Ցիսանա Տատիշվիլի

Ցիսանա Տատիշվիլի
Հիմնական տվյալներ
Բնօրինակ անուն	վրաց.՝ ცისანა ტატიშვილი
Ծնվել է	դեկտեմբերի 30, 1937(1937-12-30) Թբիլիսի, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Երկիր	ԽՍՀՄ և  Վրաստան
Մահացել է	սեպտեմբերի 23, 2017(2017-09-23) (79 տարեկան) Թբիլիսի, Վրաստան
Գերեզման	Դիդուբեի պանթեոն
Մասնագիտություն	օպերային երգչուհի, երաժշտության ուսուցիչ և համալսարանի դասախոս
Երգչաձայն	սոպրանո
Գործիքներ	վոկալ
Աշխատավայր	Թբիլիսիի օպերայի և բալետի թատրոն և Թբիլիսիի Վանո Սարաջիշվիլիի անվան պետական կոնսերվատորիա
Կրթություն	Թբիլիսիի Վանո Սարաջիշվիլիի անվան պետական կոնսերվատորիա
Ամուսին	Գոգի Թոթիբաձե
Պարգևներ	Վրացական ԽՍՀ ժողովրդական արտիստ Շոթա Ռուսթավելու անվան պետական մրցանակ և Թբիլիսիի պատվավոր քաղաքացի

Ցիսանա Բեժանի Տատիշվիլի (վրաց.՝ ცისანა ტატიშვილი, դեկտեմբերի 30, 1937(1937-12-30), Թբիլիսի, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ - սեպտեմբերի 23, 2017(2017-09-23), Թբիլիսի, Վրաստան), վրացի խորհրդային օպերային երգչուհի, մանկավարժ, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ (1979)։

Կենսագրություն

Ցիսանա Տատիշվիլին ծնվել է 1937 թվականի դեկտեմբերի 30-ին Թբիլիսիում։

1963 թվականին ավարտել է Թբիլիսիի կոնսերվատորիայի երգեցողության դասարանը Գ. Կարտվելիշվիլիի ղեկավարությամբ (սովորել է նաև Դ. Մչեդլիձեի մոտ)։

1963-1992 թվականներին եղել է Թբիլիսիի օպերայի և բալետի թատրոնի մեներգչուհի։ Ելույթներ է ունեցել Մեծ թատրոնում (Մոսկվա), Կոմիշե օպերում (Բեռլին)։

Հանդես է եկել որպես երգչուհի, կատարել է այնպիսի մոնումենտալ ստեղծագործություններ, ինչպիսիք են Լյուդվիգ վան Բեթհովենի «Սիմֆոնիա № 9»-ը, Լյուդվիգ Բեթհովենի «Ռեքվիեմը»։ Նրա կամերային երգացանկն ընդգրկում է Պյոտր Չայկովսկու և Սերգեյ Ռախմանինովի ռոմանսների, գերմանացի ու իտալացի կոմպոզիտորների ստեղծագործությունների, Օթար Թաքթաքիշվիլու և Ալեքսեյ Մաճավարիանու կամերային ստեղծագործությունների կատարումներ։

Ցիսանա Տատիշվիլին համերգային շրջագայություններ է կատարել արտասահմանում (ԳԴՀ, Լեհաստան, Չեխոսլովակիա, Անգլիա, Իտալիա, Իսպանիա, Պորտուգալիա, Ավստրիա, Շվեդիա)։

Դասավանդել է Թբիլիսիի կոնսերվատորիայում (պրոֆեսոր)։ Հումանիտար ակադեմիայի ակադեմիկոս է։

2010 թվականին Թբիլիսիի Զաքարիա Փալիաշվիլու անվան օպերայի և բալետի թատրոնի շենքի դիմաց տեղադրվել է Ցիսանա Տատիշվիլիին նվիրված աստղ։

Ցիսանա Տատիշվիլիի ամուսինը՝ Գեորգի Տոտիբաձեն (1928-2010), եղել է նկարիչ, Վրաստանի Գիտությունների ազգային ակադեմիայի թղթակից-անդամ, Վրաստանի Գեղարվեստի ակադեմիայի ռեկտոր։

Ցիսանա Տատիշվիլին մահացել է 2017 թվականի սեպտեմբերի 23-ին Թբիլիսիում։ Թաղվել է Դիդուբեի պանթեոնում։

Ճանաչում և մրցանակներ

• Վրացական ԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1973)
• ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ (1979)
• Վրացական ԽՍՀ Զ. Փալիաշվիլու անվան պետական մրցանակ (1979)
• Վրացական ԽՍՀ Շոթա Ռուսթավելու անվան մրցանակ (1987)
• Պատվո շքանշան (2010)
• Նախագահական շքանշան «Փայլ» (Վրաստան, 2012)
• Շվեյցարական մեդալ
• «Արվեստն ինքն անմահություն է» մրցանակ («Մզեչաբուկի» արվեստների միջազգային ասոցիացիա և Մարիա Կալասի միություն)
• Թբիլիսիի պատվավոր քաղաքացի (2012)

Դերերգեր

• «Դաիսի», Զաքարիա Փալիաշվիլի – Մարո
• «Աբեսալոմ և Էթերի», Զաքարիա Փալիաշվիլի – Էթերի
• «Մինդիա», Օթար Թաքթաքիշվիլի – Մզիա
• «Լուսնի առևանգումը», Օթար Թաքթաքիշվիլի – Թամար
• «Ասք Տարիելի մասին», Շալվա Մշվելիձե – Դարեջան
• «Պիկովայա դամա», Պյոտր Չայկովսկի – Լիզա
• «Տրուբադուր», Ջուզեպպե Վերդի – Լեոնորա
• «Աիդա», Ջուզեպպե Վերդի – Աիդա, Ամներիս
• «Օթելլո», Ջուզեպպե Վերդի – Դեզդեմոնա
• «Տոսկա», Ջակոմո Պուչչինի – Տոսկա
• «Ջանի Սկիկի», Ջակոմո Պուչչինի – Լաուրետա
• «Լոենգրին», Ռիխարդ Վագներ – Օրտրուդա
• «Թռչող հոլանդացի», Ռիխարդ Վագներ- Սենտա
• «Գյուղական պատիվ», Պիետրո Մասկանի – Սանտուցա
• «Սալոմե», Ռիխարդ Շտրաուս – Սալոմե
• «Իշխան Իգոր», Ալեքսանդր Բորոդին – Պոլովչանկա
• «Տրավիատա», Ջուզեպպե Վերդի – Ֆլորա
• «Պարահանդես-դիմակահանդես», Ջուզեպպե Վերդի – Ամելիա
• «Դոն Կարլոս», Ջուզեպպե Վերդի – Ելիզավետա, Էլոբի
• «Դոն Ժուան», Վոլֆգանգ Ամադեուս Մոցարտ – Դոննա Աննա
• «Բանկ բան», Ֆերենց Էրկել – Գերտրուդա
• «Էդգար», Ջակոմո Պուչչինի – Ֆիդելիա