Katastrofa lotu Spanair 5022

Katastrofa lotu Spanair 5022
	; MD-82, który uległ katastrofie (nr. rej. EC-HFP). Zdjęcie wykonano na lotnisku w Madrycie w październiku 2007 roku.
Państwo	Hiszpania
Miejsce	Madryt
Data	20 sierpnia 2008
Godzina	14:24:23 czasu lokalnego; 14:24 czasu polskiego
Rodzaj	Zderzenie z ziemią
Przyczyna	Błąd załogi, awaria przekaźnika, zignorowanie wiadomości o przeciągnięciu, brak wysuniętych klap
Ofiary śmiertelne	154 osoby
Ranni	18 osób
	Statek powietrzny
Typ	McDonnell Douglas MD-82
Nazwa	Sunbreeze
Użytkownik	Spanair
Numer	EC-HFP
Start	Madryt
Cel lotu	Las Palmas
Numer lotu	5022
Liczba pasażerów	166 osób
Liczba załogi	6 osób
Ofiary śmiertelne	154
Ranni	18
	Położenie na mapie Hiszpanii miejsce zdarzenia
	40°31′45″N 3°34′13″W/40,529167 -3,570278
	Multimedia w Wikimedia Commons

Katastrofa lotu Spanair 5022 – katastrofa samolotu pasażerskiego McDonnell Douglas MD-82 linii Spanair, nr rejestracji EC-HFP, obsługujący lot rejsowy JK 5022/LH 2554, miał miejsce 20 sierpnia 2008 w porcie lotniczym Madryt-Barajas, przy starcie, po osiągnięciu prędkości przeciągnięcia. Rejs ten oznaczony był wspólnie przez Spanair jako JK 5022 i niemiecką Lufthansę jako LH 2554, co oznacza, że wielu pasażerów kupiło bilety przez Lufthansę lub kontynuowało poprzedni lot tej linii.

Samolot wystartował o godzinie 14.30 do Las Palmas ze 172 osobami na pokładzie – 166 pasażerami i 6 osobami obsługi. Dwa razy kołował do startu, pierwszy raz wycofany na zlecenie pilota i poddany obsłudze technicznej.

Katastrofa

Samolot w momencie katastrofy miał 1080 litrów nafty^[3].

Zaraz po starcie, samolot wzniósł się na wysokość ok. 40 stóp, po czym lekko obrócił się w lewo, następnie w prawo o 20° stopni, znowu lewo i ostatecznie w prawo, przechylając się o 32°^[3]. Maszyna po chwili zaczęła szurać po ziemi ogonem i zahaczyła prawą końcówką skrzydła o ziemię. Tył odłączył się od reszty kadłuba. Samolot przeleciał 448 m, aż do boku pasa startowego, po czym stracono kontakt po przelocie obok nasypu ziemi^[3]. Ostatecznie maszyna minęła mały strumień, a następnie rozbiła się o brzeg, rozpadła się i eksplodowała, stając w płomieniach. Niektóre szczątki znaleziono w odległości 1093 m^[3].

Według śledczych badających przyczynę katastrofy załoga samolotu nie sprawdziła dwukrotnie check listy do końca według procedury i nie wysunęła klap. Dodatkowym czynnikiem była awaria przekaźnika sygnalizującego brak wysuniętych klap. Rozbicie o ziemię nastąpiło w ubocznym miejscu na tyle odległym, że opóźniło przybycie ratowników o 15 minut^[4]^[5]^[6].

Jest to pierwsza katastrofa z ofiarami śmiertelnymi linii Spanair, zaś trzecia pod względem liczby ofiar w historii lotnictwa cywilnego w Hiszpanii (po katastrofie lotu Avianca 011 oraz katastrofie na Teneryfie), jedenasta w historii użytkowania samolotów typu McDonnell Douglas MD-80, i dwudziesta czwarta strata całego samolotu z serii MD-80^[7].

W katastrofie lotniczej zginęły 154 osoby. 18 pasażerów zostało ciężko rannych^[1]^[3]. W związku z katastrofą swój urlop przerwał Premier Hiszpanii Jose Luis Rodriguez Zapatero. W Hiszpanii ogłoszono trzydniową żałobę narodową^[8].

Przyczyny

Początkowo sądzono, że przyczyną wypadku mogło być nieprawidłowe działanie lewego silnika. Trzy dni przed katastrofą pilot zgłaszał awarię odwracacza ciągu. Usterka nie została usunięta, a technicy odizolowali uszkodzoną płytkę z podzespołem. Przypuszczano, że w jednym z silników odwracacz ciągu mógł się samoczynnie włączyć podczas startu powodując tragedię^[9].

Wstępny raport komisji badającej wypadek wykluczył awarię silnika jako przyczynę katastrofy. Stwierdzono natomiast, że klapy nie były wysunięte w momencie wypadku^[10]. Spowodowało to brak dostatecznej siły nośnej, przeciągnięcie i uderzenie w ziemię. Brak jest jednoznacznych ustaleń co do przyczyn niewysunięcia klap, podejrzewa się usterkę techniczną. Możliwe są również przyczyny analogiczne do tych, które były prawdopodobną przyczyną katastrofy lotu Northwest Airlines 255^[11].

Narodowości załogi i pasażerów

Kraj	Pasażerowie	Załoga	Razem	Ofiary śmiertelne	Ocaleni
Hiszpania	145	6	151	139	15
Niemcy	5	-	5	5	-
Brazylia	2	-	2	2	-
Francja	2	-	2	2	-
Bułgaria	1	-	1	1	-
Boliwia	1	-	1	-	1
Finlandia	1	-	1	-	1
Gambia	1	-	1	1	-
Indonezja	1	-	1	1	-
Stany Zjednoczone	1	-	1	1	-
Wielka Brytania	1	-	1	1	-
Kanada	1	-	1	1	-
Japonia	1	-	1	1	-
Mauretania	1	-	1	1	-
Szwecja	1	-	1	-	1
Turcja	1	-	1	1	-
Włochy	1	-	1	1	-
Razem	162	10	172	154	18