Jump to content

Էլվին Բրուքս Ուայթ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Էլվին Բրուքս Ուայթ
անգլ.՝ Elwyn Brooks White
Դիմանկար
Ծնվել էհուլիսի 11, 1899(1899-07-11)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՄաունթ Վերնոն, Վեստչեստեր շրջան, Նյու Յորք, ԱՄՆ[4]
Մահացել էհոկտեմբերի 1, 1985(1985-10-01)[1][2][3][…] (86 տարեկան)
Մահվան վայրԲրուքլին, Հանքոկ շրջան, Մեն, ԱՄՆ
ԳերեզմանBrooklin Cemetery[5]
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
Մայրենի լեզուանգլերեն
ԿրթությունԿոռնելի համալսարան (1921) և Mount Vernon High School?
ԵրկերThe Elements of Style?[4], Ստյուարտ Լիթլ[4], Շարլոթի սարդոստայնը[4], The Trumpet of the Swan?, Is Sex Necessary? Or, Why You Feel the Way You Do? և Subtreasury of American Humor?
Մասնագիտությունբանաստեղծ, գրող, լրագրող, վիպասան, սցենարիստ, խմբագիր, ակնարկագիր և մանկագիր
ԱմուսինKatharine Sergeant Angell White?[5]
Ծնողներմայր՝ Jessica Wallace Hart?
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունԱրվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա և Արվեստի և գրականության ամերիկյան ակադեմիա
ԵրեխաներJoel White?
Ստորագրություն
Изображение автографа
 Elwyn Brooks White Վիքիպահեստում

Էլվին Բրուք Ուայթ (անգլ.՝ Elwyn Brooks White, հուլիսի 11, 1899(1899-07-11)[1][2][3][…], Մաունթ Վերնոն, Վեստչեստեր շրջան, Նյու Յորք, ԱՄՆ[4] - հոկտեմբերի 1, 1985(1985-10-01)[1][2][3][…], Բրուքլին, Հանքոկ շրջան, Մեն, ԱՄՆ)[9], ամերիկացի գրող և Համաշխարհային ֆեդերալիստական միության անդամ[10]։ Ավելի քան հիսուն տարի նա գրել է The New Yorker ամսագրի համար։ Նաև եղել է անգլալեզու The Elements of Style նորաձևության ուղեցույցի համահեղինակ, որն առավել հայտնի է Strunk & White անունով։ Ուայթը նաև մանկական գրքերի, այդ թվում` Ստյուարտ Լիթլը, Շարլոտայի սարդոստայնը և Կարապի շեփորը ստեղծագործությունների հեղինակն է։ 2012 թվականին «School Library Journal»-ի ընթերցողների շրջանակում անցկացված հարցումը «Շարլոտայի սարդոստայնը» գիրքը ներառել է մանկական լավագույն 10 գրքերի ցանկում[11]։

Կյանք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է Մաունթ-Վերնոնում (Նյու Յորք)։ Էլվինը դաշնամուրի ֆիրմայի նախագահ Սեմուել Թիլլի Ուայթի և ամերիկացի-շոտլանդացի նկարիչ Վիլյամ Հարթի դուստր Ջեսսի Հարթ Ուայթի կրտսեր զավակն էր[12]։ Էլվինի ավագ եղբայրը` Սթենլի Հարթ Ուայթը, առավել հայտնի Սթեն անունով, լանդշաֆտային ճարտարապետության պրոֆեսոր էր և ՈՒղղահայաց այգու հայտնագործողը։ Նա է Էլվինին սովորեցրել կարդալ և բացահայտել բնությունը[13]։ Ուայթն ավարտել է Կոռնելի համալսարանը 1921 թվականին՝ արվեստի բակալավրի աստիճանով։ Կոռնելի համալսարանում նա ստացել է «Էնդի» մականունը, որտեղ սովորույթ կար այդ անունը տալ Ուայթ ազգանունով բոլոր ուսանողներին` ի պատիվ Կոռնելի համահիմնադիր Էնդրյու Դիքսոն Ուայթի։ Համալսարանում ուսանելու տարիներին նա իր դասընկեր Ալիսոն Դանզիգի հետ որպես խմբագիր է աշխատել «The Cornell Daily Sun»-ում. վերջինս ավելի ուշ դարձել է The New York Timesի սպորտային մեկնաբան։ Ուայթը նաև Aleph Samach-ի անդամ էր[14]։

