Naar inhoud springen

Jan Schaper

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Jan Schaper
Tekening door Albert Hahn sr., 1914
Tekening door Albert Hahn sr., 1914
Algemeen
Volledige naam Johan Hendrik Andries Schaper
Geboren Groningen, 12 februari 1868
Overleden Voorburg, 31 augustus 1934
Partij Sociaal-Democratische Bond (vanaf 1882);
Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (vanaf 1894)
Religie Evangelisch-Luthers (opgevoed);
geen godsdienst (later)
Functies
1897-1905 lid gemeenteraad van Groningen
1898-1903 lid Provinciale Staten van Groningen
1899-1934 lid Tweede Kamer der Staten-Generaal
1901-1902;
1915-1916;
juli-sept 1925
fractievoorzitter SDAP, Tweede Kamer
1918-1922 lid Staatscommissie-Röell inzake bestrijding tubercolose
1918-1922 lid Staatscommissie-Ruijs de Beerenbrouck inzake de grondwetsherziening
1919 lid Staatscommissie inzake de poenale sanctie
1919-1931 lid Provinciale Staten van Zuid-Holland
1919-1924 lid gemeenteraad van Rijswijk
1919-? lid Staatscommissie-Nolens inzake het socialisatie-vraagstuk
1919-? lid Hoge Raad van Arbeid
1926-1931 lid Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland
Portaal  Portaalicoon   Politiek

Johan Hendrik Andries (Jan) Schaper (Groningen, 12 februari 1868Voorburg, 31 augustus 1934) was een Nederlandse publicist en politicus.

Leven en werk

[bewerken | brontekst bewerken]

Schaper ging al op jonge leeftijd aan het werk en was winkelbediende en later huisschildersgezel. Na een bedrijfsongeval in 1884 kwam hij tijdens zijn herstelperiode van bijna twee jaren in aanraking met de Sociaal-Democratische Bond (SDB) en werd hij lid van de plaatselijke afdeling in Groningen. Schaper volgde in die tijd tekenlessen aan Academie Minerva in zijn geboorteplaats. Hij werd actief propagandist voor het socialisme. In 1889 werd hij secretaris van de SDB. Kort daarna (in 1890) werd hij ontslagen vanwege zijn politieke activiteiten. Hij gaf vanaf 1890 diverse socialistische (week)bladen uit. Hij publiceerde gedichten onder de pseudoniemen Arago en Een Arbeider.

Schaper was samen met elf anderen, onder wie Pieter Jelles Troelstra en Willem Vliegen, medeoprichter van de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP) in 1894. Zij werden later wel de twaalf apostelen genoemd. Van 1894 tot 1913 was hij secretaris van de SDAP, hij was ook enige tijd (waarnemend) fractievoorzitter van de partij. In 1897 werd Schaper lid van de gemeenteraad van Groningen en nog een jaar later lid van de Provinciale Staten van Groningen. Hij was van 1899 tot aan zijn dood in 1934 lid van de Tweede Kamer. In 1905 verhuisde hij naar het westen van het land.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog was Schaper lid van het bestuur van de Nederlandsche Anti-oorlogsraad (NAOR), hoofd Groentecentrale en hoofd Fruitcentrale. Na de oorlog was hij onder meer lid van de Hoge Raad van Arbeid (vanaf 1919), lid van de Provinciale Staten van Zuid-Holland (1919–1931) en lid van de Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland (1926–1931).

Schaper overleed in 1934 in zijn woonplaats Voorburg. Hij werd begraven in Groningen op de begraafplaats Esserveld. Zijn grafmonument werd gemaakt door Willem Valk.

Schaper was een van de weinigen die de nieuwe minister-president De Meester in 1905 kenden, omdat hij weleens bij hem het plafond had geschilderd.

Het graf van Jan Schaper op de begraafplaats Esserveld in Groningen in 2009. Het grafmonument werd gemaakt door de Groninger beeldhouwer Willem Valk.
Commons heeft media­bestanden in de categorie Jan Schaper.