Norny
Norny (Szepcące) – w mitologii nordyckiej trzy wieszczki z plemienia olbrzymów[1][2], tkaczki ludzkiego losu[3]. Norny mieszkały w okolicach jednego z trzech korzeni wiecznie zielonego jesionu Yggdrasila, nieopodal mrocznej studni Urd (była ona źródłem siły drzewa)[4]. W pobliżu znajdowało się święte jezioro[3], z którego czerpały wodę, by podlewać korzeń[2].
Imiona Norn
[edytuj | edytuj kod]- Urd (Urdhr; Los, Przeznaczenie)[5],
- Werdanda (Werndandi, Werdhandi, Stawanie Się)[5],
- Skuld (Obowiązek)[5]. Skuld wraz z Walkiriami przybywała na pola bitewne, by tam decydować o śmierci wojowników[2].
Norny tkały losy ludzi na osnowie ze złotych nici przyczepionych do nieba, lub też wycinały je w drewnie. Potrafiły zsyłać sny. Pojawiały się też przy narodzinach[3] i śmierci[6].
Wyróżniano również inne rodzaje norn (dające szczęście, nieszczęście, określające przyszłość różnych bytów). Te Norny mogły pochodzić zarówno od karłów (córki krasnoluda Dwalina), alfów, jak i samych Asów[2].
Na ścianie kościoła Borgund (Norwegia) odkryto inskrypcję mówiącą: „Zarówno dobro, jak i zło dają Norny, mnie przyniosły wielką boleść”[6].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Szrejter 343 ↓.
- ↑ a b c d Kempiński 160 ↓.
- ↑ a b c Szrejter 266 ↓.
- ↑ Szrejter ↓, s. 63.
- ↑ a b c Szrejter 265 ↓.
- ↑ a b Turowska 93 ↓.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Artur Szrejter, Mitologia germańska : opowieści o bogach mroźnej Północy, wyd. 2 rozsz. i popr., Gdańsk: Wydawnictwo L&L, 2006, s. 239, ISBN 83-88595-99-7, OCLC 750042880 [dostęp 2021-06-28].
- Andrzej Maria Kempiński, Ilustrowany leksykon mitologii wikingów, wyd. 2, Poznań: Wydawnictwo KURPISZ, 2009, ISBN 978-83-7524-944-6, OCLC 316588683 [dostęp 2021-06-28].
- Magdalena Turowska-Rawicz, Mitologie świata – Ludy Skandynawskie, Warszawa: Przedsiębiorstwo Wydawnicze Rzeczpospolita, 2007, ISBN 978-83-89840-13-4.
