Цар на Светото Римско Царство
Цар на Светото Римско Царство (латински: Romanorum Imperator) или Римско-германски цар (германски: Römisch-deutscher Kaiser) или поразговорно „свет римски цар“ — владетел на Светото Римско Царство по системот на изборна монархија. До XV век морал да биде крунисан од папата пред да ја добие титулата. Во феудалната хиерархија на средновековна Европа, царот бил „прв меѓу еднаквите“ (primus inter pares) во однос на останатите католички владетели.
Поимот „свето Римско Царство“ со кое владеел царот се однесува на неговиот формален статус како заштитник на римокатоличката вера. Титулата е наследена од времето на германските владетели на Западното Римско Царство, чија вистинска црковна власт замрела со подемот на папството.
Наследување
[уреди | уреди извор]Наследувањето на престолот зависело од повеќе сложени фактори и било само делумно изборно.
Советот на изборни кнезови се состоел од седум владетели (тројца архиепископи и четворица световни кнезови). Ваквата постава траела сè до 1648 г., кога е примен уште еден за да се запази рамнотежата помеѓу католиците и протестантите по Триесетгодишната војна. Во 1690 г. е создадено уште едно место, а во 1803 г. е направена темелна промена во целиот совет, три години пред распадот на царството.
Список на цареви
[уреди | уреди извор]Ова е хронолошки список на цареви, подредени по династии.
Цареви пред Отон I
[уреди | уреди извор]Историографијата во минатото ги земала царството на Каролинзите и Светото Римско Царство како една целина. Денес се смета дека Светото Римско Царство е создадено во 962 г. Пред тоа, владетелите ја носеле титулата „Цар на Западот“:
Каролинзи
[уреди | уреди извор]Слика | Име | Живеел | Крунисан | Престанал да владее | Семејна врска | Монета |
---|---|---|---|---|---|---|
Карло I Велики | 2 април 742 - 28 јануари 814 |
25 декември 800 | 28 јануари 814 | Основоположник на Светото Римско Царство (по традиција) | ||
Лудвиг I Побожниот | 778 - 20 јуни 840 |
5 октомври 816 | 20 јуни 840 | син на Карло I Велики | ||
Лотар I | 795 - 29 септември 855 |
5 април 823 | 29 септември 855 | син на Лудвиг I Побожниот | ||
Лудвиг II | 825 - 12 август 875 |
прво Велигден 850 второ 18 мај 872 |
12 август 875 | син на Лотар I | ||
Карло II Ќелавиот | 13 јуни 823 - 6 октомври 877 |
29 декември 875 | 6 октомври 877 | син на Лудвиг I Побожниот | ||
Карло III Дебелиот | 13 јуни 839 - 13 јануари 888 |
12 февруари 881 | 13 јануари 888 | внук на Лудвиг I Побожниот |
Гвидони
[уреди | уреди извор]Слика | Име | Живеел | Крунисан | Престанал да владее | Семејна врска | Монета |
---|---|---|---|---|---|---|
Гвидо | 855 - 12 декември 894 |
мај 891 | 12 декември 894 | пра-пра правнук на Карло I Велики | — | |
Ламберт II Сполетски | 880 - 15 октомври 898 |
30 април 892 | 15 октомври 898 | син на Гвидо | — |
Каролинзи
[уреди | уреди извор]Слика | Име | Живеел | Крунисан | Престанал да владее | Семејна врска | Монета |
---|---|---|---|---|---|---|
Арнулф | 850 - 8 декември 899 |
22 февруари 896 | 8 декември 899 | внук од брат на Карло III Дебелиот и пра-правнук на Лудвиг I Побожниот |
— |
Бозониди
[уреди | уреди извор]Слика | Име | Живеел | Крунисан | Престанал да владее | Семејна врска | Монета |
---|---|---|---|---|---|---|
Лудвиг III Слепиот | 880 - 28 јуни 928 |
22 февруари 901 | 21 јули 905 | внук на Лудвиг II | — |
Унрохинзи
[уреди | уреди извор]Слика | Име | Живеел | Крунисан | Престанал да владее | Семејна врска | Монета |
---|---|---|---|---|---|---|
Беренгар | 845 - 7 април 924 |
декември 915 | 7 април 924 | внук на Лудвиг I Побожниот | — |
Помеѓу 924 и 962 г. немало цар.
