Academie Minerva
Academie Minerva | ||||
---|---|---|---|---|
Locatie | Groningen, Nederland | |||
Opgericht | 1798 | |||
Website | ||||
|
Academie Minerva is een school op het gebied van beeldende kunst, vormgeving en popcultuur en is onderdeel van de Hanzehogeschool Groningen. Hieronder vallen de afdelingen Beeldende Kunst en Vormgeving (BKV) en FMI Masters (Frank Mohr Instituut International Masters) in de stad Groningen en de Academie voor Popcultuur te Leeuwarden.
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]In 1797 namen zes Groninger burgers het initiatief tot het oprichten van een school in de Teken- Bouw- en Scheepvaartkunde. De eerste lessen werden in januari 1798 gegeven aan een door het stadsbestuur beschikbaar gesteld pand in de Oude Kijk in 't Jatstraat. Als hoofdonderwijzer voor de tekenafdeling werd Gerardus de San aangetrokken. In oktober van dat jaar werden ook de lessen in bouw- en zeevaartkunde gestart.
In 1820 werd de vereniging 'Kunstlievend Genootschap ter aanmoediging en bevordering van teeken-, schilder-, graveer-, en beeldhouwkunst' opgericht, waar kunstenaars en kunstliefhebbers uit stad en ommeland theorie- en praktijklessen konden krijgen. Deze vereniging schreef vanaf 1824 teken- en schilderwedstrijden uit: In eerste instantie voor inwoners van de provincie Groningen, maar later ook voor alle Nederlanders.
In 1831 waren de school en het genootschap als gevolg van financiële problemen genoodzaakt om te fuseren. De nieuwe naam van het instituut werd Minerva. Omdat Minerva zich ook openstelde voor kunstenaars uit het hele land, bleef er voor kunst uit Groningen niet meer een echt podium over. Om die reden werd in 1832 ter vervanging van het oude genootschap het Kunstlievend Genootschap Pictura opgericht, die onder andere wedstrijden uitschreef voor inwoners van de provincie Groningen. Vanaf 1842 konden hier echter ook kunstenaars uit het hele land aan deelnemen.[1]
In 1857 verhuisde de school naar de Oude Boteringestraat, in dat jaar werd Johannes Hinderikus Egenberger de nieuwe directeur van de kunstacademie. In 1913 werd de academie opgenomen in een nieuw gevormde middelbare technische school, met afdelingen beeldende en toegepaste kunsten, bouwkunde en de zeevaartschool, onder de naam 'Gemeentelijke inrichtingen voor nijverheidsonderwijs'.[2] De mts werd gevestigd in een nieuw scholencomplex aan de Petrus Driessenstraat, gebouwd onder architectuur van Jan Wiebenga en Leendert van der Vlugt. De MTS (later HTS) en de Hogere Zeevaartschool (HZS) groeiden na de Tweede Wereldoorlog, waardoor er weinig ruimte voor de kunstafdeling overbleef.
In 1964 werd de voormalige kunstnijverheidsschool een zelfstandige Academie voor Beeldende Kunsten (ABK). In de jaren daarna werd les gegeven op verschillende plekken in de stad. In 1984 verhuisde Academie Minerva naar een nieuw gebouw, van architect Piet Blom, aan het Gedempte Zuiderdiep in de stad.[3]
Afdelingen
[bewerken | brontekst bewerken]Beeldende kunst
[bewerken | brontekst bewerken]Minerva is een zelfstandige kunstacademie sinds 1964. Onder andere diverse leden van de Groninger Kunstkring De Ploeg (1918) hebben aan Minerva gestudeerd. Uit de Academie Minerva is de vierde generatie van de 'Groep van de figuratieve abstractie', bij afkorting genaamd 'De Groep', voortgekomen.
Prijzen en stipendia
[bewerken | brontekst bewerken]De Academie reikt elk jaar enkele prijzen en stipendia uit, waaronder het Coba de Groot Stipendium, George Verbergstipendium, de Klaas Dijkstra Academieprijs, Academie Minerva Prijs voor Vormgeving en de Menzisbeurs.
Bekende oud-leerlingen/docenten (selectie)
[bewerken | brontekst bewerken]Vermeld worden de personen waarover een artikel in de Nederlandstalige Wikipedia staat.
