Uniwersytet Muzyczny im. Ferenca Liszta
Uniwersytet Muzyczny im. Ferenca Liszta (dawniej Akademia Muzyczna im. Ferenca Liszta), węg. Liszt Ferenc Zeneművészeti Egyetem, w skrócie Zeneakadémia – uniwersytet muzyczny i sala koncertowa w Budapeszcie na Węgrzech, założona 14 listopada 1875 roku.
Akademia została założona przez samego Ferenca Liszta[1]. Patronem uczelni został w 1925 r. w obecnej lokalizacji w centrum Budapesztu, gdzie mieści się również centrum badań nad jego muzyką.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Akademia pierwotnie nosiła nazwę „Królewska Narodowa Węgierska Akademia Muzyczna”, a od 1919 do 1925 r. – Kolegium Muzyczne. Patrona – Ferenca Liszta – zyskała w 1925 r. Założona pierwotnie w domu Liszta, przeniosła się następnie do trzypiętrowego neorenesansowego budynku zaprojektowanego przez Adolfa Lánga i zbudowanego przy dzisiejszej Alei Andrássy w latach 1877–1879. Miejsce to jest nazywane „Starą Akademią Muzyczną” i upamiętnione tablicą wykonaną przez Zoltána Farkasa w 1934 roku. Budynek został odkupiony przez Akademię w latach 80. XX wieku i obecnie jest oficjalnie znany jako „Centrum pamięci i badań Ferenca Liszta”.
W 1907 roku Akademia wprowadziła się do budynku wzniesionego na rogu ulicy Király i placu Liszta. Służy jako centrum wyższego szkolnictwa muzycznego i jako sala koncertowa[2]. Inne podmioty wchodzące w skład Akademii to Szkoła Kształcenia Nauczycieli, mieszcząca się w dawnej Narodowej Szkole Muzycznej przy ul. Semmelweis, Szkoła Muzyczna 2 stopnia im. Béli Bartóka oraz akademik. Istotnym wydarzeniem w historii akademii było niedawne utworzenie nowego, niezależnego wydziału Muzyki Ludowej. Rektorem uczelni jest Andrea Vigh[3].
W 2016 roku Komisja Europejska przyznała Znak Dziedzictwa Europejskiego dla budapesztańskiej Akademii Muzycznej im. Ferenca Liszta[4].
Budynek
[edytuj | edytuj kod]Budynek w stylu secesyjnym jest jednym z najbardziej znanych w Budapeszcie. Zaprojektowali go Flóris Korb i Kálmán Giergl na wniosek barona Gyuli Wlassicsa, ówczesnego ministra kultury. Na fasadzie dominuje posąg Liszta wyrzeźbiony przez Alajosa Stróbla. Wnętrze budynku zdobią freski, ceramika Zsolnay i kilka posągów, między innymi figury Bartók i Chopina. Pierwotnie budynek miał także witraże wykonane przez wybitnego witrażystę Miksę Rótha[5].
Dawne nazwy
[edytuj | edytuj kod]- 2007 – Uniwersytet Muzyczny Liszta
- 1925–2000 – Kolegium Muzyczne Liszta; 2000–2007 – o randze uniwersyteckiej
- 1918–1925 – Narodowe Węgierskie Kolegium Muzyczne
- 1893–1918 – Narodowa Królewska Węgierska Akademia Muzyczna
- 1887–1893 – Narodowa Królewska Węgierska Akademia Muzyki i Dramatu
- 1875–1887 – Narodowa Królewska Węgierska Akademia Muzyczna
Ważniejsi absolwenci
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Liszt Ferenc Academy of Music | Liszt Ferenc Zeneművészeti Egyetem [online], lfze.hu [dostęp 2020-06-11] (ang.).
- ↑ Franz Liszt Academy of Music – Reviews and Ratings of Sights in Budapest – New York Times Travel [online], web.archive.org, 12 czerwca 2008 [dostęp 2020-06-11] [zarchiwizowane z adresu 2008-06-12] .
- ↑ New President of the Liszt Academy: dr. Andrea Vigh. 2013-11-07. [dostęp 2020-11-03]. (ang.).
- ↑ Wojciech Głowacki: Komisja Europejska przyznała Znaki Dziedzictwa Europejskiego. Narodowe Centrum Kultury, 2016-03-03. [dostęp 2020-11-03]. (pol.).
- ↑ Budapest. Music Academy. Budapest. [dostęp 2020-11-03]. (ang.).