Цареви на Светото Римско Царство
[уреди | уреди извор]Отони
[уреди | уреди извор]Бр. | Слика | Име | Живеел | Избран | Крунисан | Престанал да владее | Семејна врска | Печат |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Отон I | 23 ноември 912 - 7 мај 973 |
— | 2 февруари 962 | 7 мај 973 | можеби пра-пра-пра правнук на Лудвиг I Побожниот | ||
2 | Отон II | 955 - 7 декември 983 |
961 | 25 декември 967 | 7 декември 983 | син на Отон I | ||
3 | Отон III | 980 - 23 јануари 1002 |
јуни 983 | 21 мај 996 | 23 јануари 1002 | син на Отон II | ||
4 | Хајнрих II [1] |
6 мај 973 - 13 јули 1024 |
7 јуни 1002 | 14 февруари 1014 | 13 јули 1024 | втор братучед на Отон III и пра-пра-пра-пра-пра правнук на Лудвиг I |
Салијци
[уреди | уреди извор]Бр. | Слика | Име | Живеел | Избран | Крунисан | Престанал да владее | Семејна врска | Seal |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
5 | Конрад II [2] |
990 - 4 јуни 1039 |
1024 | 26 март 1027 | 4 јуни 1039 | пра-пра-правнук на Отон I | ||
6 | Хајнрих III | 29 октомври 1017 - 5 октомври 1056 |
1028 | 25 декември 1046 | 5 октомври 1056 | син на Конрад II | ||
7 | Хајнрих IV | 11 ноември 1050 - 7 август 1106 |
1053 | 31 март 1084 | декември 1105 | син на Хајнрих III | ||
8 | Хајнрих V [3] |
8 ноември 1086 - 23 мај 1125 |
6 јануари 1099 | 13 април 1111 | 23 мај 1125 | син на Хајнрих IV |
Суплинбурговци
[уреди | уреди извор]Бр. | Слика | Име | Живеел | Избран | Крунисан | Престанал да владее | Семејна врска | Seal |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
9 | Лотар III [4] |
9 јуни 1075 - 4 декември 1137 |
1125 | 4 јуни 1133 | 4 декември 1137 | можеби 9-то колено од Отон I или 11-то колено од Карло II Ќелавиот |
Хоенштауфеновци
[уреди | уреди извор]Бр. | Слика | Име | Живеел | Избран | Крунисан | Престанал да владее | Семејна врска | Грб |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
10 | Фридрих I | 1122 - 10 јуни 1190 |
4 март 1152 | 18 јуни 1155 | 10 јуни 1190 | пра-правнук на Хајнрих IV | ||
11 | Хајнрих VI | ноември 1165 - 28 септември 1197 |
?април 1169 | 14 април 1191 | 28 септември 1197 | син на Фридрих I |
Велфовци
[уреди | уреди извор]Бр. | Слика | Име | Живеел | Избран | Крунисан | Престанал да владее | Семејна врска | Грб |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
12 | Отон IV | 1175 or 1176 - 19 мај 1218 |
9 јуни 1198 | 4 октомври 1209 | 1215 | пра-правнук на Лотар III |
Хоенштауфеновци
[уреди | уреди извор]Бр. | Слика | Име | Живеел | Избран | Крунисан | Престанал да владее | Семејна врска | Грб |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
13 | Фридрих II | 26 декември 1194 - 13 декември 1250 |
1196 1215 повторно избран |
22 ноември 1220 | 13 декември 1250 | син на Хајнрих VI |
Луксембурговци
[уреди | уреди извор]Бр. | Слика | Име | Живеел | Избран | Крунисан | Престанал да владее | Семејна врска | Грб |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
14 | Хајнрих VII | 1275/1279 - 24 август 1313 |
1308 | 29 јуни 1312 | 24 август 1313 | 13-то колено од Лудвиг III Слепиот |
Вителсбаховци
[уреди | уреди извор]Бр. | Слика | Име | Живеел | Избран | Крунисан | Престанал да владее | Семејна врска | Грб |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
15 | Лудвиг IV | 1 април 1282 - 11 октомври 1347 |
октомври 1314 | 17 јануари 1328 | 11 октомври 1347 | 6-то колено од Лотар III и 7-мо колено од Хајнрих IV |
Луксембурговци
[уреди | уреди извор]Бр. | Слика | Име | Живеел | Избран | Крунисан | Престанал да владее | Семејна врска | Грб |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
