Մասնակից:Emptyfear/Գլխավոր էջ
Բարի գալուստ Վիքիպեդիա,
ազատ հանրագիտարան, որը կարող է խմբագրել յուրաքանչյուր ոք։
Այս պահին Հայերեն Վիքիպեդիան ունի 314 255 հոդված։
Շաբաթվա հոդվածի վերնագիր
Իրանական ավանդական բժշկություն (պարս.՝ طب سنتی ایرانی), որը նաև հայտնի է որպես պարսկական ավանդական բժշկություն, ավանդական բժշկության ամենահին ձևերից մեկը։
Այն հիմնված է չորս հումորների հայեցակարգի վրա՝ լորձի (Բալգհամ), արյան (Դամ), դեղին լեղու (Սաֆրա) և սև մաղձի (Սաուդա): Չորս հումորների հայեցակարգը հիմնված է Ռազեսի և Ավիցեննայի ուսմունքների վրա՝ մշակված բժշկական համակարգում:
Որոշ գիտնականներ կարծում են, որ վերջին տարիներին իրանական ավանդական բժշկության աշխուժացմանն ուղղված ջանքերը ձևավորել են երկու հիմնական վերաբերմունք՝ ապացույցների վրա հիմնված բժշկություն և շառլատանություն: Թեև շատ ակադեմիկոսներ օգտագործում են ապացույցների վրա հիմնված գիտական չափումներ (օրինակ՝ տարբեր ուսումնասիրություններ են անցկացվել և զեկուցվել SARS-CoV-2-ի վրա ավանդական պարսկական բժշկության բանաձևերի ազդեցության վերաբերյալ և այդ բուժումներն ուսումնասիրվել են Իրանում տարբեր կլինիկական փորձարկումների ժամանակ։ Քարիմին, Մեհրդադը, Ազադեհ Զարեհը, Սամանե Սոլեյմանին, Սաիդրեզա Ջամալիմողադամսիահկալին, Ասմաա Ասադին, Մոհսեն Շատին, Մոհիեդդին Ջաֆարին և այլոք: «Պարսկական բժշկության բուսական ձևակերպումների (պատիճների և թուրմերի) արդյունավետությունը COVID-19-ով հիվանդների ստանդարտ խնամքի համեմատությամբ՝ բազմակենտրոն բաց պիտակավորված, պատահական, վերահսկվող կլինիկական փորձարկում»:
Համաշխարհային մասշտաբով այս բժշկությունն իր գագաթնակետին հասել է Իրանում՝ զուգահեռաբար նաև այնպիսի պոլիմաթների մոտ, ինչպիսիք են Աբու Բաքր Մուհամադ Զաքարիա Ռազին, Ավիցեննան և Էսմայիլ Ջորջանին: Հին իրանական բժշկությունը՝ չորս հումորի որպես բուժիչ համակարգի հիմնական գիտելիքները մշակվել են Հակիմ Ավիցեննայի կողմից իր «Բժշկության կանոն» բժշկական հանրագիտարանում
Համաձայն սահմանման, որը տրված է իրանական առաջին բժշկական դասագրքերից մեկում, որը կոչվում է «Հիդայաթ ալ-Մութաալեմին Ֆի ալ-Թիբբ» (թարգմանված է որպես «Ուղեցույց բժշկություն սովորողների համար»), որը գրվել է 10-րդ դարում Ալ-Ախավինի Բոխարիի կողմից՝ բժշկությունը մարդկանց առողջությունը գիտականորեն պահպանելու և այն վերականգնելու տեխնիկան է՝ վերջինիս վատանալու արդյունքում... Ավելին⇒
Գիտե՞ք որ…
- ...աշխարհում ամենից շատ համբուրված աղջկան՝ «Փրկված Էննիին», ստեղծել են 19-րդ դարի աղջկա գիպսե մահադիմակի (լուսանկարում) օրինակով։
- ...աշխարհի ամենահին Բեռլինն ունի 500 բնակիչ։
- ...դպրոցական սխալի պատճառով այս գիտնականն ամբողջ կյանքն անցկացրել է՝ ազգանվան փոխարեն կրելով այն տան անունը, որտեղ ապրել է մանուկ հասակում։
- ...աշխարհում ավտոբուսի ամենաերկար երթուղուն առաջին կետից վերջինը հասնելու համար պահանջվել է 50 օր։
- ...պատմական Իրանում ներքին հատուկ բակ մուտք գործելը սահմանափակվել է անձնական կյանքը պաշտպանող ու սահմանազատող կանոններով։
- ...19-րդ դարում հայտնի եգիպտագետը եգիպտական բուրգերը պեղելու նպատակով չի խորշել վառոդով պայթեցնել դրանց մուտքերը։
Մասնակցիր
Մասնակցի՛ր այս ամիս կազմակերպվող նախագծերին։
- Հայ-իրանական համատեղ խմբագրաթոն
- Ամանորը վիքիակումբներում
- Հոդվածներ «Գյուղատնտեսական հանրագիտարանից»
- «Վիքիպեդիա» կրթական ծրագիր
- Բժշկական կարևորագույն հոդվածներ
Դեկտեմբերի 5
