
- 2009: Jörg Huffschmid – němski hospodarski wědomostnik
- 2009: Otto Graf Lambsdorff – němski politikar, čłon zwjazkoweho sejma, zwjazkowy minister
- 2009: Jack Rose – US-ameriski gitarist
- 2011: Berni Kelb – němski awtor
- 2013: Nelson Mandela – južnoafriski swobodnik a politikar
Swjate dny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- katolski: Annowa
- ewangelski: Alojsa Henhöfera
- Thailandska: Dźeń wótca (narodniny krala Bhumibola)
Wotkaz
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Commons: 5. decembra – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow