Alfonso Cuarón
Alfonso Cuarón (2013) | |
Prawdziwe imię i nazwisko |
Alfonso Cuarón Orozco |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
28 listopada 1961 |
Zawód |
reżyser, producent filmowy, scenarzysta, montażysta |
Współmałżonek |
Mariana Elizondo |
Lata aktywności |
od 1981 |
Alfonso Cuarón Orozco (ur. 28 listopada 1961 w Meksyku) – meksykański reżyser, scenarzysta, montażysta i producent; pięciokrotny laureat Oscara. Zyskał uznanie filmem z 2001 roku I twoją matkę też, który stał się jednym z największych przebojów hiszpańskojęzycznego kina.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wczesne lata
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Meksyku jako syn Cristiny Orozco, biochemiczki, i Alfreda Cuaróna Santistebana, lekarza specjalizującego się w medycynie nuklearnej[1]. Jego młodszy brat, Carlos José (ur. 1966), został także filmowcem, a drugi, Alfredo, biologiem zajmującym się ochroną przyrody[1]. Ojciec opuścił rodzinę, gdy Alfonso Cuarón miał 10 lat. W efekcie dorastał w trudnych warunkach materialnych, odczuwał też wstyd z powodu rozejścia się rodziców i ukrywał ten fakt przed rówieśnikami. Był silnie związany emocjonalnie z Liborią Rodríguez, która pracowała jako pomoc domowa; traktował ją jako drugą matkę. Filmem zainteresował się już jako kilkulatek, a w okresie dojrzewania film stał się jego wielką pasją i ucieczką od trudnej sytuacji rodzinnej i samotności[2].
Po ukończeniu szkoły średniej usiłował dostać się do Centro de Capacitación Cinematográfica, jednak nie został przyjęty ze względu na zbyt młody wiek. Matka nie akceptowała jego planów kariery filmowca i ostatecznie rozpoczął studia filozoficzne. Równocześnie jednak uczęszczał na popołudniowe zajęcia w Centro Universitario de Estudios Cinematográficos (Narodowy Uniwersytet Autonomiczny Meksyku)[3]. Z uczelni tej został usunięty z powodu konfliktu z wykładowcami. Dla wsparcia rodziny podjął wówczas pracę w muzeum.
Kariera
[edytuj | edytuj kod]Po studiach trafił do środowiska filmowego, gdzie pracował jako pracownik techniczny, a później także jako reżyser filmów krótkometrażowych. Już wtedy asystował i pełnił funkcję drugiego reżysera przy filmach fabularnych – Wigilia (La víspera, 1982), Nokaut (1984) i Wielka impreza (La gran fiesta, 1986). Po sukcesie melodramatu Gaby. Historia prawdziwa (1987), gdzie był zarówno drugim reżyserem[4], jak i reżyserem w drugiej ekipie operatorskiej, postanowił nakręcić własny film[5].
W 1991 wraz z bratem Carlosem zrealizował swój pełnometrażowy debiut, komedię erotyczną Tylko ze stałym partnerem (Sólo con tu pareja, 1991) o biznesmenie kobieciarze (w tej roli Daniel Giménez Cacho), który po seksie z atrakcyjną pielęgniarką zostaje oszukany i boi się, że zaraził się AIDS. Film został bardzo dobrze przyjęty w Meksyku i został dostrzeżony przez Sydneya Pollacka, który zaangażował Cuaróna do wyreżyserowania odcinka serialu Upadłe anioły. Rozgłos przyniosły mu ekranizacje powieści Frances Hodgson Burnett Mała księżniczka (1995) i Charlesa Dickensa Wielkie nadzieje (1998).
W 2001 odniósł międzynarodowy sukces filmem I twoją matkę też, za który wspólnie ze swoim bratem Carlosem był nominowany do Oscara za najlepszy scenariusz oryginalny[6]. W 2004 został reżyserem trzeciej części przygód Harry’ego Pottera, Harry Potter i więzień Azkabanu[7].
Podczas 86. ceremonii wręczenia Oscarów jego film Grawitacja (2013) otrzymał siedem Oscarów[8], w tym dla samego Cuaróna za najlepszą reżyserię oraz za najlepszy montaż.
Najbardziej osobisty projekt w karierze Cuaróna to nawiązująca do jego dzieciństwa i zrealizowana dla Netflixa Roma (2018). Film zdobył główną nagrodę Złotego Lwa na 75. MFF w Wenecji[9]. Otrzymał także 10 nominacji do Oscarów, m.in. za najlepszy film, reżyserię, scenariusz oryginalny i zdjęcia, będąc jednym z dwóch najczęściej nominowanych filmów do tej nagrody w 2019. Na 91. ceremonii wręczenia Oscarów Cuarón zdobył ostatecznie statuetkę za najlepszą reżyserię oraz za najlepsze zdjęcia, a obraz został pierwszym w historii tytułem reprezentującym kinematografię meksykańską uhonorowanym Oscarem za najlepszy film nieanglojęzyczny[10].