- 1791 թ. – մահացել է Վոլֆգանգ Ամադեուս Մոցարտը, ավստրիացի աշխարհահռչակ երգահան, բոլոր ժամանակների մեծագույն երաժիշտներից մեկը (ծն. 1756 թ.)։
- 1901 թ. – ծնվել է Ուոլթ Դիսնեյը, ամերիկացի կինեմատոգրաֆիստ, մուլտիպլիկատոր, գործարար (մահ. 1966 թ.)։
- 1918 թ. – սկսվեց Հայ-վրացական պատերազմը Լոռվա համար։
- 1921 թ. – Նեմեսիս գործողության շրջանակներում Արշավիր Շիրակյանը Հռոմում սպանեց երիտթուրք կուսակցության առաջին կաբինետի ղեկավար Սայիդ Հալիմին։
- 1926 թ. – մահացել է Կլոդ Մոնեն, ֆրանսիացի ճանաչված գեղանկարիչ, ֆրանսիական իմպրեսիոնիզմի հիմնադիրներից (ծն. 1840 թ.)։
- 1936 թ. – լուծարվեց Անդրկովկասի Խորհրդային Սոցիալիստական Ֆեդերատիվ Հանրապետությունը, Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունը մտավ ԽՍՀՄ-ի կազմի մեջ։
- 1952 թ. – Լոնդոնի վրա հսկա փոշու ամպ (սմոգ) իջավ, որը ցրվեց միայն 4 օր անց, ծխի հետևանքով մահացավ մոտ 12 000 մարդ։
- 1957 թ. – ջուր իջեցվեց խորհրդային «Լենին» ատոմային սառցահատը, աշխարհում առաջին միջուկային շարժիչով վերջրյա նավը։
- 1965 թ. – ծնվել է Վահան Արծրունին, հայ երաժիշտ, երգահան։
Նորություններ
Շարունակվող իրադարձություններ՝ Իսրայելա-պաղեստինյան պատերազմ (2023-2024) • Ռուսաստանի ներխուժում Ուկրաինա
- Սիրիական ընդդիմադիր ուժերը ներխուժել են Հալեպ 2020 թվականի հրադադարից հետո առաջին հարձակման արդյունքում (տես քարտեզը):
- հոկտեմբերի 28-ին 2024 թվականի Վրաստանի խորհրդարանական ընտրությունների նախնական պաշտոնական արդյունքների հրապարակումից հետո բողոքի ցույցեր են սկսվել (լուսանկարում)։
- նոյեմբերի 7-ին Ամստերդամում՝ ՈՒԵՖԱ Եվրոպայի Լիգայի իսրայելական «Մաքաբի Թել Ավիվ» ֆուտբոլային ակումբի և Ամստերդամի «Այաքսի» միջև խաղից հետո հրեա-պաղեստինական անկարգություններ են տեղի ունեցել։
- նոյեմբերի 5-ին Դոնալդ Թրամփը (լուսանկարում) հաղթել է ԱՄՆ նախագահական ընտրություններում։
- հոկտեմբերի 29-ին Իսպանիայի մի շարք շրջաններում տեղի ունեցած ջրհեղեղը հանգեցրել է առնվազն 205 մարդու մահվան և զգալի նյութական վնասների։
- հոկտեմբերի 28-ին Փարիզում կայացած արարողության ժամանակ France Football-ի վարկածով 2024 թվականի «Ոսկե գնդակը» շնորհվել է Իսպանիայի հավաքականի և «Մանչեսթեր Սիթիի» կիսապաշտպան Ռոդրիին։
Օրվա պատկեր
Ցուցափեղկ
«Ցուցափեղկում» ընդգրկված են Հայերեն Վիքիպեդիայի լավագույն՝ ընտրյալ, լավ և տարվա հոդվածները, ինչպես նաև ընտրյալ ցանկերը: Այս պահին Հայերեն Վիքիպեդիան ունի 61 ընտրյալ, 51 լավ, 38 տարվա հոդված և 8 ընտրյալ ցանկ։
Վերջին ընտրյալ հոդվածներն են՝ | Վերջին լավ հոդվածներն են՝ |
Նոր թեկնածուներ՝
|
Նոր թեկնածուներ՝
|
- Մեծ Հայքի գավառների ցանկ
- Հայկական ծագում ունեցող անձնանունների ցանկ
- Գրականության Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրների ցանկ
- Հունաստանի վարչապետների ցանկ
Նոր թեկնածուներ՝
- Չկան
Վիքիպեդիան Վիքիմեդիա Հիմնադրամի նախագծերից է։ Վիքիմեդիա Հիմնադրամը ոչ առևտրային կազմակերպություն է, որն ապահովում է նաև այլ նախագծերի աշխատանքը։
- Վիքիբառարան Բառարան
- Վիքիքաղվածք Քաղվածքներ
- Վիքիգրքեր Գրքեր
- Վիքիդարան Տեքստերի գրադարան
- Վիքիհամալսարան Ուսուցանող նյութեր
- Վիքիցեղեր Կենսաբանական տեսակների կատալոգ
- Մեդիավիքի Վիքի շարժիչը
- Վիքիտվյալներ Տվյալների շտեմարան
- Վիքիպահեստ Մեդիանիշքերի պահեստարան
- Վիքիճամփորդ Ճանապարհորդական ուղեցույց
- Ինկուբատոր Նոր նախագծերի փորձարկում
- Մետա-վիքի Համայնքների և կազմակերպությունների փաստաթղթեր