Ավարտելուց հետո Ուայթն աշխատել է United Press-ում (այժմ` United Press International) և Ամերիկյան լեգեոնի նոր ծառայությունում 1921 և 1922 թվականներին։ 1922-23 թվականներին եղել է The Seattle Times-ի կրտսեր թղթակից։ Մի անգամ, երբ Ուայթը չէր կարողանում պատմություն գրել, Times-ի խմբագիրն ասել է նրան. «Ուղղակի ասա բառերը»[15]։ Գրեթե երկու տարի աշխատել է Ֆրենկ Սիմանի հետ գովազդային գործակալությունում որպես արտադրության օգնական և հեղինակ[16]` մինչև 1924 թվականին Նյու Յորք վերադառնալը։ Երբ 1925 թվականին հիմնադրվել է The New Yorker-ը, Ուայթն այնտեղ ընդունվել է աշխատանքի։ Թերթի գրական բաժնի խմբագիր Քաթարին Էնջելը թերթի գլխավոր խմբագիր և հիմնադիր Հարոլդ Ռոսսին առաջարկել է Ուայթին աշխատանքի ընդունել որպես մշտական հեղինակ։ Այնուամենայնիվ, գրասենյակ գալու և հարցազրույց ունենալու համար նրան համոզելը մի քանի ամիս է տևել, մի քանի շաբաթվա ընթացքում նա համաձայնել է գալ աշխատանքի։ Նա համաձայնել է աշխատել գրասենյակում հինգշաբթի օրերին[17]։

Ուայթը նաև ամաչում էր կանանցից` պնդելով, որ ինքն ունի «չափազանց փոքր սիրտ և չափազանց մեծ գրիչ»[18]։ Բայց 1929 թվականին Քաթերին Էնջելն ու Ուայթն ամուսնացել են։ Նրանք ունեցել են որդի, Ջոել Ուայթը, ծովային ճարտարապետ և նավաշինարար։ Քաթերինի որդին առաջին ամուսնությունից, Ռոջեր Էնջելը, տասնամյակներ շարունակ եղել է The New Yorker-ի գեղարվեստական խմբագիրն ու հայտնի է եղել որպես ամսագրում բեյսբոլի մասին նյութերի հեղինակ։

«Շառլոտայի սարդոստայնը» գրքի առաջաբանում Քեյթ ԴիՔամիլոն մեջբերել է Ուայթին` ասելով. «Այն ամենը, ինչ ես հույս ունեի ասել գրքերում, այն ամենը, ինչ ես հույս ունեի ասել, այն է, որ ես սիրում եմ աշխարհը»[19]։ Ուայթսը սիրում էր կենդանիներ, ագարակներ, գյուղական առարկաներ, տարվա եղանակների փոփոխությունը։

Ջեյմս Թարբերն Ուայթին նկարագրել է որպես հանգիստ մարդու, ով չէր սիրում հասարակությունը և ով The New Yorker-ում աշխատելու տարիներին գրասենյակից դուրս էր գալիս վթարային մուտքով, որպեսզի չհանդիպի այն այցելուներին, ում ինքը չէր ճանաչում։

Ուայթը տառապել է Ալցհայմերի հիվանդությունից և մահացել է 1985 թվականի հոկտեմբերի 1-ին, իր տանը[9]։ Նա թաղված է Բրուքլինի գերեզմանատանը, Քաթերինի կողքին, ով մահացել է 1977 թվականին[20]։

Կարիերա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Է. Բ. Ուայթը հրապարակել է իր առաջին հոդվածը The New Yorkerում 1925 թվականին, թերթի հիմնական աշխատակից է դարձել 1927 թվականին և շարունակել է գրել թերթի համար գրեթե վեց տասնամյակ։ Ճանաչում ձեռք բերելով իր էսսեներով և անստորագիր «Նոթեր ու մեկնաբանություն» շարքով` նա աստիճանաբար դարձել է թերթի ամենահայտնի հեղինակը այն ժամանակ, երբ թերթը վիճելիորեն համարվում էր Ամերիկայի ամենակարևոր գրական ամսագիրը։ 1938-1943 թվականներին եղել է Harper's Magazine-ի սյունակագիր։

1949 թվականին Ուայթը հրապարակել է Here Is New York («Սա Նյու Յորքն է») կարճ գիրքը, որը հիմնված է եղել Holiday ամսագրի համար գրված հոդվածի վրա։ Խմբագիր Թեդ Պատրիկը խնդրել է Ուայթին էսսե գրել` ասելով, թե դա զվարճալի կլինի։ «Գրելը երբեք զվարճալի չի», պատասխանել է Ուայթը[21]։

