Norweskie Siły Powietrzne

Królewskie Norweskie Siły Powietrzne
Luftforsvaret

Symbol norweskich sił powietrznych
Państwo	Norwegia
Siły zbrojne	Norweskie Siły Zbrojne
Nazwa skrócona	RNoAF
Data utworzenia	10 listopada 1944
Znak rozpoznawczy

Królewskie Norweskie Siły Powietrzne (Luftforsvaret) – siły lotnicze Norwegii. Ustanowione 10 listopada 1944 roku, przez odłączenie się od Armii.

Ich główną kwaterą jest Huseby, ale cała armia lotnicza jest podzielona na dwa dowództwa – północne i południowe. Dowództwo Lotnicze Północnej Norwegii (Luftkommando Nord Norge) mieści się bazie lotniczej w pobliżu miejscowości Bodø, natomiast południowej w miejscowości Reitan.

W 1964 roku Norwegia zamówiła myśliwce F-5, rezygnując z Starfighterów w liczbie 78 maszyn F-5A; 16 RF-5A oraz 14 F-5B. Pierwotne zamówienie wynosiło 64 sztuki, po czym zamówiono kolejne 16 dla celów rozpoznawczych, osiągając liczbę 108 egzemplarzy. Wyposażono w ten sposób 6 eskadr. Dostosowano je do działania w niesprzyjających warunkach pogodowych. Dostosowano je do używania rakietowych przyśpieszaczy startowych oraz haków hamujących. Pierwsza gotowość bojowa osiągnięta została w lipcu 1965 roku. Norwegia stała się drugim odbiorcą samolotów F-5. W połowie lat 80. pozostające w służbie F-5 poddano remontom i modernizacji. W ramach porozumienia dokonano remontów w Holandii. Na początku lat 90. XX w przeszły kolejną modernizację w ilości 15 sztuk. Między 1992 rokiem, a 1994 przeszły modernizację strukturalną.

Na wyposażeniu 4 eskadr znajdują się myśliwce F-16. Jedna z nich dysponuje pociskami NDT Penguin. Północ kraju patrolują 2 eskadry F-16A/B oraz eskadra transportowa wyposażona w samoloty Lockheed P3-C Orion. W zakresie działalności Królewskich Norweskich Sił Powietrznych leży udzielanie wsparcia technicznego. Głównie samoloty Cessna O-1 Bird Dog. Wszystkie eskadry wchodzą w skład Sprzymierzonych Sił Europy Północnej.

Wyposażenie

Obecnie

Zdjęcie	Samolot	Producent	Typ	Wersja	Liczba sztuk	Uwagi
	Lockheed Martin F-35 Lightning II	Stany Zjednoczone	Myśliwiec wielozadaniowy	F-35A	12	Planowany zakup 52 sztuk. Co roku do Norwegii dostarczane jest 6 maszyn.
	General Dynamics F-16 Fighting Falcon	Stany Zjednoczone Holandia	Myśliwiec wielozadaniowy	F-16AM F-16BM Block 20 MLU	46 10	Zostaną zastąpione przez Lockheed Martin F-35 Lightning II.
	Saab Safari	Szwecja	trening podstawowy	MFI-15	16
	Dassault Falcon 20	Francja	Walka elektroniczna VIP	Falcon 20ECM Falcon 20C-5	2 1
	Lockheed C-130 Hercules	Stany Zjednoczone	Taktyczny transportowiec	C-130J-30	4	4 dostarczono 2008-2010 dla zastąpienia 6 C-130E/H, 1 utracono w 2012, w tym samym roku dostarczono egzemplarz zastąpczy.
	Lockheed P-3 Orion	Stany Zjednoczone	Morski patrolowiec	P-3C UIP P-3N	6
	Bell 412	Stany Zjednoczone Norwegia	Śmigłowiec użytkowy	412SP	18
	NHI NH90	Włochy	Śmigłowiec wielozadaniowy (SAR i ZOP)	NH-90 NFH	5	Zamówiono 14, 6 dla fregat Fridtjof Nansen, 8 dla straży przybrzeżnej Kystvakten.
	Westland Lynx	Wielka Brytania	Straż przybrzeżna (Kystvakten)	Lynx Mk.86	6
	Westland Sea King	Wielka Brytania	Search and Rescue	Sea King Mk.43	11	Zostaną zastąpione przez AgustaWestland AW101.