Zasiadał w jury konkursu głównego na 61. MFF w Cannes (2008). Przewodniczył obradom jury na 72. MFF w Wenecji (2015).
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]- Filmy w reżyserii Cuaróna
Rok | Film | Reżyser | Producent | Scenarzysta | Montażysta | Rotten Tomatoes[7] |
---|---|---|---|---|---|---|
1991 | Tylko ze stałym partnerem | Tak | Tak | Tak | Tak | 67% |
1995 | Mała księżniczka | Tak | Nie | Nie | Nie | 97% |
1998 | Wielkie nadzieje | Tak | Nie | Nie | Nie | 38% |
2001 | I twoją matkę też | Tak | Tak | Tak | Tak | 92% |
2004 | Harry Potter i więzień Azkabanu | Tak | Nie | Nie | Nie | 90% |
2006 | Ludzkie dzieci | Tak | Nie | Tak | Tak | 92% |
2006 | Zakochany Paryż | Tak (Jeden segment) |
Nie | Tak (Jeden segment) |
Nie | 86% |
2013 | Grawitacja | Tak | Tak | Tak | Tak | 96% |
2018 | Roma | Tak | Tak | Tak | Tak | 96% |
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]- Nagroda BAFTA 2007: Najlepszy film nieanglojęzyczny za Labirynt fauna (producent)
- Nagroda na MFF w Wenecji
- 2006: Nagroda Laterna Magica za Ludzkie dzieci
- 2001: Najlepszy scenariusz za I twoją matkę też
- Nagroda Akademii Filmowej Najlepsza reżyseria: 2014 Grawitacja
- Nagroda Akademii Filmowej Najlepszy montaż: 2014 Grawitacja
- Nagroda Akademii Filmowej Najlepsza reżyseria: 2019 Roma
- Nagroda Akademii Filmowej Najlepsze zdjęcia: 2019 Roma
- Nagroda Akademii Filmowej Najlepszy film nieanglojęzyczny: 2019 Roma
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Alfonso Cuarón – What Nationality Ancestry Race [online], Ethnicity of Celebs [dostęp 2017-07-20] (ang.).
- ↑ Marcela Valdes , After ‘Gravity,’ Alfonso Cuarón Had His Pick of Directing Blockbusters. Instead, He Went Home to Make ‘Roma.’ [online], „The New York Times”, 13 grudnia 2018 [dostęp 2019-03-02] (ang.).
- ↑ Alfonso Cuaron, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2016-03-12] (ang.).
- ↑ Rovi: Alfonso Cuarón Biography. AllMovie. [dostęp 2021-11-28]. (ang.).
- ↑ Michael Buening: Sólo con tu pareja (1991). AllMovie. [dostęp 2021-11-28]. (ang.).
- ↑ Alfonso Cuarón Awards. AllMovie. [dostęp 2021-11-28]. (ang.).
- ↑ a b Alfonso Cuarón. Rotten Tomatoes. [dostęp 2021-11-28]. (ang.).
- ↑ Oscary 2014: znamy zwycięzców. [dostęp 2014-03-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-06)].
- ↑ Wenecja 2018: „Roma” Alfonso Cuaróna ze Złotym Lwem. [dostęp 2018-09-10].
- ↑ "Roma" lepsza od "Zimnej wojny". Zobacz, kto jeszcze cieszył się z wygranej. dziennik.pl. [dostęp 2019-03-01].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Alfonso Cuarón w bazie IMDb (ang.)
- Alfonso Cuarón w bazie Filmweb
- Alfonso Cuarón w bazie Notable Names Database (ang.)
- ISNI: 0000000114423539
- VIAF: 39578900
- ULAN: 500258831
- LCCN: nr00036703
- GND: 13215949X
- BnF: 14048635s
- SUDOC: 10464737X
- NLA: 42362679
- NKC: jx20050415020
- BNE: XX1297342
- NTA: 113868286
- BIBSYS: 98041959
- CiNii: DA18406286
- PLWABN: 9810672511105606
- NUKAT: n2009144670
- J9U: 987007435321805171
- CANTIC: a11844450
- LNB: 000344806
- KRNLK: KAC201101622
- Meksykańscy montażyści filmowi
- Meksykańscy reżyserzy filmowi
- Meksykańscy scenarzyści
- Laureaci Oscara za najlepszą reżyserię
- Laureaci Oscara za najlepsze zdjęcia
- Laureaci Oscara za najlepszy montaż
- Laureaci nagrody BAFTA za najlepszą reżyserię
- Laureaci Złotego Globu za najlepszą reżyserię
- Ludzie urodzeni w Meksyku (mieście)
- Urodzeni w 1961