Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Richard Robert Ernst (ur. 14 sierpnia 1933 w Winterthur , zm. 4 czerwca 2021 tamże[1] ) – szwajcarski chemik, laureat Nagrody Nobla z dziedziny chemii w roku 1991 za rozwój metody badań za pomocą wysokorozdzielczego magnetycznego rezonansu jądrowego (NMR)[2] . Laureat Nagrody Wolfa .
Od 1976 profesor chemii fizycznej Politechniki w Zurychu (Eidgenössische Technische Hochschule ). Członek m.in. Niemieckiej Akademii Przyrodników w Halle i Szwajcarskiej Akademii Nauk Technicznych.
W roku 1966 wspólnie z Westonem Andersonem zaproponowali wprowadzenie transformaty Fouriera do analizy NMR. To przekształcenie matematyczne pozwala na rozłożenie fali sumarycznej na poszczególne składowe sinusoidalne z określeniem ich amplitudy.
Za wkład w rozwój metodologii spektroskopii magnetycznego rezonansu jądrowego wysokiej rozdzielczości (wprowadzenie dwuwymiarowej spektroskopii wykorzystującej transformatę Fouriera) w 1991 otrzymał Nagrodę Nobla .
W 2002 Uniwersytet Karola w Pradze przyznał mu tytuł doktora honoris causa [3] . W 2004 otrzymał Komandorię Orderu Gwiazdy Rumunii [4] .
R. Ernst, G. Bodenhausen, Principles of nuclear magnetic resonance in one and two dimmension .
XX wiek
1901: van ’t Hoff
1902: Fischer
1903: Arrhenius
1904: Ramsay
1905: Baeyer
1906: Moissan
1907: Buchner
1908: Rutherford
1909: Ostwald
1910: Wallach
1911: Skłodowska-Curie
1912: Grignard , Sabatier
1913: Werner
1914: Richards
1915: Willstätter
1918: Haber
1920: Nernst
1921: Soddy
1922: Aston
1923: Pregl
1925: Zsigmondy
1926: Svedberg
1927: Wieland
1928: Windaus
1929: Harden , von Euler-Chelpin
1930: Fischer
1931: Bosch , Bergius
1932: Langmuir
1934: Urey
1935: F. Joliot-Curie , I. Joliot-Curie
1936: Debye
1937: Haworth , Karrer
1938: Kuhn
1939: Butenandt , Ružička
1943: de Hevesy
1944: Hahn
1945: Virtanen
1946: Sumner , Northrop , Stanley
1947: Robinson
1948: Tiselius
1949: Giauque
1950: Diels , Alder
1951: McMillan , Seaborg
1952: Martin , Synge
1953: Staudinger
1954: Pauling
1955: du Vigneaud
1956: Hinshelwood , Siemionow
1957: Todd
1958: Sanger
1959: Heyrovský
1960: Libby
1961: Calvin
1962: Perutz , Kendrew
1963: Ziegler , Natta
1964: Hodgkin
1965: Woodward
1966: Mulliken
1967: Eigen , Norrish , Porter
1968: Onsager
1969: Barton , Hassel
1970: Leloir
1971: Herzberg
1972: Anfinsen , Moore , Stein
1973: Fischer , Wilkinson
1974: Flory
1975: Cornforth , Prelog
1976: Lipscomb
1977: Prigogine
1978: Mitchell
1979: Brown , Wittig
1980: Berg , Gilbert , Sanger
1981: Fukui , Hoffmann
1982: Klug
1983: Taube
1984: Merrifield
1985: Hauptman , Karle
1986: Herschbach , Lee , Polanyi
1987: Cram , Lehn , Pedersen
1988: Deisenhofer , Huber , Michel
1989: Altman , Cech
1990: Corey
1991: Ernst
1992: Marcus
1993: Mullis , Smith
1994: Olah
1995: Crutzen , Molina , Rowland
1996: Curl Jr. , Kroto , Smalley
1997: Boyer , Walker , Skou
1998: Kohn , Pople
1999: Zewail
2000: Heeger , MacDiarmid , Shirakawa
XXI wiek
2001: Knowles , Noyori , Sharpless
2002: Wüthrich , Fenn , Tanaka
2003: Agre , MacKinnon
2004: Ciechanower , Herszko , Rose
2005: Chauvin , Grubbs , Schrock
2006: Kornberg
2007: Ertl
2008: Shimomura , Chalfie , Tsien
2009: Ramakrishnan , Steitz , Jonath
2010: Heck , Negishi , Suzuki
2011: Szechtman
2012: Kobilka , Lefkowitz
2013: Karplus , Levitt , Warshel
2014: Betzig , Hell , Moerner
2015: Lindahl , Modrich , Sancar
2016: Feringa , Sauvage , Stoddart
2017: Dubochet , Frank , Henderson
2018: Arnold , Smith , Winter
2019: Goodenough , Whittingham , Yoshino
2020: Charpentier , Doudna
2021: List , MacMillan
2022: Bertozzi , Meldal , Sharpless
2023: Bawendi , Brus , Jekimow
2024: Baker , Hassabis , Jumper
XX wiek
1978: Carl Djerassi
1979: Herman Mark
1980: Henry Eyring
1981: Joseph Chatt
1982: John Polanyi , George Pimentel
1983/1984: Herbert Gutowsky , Harden McConnell , John Waugh
1984/1985: Rudolph Marcus
1986: Elias Corey , Albert Eschenmoser
1987: David Phillips , David Blow
1988: Joshua Jortner , Raphael Levine
1989: Duilio Arigoni , Alan Battersby
1990: nagrody nie przyznano
1991: Richard Ernst , Alexander Pines
1992: John Pople
1993: Ahmed Zewail
1994: Richard Lerner , Peter Schultz
1995: Gilbert Stork , Samuel Danishefsky
1996: nagrody nie przyznano
1998: Gerhard Ertl , Gabor Somorjai
1999: Raymond Lemieux
2000: Frank Albert Cotton
XXI wiek
2001: Henri Kagan , Ryōji Noyori , Barry Sharpless
2002/2003: nie przyznano
2004: Harry Gray
2005: Richard Zare
2006/2007: Ada Jonath , George Feher
2008: William Moerner , Allen Bard
2009/2010: nie przyznano
2011: Stuart Rice , Ching Tang , Krzysztof Matyjaszewski
2012: Paul Alivisatos , Charles Lieber
2013: Robert Langer
2014: Chi-Huey Wong
2015: nie przyznano
2016: Kyriacos Costa Nicolaou , Stuart Schreiber
2017: Robert G. Bergman
2018: Omar M. Yaghi , Makoto Fujita
2019: Stephen Buchwald , John Hartwig
2020: nie przyznano
2021: Leslie Leiserowitz , Meir Lahav
2022: Bonnie LBassler , Carolyn Bertozzi , Benjamin Cravatt
Identyfikatory zewnętrzne: