Papers by Hulusi Alphan Dinçkol
Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2024
Belediye, Anayasa'nın 127. maddesi kapsamında yerel ortak ihtiyaçların sağlanabilmesi amacıyla ku... more Belediye, Anayasa'nın 127. maddesi kapsamında yerel ortak ihtiyaçların sağlanabilmesi amacıyla kurulmaktadır. Belediyenin kamu hizmetlerini yerine getirirken, o yerde yaşayan topluluğun ortak ihtiyacını doğru tespit etmesi gerekir. Ortak ihtiyacın tespit edilebilmesi için belediyeye yardımcı olabilecek en uygun idari usul ilkesi, katılım ilkesidir. İlke sayesinde idare, tesis ettiği işlemle ilgililere en yüksek faydayı sağlayabilmektedir. İlke sayesinde belediyelerin imar planlaması hizmetinde, o bölgedeki
herkes için ortak fayda sağlanabilir. Katılım ilkesi, imar planlamasında 5393 sayılı Belediye Kanunu ve 3194 sayılı İmar Kanunu kapsamında hüküm altına alınmış çeşitli düzenlemeler ile kendisini göstermektedir. Ancak ilkenin ilgili mevzuat bakımından imar planlamasında uygulanmasının çeşitli engeller ile karşılaştığı görülmektedir. Bu
çalışma ile imar planlamasında katılım ilkesine neden ihtiyaç duyulması gerektiği ve katılımın daha da arttırılabilmesi için neler yapılabileceği hakkında düşüncelere ulaşabilmek amaçlanmıştır. Bu amaçlara ulaşmak için emredici hukuk kuralları ile yargı kararları incelenmiş, katılım ilkesinin uygulanması durumunda, olası sakıncaların nasıl bertaraf edilebileceğine ilişkin fikirler geliştirilmeye çalışılmıştır.
The municipality is established with Article 127 of the Constitution to
meet local common needs. While the municipality performs its public services, it must correctly determine the common needs of the community. The most appropriate administrative procedure principle that can assist the municipality in determining the common need is the principle of participation. The administration can provide the highest benefit to those related the action with this principle. Through the principle,
common benefits can be achieved for everyone in that region in the zoning planning. The principle manifests itself in the zoning planning with various regulations such as the Municipal Law No. 5393 and the Zoning Law No. 3194. However, it is seen that the application of the principle in zoning planning encounters various obstacles. This study aims to reach thoughts about why the principle should be needed in zoning planning and what can be done to increase participation even more. Due to achieve these goals,
regulations and judicial decisions have been examined and ideas have been tried to be developed on eliminating possible inconveniences related to the application of the principle.
Sakarya üniversitesi hukuk fakültesi dergisi/sakarya hukuk dergisi, Feb 9, 2024
Extended Abstract
The aim of this study is to demonstrate that while artificial intelligence is ... more Extended Abstract
The aim of this study is to demonstrate that while artificial intelligence is in the field of administrative justice, it should be transparent, fair and accountable, and play a reliable role in ensuring justice and in the judicial judgment process. When the potential effects of artificial intelligence on administrative justice are observed, issues such as the contribution of the automatic classification, indexing and labelling ability of legal documents to administrative processes, its impact on risk analysis processes
and the ability to predict the potential outcome of the case are encountered. However, the importance of law, ethics and security issues also comes into question in the integration of artificial intelligence and administrative justice. Artificial intelligence should not only be an application that allows citizens to access documents faster and more effectively, but also a subject that can play a role in the judicial judgment stage.
While evaluating the relationship between artificial intelligence and law from a broad perspective, the study also tried to resolve the uncertainties regarding the legal identity of artificial intelligence. Because currently, a new type of legal personality regarding artificial intelligence has not been developed and artificial intelligence is perceived as "an item owned by a person". In this respect, it is thought that it would be appropriate to accept artificial intelligence as an "electronic personality" in which the rights and powers granted to legal entities are granted. While emphasizing the importance of balancing artificial intelligence with legal regulations, determining ethical principles on the subject and international cooperation; It is stated that the use of artificial intelligence in administrative law and administrative justice can contribute to the more effective provision of public services, reducing bureaucracy and supporting democratic management principles.
The role of artificial intelligence in administrative decision-making processes has been discussed within the scope of norms related to artificial intelligence, in the light of the European Parliament's regulations and Türkiye's legal evaluations on this issue. Because law is a field that can offer solutions to problems related to artificial intelligence, and artificial intelligence will continue to be integrated into law through
various applications. In this context, since the positive and negative potentials of artificial intelligence in the field of law are also important, they have been examined.