16 | Карло IV | 14 мај 1316 - 29 ноември 1378 |
11 јули 1346/ 17 јуни 1349 повторно избран |
5 април 1355 | 29 ноември 1378 | внук на Хајнрих VII | ||
17 | Сигизмунд | 14 февруари 1368 - 9 декември 1437 |
10 септември 1410/ 21 јули 1411 повторно избран |
31 мај 1433 | 9 декември 1437 | син на Карло IV |
Хабсбурговци
[уреди | уреди извор]Бр. | Слика | Име | Живеел | Избран | Крунисан | Престанал да владее | Семејна врска | Грб |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
18 | Фридрих III | 21 септември 1415 - 19 август 1493 |
1440 | 19 март 1452 | 19 август 1493 | 10-то колено од Лотар III | ||
19 | Максимилијан I | 22 март 1459 - 12 јануари 1519 |
16 февруари 1486 | — [5] |
12 јануари 1519 | син на Фридрих III | ||
20 | Карло V | 24 февруари 1500 - 21 септември 1558 |
28 јуни 1519 | февруари 1530 | 16 јануари 1556 | внук на Максимилијан I | ||
21 | Фердинанд I | 10 март 1503 - 25 јули 1564 |
1531 | — [5] |
25 јули 1564 | внук на Максимилијан I | ||
22 | Максимилијан II | 31 јули 1527 - 12 октомври 1576 |
ноември 1562 | — [5] |
12 октомври 1576 | син на Фердинанд I | ||
23 | Рудолф II [6] |
18 јули 1552 - 20 јануари 1612 |
1575 | 30 јуни 1575 | 20 јануари 1612 | син на Максимилијан II | ||
24 | Матеја | 24 февруари 1557 - 20 март 1619 |
1612 | 23 јануари 1612 | 20 март 1619 | син на Максимилијан II | ||
25 | Фердинанд II | 9 јули 1578 - 15 февруари 1637 |
1618 | 10 март 1619 | 15 февруари 1637 | внук на Фердинанд I | ||
26 | Фердинанд III | 13 јули 1608 - 2 април 1657 |
1636 | 18 ноември 1637 | 2 април 1657 | син на Фердинанд II | ||
27 | Леополд I | 9 јуни 1640 - 5 мај 1705 |
јули 1658 | 6 март 1657 | 5 мај 1705 | син на Фердинанд III | ||
28 | Јосиф I | 26 јули 1678 - 17 април 1711 |
6 јануари 1690 | 1 мај 1705 | 17 април 1711 | син на Леополд I | ||
29 | Карло VI | 1 октомври 1685 - 20 октомври 1740 |
12 октомври 1711 | 22 декември 1711 | 20 октомври 1740 | син на Леополд I |
Вителсбаховци
[уреди | уреди извор]Бр. | Слика | Име | Живеел | Избран | Крунисан | Престанал да владее | Семејна врска | Грб |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
30 | Карло VII [5] |
6 август 1697 - 20 јануари 1745 |
24 јануари 1742 | 12 февруари 1742 | 20 јануари 1745 | пра-пра правнук на Фердинанд II и 12-то колено од Лудвиг IV |
Лотаринговци
[уреди | уреди извор]Бр. | Слика | Име | Живеел | Избран | Крунисан | Престанал да владее | Семејна врска | Грб |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
31 | Франц I | 8 декември 1708 - 18 август 1765 |
13 септември 1745 | — [5] |
18 август 1765 | пра-правнук на Фердинанд III | ||
32 | Јосиф II | 13 март 1741 - 20 февруари 1790 |
after 18 август 1765 | 19 август 1765 | 20 февруари 1790 | син на Франц I правнук по мајчина линија на Карло VI | ||
33 | Леополд II | 5 мај 1747 - 1 март 1792 |
по 20 февруари 1790 | — [5] |
1 март 1792 | син на Франц I и правнук по мајчина линија на Карло VI | ||
34 | Франц II | 12 февруари 1768 - 2 март 1835 |
по 1 март 1792 | 4 март 1792 | 6 август 1806 | син на Леополд II |
Поврзано
[уреди | уреди извор]„Цареви на Светото Римско Царство“ на Ризницата ? |
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ наследник на германсиот крал Хајнрих I.
- ↑ наследник на германскиот крал Конрад I
- ↑ Barraclough, Geoffrey (1984). The Origins of Modern Germany. W. W. Norton & Company. ISBN 0-393-30153-2.
- ↑ наследник на лотариншкиот крал Лотар II
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 избраник
- ↑ наследник на германскиот крал Рудолф I