Այդ հոդվածը ցույց է տալիս գրողը վերաբերմունքը քաղաքին, որն իր բնակիչներին տալիս է «մենակության ու անձնական կյանքի նվերը»։ Այն ավարտվում է մռայլ նշումով այն ուժերի մասին, որ կարող են ավերել իր սիրելի քաղաքը։ Քաղաքին ուղղված այս «սիրո նամակը» վերատպագրվել է 1999 թվականին նրա 100-ամյակի առթիվ, իր խորթ զավակ Ռոջեր Անջելի նախաբանով։

1959 թվականին Ուայթը խմբագրել ու թարմացրել է «Ոճի տարրերը» (անգլ.՝ The Elements of Style): Ամերիկյան անգլերենով գրող հեղինակների համար այս քերականական ու ոճաբանական ուղեցույցն առաջին անգամ գրվել և տպագրվել է 1918 թվականին Վիլյամ Սթրանք Կրտսերի կողմից, որը Ուայթի դասախոսներից է եղել։ Ուայթի կողմից գրքի վերամշակումը չափացանց լավ է ընդունվել, հաջորդ խմբագրումները եղել են 1972, 1979 և 1999 թվականներին։ Մարիա Կալմանը պատկերազարդել է 2005 թվականի տպագրությունը։ Գիրքը մեծապես օգտագործվում է ուսանողների ու գրողների կողմից։

1978 թվականին Ուայթն արժանացել է Պուլիցերյան մրցանակի[22]։ Նա նաև 1963 թվականին ստացել է Նախագահական մեդալ ազատության համար, եղել է Միացյալ Նահանգների տարբեր գրական ընկերակցությունների անդամ։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Internet Movie Database — 1990.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Encyclopædia Britannica
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 https://maineanencyclopedia.com/white-e-b/
  5. ↑ 5,0 5,1 Find A Grave — 1996.
  6. ↑ http://www.ala.org/alsc/awardsgrants/bookmedia/newberymedal/newberyhonors/newberymedal
  7. ↑ https://liguedesfamilles.be/storage/28657/brochure-laureats-2023.pdf
  8. ↑ https://cnlj.bnf.fr/fr/page-prix-litteraire/bernard-versele
  9. ↑ 9,0 9,1 Mitgang, Herbert (1985 թ․ հոկտեմբերի 2). «E. B. White, Essayist and Stylist, Dies». The New York Times. Վերցված է 2012 թ․ նոյեմբերի 25-ին.
  10. ↑ White, E. B. (1946). The Wild Flag: Editorials From The New Yorker On Federal World Government And Other Matters. Houghton Mifflin Company.
  11. ↑ "SLJ's Top 100 Children's Novels" Արխիվացված Հունվար 5, 2014 Wayback Machine (poster presentation of reader poll results). A Fuse #8 Production. School Library Journal. 2012. Retrieved June 17, 2013.
  12. ↑ Root, Robert L. (1999). E. B. White: The Emergence of an Essayist. University of Iowa Press. էջ 23. ISBN 9780877456674.
  13. ↑ Stanley Hart White and the question of ‘What is Modern?’ Richard L. Hindle Studies in the History of Gardens & Designed Landscapes Vol. 33, Iss. 3, 2013
  14. ↑ White, Elwyn Brooks; Guth, Dorothy Lobrano; White, Martha (2006). «Cornell and the Open Road». Letters of E. B. White, Revised Edition. New York City: HarperCollins. էջեր 17–19. ISBN 9780060757083.{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  15. ↑ «Week 20 – Writing Quotations». www.joesutt.com. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 25-ին.
  16. ↑ «E. B. White Biography». Encyclopedia of World Biography. Վերցված է 2012 թ․ նոյեմբերի 25-ին.
  17. ↑ Thurber, James (1969). «E. B. W.». Credos and Curios. Penguin Books. էջ 124. ISBN 9780140030440.
  18. ↑ «Is Sex Necessary?». The Attic. Վերցված է 2018 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.
  19. ↑ White, E. B. (1952). Charlotte's Web. Harper. էջ ii. ISBN 978-0-06-440055-8.
  20. ↑ Elledge, Scott (1984). E. B. White: A Biography. New York: W. W. Norton. ISBN 9780393017717.
  21. ↑ Callahan, Michael. «The Visual and Writerly Genius of Holiday Magazine». Vanity Fair (անգլերեն). Վերցված է 2018 թ․ հունիսի 12-ին.
  22. ↑ "Special Awards and Citations". The Pulitzer Prizes. Retrieved December 2, 2013.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էլվին Բրուքս Ուայթ» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Էլվին_Բրուքս_Ուայթ&oldid=10062501» էջից