The functions of artificial intelligence such as "assisting the judge", "predicting decisions" and "presenting draft decisions" in the administrative trial process were emphasized; Additionally, the nature of the "direct decision-making" function and current problems were analyzed. The possibility of whether artificial intelligence could become a “robot judge” in the future has also been discussed. Because this function is technology that fulfills rather than supports, and it refers to the technology taking over the decision-making and conclusion-making function made by people. In fact, this function can radically change the legal system, fundamentally reshape it and introduce new forms of practice. However, it is emphasized in this study that artificial intelligence does not yet have the feature of being alone with the influence of internal and external factors to the extent of the superiority of a human judge's personal qualities when deciding. Artificial intelligence has not yet reached the final limit of its use in terms of making judicial decisions, and this ability is not considered possible soon.
A descriptive and then analytical method was used in the study. In this regard, the prominent and generally accepted conceptual data regarding artificial intelligence were first compiled and these data were analyzed in association with the theoretical framework regarding the judiciary and administrative jurisdiction. By focusing on the supporting role of artificial intelligence in the judicial process, case law research and its effects on law offices, how the developing artificial intelligence can be integrated into different roles in the justice system and the challenges it brings have been identified.
The study concluded that what we can expect in the near future is for software to play a role supporting (but not replacing) human judges. Artificial intelligence can now and in some cases predict how a particular case might play out soon; However, it still remains far behind the decision-making functions of judges. Because the current capacity of artificial intelligence is limited to specialized tasks, and the roles of judges are so generalized that it is not possible in the near term for artificial intelligence to
replace judges completely and satisfactorily, especially in high-risk cases. In this respect, the main suggestion is that in the judicial process in general, and especially in the administrative trial process, although judges remain human, they should definitely be complemented by artificial intelligence. This will ensure that administrative judicial decisions gain importance and reliability in matters such as transparency and accountability, equality before the law, diversity and efficiency. Another suggestion is
that, considering the increase in the activity of artificial intelligence in the near future, it is necessary to determine its legal personality and electronic legal entity.
İmar Hukukunda Güncel Sorunlar Sempozyumu Bildiri Özetleri
Maltepe Üniversitesi Rektörlüğü, 2019
İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi dergisi, Jun 30, 2023
Yükseköğretim kurumları ile öğrenci arasındaki ilişkinin sürdürülmesindeki en önemli konulardan b... more Yükseköğretim kurumları ile öğrenci arasındaki ilişkinin sürdürülmesindeki en önemli konulardan birisi öğrenci disiplin rejimidir. Yükseköğretim kurumu içindeki düzenin sağlanabilmesi bakımından öğrencilerin çeşitli kurallara tabi olması zorunludur. Bu bağlamda gelişen öğrenci disiplin rejimi, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu çatısı altında düzenlenmiştir. Yükseköğretim kurumlarında ilişiği kesilmiş öğrenciler hakkında disiplin soruşturması açılabilmesi kapsamında 2547 sayılı Kanun, 2023 yılında yapılan değişiklik ile bu duruma bir açıklık getirmiştir. Kanunun 54/6-d maddesi kapsamında her ne sebeple olursa olsun ayrılan kişiler hakkında disiplin soruşturmasının açılması, yürütülmesi ve tamamlanması zorunluluğu bulunmaktadır. Ancak soruşturma sonucu verilecek kararların uygulanması bakımından öğrencilik statüsü devam etmeyen kişilerin durumunun da göz önüne alınarak incelenme yapılması gereği doğmaktadır. Bu çalışma ile ilişik kesme türleri belirlenerek, disiplin soruşturması başlatılan ilişiği kesilmiş öğrenciler hakkında alınacak disiplin cezası kararlarının uygulanabilirliğinin ortaya konulmasına çalışılacaktır. Bu kapsamda ortaya çıkan çeşitli olasılıkların getirdiği hukuki problemlere de çözüm önerileri getirilmesi hedeflenmektedir.
Yükseköğretimde Öğrencilik Statüsü Karşısında İlişiği Kesilmiş Kişinin Statüsü ve Disiplin Rejimindeki Durumu, 2023
Yükseköğretim kurumları ile öğrenci arasındaki ilişkinin sürdürülmesindeki en önemli konulardan b... more Yükseköğretim kurumları ile öğrenci arasındaki ilişkinin sürdürülmesindeki en önemli konulardan birisi öğrenci disiplin rejimidir. Yükseköğretim kurumu içindeki düzenin sağlanabilmesi bakımından öğrencilerin çeşitli kurallara tabi olması zorunludur. Bu bağlamda gelişen öğrenci disiplin rejimi, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu çatısı altında düzenlenmiştir. Yükseköğretim kurumlarında ilişiği kesilmiş öğrenciler hakkında disiplin soruşturması açılabilmesi kapsamında 2547 sayılı Kanun, 2023 yılında yapılan değişiklik ile bu duruma bir açıklık getirmiştir. Kanunun 54/6-d maddesi kapsamında her ne sebeple olursa olsun ayrılan kişiler hakkında disiplin soruşturmasının açılması, yürütülmesi ve tamamlanması zorunluluğu bulunmaktadır. Ancak soruşturma sonucu verilecek kararların uygulanması bakımından öğrencilik statüsü devam etmeyen kişilerin durumunun da göz önüne alınarak incelenme yapılması gereği doğmaktadır. Bu çalışma ile ilişik kesme türleri belirlenerek, disiplin soruşturması başlatılan ilişiği kesilmiş öğrenciler hakkında alınacak disiplin cezası kararlarının uygulanabilirliğinin ortaya konulmasına çalışılacaktır. Bu kapsamda ortaya çıkan çeşitli olasılıkların getirdiği hukuki problemlere de çözüm önerileri getirilmesi hedeflenmektedir.
İmar Hukukunda Güncel Sorunlar Sempozyumu Bildiri Özetleri
Maltepe Üniversitesi Rektörlüğü, 2019
İdari Yargıda Hâkimin Takdir Yetkisinin Denetlenmesi
Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 2021
2016 tarihinde yürürlüğe girmiş olan 6701 sayılı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu, ... more 2016 tarihinde yürürlüğe girmiş olan 6701 sayılı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu, insan haklarının korunması anlamında kurumsallaşmayı sağlamıştır. Özellikle Paris Prensipleri ile gelişen ulusal insan hakları kurumlarının kurulması yönünde uluslararası fikir birliği, bu kanunun iç hukukumuz tarafından kabul edilmesi gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Sadece özel hukuk kişileri üzerinde değil, ayrıca kamu idareleri ve kamu kurumları üzerinde de insan hakkı ihlallerinin idari denetim yolu, bu sayede açılmış olmaktadır. 6701 sayılı Kanun TİHEK'i, diğer ulusal insan haklarının korunması kapsamında faaliyet gösteren kamu kurumlarından ayrıştırmaktadır. Ayrımcılık yasağını ihlal edenlere karşı yapılacak inceleme sonucu idari yaptırım yetkisinin uygulanabilmesi kabiliyeti, ulusal normlar bakımından emsal örnek olarak karşımıza çıkmaktadır. TİHEK'in organlarından olan Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurulu, karar alma yetkisine sahip bağımsız bir idari birimdir. Bu niteliği ile Kurul, yapılan ihlal başvuruları üzerine harekete geçebileceği gibi, resen de inceleme başlatabilir.
Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 2021
2016 tarihinde yürürlüğe girmiş olan 6701 sayılı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu, ... more 2016 tarihinde yürürlüğe girmiş olan 6701 sayılı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu, insan haklarının korunması anlamında kurumsallaşmayı sağlamıştır. Özellikle Paris Prensipleri ile gelişen ulusal insan hakları kurumlarının kurulması yönünde uluslararası fikir birliği, bu kanunun iç hukukumuz tarafından kabul edilmesi gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Sadece özel hukuk kişileri üzerinde değil, ayrıca kamu idareleri ve kamu kurumları üzerinde de insan hakkı ihlallerinin idari denetim yolu, bu sayede açılmış olmaktadır. 6701 sayılı Kanun TİHEK'i, diğer ulusal insan haklarının korunması kapsamında faaliyet gösteren kamu kurumlarından ayrıştırmaktadır. Ayrımcılık yasağını ihlal edenlere karşı yapılacak inceleme sonucu idari yaptırım yetkisinin uygulanabilmesi kabiliyeti, ulusal normlar bakımından emsal örnek olarak karşımıza çıkmaktadır. TİHEK'in organlarından olan Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurulu, karar alma yetkisine sahip bağımsız bir idari birimdir. Bu niteliği ile Kurul, yapılan ihlal başvuruları üzerine harekete geçebileceği gibi, resen de inceleme başlatabilir.
Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 2021
İdare, idari faaliyetlerin yürütülmesi bakımından birçok işlem ve eylem icra etmektedir. Ancak ba... more İdare, idari faaliyetlerin yürütülmesi bakımından birçok işlem ve eylem icra etmektedir. Ancak bazı işlemler doğrudan kişi ya da eşyalar üzerinde etki yaratmayabilir. İcrai olmayan idari işlemler olarak adlandırılan bu işlemlerden birisi de, yol gösterici işlemdir. Toplumu ve ilgili idareleri aydınlatma, bu bağlamda idari faaliyetlerin yapılabilmesi noktasında belirleyici olması ve idarenin iç işleyişi bakımından etki üretmesi amacıyla tesis edilen yol gösterici işlemler, kimi zaman sorulan bir soru üzerine, kimi zaman ise resen tesis edilebilirler. Yol gösterici işlemler, belirli bir hususta işlemi tesis eden idarenin görüş ve fikrini ortaya koyarlar. Her ne kadar ilgililer ya da idareler üzerinde dolaylı bir etki yaratsa da bu işlemlerin doğrudan icrai bir niteliği bulunmaz. İcrai etkilerinin ortaya çıkabilmesi için bir idari işleme ihtiyaç duyarlar. Yol gösterici işlem türünün alt türlerinin ise ağırlıklı olarak doktrindeki görüşler doğrultusunda şekillendiği gözlenmektedir. Özellikle tanımlama bakımından çeşitli yönler doktrinde ele alınmıştır. İdari yargı kararları ise, türün tespitini yaparken, daha çok icrailik konusu üzerinde durmuştur. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun ilk inceleme hükümlerince dava şartı olarak işlemin icrailiği üzerinde durulması, yargının uygulaması bakımından bağlayıcı bir durum ortaya çıkarmıştır. Ancak yargı kararlarında icrai olmayan işlemlerin alt gruplarına değinilmese de, alt grupların tespit edilmesi önem arz etmektedir. İlgililer, kendileri hakkında tesis edilen yol gösterici işlemlerden doğrudan etkilenmeseler de, dolaylı yoldan etkilenebilirler. Bu nedenle kendileri hakkında uygulanacak icrai işlemlerin gerekçesi olacak yol gösterici işlemler ile ilgili inceleme yapılmasını talep hakları, hukuk devleti ilkesi gereğince bulunacaktır.
Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2012/2, 2012
ÖZET
“İdari Yargıda Hâkimin Takdir Yetkisi” başlıklı bu makalede, yargısal takdirin, idarenin tak... more ÖZET
“İdari Yargıda Hâkimin Takdir Yetkisi” başlıklı bu makalede, yargısal takdirin, idarenin takdiriyle paralellik gösterdiği saptanmaya çalışılmıştır. Hâkimin takdir yetkisi ile idarenin takdir yetkisinin her ikisi de, gerek açık olarak ve gerekse dolaylı olarak kanunun açıkça izin verdiği hallerde kullanılabilir ve yetkilerin kullanılması soyut ve sebepsiz olmayıp belli bir gerekçeye dayanmalıdır.
İdarenin takdir yetkisinin hukuka uygun olarak kullanılıp kullanılmadığını, idari yargı yerlerinin denetlemeleri gerekir. Bu denetleme, idarecinin yapabileceği keyfi davranışlara karşı idare edilenleri ve kamu yararını koruyacak ve idareciyi hukuka uygun davranmasını sağlayacaktır.
Takdir yetkisi sınırsız değildir. Bu nedenle idare takdir yetkisini kullanırken, keyfi biçimde davranamaz. Ayrıca idare, gerekli inceleme ve araştırmaları yapıp bunları somut kanıtlarla destekledikten sonra takdir yetkisini kullanmalıdır. Takdir yetkisinin olduğu herhangi bir durumda bile idare haklı gerekçe göstermek zorundadır.
Takdir yetkisinin anayasanın eşitlik ilkesi çerçevesinde kullanılıp kullanılmadığının yargı yerlerince denetlenmesi, hukuk devletinin ana niteliklerinden biridir. Bununla birlikte hâkimin takdir yetkisini sınırlayan hususlardan birisi de, sahip olduğu takdir yetkisine dayanarak, mevcut hukukî kuralların ve kanunların sınırlarını aşamamasıdır.
Anahtar Kelimeler: Takdir yetkisi, hakkaniyet, hukuk devleti, ölçülülük ilkesi, kendiliğinden araştırma ilkesi.
ABSTRACT
This study which is titled as “The Judicial Discretion of the Judge in the Administrative Justice” is tried to determine the parallelism between judicial discretion and the discretion of the administration. Judicial discretion of the judge and the discretion of the administration which can be used either obvious or indirect with the clear permission of the law should both need to be based on a certain reason.
