Raszyd Siuniajew

Raszyd Siuniajew
	; Raszyd Siuniajew (2010)
Data i miejsce urodzenia	1 marca 1943 ; Taszkent
Zawód, zajęcie	astrofizyk
Narodowość	tatarska
Alma Mater	Moskiewski Uniwersytet Państwowy im. M.W. Łomonosowa
	Multimedia w Wikimedia Commons

Raszyd Alijewicz Siuniajew, tat. Рәшит Гали улы Сөнәев, ros. Раши́д Али́евич Сюня́ев (ur. 1 marca 1943 w Taszkiencie) – radziecko-rosyjski astrofizyk teoretyczny pochodzenia tatarskiego, członek zagraniczny Royal Society (od 2009^[1]). Laureat co najmniej 10 nagród w astrofizyce i fizyce teoretycznej, w tym najbardziej prestiżowych, ustępujących statusem głównie Nagrodom Nobla – jak Nagroda Crafoorda, Nagroda Kioto czy Medal Diraca (ICTP).

Od jego nazwiska pochodzi nazwa efektu Siuniajewa-Zeldowicza.

Nagrody i wyróżnienia

1995: Złoty Medal Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego,
2000: Medal Bruce,
2003: Dannie Heineman Prize for Astrophysics,
2008: Henry Norris Russell Lectureship,
2008: Medal Karla Schwarzschilda,
2008: Nagroda Crafoorda^[1],
2011: laureat Nagrody Kioto w dziedzinie nauk podstawowych^[2],
2015: Medal Eddingtona,
2019: Medal Diraca (ICTP),
2023: Medal Maxa Plancka.

Przypisy

↑ ^a ^b Rashid Sunyaev. The Royal Society. [dostęp 2018-10-06]. (ang.).
↑ Rashid Alievich Sunyaev, [w:] Kyoto Prize, Inamori Foundation, Kyoto Prize, Inamori Foundation [dostęp 2018-10-01] (ang.).

[rs-1] Rashid Sunyaev. The Royal Society. [dostęp 2018-10-06]. (ang.).

[kioto-2] Rashid Alievich Sunyaev, [w:] Kyoto Prize, Inamori Foundation, Kyoto Prize, Inamori Foundation [dostęp 2018-10-01] (ang.).

[1]

[2]

Nauki biologiczne	George Evelyn Hutchinson (1986) Jane Goodall (1990) William Donald Hamilton (1993) Daniel H. Janzen (1997) John Maynard Smith (2001) Simon Asher Levin (2005) Peter i Rosemary Grantowie (2009) Masatoshi Nei (2013) Graham Farquhar (2017) Bryan Grenfell (2022)
Nauki matematyczne	Claude E. Shannon (1985) Izrail Gelfand (1989) André Weil (1994) Kiyoshi Itō (1998) Michaił Gromow (2002) Hirotugu Akaike (2006) László Lovász (2010) Edward Witten (2014) Masaki Kashiwara (2018) Elliott Lieb (2023)
Ziemia i wiedza o planetach, astronomia i astrofizyka	Jan Oort (1987) Edward Norton Lorenz (1991) Chūshirō Hayashi (1995) Walter Heinrich Munk (1999) Eugene Newman Parker (2003) Hirō Kanamori (2007) Raszyd Siuniajew (2011) Michel Mayor (2015) James Gunn (2019) Paul Hoffman (2024)
Nauki przyrodnicze	Yasutomi Nishizuka (1992) Mario Renato Capecchi (1996) Walter Gehring (2000) Alfred G. Knudson (2004) Anthony James Pawson (2008) Yoshinori Ōsumi (2012) Tasuku Honjo (2016) Robert Roeder (2021)
Kognitywistyka	Noam Chomsky (1988)

XIX wiek	1898: Simon Newcomb 1899: Arthur Auwers 1900: David Gill
XX wiek	1902: Giovanni Schiaparelli 1904: William Huggins 1906: Hermann Karl Vogel 1908: Edward Charles Pickering 1909: George William Hill 1911: Henri Poincaré 1913: Jacobus Kapteyn 1914: Oskar Backlund 1915: William Wallace Campbell 1916: George Ellery Hale 1917: Edward Emerson Barnard 1920: Ernest William Brown 1921: Henri-Alexandre Deslandres 1922: Frank Watson Dyson 1923: Benjamin Baillaud 1924: Arthur Stanley Eddington 1925: Henry Norris Russell 1926: Robert Grant Aitken 1927: Herbert Hall Turner 1928: Walter Sydney Adams 1929: Frank Schlesinger 1930: Max Wolf 1931: Willem de Sitter 1932: John S. Plaskett 1933: Carl Charlier 1934: Alfred Fowler 1935: Vesto Slipher 1936: Armin Leuschner 1937: Ejnar Hertzsprung 1938: Edwin Hubble 1939: Harlow Shapley 1940: Frederick Seares 1941: Joel Stebbins 1942: Jan Hendrik Oort 1945: Edward Arthur Milne 1946: Paul Merrill 1947: Bernard Lyot 1948: Otto Struve 1949: Harold Spencer Jones 1950: Alfred Joy 1951: Marcel Minnaert 1952: Subrahmanyan Chandrasekhar 1953: Harold Babcock 1954: Bertil Lindblad 1955: Walter Baade 1956: Albrecht Unsöld 1957: Ira Sprague Bowen 1958: William Wilson Morgan 1959: Bengt Strömgren 1960: Wiktor Ambarcumian 1961: Rudolph Minkowski 1962: Grote Reber 1963: Seth Barnes Nicholson 1964: Otto Heckmann 1965: Martin Schwarzschild 1966: Dirk Brouwer 1967: Ludwig Biermann 1968: Willem Jacob Luyten 1969: Horace Babcock 1970: Fred Hoyle 1971: Jesse Greenstein 1972: Iosif Szkłowski 1973: Lyman Spitzer 1974: Martin Ryle 1975: Allan Rex Sandage 1976: Ernst Öpik 1977: Bart Bok 1978: Hendrik Christoffel van de Hulst 1979: William Fowler 1980: George Herbig 1981: Riccardo Giacconi 1982: Margaret Burbidge 1983: Jakow Borysowicz Zeldowicz 1984: Olin Wilson 1985: Thomas George Cowling 1986: Fred Whipple 1987: Edwin Salpeter 1988: John Gatenby Bolton 1989: Adriaan Blaauw 1990: Charlotte Moore Sitterly 1991: Donald Osterbrock 1992: Maarten Schmidt 1993: Martin Rees 1994: Wallace Sargent 1995: James Peebles 1996: Albert Whitford 1997: Eugene Parker 1998: Donald Lynden-Bell 1999: Geoffrey Burbidge 2000: Raszyd Siuniajew
XXI wiek	2001: Hans Bethe 2002: Bohdan Paczyński 2003: Vera Rubin 2004: Chūshirō Hayashi 2005: Robert P. Kraft 2006: Frank Low 2007: Martin Harwit 2008: Sidney van den Bergh 2009: Frank H. Shu 2010: Gerry Neugebauer 2011: Jeremiah P. Ostriker 2012: Sandra Faber 2013: James Gunn 2014: Kenneth Kellermann 2015: Douglas N. C. Lin 2016: Andrew Fabian 2017: Nicholas Scoville 2018: Timothy Heckman 2019: Martha Haynes 2020: nie przyznano 2021: Bruce Elmegreen 2022: Ellen Gould Zweibel