Przejdź do zawartości

Osiedle Batorego (Biłgoraj)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Osiedle Batorego
Osiedle Biłgoraja
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

biłgorajski

Miasto

Biłgoraj

Powierzchnia

ok. 0,35 km²

Tablice rejestracyjne

LBL

Położenie na mapie Biłgoraja
Mapa konturowa Biłgoraja, w centrum znajduje się punkt z opisem „Osiedle Batorego”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Osiedle Batorego”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Osiedle Batorego”
Położenie na mapie powiatu biłgorajskiego
Mapa konturowa powiatu biłgorajskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Osiedle Batorego”
Ziemia50°32′25″N 22°42′40″E/50,540278 22,711111

Osiedle Batorego – jedno z 12 osiedli (jednostek pomocniczych gminy), na jakie podzielone jest miasto Biłgoraj[1].

Dane ogólne

[edytuj | edytuj kod]

Osiedle Batorego znajduje się w zachodniej części miasta. Sąsiaduje z Różnówką (od zachodu), osiedlem Bagienna (od północy) i osiedlem Nadstawna (od wschodu).

Wschodnią granicą Osiedla Batorego jest rzeka Biała Łada. Granicę zachodnią wyznacza Aleja Jana Pawła II w ciągu drogi wojewódzkiej nr 835. Od strony północnej osiedle odgranicza ul. Lubelska wraz z zabytkowym cmentarzem.

Pod względem powierzchni jest to jedna z najmniejszych jednostek podziału administracyjnego miasta. Obszar osiedla zajmuje ok. 34,5 ha[2]. Teren osiedla – poza wspomnianą wyżej nekropolią – niemal w całości zajęty jest przez budownictwo jednorodzinne. W południowej części obszaru osiedla znajduje się targowisko miejskie[3]. Nazwy większości ulic w granicach osiedla nawiązują do historycznych władców Polski.

Nazwa osiedla odwołuje się do postaci króla Stefana Batorego, który w 1578 r. wydał przywilej lokacyjny dla miasta.

 Zobacz więcej w artykule Biłgoraj, w sekcji Założenie Biłgoraja.

Organem uchwałodawczym osiedla jako jednostki pomocniczej gminy miejskiej Biłgoraj jest Rada Osiedla. Organ wykonawczy to Zarząd Osiedla[4].

Informacje historyczne

[edytuj | edytuj kod]

W momencie powstania Biłgoraja w drugiej połowie XVI w. obszar dzisiejszego osiedla im. Batorego nie spełniał żadnej istotnej funkcji. Był to niezurbanizowany teren, położony po zachodniej stronie miasta, oddzielony od niego Białą Ładą i najprawdopodobniej zabagniony. Przez Białą Ładę przerzucony był most; droga przez niego przechodząca – dzisiejsza ulica Lubelska – rozwidlała się w kierunkach Lublina i Krzeszowa[5].

Najpóźniej w pierwszej połowie XIX w. wytyczono dzisiejszą ulicę Zieloną. Wówczas stanowiła ona drogę, łączącą miasto z pałacem i folwarkiem Rożnówka. Około 1880 r. powstał cmentarz po południowej stronie ulicy Lubelskiej, będący dziś północnym krańcem osiedla. Na terenie nekropolii składano szczątki mieszkańców miasta, w tym – w okresie zaborów – przybyłych tutaj Rosjan. Stał się on też miejscem pochówku ofiar I oraz II wojny światowej. Obecnie stanowi jeden z najcenniejszych obiektów zabytkowych Biłgoraja[6].

Na mapach z drugiej połowy XIX w.[7] oraz z okresu międzywojennego (1918-1939)[8] obszar dzisiejszego osiedla jest oznaczany jako teren niezagospodarowany, z rozrzuconymi pojedynczymi zabudowaniami. Podobnie przedstawiają go fotografie z pierwszych lat XX w.[9] oraz z okresu II wojny światowej[10]. W ogólnym zarysie zabudowa na tym terenie nie rozwijała się w zauważalnym stopniu aż do pierwszej połowy lat 90. XX w.[11]

Obecna sieć ulic oraz zabudowa osiedla powstała w latach 90. XX w. oraz w pierwszym dziesięcioleciu XXI w. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla obszaru osiedla napisano w 1997 r., a uchwalono 28 czerwca 2000 r.[12] Osiedle im. Stefana Batorego jako jednostkę podziału administracyjnego miasta w sensie formalnym powołano do życia Uchwałą Rady Miasta w Biłgoraju z dnia 25 sierpnia 2004 r.[13] Obecny Statut Rady Osiedla obowiązuje od 2008 r.[14]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. § 29 uchwały nr XIII/122/2019 Rady Miasta Biłgoraj z dnia 30 października 2019 r. w sprawie uchwalenia Statutu Miasta Biłgoraja [online], 2019-10-30 [dostęp 2022-08-12].
  2. Pomiar w Geoportalu, 2018-10-20.
  3. Podgląd w Geoportalu, 2018-10-20.
  4. Uchwała Rady Miasta w Biłgoraju z dnia 25 sierpnia 2004 r.
  5. Plan miasta w rozdz. Układ przestrzenny miasta, Dzieje Biłgoraja, Markiewicz, Śladkowski, Szczygieł, Lublin 1985.
  6. Ewidencja zabytków gminy miasto Biłgoraj, wpis do rejestru nr A/331.
  7. Biłgoraj na Spezialkarte der osterreichisch-ungarischen Monarchie, K. u. K. Militargeographisches Institut, między 1877 a 1914.
  8. Mapa topograficzna 1:100000, pas 46, słup 35. Wojskowy Instytut Geograficzny, Warszawa 1938.
  9. Fotografia Rynku biłgorajskiego wykonana z wieży kościoła pw. Wniebowzięcia NMP, tzw. Biłgoraj - Ogólny widok, ok. 1900-1914.
  10. Fotografia zniszczonego Rynku biłgorajskiego wykonana z wieży kościoła pw. Wniebowzięcia NMP po usunięciu gruzów, ok. 1942, zbiory Muzeum Ziemi Biłgorajskiej.
  11. Za: mapy topograficzne w Geoportalu, 2018-10-20.
  12. Plan miejscowy zagospodarowania przestrzennego zespołu osiedli mieszkaniowych (części terenów miasta w rejonie ulic Batorego i Polnej) w Biłgoraju, Lublin 1997.
  13. Rady Osiedli - Biłgoraj [online] [dostęp 2018-10-19] (pol.).
  14. Załącznik Nr 12 do Uchwały Nr XXIII/189/08 Rady Miasta Biłgoraj z dnia 29 lutego 2008 r.