The use of discretion power which belongs to the administration should be reviewed in accordance with the law by administrative jurisdiction. This judicial review can not only protect the governed people and the public interest against from the governor’s arbitrary behaviours but also can ensure the governor acting in accordance to law.
The judicial discretion is not absolute. For this reason, the administration can not act in an arbitrary manner while using the discretion power. Furthermore the administration should make essential analysis and researches with the support of the concrete evidence before using the judicial discretion. Even if the administration has judicial discretion in any subject, it must submit a valid ground.
One of the major qualifications of the state of law is the revision which is with regard the exercise of the judicial discretion used in accordance to the constitutional principle of equality by the administrative jurisdiction. In addition to this, one of the issues which limit judicial discretion of the judge is that with the power of the judicial discretion, the judge can not exceed the limit of the current legal regulations and laws.
Keywords: Judicial discretion, equity, principle of proportionality, principle of ex officio examination.
Uploads
Papers by Hulusi Alphan Dinçkol
herkes için ortak fayda sağlanabilir. Katılım ilkesi, imar planlamasında 5393 sayılı Belediye Kanunu ve 3194 sayılı İmar Kanunu kapsamında hüküm altına alınmış çeşitli düzenlemeler ile kendisini göstermektedir. Ancak ilkenin ilgili mevzuat bakımından imar planlamasında uygulanmasının çeşitli engeller ile karşılaştığı görülmektedir. Bu
çalışma ile imar planlamasında katılım ilkesine neden ihtiyaç duyulması gerektiği ve katılımın daha da arttırılabilmesi için neler yapılabileceği hakkında düşüncelere ulaşabilmek amaçlanmıştır. Bu amaçlara ulaşmak için emredici hukuk kuralları ile yargı kararları incelenmiş, katılım ilkesinin uygulanması durumunda, olası sakıncaların nasıl bertaraf edilebileceğine ilişkin fikirler geliştirilmeye çalışılmıştır.
The municipality is established with Article 127 of the Constitution to
meet local common needs. While the municipality performs its public services, it must correctly determine the common needs of the community. The most appropriate administrative procedure principle that can assist the municipality in determining the common need is the principle of participation. The administration can provide the highest benefit to those related the action with this principle. Through the principle,
common benefits can be achieved for everyone in that region in the zoning planning. The principle manifests itself in the zoning planning with various regulations such as the Municipal Law No. 5393 and the Zoning Law No. 3194. However, it is seen that the application of the principle in zoning planning encounters various obstacles. This study aims to reach thoughts about why the principle should be needed in zoning planning and what can be done to increase participation even more. Due to achieve these goals,
regulations and judicial decisions have been examined and ideas have been tried to be developed on eliminating possible inconveniences related to the application of the principle.
The aim of this study is to demonstrate that while artificial intelligence is in the field of administrative justice, it should be transparent, fair and accountable, and play a reliable role in ensuring justice and in the judicial judgment process. When the potential effects of artificial intelligence on administrative justice are observed, issues such as the contribution of the automatic classification, indexing and labelling ability of legal documents to administrative processes, its impact on risk analysis processes
and the ability to predict the potential outcome of the case are encountered. However, the importance of law, ethics and security issues also comes into question in the integration of artificial intelligence and administrative justice. Artificial intelligence should not only be an application that allows citizens to access documents faster and more effectively, but also a subject that can play a role in the judicial judgment stage.
While evaluating the relationship between artificial intelligence and law from a broad perspective, the study also tried to resolve the uncertainties regarding the legal identity of artificial intelligence. Because currently, a new type of legal personality regarding artificial intelligence has not been developed and artificial intelligence is perceived as "an item owned by a person". In this respect, it is thought that it would be appropriate to accept artificial intelligence as an "electronic personality" in which the rights and powers granted to legal entities are granted. While emphasizing the importance of balancing artificial intelligence with legal regulations, determining ethical principles on the subject and international cooperation; It is stated that the use of artificial intelligence in administrative law and administrative justice can contribute to the more effective provision of public services, reducing bureaucracy and supporting democratic management principles.
The role of artificial intelligence in administrative decision-making processes has been discussed within the scope of norms related to artificial intelligence, in the light of the European Parliament's regulations and Türkiye's legal evaluations on this issue. Because law is a field that can offer solutions to problems related to artificial intelligence, and artificial intelligence will continue to be integrated into law through
various applications. In this context, since the positive and negative potentials of artificial intelligence in the field of law are also important, they have been examined.
