Natalia Janotha
 Natalia Janotha (ok. 1880) | |
| Imię i nazwisko |
Natalia Maria Krystyna Janotha |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
8 czerwca 1856 |
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci |
9 czerwca 1932 |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
Natalia Maria Krystyna Janotha (Janothówna, ur. 8 czerwca 1856 w Warszawie, zm. 9 czerwca 1932 w Hadze)[1] – polska kompozytorka i pianistka.
Córka Juliusza Janothy (1819–1883), kompozytora i pedagoga Instytutu Muzycznego w Warszawie. Studiowała początkowo u ojca w Warszawie, następnie w Berlinie u Clary Schumann, Ernsta Rudorffa i Woldemara Bargiela, a także u Marceliny Czartoryskiej i Johannesa Brahmsa[1]. Koncertowała w całej Europie, zdobyła popularność porównywaną z Paderewskim, który dedykował jej swoje utwory[2]. Przyczyniła się do popularyzacji muzyki Fryderyka Chopina. Mieszkała w Londynie, a od 1916 w Hadze. Skomponowała ok. 400 utworów fortepianowych.
W latach 1880–1883 Janothówna intensywnie zwiedzała Tatry, zyskując miano pierwszej polskiej taterniczki. M.in. 22 sierpnia 1883 roku z przewodnikiem Maciejem Sieczką jako pierwsza kobieta weszła na Gerlach[3]. Była również na Łomnicy i kilku innych szczytach, wcześniej zdobywanych wyłącznie przez mężczyzn. Jedna z pierwszych kobiet, które chodziły po górach w spodniach[4]. Pod wpływem pobytu w Tatrach skomponowała cykl utworów na fortepian (m.in. Tatry, wrażenia z Zakopanego, Morskie Oko, Sabała, Gerlach), wykorzystując motywy podhalańskie.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Chodkowski 1995 ↓, s. 401.
- ↑ Ignacy Jan Paderewski, Letters to His Father and to Helena Górska
- ↑ Kobiety-turystki w Tatrach. [dostęp 2008-03-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-03-23)].
- ↑ Zofia i Witold H. Paryscy, Internetowa Wielka encyklopedia tatrzańska
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- MUGI – obszerna biografia w języku niemieckim. mugi.hfmt-hamburg.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-17)].
- Utwory Natalii Janothy w bibliotece Polona