Przejdź do zawartości

Aleksander Jan Jabłonowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Aleksander Jan Jabłonowski
Ilustracja
portret pędzla Antoniego Józefa Misiowskiego z 1740 roku
Herb
Prus III
Rodzina

Jabłonowscy herbu Prus III

Data urodzenia

ok. 1672

Data i miejsce śmierci

28 lipca 1723
Busk

Ojciec

Stanisław Jan Jabłonowski

Matka

Marianna Kazanowska

Żona

Teofila Sieniawska (1677–1754)

Dzieci

Marianna Wielopolska,
Karolina Teresa Radziwiłłowa,
Jadwiga Niemiryczowa,
Józef Aleksander Jabłonowski

Aleksander Jan Jabłonowski herbu Prus III (ur. ok. 1672, zm. 28 lipca 1723 w Busku) – chorąży wielki koronny w latach 1693–1723, starosta dźwinogródzki w 1697 roku, starosta korsuński w 1687 roku[1], starosta buski.

Rodzina

[edytuj | edytuj kod]

Był drugim synem hetmana wielkiego koronnego Stanisława Jana Jabłonowskiego (1634–1702) i Marianny z Kazanowskich (ur. 27 marca 1643) oraz ojcem Józefa Aleksandra Jabłonowskiego, wojewody nowogródzkiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wraz z bratem Janem Stanisławem odebrał wykształcenie w szkołach jezuickich we Lwowie i Pradze, uzupełnione potem w podróżach zagranicznych. W 1685 zatrzymał się na dłużej w Paryżu, gdzie zetknął się z nauką astronomii. W 1686 obaj bracia ogłosili swoją dysertację naukową Theses mathematicae ex variis tractatibus propugnabuntur.

W 1695 roku walczył pod Lwowem z Tatarami, w 1697 roku wyprawiony przez ojca przeciwko zagonowi tatarskiemu. Był elektorem Augusta II Mocnego z województwa bełskiego w 1697 roku[2], jako deputat ziemi buskiej województwa bełskiego podpisał jego pacta conventa[3]. Poseł na sejm elekcyjny 1697 roku z województwa bełskiego[4]. Poseł na sejm 1703 roku z ziemi lwowskiej[5]. Pięciokrotnie zmieniał orientację polityczną w czasie III wojny północnej, odstępując kolejno Augusta II i Stanisława Leszczyńskiego.

Przystąpił do konfederacji tarnogrodzkiej i z jej ramienia został w 1716 sędzią fiskalnym województwa ruskiego. Był posłem ziemi halickiej na sejm 1720 roku[6]. Posłował jeszcze w 1722 roku.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku. Spisy". Oprac. Krzysztof Chłapowski, Stefan Ciara, Łukasz Kądziela, Tomasz Nowakowski, Edward Opaliński, Grażyna Rutkowska, Teresa Zielińska. Kórnik 1992, s. 170.
  2. Suffragia województw i ziem koronnych i W. X. Litewskiego zgodnie na [...] Augusta II obranego króla polskiego [...] dnia 27 VI i przy poparciu wolnej elekcjej jego [...], s. 42.
  3. Actum in Curia Regia Varsaviensi, 1697 feriâ secundâ post festum Sanctae Margarethae Virginis [...] proximâ anno [...] 1697, s. 19.
  4. Wiesław Bondyra, Chronologia sejmików bełskich w czasach saskich (1697-1763), w: Res Historica, z. 7, 1999, s. 104.
  5. Jarosław Poraziński, Sejm lubelski w 1703 roku i jego miejsce w konfliktach wewnętrznych na początku XVIII wieku, Warszawa-Poznań-Toruń 1988, s. 126.
  6. Teka Gabriela Junoszy Podoskiego, t. II, Poznań 1855, s. 107.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]