The functions of artificial intelligence such as "assisting the judge", "predicting decisions" and "presenting draft decisions" in the administrative trial process were emphasized; Additionally, the nature of the "direct decision-making" function and current problems were analyzed. The possibility of whether artificial intelligence could become a “robot judge” in the future has also been discussed. Because this function is technology that fulfills rather than supports, and it refers to the technology taking over the decision-making and conclusion-making function made by people. In fact, this function can radically change the legal system, fundamentally reshape it and introduce new forms of practice. However, it is emphasized in this study that artificial intelligence does not yet have the feature of being alone with the influence of internal and external factors to the extent of the superiority of a human judge's personal qualities when deciding. Artificial intelligence has not yet reached the final limit of its use in terms of making judicial decisions, and this ability is not considered possible soon.
A descriptive and then analytical method was used in the study. In this regard, the prominent and generally accepted conceptual data regarding artificial intelligence were first compiled and these data were analyzed in association with the theoretical framework regarding the judiciary and administrative jurisdiction. By focusing on the supporting role of artificial intelligence in the judicial process, case law research and its effects on law offices, how the developing artificial intelligence can be integrated into different roles in the justice system and the challenges it brings have been identified.
The study concluded that what we can expect in the near future is for software to play a role supporting (but not replacing) human judges. Artificial intelligence can now and in some cases predict how a particular case might play out soon; However, it still remains far behind the decision-making functions of judges. Because the current capacity of artificial intelligence is limited to specialized tasks, and the roles of judges are so generalized that it is not possible in the near term for artificial intelligence to
replace judges completely and satisfactorily, especially in high-risk cases. In this respect, the main suggestion is that in the judicial process in general, and especially in the administrative trial process, although judges remain human, they should definitely be complemented by artificial intelligence. This will ensure that administrative judicial decisions gain importance and reliability in matters such as transparency and accountability, equality before the law, diversity and efficiency. Another suggestion is
that, considering the increase in the activity of artificial intelligence in the near future, it is necessary to determine its legal personality and electronic legal entity.
“İdari Yargıda Hâkimin Takdir Yetkisi” başlıklı bu makalede, yargısal takdirin, idarenin takdiriyle paralellik gösterdiği saptanmaya çalışılmıştır. Hâkimin takdir yetkisi ile idarenin takdir yetkisinin her ikisi de, gerek açık olarak ve gerekse dolaylı olarak kanunun açıkça izin verdiği hallerde kullanılabilir ve yetkilerin kullanılması soyut ve sebepsiz olmayıp belli bir gerekçeye dayanmalıdır.
İdarenin takdir yetkisinin hukuka uygun olarak kullanılıp kullanılmadığını, idari yargı yerlerinin denetlemeleri gerekir. Bu denetleme, idarecinin yapabileceği keyfi davranışlara karşı idare edilenleri ve kamu yararını koruyacak ve idareciyi hukuka uygun davranmasını sağlayacaktır.
Takdir yetkisi sınırsız değildir. Bu nedenle idare takdir yetkisini kullanırken, keyfi biçimde davranamaz. Ayrıca idare, gerekli inceleme ve araştırmaları yapıp bunları somut kanıtlarla destekledikten sonra takdir yetkisini kullanmalıdır. Takdir yetkisinin olduğu herhangi bir durumda bile idare haklı gerekçe göstermek zorundadır.
Takdir yetkisinin anayasanın eşitlik ilkesi çerçevesinde kullanılıp kullanılmadığının yargı yerlerince denetlenmesi, hukuk devletinin ana niteliklerinden biridir. Bununla birlikte hâkimin takdir yetkisini sınırlayan hususlardan birisi de, sahip olduğu takdir yetkisine dayanarak, mevcut hukukî kuralların ve kanunların sınırlarını aşamamasıdır.
Anahtar Kelimeler: Takdir yetkisi, hakkaniyet, hukuk devleti, ölçülülük ilkesi, kendiliğinden araştırma ilkesi.
ABSTRACT
This study which is titled as “The Judicial Discretion of the Judge in the Administrative Justice” is tried to determine the parallelism between judicial discretion and the discretion of the administration. Judicial discretion of the judge and the discretion of the administration which can be used either obvious or indirect with the clear permission of the law should both need to be based on a certain reason.
The use of discretion power which belongs to the administration should be reviewed in accordance with the law by administrative jurisdiction. This judicial review can not only protect the governed people and the public interest against from the governor’s arbitrary behaviours but also can ensure the governor acting in accordance to law.
The judicial discretion is not absolute. For this reason, the administration can not act in an arbitrary manner while using the discretion power. Furthermore the administration should make essential analysis and researches with the support of the concrete evidence before using the judicial discretion. Even if the administration has judicial discretion in any subject, it must submit a valid ground.
