Sasao a Daya nga Ulo ti Billit – Sentani
| Daya nga Ulo ti Billit – Sentani | |
|---|---|
| Heograpiko a pannakaiwarwaras | Papua |
| Lingguistika a pannakaidasig | Naipadakkel a Laud a Papuano ?
|
| Pannakabingbingay |
|
| Glottolog | Awan |
Ti sasao a Daya nga Ulo ti Billit – Sentani ket mangporma ti pamilia ti sasao a Papuano nga insingasing babaen ni Malcolm Ross a mangitipon dagiti pamilia ti Daya nga Ulo ti Billit ken Sentani kadagiti isolado a pagsasao a Burmeso. Ti Sentani ket sanga idin ti singasing ni Stephen Wurm para iti Trans–Baro a Guinea. Daytoy ket addaan iti pannakaipada iti leksiko iti sasao nga Asmat–Kamoro, ngem saan a namatmati ni Ross a makaipakita dagitoy iti henelohiko a pannakaikabagian.
Inraman pay ni Ross ti saan a naidasig a Tause, ngem gapu laeng daytoy iti panangiregget ti panagsukisok imbes a kas serioso a singasing.
Ti sasao a Daya nga Ulo ti Billit – Sentani, a maikuyog iti sasao a Laud a Papuano ken ti isolado a Yawa, ket mangporma iti parte ti tentatibo a singasing para iti maysa a pamilia ti Naipaatiddog a Laud a Papuano. Maisaluminada manipud iti pamilia a Laud a Papuano iti kaadda dagiti porma a kas ti ba wenno wa para iti pangsandi ti singular a maikadua a persona ("thou").
Pannakaidasig
[urnosen | urnosen ti taudan]Ikaykaysa ti Daya nga Ulo ti Billit – Sentani kadagiti dua a grupo nga inkabil ni Wurm iti agpang iti pamilia, ken maysa wenno dagiti dua nga isolado.
| ||||||||||||||||||||||||||||
Ti Tause ket nasaysayaat a maikeddeng a di maidasig. Indasig ni Clouse (1997) daytoy akas maysa a pagsasao a Tanap Dandanaw, ngem dagiti pangsandina ket saanda a nasayaat kapada. Inraman daytoy ni Ross ditoy tapno maparegget ti ad-adu a panagsukisok. Ti Saponi ket makibinningay iti kagudua iti batayan a leksiko ti bokabulario iti Rasawa, ngem dagiti pangsandi ket kapada iti Daya nga Ulo ti Billit.
Dagiti pangsandi
[urnosen | urnosen ti taudan]Dagitoy a pamilia ket saanda a makibinningay iti kadawyan a bokabulario, ken naisilpoda laeng babaen kadagiti pangsandida. Dagiti pangsandi a kinonstrukto manen ni Ross para kadagiti proto-pamilia ket ti,
- Sentani
Bilang Persona Singular Plural eksklusibo inklusibo Umuna *də *me *e Maika-2 *wa ? Maika-3 *nə ?
- Daya nga Ulo ti Billit
Bilang Persona Singular Plural eksklusibo inklusibo Umuna *da, *di- *meme, *me- *mimi, *mi- Maika-2 *ba, *bi- *ia, *i- Maika-3 *e, *- *rua, *ri-
Maitunos ti Burmeso ken Tause kadagiti umuna ken maikadua a singular a pangsandi:
- Burmeso da (de-), ba (be-)
- Tause di, ba
Maitunos ti Saponi iti umuna a persona ken maikadua a singular:
- Saponi mamire "I, we", ba "thou".
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- Ross, Malcolm (2005). "Pronouns as a preliminary diagnostic for grouping Papuan languages". Iti Andrew Pawley; Robert Attenborough; Robin Hide; Jack Golson (dagiti ed.). Papuan pasts: cultural, linguistic and biological histories of Papuan-speaking peoples. Canberra: Pacific Linguistics. pp. 15–66. ISBN 0858835622. OCLC 67292782.