Jirka

Jirka
‏ירכא‎
Państwo	Izrael
Dystrykt	Północny
Poddystrykt	Akka
Powierzchnia	15,564 km²
Wysokość	281 m n.p.m.
Populacja (2011); • liczba ludności; • gęstość	; 15343; 986 os./km²
Nr kierunkowy	+972 4
	Położenie na mapie Dystryktu Północnego Jirka
	Położenie na mapie Izraela Jirka
	32°57′16″N 35°12′39″E/32,954444 35,210833
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Jirka (hebr. ירכא; arab. يركا; ang. Yirka) – samorząd lokalny położony w Dystrykcie Północnym, w Izraelu.

Położenie

Miejscowość jest położona na wysokości 281 metrów n.p.m. na zachodnim skraju Górnej Galilei. Leży na zachodnich zboczach wzgórza Tefen (535 m n.p.m.). Po stronie północnej jest głębokie wadi strumienia Bet ha-Emek, a po stronie południowej jest wadi strumienia Jasaf. Okoliczny teren opada w kierunku zachodnim w stronę równiny przybrzeżnej Izraela. W jego otoczeniu znajdują się miejscowości Kafr Jasif, Abu Snan, Januch-Dżat i Julis, moszawy Amka i Lappidot, kibuce Kiszor, Tuwal i Pelech, oraz wsie komunalne Kelil i Gitta. Na południe od miejscowości znajduje się baza wojskowa Sił Obronnych Izraela (prawdopodobnie są to magazyny amunicji).

Podział administracyjny

Jirka jest położona w Poddystrykcie Akki, w Dystrykcie Północnym.

Demografia

Zgodnie z danymi Izraelskiego Centrum Danych Statystycznych w 2011 roku w Jirka żyło ponad 15,3 tys. mieszkańców, z czego 98,8% Druzowie, 1,1% Arabowie muzułmanie i 0,1% Arabowie chrześcijanie. Wskaźnik wzrostu populacji w 2011 roku wynosił 2,0%. Zgodnie z danymi Izraelskiego Centrum Danych Statystycznych średnie wynagrodzenie pracowników w Jirka w 2009 roku wynosiło 4865 ILS (średnia krajowa 7070 ILS)^[1]^[2].

**Populacja pod względem wieku** (2010)
Wiek (w latach)	Procent populacji w %
0 – 4	10,8
5 – 9	11,1
10 – 14	11,3
15 – 19	10,7
20 – 29	16,9
30 – 44	20,7
45 – 59	11,8
60 – 64	1,9
65 –	4,7

Źródło danych: Central Bureau of Statistics.

Historia

Zgodnie z lokalną tradycją, Druzowie zaczęli osiedlać się w tej okolicy od XI wieku. W 1596 roku w Jirce żyło 174 mieszkańców, którzy płacili podatki z produkcji oliwy z oliwek^[3]. Francuski podróżnik Victor Guérin odwiedził wieś pod koniec XIX wieku i opisał ją jako niewielką wieś druzyjską, zamieszkałą przez 324 mieszkańców^[4]. W wyniku I wojny światowej w 1918 roku cała Palestyna przeszła pod panowanie Brytyjczyków. Przyjęta 29 listopada 1947 roku Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181 w sprawie podziału Palestyny przyznawała ten rejon państwu arabskiemu^[5]. Podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny na początku 1948 roku do wsi wkroczyły siły Arabskiej Armii Wyzwoleńczej, które paraliżowały żydowską komunikację w całym obszarze Galilei. Podczas I wojny izraelsko-arabskiej Izraelczycy przeprowadzili w tym rejonie operację Dekel, i 10 lipca 1948 roku zajęli wieś. W izraelskiej armii służyła już wówczas druzyjska jednostka wojskowa, dlatego Izraelczycy nie wysiedlili mieszkańców wsi. Dzięki temu zachowała ona swój pierwotny charakter^[6]. W 1959 roku Jirka otrzymała status samorządu lokalnego^[7].

Symbole

Oficjalny herb Jirki został opublikowany we wrześniu 1969 roku. Herb ma kształt tarczy, w którego centralnej części umieszczono kwiat zawilca. U jego podstawy znajdują się dwa miecze z symbolem gwiazdy Dawida – był to tradycyjny symbol druzyjskiej jednostki wojskowej w izraelskiej armii. Powyżej i poniżej umieszczono nazwę miejscowości pisaną w języku hebrajskim i arabskim^[7].

Polityka

Siedziba władz samorządowych znajduje się przy głównej ulicy w samym centrum miejscowości. Przewodniczącym rady jest Fares Hussein.

Architektura

Miasteczko posiada typową arabską architekturę, charakteryzującą się ciasną zabudową i wąskimi, krętymi uliczkami. Zabudowa powstawała bardzo chaotycznie, bez zachowania jakiegokolwiek wspólnego stylu architektonicznego.

Kultura

W miejscowości jest ośrodek kultury i biblioteka publiczna.

