Հայնրիխ ֆոն Քլայսթ
Հայնրիխ ֆոն Քլայսթ գերմ.՝ Bernd Heinrich Wilhelm von Kleist | |
|---|---|
.jpg) | |
| Ծնվել է | հոկտեմբերի 18, 1777[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Օդերի Ֆրանկֆուրտ, Բրանդենբուրգ, Պրուսիայի թագավորություն[4][5] |
| Վախճանվել է | նոյեմբերի 21, 1811[1][2][6][…] (34 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Kleiner Wannsee, Բեռլին, Պրուսիայի թագավորություն[5] |
| Գերեզման | Wannsee |
| Մասնագիտություն | դրամատուրգ, բանաստեղծ, վիպասան, վիպասան, գրող, բանաստեղծ-փաստաբան և հրապարակախոս |
| Լեզու | գերմաներեն |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Պրուսիայի թագավորություն |
| Կրթություն | Ալմա Մաթեր Վիադրինա |
| Ուշագրավ աշխատանքներ | Ջարդված կուժը, Մարկիզուհի դ'Օ, Պենտեսիլեա և About the Puppet Theatre?[5] |
| Ազգականներ | Margarethe von Brasch? |
 | |
 Heinrich von Kleist Վիքիպահեստում | |
Հայնրիխ ֆոն Քլայսթ (գերմ.՝ Bernd Heinrich Wilhelm von Kleist; հոկտեմբերի 18, 1777[1][2][3][…], Օդերի Ֆրանկֆուրտ, Բրանդենբուրգ, Պրուսիայի թագավորություն[4][5] - նոյեմբերի 21, 1811[1][2][6][…], Kleiner Wannsee, Բեռլին, Պրուսիայի թագավորություն[5]), գերմանացի դրամատուրգ, բանաստեղծ և արձակագիր։ Պատմվածքի ժանրի սկզբնավորողներից մեկը («Մարկիզուհի դ'Օ» 1808 թ., «Երկրաշարժը Չիլիում», «Պսակ Սան-Դոմինգոյում»)։ Քլայսթի 8 պիեսներից առավել հայտնի են և հեղինակի գլուխգործոցներ են համարվում վերջին երկուսը՝ «Հերմանի ճակատամարտը» (1808 թ.) և «Իշխան Ֆրիդրիխ Հոմբուրգցին» (1810 թ.)։
1811 թ. Քլայսթը ինքնասպանություն է գործել քաղցկեղով հիվանդ իր ընկերուհու՝ Հենրիետա Ֆոգելի հետ միասին։
«Երկրաշարժը Չիլիում» պատմվածքի հիման վրա «Երկրաշարժ» վերնագրով օպերա է գրել հայ անվանի կոմպոզիտոր Ավետ Տերտերյանը։ Այն բեմադրվել է Սպիտակի երկրաշարժի 20-րդ տարելիցի առթիվ Երևանի օպերային թատրոնում (ռեժիսոր՝ Լ. Իվանյան, դիրիժոր՝ Ռ. Ասատրյան)[7]։
Պիեսներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- «Շրոֆենշթայն ընտանիքը» (հրատարակվել է 1803 թ.)
- «Ռոբերտ Գվիսկար» (1803 թ., ոչնչացվել է հեղինակի կողմից, պահպանվել է միայն առաջին գործողությունը)
- «Պենտեսիլեա» (1805-1807 թթ., հրատարակվել է 1808 թ.)
- «Քեթխենը Հայլբրոնից կամ Կրակով փորձությունը» (1807 թ., հրատարակվել է 1810 թ.)
- «Ջարդված կուժը» (1806՞ թ., հրատարակվել է 1811 թ.՞)
- «Ամֆիտրիոն» (1807 թ., ըստ Մոլիերի նույնանուն պիեսի)
- «Հերմանի ճակատամարտը» (1808 թ., հրատարակվել է 1821 թ.)
- «Իշխան Ֆրիդրիխ Հոմբուրգցին» (1810 թ., հրատարակվել է 1821 թ.).
1912 թ., երբ լրացավ գրողի մահվան 100-ամյակը, ստեղծվել է Հայնրիխ Քլայսթի անվան հեղինակավոր գրական մրցանակը։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Internet Broadway Database — 2000.
- ↑ 3,0 3,1 Itaú Cultural Enciclopédia Itaú Cultural (порт.) — São Paulo: Itaú Cultural, 2001. — ISBN 978-85-7979-060-7
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Клейст Генрих фон // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 https://wepa.unima.org/en/heinrich-von-kleist/
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Nationalencyklopedin (շվեդերեն) — 1999.
- ↑ «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 2-ին. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 4-ին.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հայնրիխ ֆոն Քլայսթ» հոդվածին։ |
| ||||||||||||||||
- Հոկտեմբերի 18 ծնունդներ
- 1777 ծնունդներ
- Նոյեմբերի 21 մահեր
- 1811 մահեր
- Բեռլին քաղաքում մահացածներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Գրողներ այբբենական կարգով
- Գերմանացի գրողներ
- Ինքնասպան գրողներ
- Գերմանացի դրամատուրգներ
- Գերմանացի բանաստեղծներ
- 19-րդ դարի բանաստեղծներ
- Գերմանացի արձակագիրներ
- Գերմանացի լրագրողներ
- Գերմանացի վիպասաններ
- Գերմանալեզու բանաստեղծներ
- Գերմանացի հրապարակախոսներ
- Բանաստեղծներ այբբենական կարգով
- Գերմանացի իրավաբաններ
- Գերմանացի արվեստագետներ
- Անձինք նամականիշերի վրա