Aleksander Jan Jabłonowski
portret pędzla Antoniego Józefa Misiowskiego z 1740 roku | |
Prus III | |
Rodzina | |
---|---|
Data urodzenia |
ok. 1672 |
Data i miejsce śmierci |
28 lipca 1723 |
Ojciec | |
Matka | |
Żona |
Teofila Sieniawska (1677–1754) |
Dzieci |
Marianna Wielopolska, |
Aleksander Jan Jabłonowski herbu Prus III (ur. ok. 1672, zm. 28 lipca 1723 w Busku) – chorąży wielki koronny w latach 1693–1723, starosta dźwinogródzki w 1697 roku, starosta korsuński w 1687 roku[1], starosta buski.
Rodzina
[edytuj | edytuj kod]Był drugim synem hetmana wielkiego koronnego Stanisława Jana Jabłonowskiego (1634–1702) i Marianny z Kazanowskich (ur. 27 marca 1643) oraz ojcem Józefa Aleksandra Jabłonowskiego, wojewody nowogródzkiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wraz z bratem Janem Stanisławem odebrał wykształcenie w szkołach jezuickich we Lwowie i Pradze, uzupełnione potem w podróżach zagranicznych. W 1685 zatrzymał się na dłużej w Paryżu, gdzie zetknął się z nauką astronomii. W 1686 obaj bracia ogłosili swoją dysertację naukową Theses mathematicae ex variis tractatibus propugnabuntur.
W 1695 roku walczył pod Lwowem z Tatarami, w 1697 roku wyprawiony przez ojca przeciwko zagonowi tatarskiemu. Był elektorem Augusta II Mocnego z województwa bełskiego w 1697 roku[2], jako deputat ziemi buskiej województwa bełskiego podpisał jego pacta conventa[3]. Poseł na sejm elekcyjny 1697 roku z województwa bełskiego[4]. Poseł na sejm 1703 roku z ziemi lwowskiej[5]. Pięciokrotnie zmieniał orientację polityczną w czasie III wojny północnej, odstępując kolejno Augusta II i Stanisława Leszczyńskiego.
Przystąpił do konfederacji tarnogrodzkiej i z jej ramienia został w 1716 sędzią fiskalnym województwa ruskiego. Był posłem ziemi halickiej na sejm 1720 roku[6]. Posłował jeszcze w 1722 roku.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku. Spisy". Oprac. Krzysztof Chłapowski, Stefan Ciara, Łukasz Kądziela, Tomasz Nowakowski, Edward Opaliński, Grażyna Rutkowska, Teresa Zielińska. Kórnik 1992, s. 170.
- ↑ Suffragia województw i ziem koronnych i W. X. Litewskiego zgodnie na [...] Augusta II obranego króla polskiego [...] dnia 27 VI i przy poparciu wolnej elekcjej jego [...], s. 42.
- ↑ Actum in Curia Regia Varsaviensi, 1697 feriâ secundâ post festum Sanctae Margarethae Virginis [...] proximâ anno [...] 1697, s. 19.
- ↑ Wiesław Bondyra, Chronologia sejmików bełskich w czasach saskich (1697-1763), w: Res Historica, z. 7, 1999, s. 104.
- ↑ Jarosław Poraziński, Sejm lubelski w 1703 roku i jego miejsce w konfliktach wewnętrznych na początku XVIII wieku, Warszawa-Poznań-Toruń 1988, s. 126.
- ↑ Teka Gabriela Junoszy Podoskiego, t. II, Poznań 1855, s. 107.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Józef Andrzej Gierowski: Aleksander Jan Jabłonowski. [W:] Polski Słownik Biograficzny. T. X. 1964–1966, s. 213.
- Chorążowie wielcy koronni
- Członkowie dworu Augusta II Mocnego
- Członkowie stanu rycerskiego I Rzeczypospolitej
- Deputaci do paktów konwentów Augusta II Mocnego
- Deputaci do paktów konwentów władców Polski (ziemia buska)
- Elektorzy Augusta II Mocnego
- Elektorzy władców Polski (województwo bełskie)
- Jabłonowscy herbu Prus III
- Konfederaci tarnogrodzcy
- Posłowie na sejm elekcyjny 1697
- Posłowie na sejm nadzwyczajny 1703
- Posłowie na sejm zwyczajny 1720
- Posłowie na sejm zwyczajny 1722
- Posłowie na Sejm I Rzeczypospolitej (województwo bełskie)
- Posłowie na Sejm I Rzeczypospolitej (ziemia halicka)
- Posłowie na Sejm I Rzeczypospolitej (ziemia lwowska)
- Starostowie buscy
- Starostowie korsuńscy
- Uczestnicy wojny polsko-tureckiej 1683–1699 (strona polska)
- Urodzeni w XVII wieku
- Urzędnicy ziemscy I Rzeczypospolitej
- Wojskowi I Rzeczypospolitej
- Zmarli w 1723