Wycofane

• 
  Gloster Gladiator
• 
  Northrop N-3PB, 1941
• 
  F-86K Sabre
• 
  F-104 Starfighter
• 
  Norweski F-5A Freedom Fighter i amerykański F-4D Phantom II w 1982.
• 
  DHC-6 Twin Otter

Samoloty bojowe

• Gloster Gladiator – 6× Mk I, 6× Mk II 1938-1940 (Armia)
• Heinkel He 115 – 6× He 115N w 1940 (Marynarka)
• Curtiss P-36 Hawk – 19× Hawk 75A-6 w 1940 (Armia)
• Northrop N-3PB – 24 1941-1956 (RAF), 2 1945-1956
• Supermarine Spitfire – 73× LF.IXe 1945-1952, 3× PR XI 1946-1954
• De Havilland Mosquito – 19× FB VI 1945-1952, 3× T III 1947-1952
• De Havilland Vampire – 20× F III 1948-1957, 36× FB 52 1949-1957, 6× T 52 1952-1955
• Republic F-84 Thunderjet – 200× F-84G 1952-1960, 6 (R)F-84E 1951-1956
• North American F-86 Sabre – 64× F-86K 1955-1967, 115× F-86F 1957-1967
• Republic RF-84F Thunderflash – 35× RF-84F 1956-1970
• Lockheed F-104 Starfighter – 19× F-104G 1963-1981, 4× TF-104G 1963-1983, 19× CF-104 1973-1983, 3× CF-104D 1973-1983
• Northrop F-5 Freedom Fighter – 78× F-5A, 14× F-5B 1965-2000, 16× RF-5A 1969-2000

Transportowe/użytkowe

• Junkers Ju 52 – 18× 52/3m 1945-1951
• Fieseler Fi 156 Storch – 30 1945-1954
• Douglas C-47 Skytrain – 7× C-47A, 3× C-53D 1945-1946, 10× C-47A 1950-1974
• Avro Anson – 10× MkI 1947-1951
• Fairchild C-119 Flying Boxcar – 8× C-119G 1956-1969
• Lockheed Lodestar – 7× C-56B/C-60A 1945-1950
• Noorduyn Norseman – 24× IV/VI 1945-1959
• De Havilland Canada DHC-3 Otter – 10 1953-1968
• Piper PA-18 Super Cub – 16× L-18C 1955-1992
• Cessna O-1 Bird Dog – 27× O-1A 1960-1992
• De Havilland Canada DHC-6 Twin Otter – 5 1967-2001
• Lockheed C-130 Hercules – 6× C-130E/H 1969-2008

Patrolowe

• Consolidated PBY Catalina – 12× IVB 1945-1954, 6× PBY-5A 1954-1961
• Grumman HU-16 Albatross – 18× HU-16B 1961-1969

Treningowe

• Fairchild PT-19 – 74× M-62 1945-1957
• Airspeed Oxford – 22× MkI/III 1947-1953
• Lockheed T-33 Shooting Star – 22× T-33A 1953-1968
• Saab 91 Safir – 30× 91B/B2 1956-1988

Śmigłowce

• Bell 47 – 6× B47D-1 1953-1971, 3× B47G-3 1954-1970, 5× AB 47J/J-2 1958-1967
• Sikorsky H-19 Chickasaw – 4× H-19D-4 1958-1967
• Bell UH-1 Iroquois – 37× UH-1B 1963-1990

Insygnia

Flagi

• 
  Flaga generalnego inspektora sił powietrznych
• 
  Flaga generała
• 
  Flaga generała porucznika
• 
  Flaga generalmajora
• 
  Flaga brygadiera

Bibliografia

• Lindsday Peacock: Lotnictwo wojskowe świata. OTiK, 1994. ISBN 83-900902-2-8. Brak numerów stron w książce
• Michał Gajzler, Northrop F-5 A/B Freedom Fighter Cz. 2, str. 61-62 Lotnictwo 4 (2016), ISSN 1732-5323