One of the major qualifications of the state of law is the revision which is with regard the exercise of the judicial discretion used in accordance to the constitutional principle of equality by the administrative jurisdiction. In addition to this, one of the issues which limit judicial discretion of the judge is that with the power of the judicial discretion, the judge can not exceed the limit of the current legal regulations and laws.
Keywords: Judicial discretion, equity, principle of proportionality, principle of ex officio examination.
herkes için ortak fayda sağlanabilir. Katılım ilkesi, imar planlamasında 5393 sayılı Belediye Kanunu ve 3194 sayılı İmar Kanunu kapsamında hüküm altına alınmış çeşitli düzenlemeler ile kendisini göstermektedir. Ancak ilkenin ilgili mevzuat bakımından imar planlamasında uygulanmasının çeşitli engeller ile karşılaştığı görülmektedir. Bu
çalışma ile imar planlamasında katılım ilkesine neden ihtiyaç duyulması gerektiği ve katılımın daha da arttırılabilmesi için neler yapılabileceği hakkında düşüncelere ulaşabilmek amaçlanmıştır. Bu amaçlara ulaşmak için emredici hukuk kuralları ile yargı kararları incelenmiş, katılım ilkesinin uygulanması durumunda, olası sakıncaların nasıl bertaraf edilebileceğine ilişkin fikirler geliştirilmeye çalışılmıştır.
The municipality is established with Article 127 of the Constitution to
meet local common needs. While the municipality performs its public services, it must correctly determine the common needs of the community. The most appropriate administrative procedure principle that can assist the municipality in determining the common need is the principle of participation. The administration can provide the highest benefit to those related the action with this principle. Through the principle,
common benefits can be achieved for everyone in that region in the zoning planning. The principle manifests itself in the zoning planning with various regulations such as the Municipal Law No. 5393 and the Zoning Law No. 3194. However, it is seen that the application of the principle in zoning planning encounters various obstacles. This study aims to reach thoughts about why the principle should be needed in zoning planning and what can be done to increase participation even more. Due to achieve these goals,
regulations and judicial decisions have been examined and ideas have been tried to be developed on eliminating possible inconveniences related to the application of the principle.
The aim of this study is to demonstrate that while artificial intelligence is in the field of administrative justice, it should be transparent, fair and accountable, and play a reliable role in ensuring justice and in the judicial judgment process. When the potential effects of artificial intelligence on administrative justice are observed, issues such as the contribution of the automatic classification, indexing and labelling ability of legal documents to administrative processes, its impact on risk analysis processes
and the ability to predict the potential outcome of the case are encountered. However, the importance of law, ethics and security issues also comes into question in the integration of artificial intelligence and administrative justice. Artificial intelligence should not only be an application that allows citizens to access documents faster and more effectively, but also a subject that can play a role in the judicial judgment stage.
While evaluating the relationship between artificial intelligence and law from a broad perspective, the study also tried to resolve the uncertainties regarding the legal identity of artificial intelligence. Because currently, a new type of legal personality regarding artificial intelligence has not been developed and artificial intelligence is perceived as "an item owned by a person". In this respect, it is thought that it would be appropriate to accept artificial intelligence as an "electronic personality" in which the rights and powers granted to legal entities are granted. While emphasizing the importance of balancing artificial intelligence with legal regulations, determining ethical principles on the subject and international cooperation; It is stated that the use of artificial intelligence in administrative law and administrative justice can contribute to the more effective provision of public services, reducing bureaucracy and supporting democratic management principles.
The role of artificial intelligence in administrative decision-making processes has been discussed within the scope of norms related to artificial intelligence, in the light of the European Parliament's regulations and Türkiye's legal evaluations on this issue. Because law is a field that can offer solutions to problems related to artificial intelligence, and artificial intelligence will continue to be integrated into law through
various applications. In this context, since the positive and negative potentials of artificial intelligence in the field of law are also important, they have been examined.
The functions of artificial intelligence such as "assisting the judge", "predicting decisions" and "presenting draft decisions" in the administrative trial process were emphasized; Additionally, the nature of the "direct decision-making" function and current problems were analyzed. The possibility of whether artificial intelligence could become a “robot judge” in the future has also been discussed. Because this function is technology that fulfills rather than supports, and it refers to the technology taking over the decision-making and conclusion-making function made by people. In fact, this function can radically change the legal system, fundamentally reshape it and introduce new forms of practice. However, it is emphasized in this study that artificial intelligence does not yet have the feature of being alone with the influence of internal and external factors to the extent of the superiority of a human judge's personal qualities when deciding. Artificial intelligence has not yet reached the final limit of its use in terms of making judicial decisions, and this ability is not considered possible soon.