Leerlingen (A t/m J)
- Wobbe Alkema
- Nelleke Allersma
- Cor Alons
- Riek Ammermann
- Jan Lucas van der Baan
- Jan van Baren
- Herman Bartelds
- Nicolaas van Beek
- Gerrit Reinier van den Berg
- Trudi van den Berg
- Aizo Betten
- Lotta de Beus
- Gjalt Blaauw
- Maree Blok
- René de Boer
- Frode Bolhuis
- Jan Brouwer
- Annemarie Busschers
- Hil van Calcar
- Christine Chiffrun
- Wim Crouwel
- Gosse Dam
- Jef Depassé
- Rachel Dieraert
- Klaas van Dijk
- Johan Dijkstra
- Sam Drukker
- Erasmus Herman van Dulmen Krumpelman
- Marieke Eisma
- Harm Ellens
- Kie Ellens
- Ruurd Elzer
- Sjoerd Elzer
- Johann Faber
- Anita Franken
- Bas Galis
- Sierd Geertsma
- Wim Gerritsma
- Afina Goudschaal
- Cor Groenenberg
- Bastiaan de Groot
- Sandra de Groot
- Toos Hagenaars
- Albert Hahn
- Egbert Hanning
- Karin Hardonk
- Jan ten Have
- Sjouke Heins
- Henk Helmantel
- Charles Henri
- Henk Hofstra
- Rineke Hollemans
- Derk Holman
- Kea Homan
- Reinder Homan
- Alida van Houten
- Gerrit van Houten
- Hans van Houwelingen
- Auke Hulst
- Jozef Israëls
- Frederik Engel Jeltsema
- Cornelis Jetses
- Jan Gerrit Jordens
- Hans Jouta
Leerlingen (K t/ Z)
- Peter de Kan
- Lucas Klein
- Marten Klompien
- Jan van der Kooi
- Marina van der Kooi
- Abe Kuipers
- Magda Lagerwerf
- Herman Lamers
- Evert van Linge
- Bas Lugthart
- Frits Maats
- Rijna Makkinga
- George Martens
- Mariët Meester
- Thees Meesters
- Rinus Meijer
- Willem Lodewijk Meijer
- Hendrik Johan Melgers
- Hans Mes
- Aernout Mik
- Egbert Modderman
- Jesse van Muylwijck
- Bert Nienhuis
- Jacob Nuiver
- Wouter Okel
- Theo Onnes
- Albert Oost
- Jasper Oostland
- Nico Parlevliet
- Uko Post
- Alida Jantina Pott
- Albert Jurardus van Prooijen
- Albert Rademaker
- Egbert Reitsma
- Dolly de Rode
- Arent Ronda
- Jaap de Ruig
- Jan Schaper
- Coen Schilt
- Geert Schreuder
- Gert Sennema
- Jan Smalt
- Kor Smeenge
- Anno Smith
- Ellen Spijkstra
- Jan Steen (beeldhouwer)
- Jos Steenmeijer
- Elisabet Stienstra
- Herman Tulp
- Petra Urban
- Tjeerd Veenhoven
- Mirjam Veldhuis
- Chris Verbeek
- Yvonne Visser
- Wladimir de Vries
- Gerrie Wachtmeester
- Ben Walrecht
- Herman Walstra
- Jan Wiegers
- Henri de Wolf
- Henny Zandjans
- Jan van der Zee
- Johan van Zweden
Docenten
- Allie van Altena
- Jan Altink, ook leerling
- Franciscus Hermanus Bach
- Nico Bulder, ook leerling
- Geurt van Dijk
- Johannes Hinderikus Egenberger, directeur
- Otto Eerelman, ook leerling
- Cor Groenenberg
- Marlite Halbertsma
- Guus Hellegers
- Herman van Hoogdalem, ook leerling
- Arnold Willem Kort
- Diederik Kraaijpoel
- Geert Meyer
- Wout Muller
- Evert Musch, ook leerling
- Ferdinand Oldewelt, directeur
- Olphaert den Otter
- Karl Pelgrom
- Piet Pijn
- Rein Pol
- Jentsje Popma
- Ralph Prins
- Matthijs Röling
- Gerardus de San, directeur
- Leo Schatz
- Johan Sterenberg, ook leerling
- Martin Tissing, ook leerling
- Willem Valk
- Dirk de Vries Lam, directeur
- Max van der Wissel, directeur
- Cornelis Pieter de Wit
- Ek van Zanten
- Willem Zwart
Zeevaartkunde
[bewerken | brontekst bewerken]De HTS en de HZS zijn lang een onderdeel geweest van de Academie. De HZS is thans gefuseerd met de Zeevaartschool "Abel Tasman" in Delfzijl, de HTS is nu deel van de Hanzehogeschool.
De Hogere Zeevaartschool Groningen was een van de grotere zeevaartscholen voor zowel de Grote Handels Vaart (GHV) als de Kleine Handels Vaart (KHV) en de opleiding Maritiem Radio officier. Alle basisopleidingen en de zogenaamde "rangen" werden er gedoceerd.
In het (gemeentelijk) internaat "Admiraal Van Kinsbergen", gelegen aan de Noorderstationsstraat, woonden ruim 40 studenten gedurende de tweejarige basisopleidingen. Op de Academie Minerva werd er een zeemansuniform gedragen door de studenten van de basisopleidingen. Deze Zeevaartschool heeft veel koopvaardij-officieren voortgebracht.
Literatuur
[bewerken | brontekst bewerken]- Roekel, Joop van (2009). Jacob Bruggink, een begenadigd kunstenaar maar slecht directeur. Uit: Stad & lande : cultuur-historisch tijdschrift voor Groningen, jrg.18(2009)nr.2, p. 3-9. ISSN 1384-4091.