Edukacja i nauka

W miejscowości znajduje się 11 szkół, w tym 7 szkół podstawowych. W 2010 roku uczyło się w nich ogółem prawie 3,9 tys. uczniów, w tym ponad 2 tys. w szkołach podstawowych. Średnia liczba uczniów w klasie wynosiła 25. Jest tutaj regionalne centrum pedagogiczne.

Religia

W Jirce znajdują się dwa ważne religijnie miejsca, które są regularnie odwiedzane przez wierzących. Jednym z nich jest grobowiec Chuszaja, przyjaciela króla Dawida. Miejsce to jest tradycyjnie czczone przez Żydów. Drugim ważnym miejscem jest grobowiec szejka Abu Ghanem, który był jednym z założycieli wiary Druzów w XI wieku. W 1980 roku wybudowano tutaj nowy dom modlitw, sprzed którego roztacza się piękny widok na okoliczne wzgórza^[4].

Sport i rekreacja

W zachodniej części miasteczka znajduje się boisko do piłki nożnej. Mniejsze boiska oraz sale sportowe są zlokalizowane przy szkołach.

Gospodarka

Lokalna gospodarka opiera się na małej działalności produkcyjnej oraz handlu. Część mieszkańców pracuje w okolicznych strefach przemysłowych. Wielu mieszkańców znajduje także zatrudnienie w izraelskiej armii i policji. W miejscowości znajduje się duży zakład produkujący wyroby ze stali, który należy do rodziny Kadmani^[8].

Transport

Przez miejscowość przechodzi droga nr 8533, którą jadąc na wschód dojeżdża się do skrzyżowania z drogą nr 8544 i kibucu Kiszor, natomiast jadąc na zachód dojeżdża się do miasteczek Kafr Jasif i Julis, a następnie do skrzyżowania z drogą nr 70. Lokalne drogi prowadzą na zachód do miejscowości Abu Snan i na północny wschód do miejscowości Januch-Dżat i wioski Gita.

Przypisy

↑ Dane statystyczne Jirka. [w:] Israel Central Bureau of Statistics [on-line]. [dostęp 2013-03-23]. (hebr.).
↑ Welcome To Yirka. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2013-03-23]. (ang.).
↑ Wolf-Dieter Hütteroth, Kamal Abdulfattah: Erlanger Geographische Arbeiten. T. 5: Historical Geography of Palestine, Transjordan and Southern Syria in the Late 16th Century. Germany: Vorstand der Fränkischen Geographischen Gesellschaft, 1977, s. 191.
↑ ^a ^b Jirka. [w:] Bet Alon [on-line]. [dostęp 2013-03-23]. (hebr.).
↑ Oficjalna mapa podziału Palestyny opracowana przez UNSCOP. [w:] United Nations [on-line]. 1948. [dostęp 2013-03-23]. (ang.).
↑ Chaim Herzog, Shlomo Gazit: The Arab-Israeli Wars. Vintage books, 2005, s. 89-91.
↑ ^a ^b Dov Gutterman: Mo'atza Mekomit Yirqa. [w:] Flags Of The World [on-line]. 2007-06-30. [dostęp 2013-03-23]. (ang.).
↑ Naim Aridi: The Druze in Israel. [w:] Israel Ministry of Foreign Affairs [on-line]. 2002-12-23. [dostęp 2013-03-23]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Zdjęcie satelitarne Jirki. [w:] Google Maps [on-line]. [dostęp 2013-03-23]. (ang.).
Mapa Jirki. [w:] Amudanan [on-line]. [dostęp 2013-03-23]. (hebr.).

[1] Dane statystyczne Jirka. [w:] Israel Central Bureau of Statistics [on-line]. [dostęp 2013-03-23]. (hebr.).

[2] Welcome To Yirka. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2013-03-23]. (ang.).

[3] Wolf-Dieter Hütteroth, Kamal Abdulfattah: Erlanger Geographische Arbeiten. T. 5: Historical Geography of Palestine, Transjordan and Southern Syria in the Late 16th Century. Germany: Vorstand der Fränkischen Geographischen Gesellschaft, 1977, s. 191.

[beta-4] Jirka. [w:] Bet Alon [on-line]. [dostęp 2013-03-23]. (hebr.).

[5] Oficjalna mapa podziału Palestyny opracowana przez UNSCOP. [w:] United Nations [on-line]. 1948. [dostęp 2013-03-23]. (ang.).

[6] Chaim Herzog, Shlomo Gazit: The Arab-Israeli Wars. Vintage books, 2005, s. 89-91.

[flag-7] Dov Gutterman: Mo'atza Mekomit Yirqa. [w:] Flags Of The World [on-line]. 2007-06-30. [dostęp 2013-03-23]. (ang.).

[8] Naim Aridi: The Druze in Israel. [w:] Israel Ministry of Foreign Affairs [on-line]. 2002-12-23. [dostęp 2013-03-23]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]