Aleksander I Battenberg

Aleksander I Battenberg
	Książę Bułgarii
Okres	od 29 kwietnia 1879; do 6 września 1886
	Dane biograficzne
Dynastia	Battenbergowie
Data i miejsce urodzenia	5 kwietnia 1857 ; Werona
Data i miejsce śmierci	17 listopada 1893 ; Graz
Ojciec	Aleksander Heski
Matka	Julia Hauke
Rodzeństwo	Henryk Battenberg
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Aleksander I Battenberg, właśc. Aleksander Józef von Battenberg z dynastii Hessen-Darmstadt (ur. 5 kwietnia 1857 w Weronie, zm. 17 listopada 1893 w Grazu) – syn księcia Aleksandra Heskiego z morganatycznego małżeństwa z Julią Hauke (córką polskiego generała Maurycego Haukego-Bosaka). Jego młodszym bratem był Henryk Battenberg.

Życiorys

Pierwszy władca (posługujący się tytułem księcia) niepodległej Bułgarii od 29 kwietnia 1879 roku, panujący do 6 września 1886, wybrany przez pierwsze wielkie Zgromadzenie Narodowe w Wielkim Tyrnowie. Niedoświadczony jeszcze wówczas młodzieniec przyjął imię Aleksandra I.

18 września 1885 dokonano zamachu stanu w sąsiedniej Rumelii Wschodniej i proklamowano zjednoczenie z Bułgarią. Ostrożny Battenberg obawiając się reakcji mocarstw, nie przyjął tytułu księcia Rumelii, tylko został jej generałem-gubernatorem. Niespełna rok później 21 (9) sierpnia 1886 grupa liberalnych oficerów prorosyjskiej orientacji przejęła władzę w Sofii, wymuszając na nim abdykację, ten chociaż namaszczony przez Rosję księciem Bułgarii, został przez nią zmuszony do wyjazdu do Lwowa. Pucz zorganizowany przez stronnictwo rusofilów, pozostających w opozycji do dominującej partii liberalnej. Przywódca kontrreformistów – Stefan Stambołow, uzyskawszy poparcie wojska oraz narodu, odmówił legalności puczystom. Bezradny ówczesny rząd składając dymisję, stworzył możliwości do działania Petko Karawełowa – lidera liberałów. Opanowali oni ponownie Sofię, w tym samym czasie skazując puczystów na więzienie. Z opanowanej stolicy Aleksander został wezwany ponownie, z prośbą o objęcie władzy.

Pomimo akceptacji Battenberga przez państwa zachodnie, Rosja nie wyrażając zgody na jego powrót – zmusiła młodego księcia do abdykacji 6 września 1886 roku.

W późniejszym okresie podczas obrad Wielkiego Zgromadzenia 25 lipca 1887 roku, nowym księciem wybrany został Ferdynand I Koburg, któremu stanowczo sprzeciwiała się Rosja. Wybór ten spowodował znaczne ochłodzenie na linii Sofia–St. Petersburg^[1].

Odznaczenia

Wielki Mistrz Orderu św. Aleksandra (fundator w 1881)
Wielki Mistrz Orderu Waleczności (fundator w 1879)
Krzyż Wielki Orderu Ludwika (Hesja)^[2]
Krzyż Wielki Orderu Filipa z Mieczami (Hesja)^[2]
Krzyż Zasługi Wojskowej (Hesja)^[2]
Order Łaźni I kl. z łańcuchem (Wielka Brytania)^[2]
Order Orła Czerwonego I kl. z mieczami (Prusy)^[2]
Order Orła Czerwonego III kl. z mieczami (Prusy)^[2]
Order Leopolda I kl. (Austria)^[2]
Order Leopolda I kl. (Belgia)^[2]
Order Świętych Maurycego i Łazarza I kl. (Włochy)^[2]
Order Korony I kl. (Wirtembergia)^[2]
Order Słonia (1883, Dania)^[3]
Order Gwiazdy I kl. (Rumunia)^[2]
Medal „Cnoty Wojskowej” (Rumunia)^[2]
Krzyż Przejścia Dunaju (Plewnakreuz – Rumunia)^[2]
Order Orła Białego (Rosja)^[2]
Order Świętej Anny I kl. (Rosja)^[2]
Order Świętego Jerzego IV kl. (Rosja)^[2]
Order Świętego Włodzimierza IV kl. z mieczami (Rosja)^[2]
Medal Pamiątkowy Wojny w Latach 1877–78 (Rosja)^[2]
Order Sokoła Białego I kl. (Saksonia)^[2]
Krzyż Zasługi Wojskowej II kl. (Meklemburgia)^[2]

Przypisy

↑ TadeuszT. Czekalski TadeuszT., Bułgaria, Warszawa: Trio, 2010, ISBN 978-83-7436-252-8, OCLC 751435356 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t Hof- und staats-handbuch des Grossherzogtums Hessen. Darmstadt: 1879, s. 4-5
↑ Jørgen Pedersen: Riddere af Elefantordenen 1559-2009. Syddansk Universitetsforlag, 2009, s. 297 (duń.)

[1] TadeuszT. Czekalski TadeuszT., Bułgaria, Warszawa: Trio, 2010, ISBN 978-83-7436-252-8, OCLC 751435356 .

[sk1879-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t Hof- und staats-handbuch des Grossherzogtums Hessen. Darmstadt: 1879, s. 4-5

[3] Jørgen Pedersen: Riddere af Elefantordenen 1559-2009. Syddansk Universitetsforlag, 2009, s. 297 (duń.)

[1]

[2]

[3]

Księstwo Bułgarii (1878-1908)	Aleksander I Battenberg (1879-1886) Ferdynand I (1886-1908)
Carstwo Bułgarii (1908-1946)	Ferdynand I (1908-1918) Borys III (1918-1943) Symeon II (1943-1946)