- Leijdekkers, Petri (2008). Minerva en de fietsende vaders : de academie van Groningen in de tijd van haar verborgen bestaan. p. 50-59 uit: Ploeg jaarboek 2008 : ontdekkingen, onderzoek & ontwikkelingen. Stichting De Ploeg & Groninger Museum, Groningen. ISBN 978-90-5048-112-0.
- Burema, Alma (2004). De figuratie nader bekeken : de bijdrage van A.B.K. Minerva aan de figuratieve kunst. Rijksuniversiteit Groningen, Groningen. 196 p. Doctoraalscriptie.
- Borght, Jeroen van de, & Mark Winkel (2003). Academie Minerva : de inspirerende werkomgeving. Hanzehogeschool, Groningen. 1 DVD-video.
- Roekel, Joop van, & Yvonne Aaltink (2001). Vruchten van Minerva : bekroonde romantische werken 1824-1851 / eindred. Egbert van der Werff. Profiel, Bedum. 119 p. ISBN 90-5294-240-4.
- Brand, Jan (hoofdred.) (1999). Minerva 200 : welkom thuis / red. en coördinatie catalogus: David Strobrand; foto’s Arthur Blonk e.a. Profiel, Bedum. 83 p. ISBN 90-5294-183-1. Uitg. t.g.v. de tentoonstelling ‘Welkom thuis’, 31 oktober-29 november 1998 in de Veldspaatflat te Groningen, t.g.v. het 200-jarig bestaan van Academie Minerva.
- IJsselstein Mulder, Hans, Leo van der Laan & Evert Schoorl (1999). Hendrik en Willem Valk : een Arnhemse schilder en een Groninger beeldhouwer / red. H.J.W. Drijvers. B & P, Groningen. 128 p. ISBN 90-5477-021-X. Uitg. op initiatief van de Stichting Behoud Beeldende Kunsten Groningen.
- Dijk, Francis van (1998). Leraren van de Academie Minerva : een keuze uit twee eeuwen kunstonderwijs in Groningen / red. H.J.W. Drijvers. B & P, Groningen. 128 p. ISBN 90-5477-019-8. Uitg. op initiatief van de Stichting Behoud Beeldende Kunsten Groningen.
- (ca. 1998). Publiciteit Minerva 200. Profiel, Bedum. Chronologische verzameling van gepubliceerde artikelen t.g.v. het 200-jarig bestaan van Academie Minerva, voor subidieverstrekkers.
- Hermus, Jacques, & Wilma Mik (1991). De Rijkshogeschool Groningen : een geschiedenis met toekomst ... / red. comm.: C. van Iperen e.a. Rijkshogeschool Groningen, Groningen. 160 p. ISBN 90-5303-020-4. Geschiedenis van alle voorlopers van de Rijkshogeschool Groningen, een van de toenmalige grootste hogescholen van Nederland. Voorganger van de Hanzehogeschool.
- Kamp, M. van der, e.a. (eindred.) (1984). De Lucaskrater : historie en analyse van en meningen over het beeldende-kunstonderwijs aan de kunstacademies in Nederland. Van Gorcum, Assen. XVII, 297 p. (AMP-1). ISBN 90-232-2087-0. Uitg. voor de Academie Minerva Pers. Met daarin de eerste beschrijving van de periode 1797 – 1990.
- Boasson, D. (1984). Een vestingstadje met gesloten poorten : nieuwbouw Academie Minerva in Groningen, architect Piet Blom. Uit: Wonen TA/BK, jrg.14(1984)nr.15, p. 8-12. ISSN 0165-3504.
- Jansen, R.J. (1970). Inventarissen der archieven van: I. de Academie Minerva en van de instellingen waaruit zij is voortgekomen; II. het Kunstlievend Genootschap "Pictura" te Groningen (1970). Gemeentearchief Groningen, Groningen. 44 p.
- (19..). De academie Minerva in de negentiende eeuw. Met index van de brochures in archiefdoos en register op index in: Heijerman, H. (1985). Register op de documenten, brochures en andere losse stukken van de Fransema-collectie. Vereniging Openbare Bibliotheek Appingedam. Provinciale Bibliotheekcentrale Groningen, Groningen. Drie brochures over de geschiedenis van en het onderwijs op de Akademie van Beeldende Kunsten, Bouw-, Toegepaste Werktuig- en Zeevaartkunde te Groningen, waaronder redevoeringen en een verslag van het bestuur over 1797-1836.
- (1890). Programma van het onderwijs aan de academie Minerva te Groningen (Afdeeling Beeldende kunsten). Hoitsema, Groningen. 22 p.
- (1890). Reglement der Academie Minerva te Groningen. Hoitsema, Groningen. 24 p.
Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ Joop van Roekel, "Moeders laatste bete broods. Pictura's schilderwedstrijd van 1848", Stad & Lande tweede kwartaal 2017, nr. 2, pp. 30-33. Hier pp. 31-32.
- ↑ googlemaps.com[dode link]. Gearchiveerd op 5 maart 2021.
- ↑ architectuur.org. Gearchiveerd op 19 juli 2010.