A descriptive and then analytical method was used in the study. In this regard, the prominent and generally accepted conceptual data regarding artificial intelligence were first compiled and these data were analyzed in association with the theoretical framework regarding the judiciary and administrative jurisdiction. By focusing on the supporting role of artificial intelligence in the judicial process, case law research and its effects on law offices, how the developing artificial intelligence can be integrated into different roles in the justice system and the challenges it brings have been identified.
The study concluded that what we can expect in the near future is for software to play a role supporting (but not replacing) human judges. Artificial intelligence can now and in some cases predict how a particular case might play out soon; However, it still remains far behind the decision-making functions of judges. Because the current capacity of artificial intelligence is limited to specialized tasks, and the roles of judges are so generalized that it is not possible in the near term for artificial intelligence to
replace judges completely and satisfactorily, especially in high-risk cases. In this respect, the main suggestion is that in the judicial process in general, and especially in the administrative trial process, although judges remain human, they should definitely be complemented by artificial intelligence. This will ensure that administrative judicial decisions gain importance and reliability in matters such as transparency and accountability, equality before the law, diversity and efficiency. Another suggestion is
that, considering the increase in the activity of artificial intelligence in the near future, it is necessary to determine its legal personality and electronic legal entity.
“İdari Yargıda Hâkimin Takdir Yetkisi” başlıklı bu makalede, yargısal takdirin, idarenin takdiriyle paralellik gösterdiği saptanmaya çalışılmıştır. Hâkimin takdir yetkisi ile idarenin takdir yetkisinin her ikisi de, gerek açık olarak ve gerekse dolaylı olarak kanunun açıkça izin verdiği hallerde kullanılabilir ve yetkilerin kullanılması soyut ve sebepsiz olmayıp belli bir gerekçeye dayanmalıdır.
İdarenin takdir yetkisinin hukuka uygun olarak kullanılıp kullanılmadığını, idari yargı yerlerinin denetlemeleri gerekir. Bu denetleme, idarecinin yapabileceği keyfi davranışlara karşı idare edilenleri ve kamu yararını koruyacak ve idareciyi hukuka uygun davranmasını sağlayacaktır.
Takdir yetkisi sınırsız değildir. Bu nedenle idare takdir yetkisini kullanırken, keyfi biçimde davranamaz. Ayrıca idare, gerekli inceleme ve araştırmaları yapıp bunları somut kanıtlarla destekledikten sonra takdir yetkisini kullanmalıdır. Takdir yetkisinin olduğu herhangi bir durumda bile idare haklı gerekçe göstermek zorundadır.
Takdir yetkisinin anayasanın eşitlik ilkesi çerçevesinde kullanılıp kullanılmadığının yargı yerlerince denetlenmesi, hukuk devletinin ana niteliklerinden biridir. Bununla birlikte hâkimin takdir yetkisini sınırlayan hususlardan birisi de, sahip olduğu takdir yetkisine dayanarak, mevcut hukukî kuralların ve kanunların sınırlarını aşamamasıdır.
Anahtar Kelimeler: Takdir yetkisi, hakkaniyet, hukuk devleti, ölçülülük ilkesi, kendiliğinden araştırma ilkesi.
ABSTRACT
This study which is titled as “The Judicial Discretion of the Judge in the Administrative Justice” is tried to determine the parallelism between judicial discretion and the discretion of the administration. Judicial discretion of the judge and the discretion of the administration which can be used either obvious or indirect with the clear permission of the law should both need to be based on a certain reason.
The use of discretion power which belongs to the administration should be reviewed in accordance with the law by administrative jurisdiction. This judicial review can not only protect the governed people and the public interest against from the governor’s arbitrary behaviours but also can ensure the governor acting in accordance to law.
The judicial discretion is not absolute. For this reason, the administration can not act in an arbitrary manner while using the discretion power. Furthermore the administration should make essential analysis and researches with the support of the concrete evidence before using the judicial discretion. Even if the administration has judicial discretion in any subject, it must submit a valid ground.
One of the major qualifications of the state of law is the revision which is with regard the exercise of the judicial discretion used in accordance to the constitutional principle of equality by the administrative jurisdiction. In addition to this, one of the issues which limit judicial discretion of the judge is that with the power of the judicial discretion, the judge can not exceed the limit of the current legal regulations and laws.
Keywords: Judicial discretion, equity, principle of proportionality, principle of ex officio examination.