Մասնակից:Emptyfear/Գլխավոր էջ
Բարի գալուստ Վիքիպեդիա,
ազատ հանրագիտարան, որը կարող է խմբագրել յուրաքանչյուր ոք։
Այս պահին Հայերեն Վիքիպեդիան ունի 314 249 հոդված։
Շաբաթվա հոդվածի վերնագիր
Իրանական ավանդական բժշկություն (պարս.՝ طب سنتی ایرانی), որը նաև հայտնի է որպես պարսկական ավանդական բժշկություն, ավանդական բժշկության ամենահին ձևերից մեկը։
Այն հիմնված է չորս հումորների հայեցակարգի վրա՝ լորձի (Բալգհամ), արյան (Դամ), դեղին լեղու (Սաֆրա) և սև մաղձի (Սաուդա): Չորս հումորների հայեցակարգը հիմնված է Ռազեսի և Ավիցեննայի ուսմունքների վրա՝ մշակված բժշկական համակարգում:
Որոշ գիտնականներ կարծում են, որ վերջին տարիներին իրանական ավանդական բժշկության աշխուժացմանն ուղղված ջանքերը ձևավորել են երկու հիմնական վերաբերմունք՝ ապացույցների վրա հիմնված բժշկություն և շառլատանություն: Թեև շատ ակադեմիկոսներ օգտագործում են ապացույցների վրա հիմնված գիտական չափումներ (օրինակ՝ տարբեր ուսումնասիրություններ են անցկացվել և զեկուցվել SARS-CoV-2-ի վրա ավանդական պարսկական բժշկության բանաձևերի ազդեցության վերաբերյալ և այդ բուժումներն ուսումնասիրվել են Իրանում տարբեր կլինիկական փորձարկումների ժամանակ։ Քարիմին, Մեհրդադը, Ազադեհ Զարեհը, Սամանե Սոլեյմանին, Սաիդրեզա Ջամալիմողադամսիահկալին, Ասմաա Ասադին, Մոհսեն Շատին, Մոհիեդդին Ջաֆարին և այլոք: «Պարսկական բժշկության բուսական ձևակերպումների (պատիճների և թուրմերի) արդյունավետությունը COVID-19-ով հիվանդների ստանդարտ խնամքի համեմատությամբ՝ բազմակենտրոն բաց պիտակավորված, պատահական, վերահսկվող կլինիկական փորձարկում»:
Համաշխարհային մասշտաբով այս բժշկությունն իր գագաթնակետին հասել է Իրանում՝ զուգահեռաբար նաև այնպիսի պոլիմաթների մոտ, ինչպիսիք են Աբու Բաքր Մուհամադ Զաքարիա Ռազին, Ավիցեննան և Էսմայիլ Ջորջանին: Հին իրանական բժշկությունը՝ չորս հումորի որպես բուժիչ համակարգի հիմնական գիտելիքները մշակվել են Հակիմ Ավիցեննայի կողմից իր «Բժշկության կանոն» բժշկական հանրագիտարանում
Համաձայն սահմանման, որը տրված է իրանական առաջին բժշկական դասագրքերից մեկում, որը կոչվում է «Հիդայաթ ալ-Մութաալեմին Ֆի ալ-Թիբբ» (թարգմանված է որպես «Ուղեցույց բժշկություն սովորողների համար»), որը գրվել է 10-րդ դարում Ալ-Ախավինի Բոխարիի կողմից՝ բժշկությունը մարդկանց առողջությունը գիտականորեն պահպանելու և այն վերականգնելու տեխնիկան է՝ վերջինիս վատանալու արդյունքում... Ավելին⇒
Գիտե՞ք որ…
.jpg)
- ...աշխարհում ամենից շատ համբուրված աղջկան՝ «Փրկված Էննիին», ստեղծել են 19-րդ դարի աղջկա գիպսե մահադիմակի (լուսանկարում) օրինակով։
- ...աշխարհի ամենահին Բեռլինն ունի 500 բնակիչ։
- ...դպրոցական սխալի պատճառով այս գիտնականն ամբողջ կյանքն անցկացրել է՝ ազգանվան փոխարեն կրելով այն տան անունը, որտեղ ապրել է մանուկ հասակում։
- ...աշխարհում ավտոբուսի ամենաերկար երթուղուն առաջին կետից վերջինը հասնելու համար պահանջվել է 50 օր։
- ...պատմական Իրանում ներքին հատուկ բակ մուտք գործելը սահմանափակվել է անձնական կյանքը պաշտպանող ու սահմանազատող կանոններով։
- ...19-րդ դարում հայտնի եգիպտագետը եգիպտական բուրգերը պեղելու նպատակով չի խորշել վառոդով պայթեցնել դրանց մուտքերը։
Մասնակցիր
Մասնակցի՛ր այս ամիս կազմակերպվող նախագծերին։
- Հայ-իրանական համատեղ խմբագրաթոն
- Ամանորը վիքիակումբներում
- Հոդվածներ «Գյուղատնտեսական հանրագիտարանից»
- «Վիքիպեդիա» կրթական ծրագիր
- Բժշկական կարևորագույն հոդվածներ
Դեկտեմբերի 5
- 1791 թ. – մահացել է Վոլֆգանգ Ամադեուս Մոցարտը, ավստրիացի աշխարհահռչակ երգահան, բոլոր ժամանակների մեծագույն երաժիշտներից մեկը (ծն. 1756 թ.)։
- 1901 թ. – ծնվել է Ուոլթ Դիսնեյը, ամերիկացի կինեմատոգրաֆիստ, մուլտիպլիկատոր, գործարար (մահ. 1966 թ.)։
- 1918 թ. – սկսվեց Հայ-վրացական պատերազմը Լոռվա համար։
- 1921 թ. – Նեմեսիս գործողության շրջանակներում Արշավիր Շիրակյանը Հռոմում սպանեց երիտթուրք կուսակցության առաջին կաբինետի ղեկավար Սայիդ Հալիմին։
- 1926 թ. – մահացել է Կլոդ Մոնեն, ֆրանսիացի ճանաչված գեղանկարիչ, ֆրանսիական իմպրեսիոնիզմի հիմնադիրներից (ծն. 1840 թ.)։
- 1936 թ. – լուծարվեց Անդրկովկասի Խորհրդային Սոցիալիստական Ֆեդերատիվ Հանրապետությունը, Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունը մտավ ԽՍՀՄ-ի կազմի մեջ։
- 1952 թ. – Լոնդոնի վրա հսկա փոշու ամպ (սմոգ) իջավ, որը ցրվեց միայն 4 օր անց, ծխի հետևանքով մահացավ մոտ 12 000 մարդ։
- 1957 թ. – ջուր իջեցվեց խորհրդային «Լենին» ատոմային սառցահատը, աշխարհում առաջին միջուկային շարժիչով վերջրյա նավը։
- 1965 թ. – ծնվել է Վահան Արծրունին, հայ երաժիշտ, երգահան։
Նորություններ
Շարունակվող իրադարձություններ՝ Իսրայելա-պաղեստինյան պատերազմ (2023-2024) • Ռուսաստանի ներխուժում Ուկրաինա
- Սիրիական ընդդիմադիր ուժերը ներխուժել են Հալեպ 2020 թվականի հրադադարից հետո առաջին հարձակման արդյունքում (տես քարտեզը):
- հոկտեմբերի 28-ին 2024 թվականի Վրաստանի խորհրդարանական ընտրությունների նախնական պաշտոնական արդյունքների հրապարակումից հետո բողոքի ցույցեր են սկսվել (լուսանկարում)։
- նոյեմբերի 7-ին Ամստերդամում՝ ՈՒԵՖԱ Եվրոպայի Լիգայի իսրայելական «Մաքաբի Թել Ավիվ» ֆուտբոլային ակումբի և Ամստերդամի «Այաքսի» միջև խաղից հետո հրեա-պաղեստինական անկարգություններ են տեղի ունեցել։
- նոյեմբերի 5-ին Դոնալդ Թրամփը (լուսանկարում) հաղթել է ԱՄՆ նախագահական ընտրություններում։
- հոկտեմբերի 29-ին Իսպանիայի մի շարք շրջաններում տեղի ունեցած ջրհեղեղը հանգեցրել է առնվազն 205 մարդու մահվան և զգալի նյութական վնասների։
- հոկտեմբերի 28-ին Փարիզում կայացած արարողության ժամանակ France Football-ի վարկածով 2024 թվականի «Ոսկե գնդակը» շնորհվել է Իսպանիայի հավաքականի և «Մանչեսթեր Սիթիի» կիսապաշտպան Ռոդրիին։
Վերջերս մահացածներ՝ Քուինսի Ջոնս Կրտսեր
Օրվա պատկեր
Ցուցափեղկ
«Ցուցափեղկում» ընդգրկված են Հայերեն Վիքիպեդիայի լավագույն՝ ընտրյալ, լավ և տարվա հոդվածները, ինչպես նաև ընտրյալ ցանկերը: Այս պահին Հայերեն Վիքիպեդիան ունի 61 ընտրյալ, 51 լավ, 38 տարվա հոդված և 8 ընտրյալ ցանկ։
 |
 |
|
Նոր թեկնածուներ՝
|
Նոր թեկնածուներ՝
|
- Մեծ Հայքի գավառների ցանկ
- Հայկական ծագում ունեցող անձնանունների ցանկ
- Գրականության Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրների ցանկ
- Հունաստանի վարչապետների ցանկ
Նոր թեկնածուներ՝
- Չկան
Վիքիպեդիան Վիքիմեդիա Հիմնադրամի նախագծերից է։ Վիքիմեդիա Հիմնադրամը ոչ առևտրային կազմակերպություն է, որն ապահովում է նաև այլ նախագծերի աշխատանքը։
Վիքիբառարան Բառարան
Վիքիքաղվածք Քաղվածքներ
Վիքիգրքեր Գրքեր
Վիքիդարան Տեքստերի գրադարան
Վիքիհամալսարան Ուսուցանող նյութեր
Վիքիցեղեր Կենսաբանական տեսակների կատալոգ
Մեդիավիքի Վիքի շարժիչը
Վիքիտվյալներ Տվյալների շտեմարան
Վիքիպահեստ Մեդիանիշքերի պահեստարան
Վիքիճամփորդ Ճանապարհորդական ուղեցույց
Ինկուբատոր Նոր նախագծերի փորձարկում
Մետա-վիքի Համայնքների և կազմակերպությունների փաստաթղթեր